You are here

Okul Psikolojik Danışmanlarının Okullarında Verdikleri Psikolojik Danışma Ve Rehberlik Hizmetlerini Değerlendirmeleri

School Counselors’ Assessment Of The Psychological Counseling And Guidance Services They Offer At Their Schools

Journal Name:

Publication Year:

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
The study aims to obtain an educational, career, personal, and social assessment of school counselors of the psychological counseling and guidance (PCG) services they offer at their schools. It also evaluates the suggestions of the school counselors as to the conditions required to make the PCG practices in their schools more adequate. The sample group consists of 49 school counselors serving at elementary and secondary levels in Istanbul. The collected data were subjected to quantitative and qualitative analyses. The research results showed that the school counselors offer personal PCG services at a greater level and educational and career PCG services at similar levels. Of the school counselors stating that they offer an adequate level of PCG services, 69.7% are female and 37.5% are male.The school counselors suggested the following to make the PCG services more adequate: School counselors should receive good PCG training, like to perform their profession, thoroughly fulfill their duties and responsibilities, and be given a detailed job definition; supervisors of school counselors should not be their school principals; out-of-field appointments should not be performed; time should be used efficiently; the number of school counselors should be sufficient; school counselors should not be employed at schools where they are not permanently staffed; physical facilities should be adequate and appropriate for PCG services; classroom guidance activities should be performed; teachers and administrators should support PCG services and be offered in-service training to be informed about PCG services.
Abstract (Original Language): 
Araştırmanın amacı, okul psikolojik danışmanların kendi okullarında verdikleri Psikolojik Danışma ve Rehberlik (PDR) hizmetlerini eğitsel, mesleki, kişisel ve sosyal alanlar açısından değerlendirmeleridir. Araştırmada, ayrıca psikolojik danışmanların okullarındaki PDR uygulamalarının hangi şartlarda daha yeterli bir düzeye geleceğine ilişkin önerileri de değerlendirilmektir. Araştırmanın çalışma grubunu, İstanbul ilinde, ilköğretim ve ortaöğretim düzeyinde görev yapan 49 okul psikolojik danışmanı oluşturmuştur. Toplanan veriler üzerinde nicel ve nitel çözümleme yapılmıştır. Araştırmanın sonucunda, psikolojik danışmanların kişisel PDR hizmetini daha fazla, eğitsel ve mesleki PDR hizmetini ise birbirine yakın düzeyde verdikleri bulunmuştur. Okul düzeyine göre, PDR hizmetlerini yeterli düzeyde verdiğini belirten psikolojik danışmanların % 75’i ortaöğretimde; % 44’ü ise ilköğretimde görev yapmaktadır. Cinsiyete göre, PDR hizmetlerini yeterli düzeyde verdiğini belirten psikolojik danışmanların % 69.7’si kadın; % 37.5’u ise erkektir. Psikolojik danışmanların PDR hizmetlerinin daha yeterli bir düzeye gelmesi için önerileri şunlardır: Psikolojik danışmanın iyi bir PDR eğitimi alması; mesleğini severek yapması; görev ve sorumluluklarını tam olarak yerine getirmesi; psikolojik danışmanın görev tanımının ayrıntılı olarak yapılması; psikolojik danışmanların yöneticilerinin okul müdürleri olmaması; alan dışı atamaların yapılmaması; zamanın etkili kullanılması; psikolojik danışman sayısının yeterli olması; psikolojik danışmanların kadrolu oldukları okul dışında görevlendirilmemesi; PDR uygulamaları için fiziksel koşulların yeterli ve uygun olması; sınıf rehberlik uygulamalarının yapılması; öğretmenler ve yöneticilerin PDR hizmetlerini desteklemesi ve PDR hizmetleri ile ilgili olarak bilgilenmeleri için hizmet-içi eğitim almalarıdır.
281
298

REFERENCES

References: 

Akgün, E. (2010). The evaluation of school guidance services from the perspective of preschool
teachers. Elementary Education Online, 9 (2), 474–483.
Amatea, E. S. & Clark, M. A. (2005). Changing schools, changing counselors: a qualitative study
of school administrators’ conceptions of the school counselor role. Professional School Counseling,
9 (1), 16-27.
