You are here

ÖĞRETMEN ADAYLARININ ÖZEL EĞİTİM DERSİNE YÖNELİK TUTUMLARININ BAZI DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ

EXAMINING PROSPECTIVE TEACHERS’ ATTITUDES TOWARDS SPECIAL EDUCATION LESSON IN TERMS OF SOME VARIABLES

Journal Name:

Publication Year:

DOI: 
10.5505/pausbed.2016.96720

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
The main purpose of this research is to investigate the prospective teachers’ attitudes towards Special Education lesson in terms of some variables. For this purpose the “Attitudes Scale Towards Special Education Lesson” developed by researcher was administered on 209 prospective teachers who Turkish, Social Studies, Classroom teaching and education science (PDR) programs at Kafkas University Faculty of Education during the fall semester of 2014-2015 academic year. As a result of made validity study of attitudes scale toward special education lesson, consisted of 15 items in the three factors of scale, factor load values that varied between .549 to .779, it was determined that the 52 971% of the total variance explained. Also cronbach's alpha internal consistency coefficient for the whole scale was determined as .823. Result of findings obtained from the research, on attitudes towards special education lesson of prospective teachers while only in one dimension of scale of gender that they studying was an important difference on attitudes, other variables wasn’t not have any significant difference as statistics.
Abstract (Original Language): 
Bu araştırmanın temel amacı öğretmen adaylarının özel eğitim dersine yönelik tutumlarının bazı değişkenler açısından incelemesidir. Bu amaçla 2014-2015 eğitim-öğretim güz yarıyılında Kafkas Üniversitesi Eğitim Fakültesi Türkçe, Sosyal Bilgiler, Eğitim Bilimleri (PDR) ve Sınıf Öğretmenliği programlarında öğrenim gören 209 öğretmen adayına araştırmacı tarafından geliştirilen “özel eğitim dersine yönelik tutum ölçeği” uygulanmıştır. Özel eğitim dersine yönelik tutum ölçeğinin yapılan geçerlilik çalışmaları sonucunda, ölçeğin 3 faktörde toplam 15 maddeden oluştuğu, faktör yük değerlerinin .549 ile .779 arasında değiştiği, toplam varyansın ise %52.971’ini açıkladığı belirlenmiştir. Ayrıca ölçeğin bütünü için Cronbach Alfa iç tutarlılık katsayısı .823 olarak belirlenmiştir.Araştırmadan elde edilen bulgular sonucunda; öğretmen adaylarının özel eğitim dersine yönelik tutumları üzerinde cinsiyetin sadece bir boyutunda önemli bir farklılaşma olduğu diğer değişkenlerde ise istatistiksel olarak anlamlı bir farklılaşma olmadığı bulunmuştur.
59
76

REFERENCES

References: 

