You are here

Home » Content

Augmented Deneme Desenine Dayalı İleri Kademe Makarnalık Buğday (Triticum turgidum ssp durum) Hatlarının Biplot Analiz Yöntemi İle Değerlendirilmesi

Evaluation of Advanced Durum Wheat (Triticum turgidum ssp durum) Lines with Biplot analysis method based on the Augmented Experimental Design

Journal Name:

  • Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Doğa Bilimleri Dergisi

Publication Year:

  • 2012

Key Words:

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
In this research, variation range for yield, some yield components and quality traits of some durum wheat lines (Triticum turgidum ssp durum) selected among preliminary yield trials in Diyarbakır ecological conditions during 2008-2009 growing season, in order to determine outstanding wheat lines and use them in the durum wheat breeding program. Sixty wheat lines including five check cultivars were used as genetic material. This experiment was conducted under Augmented Experimental Design consisting of three blocks of which every block has twenty five plots. According to minimum and maximum values of the lines, there was a great variation for number of days to heading 126.2 - 135.2, test weight 75.3 - 78.9 kg hl-1, thousand grain weight 18.6 - 38.6 g, plant height 86.5 - 112.5 cm, grain protein content 12.7 - 16.4%, semolina b value 17.6 - 26.1, mini sedimentation (mSDS) 3.8 - 8.3 ml and grain yield 249.3 - 524.0 kg da-1. In the evaluation using the Biplot graph, plant height, mSDS, grain yield and test weight were involved in the same group while protein content, number of days to heading and b value were involved in the other group. According to the results of research, some promising and superior lines were selected for yield trials when compared to check cultivars.
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language): 
Diyarbakır ekolojik şartlarında 2008–2009 yetiştirme yılında yürütülen bu araştırmada, uygun makarnalık buğday hatlarının tespit edilmesi ve ıslah programlarında kullanılması amacıyla tane verimi ve bazı verim unsurları ile birlikte kalite özellikleri incelenmiştir. Çalışmada, 60 makarnalık buğday hattı yanı sıra kontrol olarak beş adet tescilli çeşit kullanılmıştır. Araştırma, Augmented deneme deseninde her birinde 25 parsel bulunan üç blokta yürütülmüştür. En düşük ve en yüksek değerlere göre; başaklanma süresi 126.2-135.2 gün; bitki boyu 86.5-112.5 cm, hektolitre ağırlığı 75.3-78.9 kg hl-1, bin dane ağırlığı 18.6-38.6 g, protein oranı %12.7-16.4; irmikte b değeri 17.6-26.1; mini sedimentasyon (mSDS) değeri 3.8-8.3 ml ve tane verimi 249.3-524.0 kg-da-1 arasında değişim göstermiştir. Çeşit/hatlara ait veriler kullanılarak oluşturulan Biplot grafiğinde b değeri, protein oranı ve başaklanma süresi bir bölgede yer alırken, bitki boyu, mSDS, tane verimi ve hektolitre ağırlığı da farklı bir bölgede yer almıştır. İncelenen özellikler bakımından kontrol çeşitlerden daha üstün özellik gösteren hatlar verim denemelerinde kullanılmak üzere seçilmiştir.
FULL TEXT (PDF): 
PDF icon arastrmx_181524_15_pp_18-25.pdf
  • 4
18-25
  • Turkish

REFERENCES

References: 