ASCA-American School Counselor Association (2007). Careers / Roles. Retrieved January 4,
2007, from http://www.schoolcounselor.org.
Balcı, A. (2009). Sosyal bilimlerde araştırma (Research methods for the social sciences). Ankara: Pegem.
Baysal, A. (2004). Psikolojik danışma ve rehberlikte başlıca hizmet türleri (The main service types
in psychological counseling and guidance). In A. Kaya, Ed., Psikolojik danışma ve rehberlik
(pp. 35-62). Ankara: Anı Yayıncılık.
Bobby, C. & Culbreth, J. R. (2007). The Council For The Accreditation Of Counseling And Related
Educational Programs (CACREP). In R. Özyürek, F. Korkut-Owen & D. W. Owen, Eds., Gelişen
psikolojik danışma ve rehberlik (pp. 55-66). Ankara: Nobel Yayın.
CACREP - The Council for Accreditation of Counseling and Related Educational Programs (2009).
2009 Standarts. Retrieved May 05, 2010, from http://www.cacrep.org/doc/2009.
Camadan, F.& Sezgin, F. (2012). A qualitative research on perceptions of primary school principals
about school guidance services. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4 (38), 199-211.
Can, G. (1998a). İlköğretimde Rehberlik (Guidance in Elementary School) In A. Hakan, Ed., Eğitim
bilimlerinde yenilikler (pp. 109-123). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi, Açık Öğretim Fakültesi Yayınları,
No 559.
Can, G.(1998b). Çağdaş İnsanın Yetiştirilmesinde Aile ve Okulun Rolü (The Role Of Family And
School In Educating Modern Man ). In G. Can, Ed., Çağdaş yaşam ve çağdaş insan (pp. 111-
129). Eskişehir: Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları, No: 1020.
Can, G. (2002). Rehberlik (Guidance). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayını No: 1371.
Canel, A. N. (2007). Eğitimde Rehberlik Hizmetlerinin Yeri ve Önemi (The Place and Importance of Guidance
Services in Education). In B. Aydın, Ed.,. Rehberlik (pp. 117-151). Ankara: Pegem Yayıncılık.
School Counselors’ Assessment Of The Psychological Counseling And... 295
January 2016 Vol:24 No:1 Kastamonu Education Journal
Çapri, B. (2006). Tükenmişlik ölçeğinin Türkçe uyarlaması: geçerlik ve güvenirlik çalışması (Turkish
adaptation of the burnout measure: a reliability and validity study). Mersin Üniversitesi
Eğitim Fakültesi Dergisi, 2 (1), 62-77.
Çakır, M. A. (2004). Mesleki karar envanterinin geliştirilmesi (The development of career decision
inventory). Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi,37 (2), 1-14.
Çoban, A. E. (2005). Psikolojik danışmanlar için meslektaş dayanışması (Peer supervision for school
counselor). Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1 (1), 167-174.
Demir, M. (2010). Sınıf Rehber Öğretmenlerinin Rehberlik Anlayışları ve Rehberliğe Yönelik Tutumları
(Perception And Attitudes Of Teachers With Guidance Responsibilities About Counseling
And Guidance). Unpublished master’s thesis, Anadolu University, Institute of Educational
Sciences, Eskişehir, Turkey.
Doğan, S. (2001). Okullarda psikolojik danışma ve rehberlik hizmetleri nasıl yapılandırılabilir?
(How can psychological counseling and guidance services be configured in schools?). VI. Ulusal
Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi. Ankara: ODTÜ Eğitim Fakültesi.
Doğan, S. & Erkan, S. (2001). Türkiye’de psikolojik danışman eğitimi profili: mevcut durum, Sorunlar
ve çözüm önerileri (The school counselor education profile in Turkey: the present status,
problems and solution suggestions). VI. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi.
Ankara: ODTÜ Eğitim Fakültesi.
Ergene, T. (2011). Sağlık meslekleri arasında sayılma girişimimiz (Our effort to be named among
health professions). Türk PDR Derneği. Retrieved April 04, 2011, from https://www.pdr.org.tr.
Ersever, O. G. (1992). İlköğretimde açık okul sistemi ile psikolojik danışma ve rehberlik anlayışı
(Open school system in elementary school with understanding of guidance and counseling).
Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8, 127-132.
