Spatial Pattern of Networks in Industrial Clusters: Production Networks of Istanbul Jewellery Sector
Journal Name:
- Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Dergisi
Keywords (Original Language):
| Author Name | University of Author |
|---|---|
Abstract (2. Language):
The aim of this paper is to analyse the spatial pattern of networks of
İstanbul jewellery cluster, based on the data collected from the sample
firms through in-depth interviews. The theoretical debates and the existing
empirical studies show that, local linkages are necessary to describe the
clusters. However, some of the recent studies emphasize the importance
of global networks to complete the local networks in clusters. The paper
focuses on two main research questions: Does the spatial pattern of
networks from local to global differ according to the type of linkages? And,
is it possible to redefine spatial proximity in the context of clusters? This
paper looks for the answers to these questions by the findings of the field
survey, based on the analysis of 314 jewellery production firms in İstanbul.
The findings clearly show the importance of different levels of networking
from local to global level to describe the cluster. Moreover, the paper
provides evidence that different types of relations show different spatial
patterns of networking. On the other hand, the meaning of proximity
changes related to some characteristics of linkages, such as the type of
linkages or the historical roots of linkages.
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language):
Küme yaklaşımının temelinde ekonomik, sosyal, mekansal ağlar bütünü
yer almaktadır. Küme ve ağ birlikteliğini en temel biçimde Marshall
(1920)’ın sanayi bölgeleri yaklaşımında görmek mümkündür. Marshall
çalışmasında, uzmanlaşmış bir veya birkaç sanayi dalının belirli bir alanda
yoğunlaşmasının, bireysel olarak firmalara mal temininde, vasıflı işgücüne
ulaşmada, teknolojik bilginin yayılmasında avantajlar sağladığını ortaya
koymuştur. Coğrafi olarak yoğunlaşmış ve yüksek oranda uzmanlaşmış
küçük ve orta ölçekli firmaların ekonomik ağlarla yatayda bütünleşmesi,
1980’lerin yeni sanayi bölgeleri yaklaşımını oluşturmuştur (Harrison, 1992;
Piore ve Sabel, 1984; Pyke vd., 1990; Scott, 1988; Scott ve Storper, 1989).
Yığılma kuramından farklı olarak bu yaklaşım, firmalararası karşılıklı
bağımlılığı, esnek firma sınırlarını, dayanışmacı rekabeti ve bölge içindeki
ekonomik aktörlerin sürdürülebilir işbirliğini sağlamada güvenin önemini
ortaya koymaktadır (Harrison, 1992). Böyle bir yapılanmada sanayi
bölgelerini; firmalar, firmalararası birlikler, işçi örgütleri, finansal kurumlar
ve yönetici ajanslarıyla birlikte kolektif girişimci olarak tanımlamak
mümkün olabilmektedir (Malecki, 1994). İlgili yazında özellikle küçük
firmaların büyük firmalara göre daha fazla desteğe ve kaynağa ihtiyaç
duyduğu ve küçük firmaların sanayi bölgelerinde diğer aktörlerle bir
araya gelerek başarı şanslarını arttırdıkları vurgulanmaktadır. Bu karşılıklı
bağımlılık firmaların ağ ilişkilerine neden gereksinim duyduklarının da
önemli bir açıklamasıdır.
Sanayi bölgelerinden küme yaklaşımına geçişte ağlar önemini korumakta,
farklı mekansal düzeylerde üretim ve bilgi ağlarını ele alan bir yazın
oluşmaktadır (Asheim ve Isaksen 2002; Eraydın ve Armatlı 2005). İlgili
yazında yerelden küresele farklı mekansal düzeylerde kurulan üretim
ağlarının kümelerin oluşumunda ve başarısında esas olduğu önemli
bir vurgu alanıdır. Kümeleri tanımlayan üretim ağlarının mekansal
örüntüsünde mekansal yakınlık önemli bir kavram olarak görülmekte,
farklı yakınlık kavramları tartışılmaktadır.
Makalede, İstanbul kuyumculuk kümesi üretim ağlarının mekansal
örüntüsü farklı ağ türlerinde ele alınmaktadır. Küme yazınında bu alanda
yapılan görgül çalışmalar ve bilgi birikimi sınırlıdır. Ağların mekansal
örüntüsüne ilişkin yapılacak çalışmaların, kümelerin geliştirilmesine
yönelik politika geliştirme düzeyinde, kümelerin çözümlenmesi, ve
mekansal yayılma alanlarında akademik düzeyde katkı sağlaması
beklenmektedir. Kümeleri tanımlayan temel yapılar olan üretim
ağlarının mekansal örüntüsü üzerinde yoğunlaşan bu makalede iki temel
araştırma sorusu ‘Yerelden küresele, ağların mekansal örüntüsü farklı
üretim ilişkilerinde farklılaşır mı?’ ve ‘Mekansal yakınlık kümenin kendi
bağlamında yeniden tanımlanabilir mi?’, olarak ele alınmıştır.
Kuyumculuk sektörü, katma değeri ve ihracat hacmi yüksek kümelenme
eğilimi olan bir sektördür. Türkiye’de son yıllarda üretim ve ihracat
hacmiyle gelişim gösteren kuyumculuk sektörünün kültürel ve tarihi
temelleri İstanbul’a dayanmakta ve sektör büyük oranda İstanbul’da
yoğunlaşmaktadır. Kuyumculuk üretim faaliyetleri son yıllarda Eminönü
tarihi kuyumculuk bölgesinden taşınma sürecini yaşamaktadır. İstanbul
metropoliten alanında kuyumculuk üretim ilişkilerinin mekansal örüntüsü
yeniden kurulmakta ve bu durum İstanbul kuyumculuk kümelenmesini
önemli bir araştırma alanı haline getirmektedir. Temel amacı İstanbul
metropoliten alanında kuyumculuk üretim ilişkilerinin mekansal
örüntüsünün çözümlenmesi olan alan araştırmasında, İstanbul’da
kuyumculuk sektöründe üretim yapan 314 firmanın üretim ilişkileri ağı,
bu ilişkilerin yoğunluğu ve mekansal düzeyi sorgulanmıştır. İstanbul
kuyumculuk kümesinin üretim ilişkileri ağı, hammadde ilişkileri, fason/
yatay üretim ilişkileri, hizmet ilişkileri ve müşteri ilişkileri olmak üzere
dört farklı ağ tipinde ayrı ayrı ele alınmıştır. Analiz sonuçları İstanbul
metropoliten alanında ağ haritaları ile sunulmaktadır. Alan araştırması
bulguları, kümelerde ağların mekansal örüntüsünün farklı ağ yapılarında
nasıl şekillendiği ve bu ağlarda mekansal yakınlığa nasıl farklı anlamlar
yüklenebileceği konularında ilginç sonuçlar sunmaktadır.
FULL TEXT (PDF):
- 1
119-138