Anonymous, 1996. www. hunterlab.com. CIE L* a*
b*color scale.
Akçura, M. ve Topal, A., 2009. İç Anadolu Bölgesi
Yerel Ekmeklik Buğday Populasyonlarından Seçilen
Saf Hatların Tane Verimi ve Kalite Özellikleri
Yönünden Bazı Tescilli Çeşitlerle Karşılaştırılması.
Ülkesel Tahıl Sempozyumu, 59-69, 2-5 Haziran
2008, Konya.
Akıncı, C. ve Yıldırım, M., 2007. 4x4 Diallel
Melezleme Sonucu Elde Edilmiş Bulunan Bazı
Makarnalık Buğday Hatlarının F4 Generasyonunda
Verim ve Verim Unsurlarının İncelenmesi. Türkiye
VII. Tarla Bitkileri Kongresi 25-27 Haziran
Erzurum, s. 424-428.
Atlı, A., Koçak, N., Aktan, M., 1999. Ülkemiz Çevre
Koşullarının Kaliteli Makarnalık Buğday Yetiştirmeye
Uygunluk Yönünden Değerlendirilmesi. Orta
Anadolu’da Hububat Tarımının Sorunları ve Çözüm
Yolları Sempozyumu, 8-11 Haziran Konya. s. 345-351.
Aydoğan S., Şahin, M., Göçmen Akçacık, A., Türköz,
M., 2010. İleri Makarnalık Buğday Hatlarının Farklı
Çevrelerde Verim ve Kalite Özellikleri Yönünden
Değerlendirilmesi. HRÜ. Zir. Fak. Dergisi, 14(4):
23-31.
Blum, A., Golan, J., Mayer, B., Sinmena, L., 1989. The
Drought Response of Landraces of Wheat From The
Northern Negeu Desert in Israel. Euphytica, 43(1):
87-96.
Borelli, G.M., Troccoli, A., Di Fonzo, N., Fares, C.,
1998. Durum Wheat Lipoxygenase Activity and
Other Quality Parameters That Affect Pasta Color.
Cereal Chem.; 76(3): 335-340.
Çölkesen, M., Arslan, S., Eren N. Öktem, A., 1993.
Şanlıurfa’da Sulu ve Kuru Koşullarda Farklı
Dozlarda Uygulanan Azotun Diyarbakır 81
Makarnalık Buğday Çeşidinin Verim Ve Verim
Unsurlarına Etkisi Üzerine Bir Araştırma.
Makarnalık Buğday ve Mamülleri Sempozyumu 30
Kasım – 3 Aralık, Ankara. Sf: 486-495.
Diamond, J., 1997. Location, location, location: the first
farmers. Science 278:1243–1244.
Dokuyucu, T., Akkaya, A., Nacar, A. İspir, B., 1997.
Kahramanmaraş Koşullarında Bazı Ekmeklik
Buğdayların Verim, Verim Unsurları ve Fenolojik
Özelliklerinin İncelenmesi. Türkiye II. Tarla Bitkileri
Kongresi, 22-25 Eylül 1997, Samsun. s.16-20.
Dillon, M., Haley, S., Johnson, C., Johnson, J., Pearson,
C. Quick, J., 2002. Colerado Spring Wheat, Barley
and Oats Performance Trials. Colerado State
University and Colerado Research Center. Soil and
Crop Science. p. 970.
Gençtan, T., Sağlam, N., 1987. Ekim Zamanı Ve Ekim
Sıklığının Üç Ekmeklik Buğday Çeşidinde Verim ve
Verim Unsurlarına Etkisi. Türkiye Tahıl
Sempozyumu, 6-9 Ekim. Bursa. s. 171-183.
Harlan J. R., 1981. The Early History of Wheat: Earliest
Traces to The Sack of Rome. In: Evans L.T. and
Peacock W.J. (eds), Wheat Science–Today and
Tomorrow. Cambridge Press, pp.19.
Kara R., Dumlupınar Z., Akkaya A. Dokuyucu, T.,
2008. Bazı Makarnalık Buğday Genotiplerinin
Kahramanmaraş Koşullarında Fenolojik Dönemler,
Bazı Bitkisel Özellikleri ve Tane Verimi
Bakımından Değerlendirilmesi. KSÜ Fen ve
Mühendislik Dergisi, 11(1): 89-96. Karaduman Y., Avcıoğlu R. Çakmak, M., 2012.
Makarnalık Buğday Islah Materyalinde Karotenoid
Pigment Miktarının Ekstraksiyon ve Reflektans
Kolorimetre Metotları İle Belirlenmesi. (online):
http://dosya.bdutae.gov.tr/sempozyum-kitap-290-
534.pdf (Erişim tarihi:20.07.2012)
Karagöz, A. Zencirci, N., 2005. Variation in Wheat
(Triticum Spp.) Landraces from Different Altitudes
of Three Regions of Turkey. Genetic Res. and Crop
Evolution 52:775–785.
Kılıç, H. Özberk, İ., Özberk, F., 1999. Bazı Ekmeklik
Buğday Çeşitlerinin Sıcak ve Kurağa Toleranslarının
Belirlenmesi. Orta Anadolu’da Hububat Tarımının
Sorunları ve Çözüm Yolları Sempozyumu. Ed. H.
Ekiz, 8-11 Haziran Konya s. 358-364.
Kılıç, H., 2003. Güneydoğu Anadolu Bölgesi
Koşullarında Makarnalık Buğday (Triticum