Esmer, A. (1985). Orta Dereceli Okullarımızda Rehberlik Programını Uygulanmasına İlişkin Problemler:
Kütahya İlinde Bir İnceleme(The Problems Regarding the Application of Guidance
Program in Our Secondary Schools: A Research in the Province of Kutahya). Unpublished
master’s thesis, Ankara University, Institute of Social Sciences, Ankara, Turkey.
Fitch, T. & Marshall, J. L. (2004). What counselor do in high-achieving schools: a study on the role
of the school counselor. Professional School Counseling, 7(3), 172-177.
Gladding, S. T. (2013). Psikolojik danışma: kapsamlı bir meslek (Counseling: a comprehensive
profession) (Trans Ed: N. Voltan-Acar). Ankara: Nobel Yayınları.
Görkem, N. (1985). Öğrencilerin Rehberlik Uzmanlarından Gördükleri Hizmetlerle Bekledikleri
Hizmetler Arasındaki Fark. (The Difference Between the Services the Students Receive From
Psychological Counselors and the Services They Expect to Receive). Unpublished master’s
thesis, Ankara University, Institute of Social Sciences, Ankara, Turkey.
Güven, M. (2003). Psikolojik danışmanların okul yöneticileri ile ilişkilerinin değerlendirmesi (The
evaluation of the relations between school counselors and school headmasters). In H. Atılgan &
M. Saçkes, Eds., VII. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi Bildiri Özetleri Kitabı
(pp. 102). Ankara: Türk Counseling And Guidance Services.
Güven, M. (2009). Millî Eğitim Bakanlığı müfettişlerinin okul rehberlik hizmetleri ve denetimiyle
ilgili görüşleri (The opinions of the Ministry of National Education inspectors about school guidance
services and supervision of these services). The Journal of International Social Research,
2 (9), 171-179.
296 Fulya YÜKSEK-ŞAHİN...
Ocak 2016 Cilt:24 No:1 Kastamonu Eğitim Dergisi
Güvendi, M. (2000). İlköğretim okulları ikinci kademesinde yürütülmekte olan rehberlik etkinlikleri
ve öğrenci beklentilerine ilişkin bir araştırma (A research concerning the guidance activities
performed in the second level of elementary education and the student expectations).
Pamukkale Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi. Retrieved September 12 2008, from http://
egitimdergi.pamukkale.edu.tr/
Gysberg, N. & Henderson, P. (1997). Comprehensive Guidance Programs That Work-II.
Greensboro:Eric Cass Publication.
Hackney, H. & Cormier, S. (2008). Psikolojik Danışma İlke ve Teknikleri: Psikolojik Yardım Süreci
El Kitabı (Professional Counselor: A Process Guide to Helping). (Trans: T. Ergene ve Aydemir,
S.S.). Ankara: Mentis Yayıncılık.
Hamamcı, Z., Murat, M. & Çoban, A. (2004). Gaziantep’teki okullarda çalışan psikolojik danışmanların
mesleki sorunlarının incelenmesi (Examining the career problems of school counselors
in Gaziantep). 13.Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı Bildiri Özetleri, 201.
Hatunoğlu, A. & Hatunoğlu, Y. (2006). Okullarda verilen rehberlik hizmetlerinin problem alanları (The
problem areas of guidance services offered at schools). Kastamonu Eğitim Dergisi, 14 (1), 333-338.
Ilgar, Z. (2004). Rehberliğin başlıca türleri (The main types of guidance) In G. Can, Ed., Psikolojik
danışma ve rehberlik (pp. 28-46). Ankara: Pegem Yayıncılık.
Jackson, S. A. (2000). Referrals to the school counselor: a qualitative study. Professional School
Counseling, 3 (4), 277-286.
Karataş, H. & Polat, M. (2013). Okul yöneticilerinin rehberlik hizmetlerine bakış açıları üzerine
okul rehber öğretmenlerinin görüşleri (Perceptions of school guidance teachers on school administrators’
perspectives about guidance services). Muş Alparslan Üniveritesi Sosyal Bı̇limler
Dergisi, 1(1), 105-123.
Kıral, B. & Kıral, E. (2011). Karma araştırma yöntemi (Mixed research design). 2nd International
Conference on New Trends in Education and Their Implications. Antalya, Turkey.
