You are here

EDEBİYAT VE SİYASET SARMALINDA GENÇ KALEMLER - İTTİHAT VE TERAKKİ İLİŞKİSİ

LITERATUREANDPOLITICS SPIRALGENÇ KALEMLER - İTTİHAT VE TERAKKİ RELATION

Journal Name:

Publication Year:

DOI: 
http://dx.doi.org/10.9761/JASSS1895
Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
Modernity Although the purposes and method of the concepts of literatüre and politics are different from eachother, they have been mentioned together through out history. This togetherness has ben the subject of criticism occasionally because of the efforts to ensure mutual influence and benefit. Gather support for the political powers, increase their power and extend the duration of power wanted to take advantage of the power of literati. In the same way, sometimes in the interests of literatis, sometimes to the ideals of "bosses-politicians" have provided support. These criticism are based on sometimes right but sometimes, unfortunately, unfairgrounds. The relationship here, is applicable between The journalof Genç Kalemler – İttihat ve Terakki. The relationship of Genç Kalemler – İttihat ve Terakki that is raised frequently, recently, hasn’t stopped at this point and it has reached to the criticism of Milli Edebiyat. In this article, the process arised between Genç Kalemler - İttihat ve Terakki and then reached Milli Edebiyat is evaluated carefully and it is tried to put on a base in terms of the relationship of literature- politics and some incorrect evaluations are pointed. At theend, a result that is subject matter of discussion, the evolution of İttihat ve Terakki and the process of it, before and after of II. Meşrutiyet and its members and the disagreements of them are revealed. After than, the stages of publication of the journal of Genç Kalemler, its members, and their relationship with İttihat ve Terakki have been identified step by step and then by mentioning the drawbacks of debate around the concept of Milli Edebiyat, a briefassessment is made with reference to the views put forward.
Abstract (Original Language): 
Edebiyat ve siyaset kavramları amaçları ve yöntemleri farklı farklı olmasına rağmen tarih boyunca hep birlikte anılır olmuşlardır. Bu birliktelik, zaman zaman karşılıklı etkileme ve menfaat sağlama çabalarından dolayı eleştiri konusu olmuştur. Siyasî iktidarlar taraftar toplamak, güçlerini artırmak ve iktidar sürelerini uzatabilmek için sanatın gücünden faydalanmak istemişlerdir. Aynı şekilde sanatçılar da bazen idealleri için bazen de çıkarları için “patronlara-siyasîlere” destek vermişlerdir. Bu eleştiriler bazen haklı bazen de ne yazık ki haksız gerekçelere dayandırılmıştır. Söz konusu ilişki, Genç Kalemler dergisi ile İttihat ve Terakki arasında da geçerli olmuştur. Son zamanlarda sıkça gündeme getirilen Genç Kalemler - İttihat ve Terakki ilişkisi bu noktada kalmamış Millî Edebiyat eleştirisine kadar uzanmıştır. Bu makalede, Genç Kalemler – İttihat ve Terakki arasında ortaya çıkan ve oradan Millî Edebiyata uzanan süreç dikkatli bir şekilde ele alınarak siyaset - edebiyat ilişkisi açısından sağlam bir zemine oturtulmaya çalışılmış ve bazı yanlış değerlendirmelere dikkat çekilmiştir. Sonuçta tartışma konusu olan maddelerden İttihat ve Terakki’nin kuruluşu ve geçirdiği evreler, II. Meşrutiyet öncesi ve sonrası, mensupları ve aralarındaki fikir ayrılıkları ortaya koyulmuştur. Sonra Genç Kalemler dergisinin çıkarılış aşamaları, mensupları, bunların İttihat ve Terakki ile olan ilişkileri adım adım tespit edilmiş ve ardından Millî Edebiyat kavramı etrafından yapılan tartışmaların sakıncalarına kısaca değinilerek ileri sürülen görüşlerin bir değerlendirmesi yapılmıştır.
433
455

REFERENCES

References: 

