You are here

GÖKÇEADA VE BOZCAADA'NIN TERSİYER JEOLOJİSİ (ÇANAKKALE), TÜRKİYE

Journal Name:

Publication Year:

Abstract (Original Language): 
Gökçeada ve Bozcaada'da, Tersiyer birimleri; Erken Eosen, Orta Eosen-Geç Oligosen, Geç Miyosen ve Pliyosen yaşlı çökellerle temsil edilir. Gökçeada'da, üstlere doğru regresif özellikte olan ve ağırlıklı olarak kumtaşı litolojisinden oluşan, Karaağaç formasyonu ile Bozcaada'da, kırmızı karasal çakıltaşlarından oluşan Fıçıtepe for¬masyonu, Erken Eosen yaşlıdır. Orta Eosen yaşlı ve bol Nummulitli Soğucak formasyonunun karbonatları, Erken Eosen yaşlı bu birimlerin üzerine uyumsuzlukla gelir. Bu karbonatlar yanal yönde devamlı olmayıp, merceksi gö¬rünümdedir. Bu karbonatları üstleyen Ceylan formasyonunun şeylleriyle çökelim devam eder, Oligosen başların¬da başlayan regresyonla birlikte şeyllerden, kıyı yakını fasiyeslere geçen Mezardere formasyonu ve Osmancık for¬masyonunun çökelimi gerçekleşir. Karasal özellikli Danişmen formasyonu bütün birimlerin üzerini örter. Bölgede Erken-Orta Miyosen döneminde, yoğun bir volkanizma (Hisarlıdağ-Ayvacık volkanitleri) hüküm sürmüştür. Geç Miyosen'de, tektonizma kontrolünde gelişen depolanma sistemleri, Erken Pliyosen başına kadar devam etmiştir. Bunun sonucunda; bu zaman aralığında Gazhanedere, Kirazlı ve Alçıtepe formasyonları oluşmuştur. Bugün kara¬sal alanlarda yüzlek vermeyen, fakat denizel alanlarda, TPAO'nun yaptığı sondaj ve sismik kesitlerle saptanan, yaklaşık bin metre kalınlığında Pliyosen birikimi (Ergene formasyonu) tespit edilmiştir. İnceleme alanında; birimle¬rin çökelimlerindeki farklılıklara bağlı olarak, fasiyes ayırımları yapılmıştır. Gökçeada ve Bozcaada'da, dört ana çökelim dönemi gözlenmiştir. Bunlar Erken Eosen, Orta Eosen-Geç Oligosen, Geç Miyosen ve Pliyosen çökelim dönemleridir. Gökçeada ve Bozcaada'da en önemli tektonik veriler; Geç Miyosen yaşlı, Kuzey Anadolu Fay zonu-nun batı uzanımı olan Ganos fayıdır ve Gökçeada'nın kuzeyini sınırlar. Ganos fayının güneyinde, bu fayın yanal bileşenleri; yüksek ve çukur alanları oluşturarak, Geç Miyosen yaşlı birimler için çökelim havzası meydana getir¬miştir. Gökçeada ve Bozcaada'da, Geç Miyosen öncesine ait tektonik veri gözlenmemiştir. Ancak deniz alanların¬daki sismik kesitlerin yorumunda, Gökçeada ve Bozcaada'da Miyosen öncesi tektonizmanın izleri gözlenebilir.
49-68

REFERENCES

References: 