Korkut, F. (2003). Rehberlikte önleme hizmetleri (Prevention in guidance). Selçuk Üniversitesi,
S.B.E.Dergisi, 9, 441-452.
Korkut, F. (2004). Okul temelli önleyici rehberlik ve psikolojik danışma (School base preventive
counselling and guidance). Ankara: Anı Yayıncılık.
Korkut, F. (2007). Psikolojik danışmanların mesleki rehberlik ve psikolojik danışmanlık ile ilgili
düşünceleri ve uygulamaları (Counselors’ thoughts and practices related to career guidance and
counseling). Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32, 187-197.
Korkut-Owen, F. (2007). Psikolojik danışma alanında meslekleşme ve psikolojik danışman eğitimi:
ABD, Avrupa Birliği ülkeleri ve Türkiye’deki durum. (Professionalism in counseling and counselor
education: current status in the United States, European Union Countries and Turkey). In
R. Özyürek, F. Korkut-Owen & D. W. Owen, Eds.,. Gelişen Psikolojik Danışma ve Rehberlik
(pp. 95-121). Ankara: Nobel Yayın.
Korkut-Owen, F. & Qwen, D. (2008). School counselor’s role and functions: school administrators’
and counselors’ opinions. Ankara University, Journal of Faculty of Educational Sciences.
41(1), 207-221.
Korkut-Owen, F., Owen, D. & Karaırmak,Ö. (2013). Okul psikolojik danışmaları için el kitabı
(Handbook for school counselors). Ankara: Anı Yayıncılık.
Kuhn, L. (2004). Student Perceptions of School Counselor Roles and Functions. Unpublished
master’s thesis. University of Maryland, Baltimore.
Morrissette, P. (2000). School counselor well-being.Guidance and Counseling, 16 (1), 2-9.
School Counselors’ Assessment Of The Psychological Counseling And... 297
January 2016 Vol:24 No:1 Kastamonu Education Journal
Myrick, R. D. (2003). Developmental guidance and counseling: a practical approach.
Minneapolis:Educational Media Corporation.
Nazlı, S. (2003). Öğretmenlerin kapsamlı / gelişimsel rehberlik ve psikolojik danışma programını
algılamaları ve değerlendirmeleri (Perceptions and evaluations of teachers on comprehensive/
developmental guidance and psychological counseling programs). BalıkesirÜniversitesi Sosyal
Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10, 132-145.
Nazlı, S. (2007). Psikolojik danısmanlarının degişen rollerini algılayısları (School counselors’ perception
of their changing roles). Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10 (18), 1-17.
Nugent, F. A. (1990). An introduction to the profession of counseling. Ohio: Merrill Publishing
Company.
Özabacı, N., Sakarya, N. & Doğan, M. (2008). The Evaluation of the School Administrators’ Thoughts
about the Counseling and Guidance Services in Their Own Schools. Balıkesir
Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11 (19), 8-22.
Özçelik, İ., İskender, M. & Palancı, M. (2000). İlköğretim okullarında rehberlik hizmetlerinin değerlendirilmesi
(The Evaluation of Guidance Services in Elementary Schools). Pamukkale Üniversitesi,
Eğitim Fakültesi Dergisi,8.
Özyürek, R. (2010). Identification of the application of school counseling practices carried out by
students in counseling and guidance undergraduate program. Eğitim ve Bilim, 35 (156), 160-
174.
Paisley, P. O. & Mc Mahon, H. G. (2001). School counseling for the 21.st century: challenges and
oppurtunities. Professional School Counseling, 5 (2), 106-116.
Poyraz, C. (2007). Ortadereceli okullarda yürütülen rehberlik hizmetleri üzerine bir araştırma (A
study On Counseling Services At High Schools). Unpublished doctoral thesis, İstanbul University,
Institute of Social Sciences, İstanbul, Turkey.
Quast, C. (2003). Parents’ Perceptions Of The Role And Function Of a High School Guidance Counselor.
Unpublished master’s thesis, Wisconsin University, Wisconsin.
Rayle, A. D. (2006). Do school counselors matter? Mattering as a moderator between job stress and
job satisfaction. Professional School Counseling, 9 (3), 206-215. Retrieved April 11, 2006, from
EBSCO database.