turgidum ssp durum) Çeşitlerinin Bazı Tarımsal ve
Kalite Özellikleri İle Stabilitesi Üzerine
Araştırmalar. Doktora Tezi. Çukurova Üniv. Fen
Bilimleri Enst. Kod no:718.
Kılıç, H., Erdemci, İ., Karahan, T., Aktaş, H., Karahan,
H. Kendal, E., 2005. Güneydoğu Anadolu Bölgesi
Şartlarında Bazı Makarnalık Buğday Çeşitlerinin
Verim Stabiliteleri Üzerine Araştırmalar. GAP IV.
Tarım Kongresi, 21-23 Eylül 2005 Şanlıurfa. s. 768-
773.
Kılıç H, Dönmez, E, Yazar, S. Sanal T. Altıkat, A.
2007. Elazığ ve Malatya Şartlarına Uygun
Makarnalık Buğday Çeşitlerinin Belirlenmesi.
Bitkisel Araştırma Dergisi 2: 6-13.
Korkut, K. Z., Sağlam, N., Başer, İ., 1993. Ekmeklik ve
Makarnalık Buğdaylarda Verimi Etkileyen Bazı
Özellikler Üzerine Araştırmalar. Trakya Üniv. Zir.
Fak. Der. 2 (2):111-118.
Özkaya, H. ve Kahveci, B., 1990. Tahıl ve Ürünleri
Analiz Yöntemleri. Gıda Teknolojisi Derneği
Yayınları No: 14. Ankara.
Öztürk, A. Akkaya, A., 1996. Kışlık Buğday
Genotiplerinde (Triticum aestivum L.) Tane Verim
Unsurları ve Fenolojik Dönemler Üzerine Bir
Araştırma. Atatürk Üniv. Zir. Fak. Dergisi. 27
(2):187-202.
Öztürk, A., Çağlar, Ö. Tufan, A., 2001. Bazı
Makarnalık Buğday Çeşitlerinin Erzurum
Koşullarına Adaptasyonu. Atatürk Ü. Ziraat Fak.
Dergisi 32 (2): 117-123.
Matsuo, R. R., 1982. Durum Wheat Production and
Processing Chap.9 in Grains and Oil Seeds-
Handling, Marketing, Processing. 719-748.
Canadian International Grains Institute, Winnipeg,
Manitoba, Canada.
Mut, Z., Aydın, N., Özcan, H. Bayramoğlu, H. O., 2005.
Orta Karadeniz Bölgesinde Ekmeklik Buğday
(Triticum aestivum L.) Genotiplerinin Verim ve
Bazı Kalite Özelliklerinin Belirlenmesi. GOP Üniv.
Zir. Fak. Dergisi. 22 (2): 85-93.
Pena, R. J., Amaya, A., Rajaram, S. and Mujeeb A.,
1990. Variation in Quality Characteristics with
Some Spring 1B/1R Translocation Wheats. Journal
of Cereal Science. 12:105–112.
Peterson, R.G., 1994. Agricultural Field Experiments
Design and Analysis. Marcel Dekker. Inc. 409 p.
Corvallis. Oregon.
Poehlman. J.M., 1987. Breeding Field Crops. Van
Nostrand Reinhold Company Inc. 115 Fifth Avenue
New York.
Sade, B., 1997. Tahıl Islahı (Buğday ve Mısır). Selçuk
Üniv. Ziraat Fak. Yayın. No:31. Konya.
Sade, B., Topal, A. Soylu, S., 1999. Konya Sulu
Koşullarında Yetiştirilebilecek Makarnalık Buğday
Çeşitlerinin Belirlenmesi. Orta Anadolu’da Hububat
Tarımının Sorunları ve Çözüm Yolları
Sempozyumu, 8-11 Haziran, Konya. s. 91-96.
Sönmez, F. Kıral, A. S., 2004. Bazı Makarnalık Buğday
Çeşitlerinin (T.durum desf.) Erbaa Şartlarında
Adaptasyonlarının İncelenmesi. GOPÜ Ziraat Fak.
Dergisi, 21 (2): 86-93.
Şahin, M., Göçmen, A. Aydoğan, S., 2004. Ekmeklik
Buğdayda Mini SDS (Sodyum Dodesil Sülfat)
Sedimantasyon Testi İle Bazı Kalite Özellikleri
Arasındaki İlişkilerin Belirlenmesi. Bitkisel
Araştırma Dergisi 2: 1–5.
Şahin, M., Akçura, M. Göçmen, A. Aydoğan, S., 2006.
Makarnalık Buğday Islahında Renk
Spektrofotometresi İle Ölçülen Parametrelerin
Değerlendirilmesi. Bitkisel Araştırma Dergisi, 2:
17–21.
Williams, P., El-Haremein F.J., Nakkoul, H. Rihavi, S.,
1986. Crop Quality Evaluation Methods and
Guidelines. ICARDA. Technical Manual 14 (Rev.1).
Sözen, E. Yağdı, K., 2005. Bazı İleri Makarnalık
Buğday (Triticum durum Desf.) Hatlarının Kalite
Özelliklerinin Belirlenmesi. Uludağ. Üniv. Zir. Fak.
Derg., 19 (2): 69-81
Yılmaz, H.A. Dokuyucu T., 1994. Kahramanmaraş
Koşullarına Uygun ve Yüksek Verimli Makarnalık
Buğday Çeşitlerinin Saptanması. Tarla Bitkileri
Kongresi, 25-29 Nisan İzmir. s. 9-12,
Yan W. Kang, M., 2003. GGE Biplot Analysis. A
Graphical Tool Breeders. Geneticists and
Agronomists. CRC Press. Florida.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com