Akartuna, M.,1950, imroz adasında bazı jeolojik müşahadeler: Türkiye Jeoloji Kurumu Bült., 2, 9-17.
Ailen, J.R.L., 1970, Sediments of the modern Nıger delta, a summary and review: in Society of Economic Paleontologist and Mineralogists, special publication, 15, 198-151.
Berg, O.R., 1982, Seismic detection and evoluation of delta and turbudite seguences: application to explaration for the subtle trap: AAPG Bul¬letin, v66, 1271-1288.
Coşkun, B., 2000, North Anatolian Fault-Saros Gulf relationships and their relevance to hydrocarbon exploration, northern Aegean Sea, Turkey: Marine and Petroleum
Geology, 17, 751-772.
Ercan, T.; Satır, M.; Steinitz, G.; Dora, A.; Sarfakıoğ-lu, E.; Adis, C.; Walter, H.J. ve Yıldırım T.,1995, Biga Yarımadası ve Gökçeada, Bozcada ve Tavşan adalarındaki (KB Anadolu) Tersiyer volkanizmasının özellik¬leri : MTADerg., 117, 55-86.
Erguvanlı, K., 1955, Etüde geologigue de l'ile de Bozcaada: Bull. Geol. Soc. France, (6), 5, 399-401.
; 1957, Outline of geology of the Dardanelles:
Geol. Mag., 94,47-53.
Georgakopulos, A., 1992, History, status and future considerations of hydrocarbon exploration in Greece: First Break Vol: 10, No: 11, 413¬416.
Haq, B.Y., 1991, Sequence stratigraphy, sea level change, and significance for the deep sea, in Mac Donald D.l.M. ed., Sedimentation, tectonics and eustasy; sea level changes at active margins: International Association of Sedimantologist, special publications, 12, 3-39.
Holmes, A.W., 1961, A stratigrapfic review of Thrace: TPAO Arşiv No; 368.
Karacık, Z., 1995, Ezine-Ayvacık (Çanakkale) dola¬yında genç volkanizma plutonizma ilişkileri: İTÜ Fen Bil. Ens. Doktora Tezi 342 s, (Yayımlanmamış).
Kasar, S.; Burkan, K.A.; Siyako, M. ve Demir, O., 1983,
Tekirdağ-Şarköy-Keşan-Ene
z böl¬gesinin jeolojisi ve Hidrokarbon olanakları: TPAO rap., 1171 (Yayımlanmamış).
Kesgin, Y., 2002, Kuzeydoğu Ege kıyı ve deniz alan¬larının Tersiyer Jeolojisi ve Sedimantolojisi, Ankara Üniv. Fen Bil. Ens. Doktora Tezi, 265 s. (Yayımlanmamış).
Mutti, E. ve Ricci Lucehi, F., 1975, Turbidite facies and facies associations. In Examples of Tur-bidite Facies Associatons from selected Formations of the Northern Appendies: E. Mutti, G.C.; Parea, F.; Ricci Lucehi, M.: Sag-ri, G.; Zanzushi, G.; Ghibaudo, S.; Jacerino
(Eds), Field Trip Guidebook A. 11,22-36, 9.
LAS Congress, Nice France.
Okay, A.I., 1987, Biga Yarımadasının Batı kesiminin jeolojisi ve Tektoniği: İTÜ Yerbilimleri ve Yer altı Kaynakları UYGAR Merkezi, İstanbul.
ve Tüysüz, O.,
1999
, Tethyan sutures of
nortern Turkey: in Durand, B.; Jolivet, L.: Horwarth, F.V.; Serrane, M., eds., Alpine orogen. Geological Society, London, Special Publications, 156, 475-515.
v
e Satır, M., 2000, Coeval plutonism and
metamorphism in a latest Oligocene metamorphic core complex in northwest Turkey: Geological Magazine, 137,495-516.
Oktay, H. ve Dağdelen Y., 1961, Korudağ Jeolojisi ve petrol imkanları: TPAO Arşiv No; 208.
Önal, M., 1987, Gelibolu Yarımadası orta bölümünün çökelme istiflen ve tektoniği, KB Anadolu, Türkiye:Yerbilimleri 5, 21-38.
Önem, Y., 1974, Gelibolu Yarımadası ve Çanakkale dolaylarının jeolojisi: TPAO Rap. No 877, 30 s.
Pratt,
B.R
, 1992, Peritidal Carbonates, Facies Models: Geologial Association of Canada,
303-322.
Saltık, O., 1974, Şarköy-Mürefte sahalarının jeolojisi ve Petrol olanakları: TPAO Rap. 879, 30 s.
v
e Saka K., 1972, Saros Körfezi kuzeyi,
Gelibolu Yarımadası, İmroz-Bozcaada ve Çanakkale sahil şeridi jeoloji incelemesi: TPAO Arşiv No; 786.
GÖKÇEADA VE BOZCAADA'NIN TERSİYER JEOLOJİSİ
67
Saner,
S.
, 1985, Saros Körfezi dolayının çökelme istifleri ve tektonik yerleşimi, kuzeydoğu Ege Denizi, Türkiye: Türkiye Jeoloji Kurumu Bül¬teni, 28, 1-10.
Scruton, P.C.,1960, Delta
buildin
g and the deltaic seguence: in Shepard, F.P.; Phleger, F.B. and Andel T.H., eds., Recent Sediments northwest Gulf of Mexico: Tulsa, OK. AAPG Bull.,82-102.
Sfondrini, C., 1961, Surface geological report on 538
and 537: TPAO Arşiv No; 1429.
Siyako, M.: Burkan, K.A. ve Okay A.I., 1989, Biga ve Gelibolu Yarımadaları Tersiyer Jeolojisi ve Hidrokarbon olanakları: Turkish Association of Petroleum Geologist Bulletin. 1. 183-199.
Sümengen, M.; Terlemez, İ.; Şentürk, K. ve Karaköse, C., 1987, Gelibolu Yarımadası ve güneybatı Trakya havzasının stratigrafisi, sedimantolojisi ve tektoniği: MTA Rap. 8128 (Yayımlanmamış).
v
e , 1991, Güneybatı Trakya Yöresi
Eosen çökelleri Stratigrafisi: MTA derg., 113,17-30.
Toker, V. ve Erkan, E., 1985, Gelibolu Yarımadası Eosen formasyonları nannoplankton Biyos-tatigrafisi: MTA derg., 101/102, 72-91.
Tüysüz, O.; Barka,, A. ve Yiğitbaş, E., 1998, Geology of the Saros graben and its implications for the evolution of the North Anatolian Fault in the Ganos-Saros region, northwestern Tur¬key: Tectonophysics, 293, 105-126.
Ünal, O. T., 1967, l. Bölge (Marmara) Trakya Jeoloji ve petrol imkânları: TPAO Arşiv No; 391.
Yaltırak, C., 1995, Gaziköy - Mürefte (Tekirdağ) arasının sedimanter ve Tektonik özellikleri.
TPJDBült., 6/1,93-112.
ve Kuşçu, l.,
1998
, Geological evolution of
the Gulf of Saros, NE Aegean Sea: Geo-marine letters, 18, 1-9.
;
Alpar, B. ve Yüce, H., 1998, Tectonic ele¬ment controlling evolution of Saros (Nort¬heastern Aegean Sea, Turkey): Tec-tonophysics, 300, 227-248.
Yazman, M., 1997, Kuzey Ege'nin jeolojisi ve petrol olanakları: İTÜ kollokyumu, bildiri özleri,
45-52.
Yılmaz, Y.; Genç, C.; Gürer, F.; Bozcu, M.; Yılmaz, K.; Karacık, Z.; Elmas, A. ve Altunkaynak Ş., 2000, When did vvestern Anatolian Graben begin to develop ?: Geological Society, London, 173, 353-384.
Weber, K.J., 1971 Sedimantological aspect of fields in the Niger delta: Geologie en Mijnbauw, 50/3,559-576.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com