Rowley, W. J. (2000). Expanding collaborative partnerships among school counselors and school
psychologists. Professional School Counseling, 3 (3), 224-228.
Schweiger, W. K.; Hinkle, J. S. & Parades, D. M. (2007). NBCC and counselor professional identity
development. In R. Özyürek, F. Korkut-Owen & D. W. Owen, Eds., Gelişen psikolojik
danışma ve rehberlik (pp. 67-79). Ankara: Nobel Yayın.
Şeker, M. (2010). İstanbul’da yaşam kalitesi araştırması (Research on life quality in Istanbul). İstanbul:
İTO Yayınları, Yayın No: 2010-103
Sürücü, A. & Yavuz, M. (2013). Evaluation of the interaction between school principal and guidance
counsellor in conducting counselling services. International Journal Of Social Science,
6 (4),1029-1047.
TCMEB, 13. Mili Eğitim Şurası (13th National Education Council). (1990). Retrieved January 29,
2007, from http://ttkb.meb.gov.tr/secmeler/sura/sura.html.
TCMEB, 15. Mili Eğitim Şurası (15th National Education Council). (1996). Retrieved January 29,
2007, from http://ttkb.meb.gov.tr/secmeler/sura/sura.html.
TCMEB, Özel Eğitim Rehberlik ve Danışma Hizmetleri Genel Müdürlüğü. (2007). Rehberlik ve
psikolojik danışma hizmetleri (Counseling and guidance servıces). Genelge No: 2004. Retrieved
January 29, 2008, from http://www.meb.gov.tr.
298 Fulya YÜKSEK-ŞAHİN...
Ocak 2016 Cilt:24 No:1 Kastamonu Eğitim Dergisi
Terzi, Ş., Ergüner-Tekinalp, B. & Leuwerke, W. (2011). The evaluation of comprehensive guidance
and counseling programs based on school counseling and guidance services model by school
counselors. Pegem Journal of Education and Instruction 1(1), 51-60.
Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Derneği Basın Bildirisi (Press Notification of Turkish
Psychological Counseling and Guidance Association) (2011). Retrieved May 23, 2011, from
https://www.pdr.org.tr.
Uslu, M. & Arı, R. (2005). Psikolojik danışmanların danışma beceri düzeylerinin incelenmesi (Examination
of the Levels of Counseling Skills among Psychological Counselors). Selçuk Üniversitesi
Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14, 509-519.
Uz-Baş, A. (2007). Rehberlikte Hizmet Türleri (Service Variety in Guidance). In B. Aydın, Ed.,
Rehberlik (pp 82-116). Ankara: Pegem Yayıncılık.
Yalçın, İ. (2006). 21. yüzyılda psikolojik danışman (Counselor in the 21 th Century). Ankara Üniversitesi
Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 39 (1), 117-133.
Yeşilyaprak, B. (2001). Eğitimde rehberlik hizmetleri (Guidance services in education). Ankara:
Nobel Yayın.
Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2006). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (Qualitative research
methods for the social sciences). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Yüksek Öğretim Kurulu (YÖK- Higher Education Counsil) (2007). Eğitim fakültelerinde uygulanacak
yeni programlar hakkında açıklama (Statement about the new applicable programs in
education faculties). Retrieved May 20, 2008, from http://www.yok.gov.tr.
Yüksel-Şahin, F. (2002). Bazı değişkenlerin yönetici adaylarının, okul psikolojik danışmanlarından
görev beklentileri düzeylerine etkisi (The effect of some variables on the school headmasters’
level of duty expectation of the school counselors). Eğitim ve Bilim Dergisi, 27 (123), 13-21.
Yüksel-Şahin, F. (2008). Evaluation of school counseling and guidance services based on views of
high school students. International Journal of Human Sciences, 5 (2), 1-26.
Yüksel-Şahin, F. (2009). İlköğretimde psikolojik danışma ve rehberlik hizmetleri (Counseling and guidance
services in elementary school). E-Journal of New World Sciences Academy (NWSA), 4 (2),
372-394.
Yüksel-Şahin, F. (2012). An Evaluation Of The Decisions Taken About
Psychological Counseling And Guidance In The Turkish National Education
Councils (1939-2010). Journal of Social Studies Education Research,
3 (1), 95-118.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com