AKÇURAOĞLU YUSUF, “Türkçülük”, Türk Yılı, İstanbul 1928
AKTAŞ Şerif, Ömer Seyfettin, Büyük Türk Klâsikleri, Ötüken-Söğüt, Cilt:11, İstanbul 1992, s.130-186
ALANGU Tahir, Ömer Seyfettin – Ülkücü Bir Yazarın Romanı, Biyografi, YKY, İstanbul, Haziran 2010
ARGUNŞAH Hülya, “Yeni Lisan Hareketi Yüz Yaşında, Türk Edebiyatı, S. 450, Nisan 2011, s.4-10
[AYKAÇ] Fazıl Ahmed, “Edebiyatta İltimas”, Yarın, S.17, 9 Şubat 1338 [ 9 Şubat 1922 ]
BELGE Murat, “Milli Edebiyat”, Taraf gazetesi, 1 Eylül 2008
BEYATLI Yahya Kemâl, Siyasî Ve Edebî Portreler, İstanbul Fetih Cemiyeti Yahya Kemal Enstitüsü yay., İstanbul 1976
BEYATLI Yahya Kemal, “Jöntürklük Ne İdi?”, Çocukluğum Gençliğim Siyâsî ve Edebî Hâtıralarım, İstanbul Fetih Cemiyeti Yahya Kemal Enstitüsü yay. İstanbul 1976
BÖLÜKBAŞI Rıza Tevfik, Serab-ı Ömrüm, İstanbul 1949
COŞKUN Nusret Safa, Millî Bir Edebiyat Yaratabilir miyiz?, İnkılâp Kitabevi, İstanbul 1938
CUMBUR Müjgan, Ömer Seyfettin’in Hayatı ve Eserleri, Doğumunun Yüzüncü Yılında Ömer Seyfettin, Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu, Atatürk Kültür Merkezi, Türk Tarih Kurumu, Ankara 1985
ÇERİ Bahriye - Hazırlayan, “1908 Meşrutiyeti Sanat ve Edebiyat, 30-31 Ekim 2008, İstanbul, Bildiriler
DANİŞMEND İsmail Hami, İzahlı Osmanlı Tarihi Kronolojisi, Türkiye Yayınevi, Cilt 4, İstanbul 1972
DANİŞMEND İsmail Hami, 31 Mart Vak’ası, İstanbul Kitabevi Yay.,., İstanbul 1974
ERASLAN Cezmi – Kenan OLGUN, Osmanlı Devletinde Meşrutiyet ve Parlamento, 3F yay., İstanbul 2006
ERGUN Sadettin Nüzhet, Ali Canip – Hayatı ve Eserleri, Cumhuriyet Kitaphanesi, İstanbul 1937
ERİŞİRGİL Emin, Bir Fikir Adamının Romanı - Ziya Gökalp, İstanbul 1951
454
Mehmet ÖZDEMİR
FAZIL Ahmet, “Edebiyatta İltimas”, Yarın, S.17, 9 Şubat 1338/1922, s.4
FİLİZOK Rıza, Ali Canip, Hayatı-Yazı Hayatı-Kültür Çevresi-Kişiliği, http://www.ege-edebiyat.org 21.01.2013
GENÇ KALEMLER, II.cilt, nr.2, 14 Nisan 1327 [27 Nisan 1911]
GÜNGÖR Erol, Dünden Bugünden, Tarih-Kültür-Milliyetçilik, Ötüken yay., 4.Baskı, İstanbul 1987
GÜNGÖR Erol, Tarihte Türkler, Ötüken yay., 2.Baskı, İstanbul 1989
HECE dergisi, Hayat Edebiyat Siyaset (Özel Sayı:8), S.90, 91, 92, Haziran – Temmuz – Ağustos 2004
İNAL İbnülemin Mahmud Kemal, Son Asır Türk Şairleri, Cüz:XI, Milli Eğitim Basımevi, İstanbul 1970
İNALCIK Halil, Şâir ve Patron, Doğu Batı yay., Ankara 2005
KARABEKİR Kâzım, İttihat ve Terakki Cemiyeti, YKY, 2.Baskı, İstanbul, Şubat 2011
KARATAŞ Turan, “Millî Edebiyat Adı Etrafında Tartışma / lar”, 100.Yılında Yeni Lisan Hareketi ve Millî Edebiyat Çalıştayı Bildirileri, Yay. Hazırlayanlar: Hülya Argunşah, Oğuzhan Karaburgu, Türk Edebiyatı Vakfı, İstanbul 2011
KARPAT Kemal H., Türk Siyasi Tarihi, Çeviren: Ceren Elitez, Timaş yay., İstanbul 2013
OKAY Orhan, Batılılaşma Devri Türk Edebiyatı, Dergâh yay., İstanbul 2005
ÖZGÜL M. Kayahan, “Millî Edebiyat, Güdümlü Edebiyat”mıdır?”, “1908 Meşrutiyeti Sanat ve Edebiyat, Hazırlayan: Bahriye Çeri, 30-31 Ekim 2008, İstanbul, Bildiriler
PARLATIR İsmail, “Genç Kalemler Hareketi İçinde Ömer Seyfettin”, Doğumunun Yüzüncü Yılında Ömer Seyfettin, Türk Tarih Kurumu, Ankara 1985
RAMSOUR Ernest Edmondson, Genç Türkler ve İttihat Terakki - 1908 İhtilâlinin Hazırlık Dönemi, Çeviren: Hacasan Yüncü, Etkin Kitaplar, İstanbul 2009
SAZYEK Hakan, “II. Meşrutiyet’in İlânı ve Şiirimizdeki Yankısı”, Türkoloji Dergisi, C.XI, S.1, Ankara 1991, s.263-281
TEVETOĞOLU Fethi, “İttihat ve Terakki Cemiyeti”, Türk Ansiklopedisi, MEB yay., Cilt 10, Ankara 1972
TEVFİK FİKRET, Rübâb-ı Şîkeste ve Diğer Eserleri, Tertip ve Telif Eden Fahri Uzun, İnklâp ve Aka, İstanbul 1973
TURAL Sadık, Ömer Seyfettin’in Hayatı ve Eserleri, Doğumunun 100.Yılında Ömer Seyfettin, Marmara Üniv. Yay., İstanbul 1984
TÜRK Hatem, 10 Temmuz Meşrutiyet Bayramı, Salkımsöğüt yay., Erzurum, Aralık 2008
Edebiyat Ve Siyaset Sarmalında Genç Kalemler - İttihat Ve Terakki İlişkisi 455
ÜNAYDIN Ruşen Eşref, Diyorlar Ki, Haz:Şemseddin Kutlu, Kültür ve Turizm Bakanlığı yay., Ankara 1985
YÖNTEM Ali Canib, Ömer Seyfeddin 1884-1920, Hayatı – Eserleri (Hayatı, Karakteri, Edebiyatı, İdeali ve Eserlerinden Nümuneler), Remzi Kitabevi, İstanbul 1947, 167 s.
YÖNTEM Ali Canib, “Devirlerden Hatıralar”, Y.T. dergisi, C.1, 1 Mart 1962

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com