Ardıç, A. (2012). “Tutuma İlişkin Temel Kavramlar ve Kuramlar”, Engellilere Yönelik
Tutumlar, ( Ed: İ. H. Diken), Vize Yayıncılık, Ankara.
Ataman, A. (2013). “Özel Eğitimin Anlamı ve Amaçları”, Özel Eğitim, (Ed: A. Cavkaytar), Vize
Yayıncılık, Ankara.
Avramidis, E., Bayliss, P. ve Burden, R. (2000). “Student Teachers’ Attitudes Towards The İnclusion
Of Children With Special Educational Needs In The Ordinary School”, Teaching And
Teacher Education, 16, 277-293.
Babaoğlan, E. ve Yılmaz, Ş. (2010). “Sınıf Öğretmenlerinin Kaynaştırma Eğitimindeki Yeterlikleri”,
Kastamonu Eğitim Dergisi, 18/2, 345-354.
Batu, E. S. (1998). Özel Gereksinimli Öğrencilerin Kaynaştırıldığı Bir Kız Meslek Lisesindeki
Öğretmenlerin Kaynaştırmaya İlişkin Görüş ve Önerileri. (Yayımlanmamış Doktora Tezi).
Anadolu Üniversitesi.
Batu, S., Kırcaali-İftar, G. ve Uzuner, Y. (2004). “Özel gereksinimli öğrencilerin kaynaştırıldığı
bir kız meslek lisesindeki öğretmenlerin kaynaştırmaya ilişkin görüş ve önerileri”, Ankara
Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 5/2, 33-50.
Baykoç Dönmez, N. (2010). “Özel Gereksinimli Çocuklar ve Özel Eğitim”, Öğretmenlik
Programları İçin Özel Eğitim, (Ed: N. Baykoç), Gündüz Eğitim ve Yayıncılık, Ankara.
Bek, H., Gülveren, H. ve Başer, A. (2009). “Sınıf Öğretmeni Adaylarının Kaynaştırma Eğitimine
Yönelik Tutumlarının İncelenmesi”, Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2/2, 160-
168.
Büyüköztürk, Ş. (2014). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı, 20. Baskı, Pegem Akademi
Yayıncılık, Ankara.
Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2008). Bilimsel
Araştırma Yöntemleri, Pegem Akademi Yayıncılık, Ankara.
Casarez, L. Stevens, T., Oginga Siwatu, K. ve Cain, D. W. (2013). Preservice teachers’ attitudes
toward students with disabilities: a study of candidates enrolled in teacher preparation
programs. http://2013csotteconference.weebly.com/uploads/1/2/3/8/12386384/1e-casar....
pdf , (27.04.2015).
Çetin, Ş. (2006). “Öğretmenlik Mesleği Tutum Ölçeğinin Geliştirilmesi (Geçerlik ve Güvenirlik
Çalışması)”, Gazi Üniversitesi Endüstriyel Sanatlar Eğitim Fakültesi Dergisi, 18, 28-37.
Çolak, M. ve Çetin, C. (2014). “Öğretmenlerin Engelliliğe Yönelik Tutumları Üzerine Bir Araştırma”,
Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 29/1, 191-211.
Dalğar, G. (2011). Okulöncesi Öğretmenlerinin ve Okulöncesi Öğretmen Adaylarının Kaynaştırmaya
İlişkin Görüşlerinin Karşılaştırılması. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Mehmet Akif
Ersoy Üniversitesi.
Daşbaş, S., Kesen, N. F. ve Eryılmaz, C. (2013). “Eğitim Kurumlarında Görev Yapan Öğretmenlerin
Engellilere Yönelik Tutumları”, Sağlık ve Toplum, 23/1, 39-46.
Demirhan, G. ve Altay, F. (2001). “Lise Birinci Sınıf Öğrencilerinin Beden Eğitimi ve Spora İlişkin
Tutum Ölçeği II”, Spor Bilimleri Dergisi, Hacettepe J. of Sport Sciences, 12/2, 9-20.
Dien Westervelt, V. ve Turnbull, A. P. (2015). Children’s attitudes toward physically handicapped
peers and intervention approaches for attitude change, http://ptjournal.apta.org/ , (26.04.2015).
Diken, H. İ. ve Sucuoğlu, B. (1999). “Sınıfında Zihin Engelli Çocuk Bulunan ve Bulunmayan
Sınıf Öğretmenlerinin Zihin Engelli Çocukların Kaynaştırılmasına Yönelik Tutumlarının
Karşılaştırılması”, Özel Eğitim Dergisi, 2/3, 25-39.
Dolapçi, S. (2013). Öğretmen Adaylarının Öz-Yeterlilik Algıları ve Kaynaştırma Eğitimine Bakış
Açıları. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi.
Fırat, T. (2014). “Farklı eğitim kademelerinde görev yapacak öğretmen adaylarının kaynaştırmaya
yönelik tutumlarının incelenmesi”, Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
Dergisi, ISSN: 1308–9196, 18, 597-628.
Öğretmen Adaylarının Özel Eğitim Dersine Yönelik Tutumlarının Bazı Değişkenler Açısından
İncelenmesi
Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı 24, 2016 75
Gökdere, M. (2012). “Sınıf Öğretmenleri ile Sınıf Öğretmeni Adaylarının Kaynaştırma Eğitimine
Yönelik Tutum, Endişe ve Etkileşim Düzeylerinin Karşılaştırmalı İncelemesi”, Kuram ve
Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12/4, 2789-2806.
Gözün, Ö. ve Yıkmış, A. (2004). “Öğretmen Adaylarının Kaynaştırma Konusunda
Bilgilendirilmelerinin Kaynaştırmaya Yönelik Tutumlarının Değişimindeki Etkililiği”.
Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 58/2, 65-77.
Güleryüz, B. (2014). Sınıf Öğretmenlerinin ve Sınıf Öğretmeni Adaylarının Kaynaştırma Eğitimine
İlişkin Görüşlerinin Belirlenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Bülent Ecevit
Üniversitesi.
Güllü, M. ve Güçlü, M. (2009). “Ortaöğretim Öğrencileri İçin Beden Eğitimi Dersi Tutum Ölçeği
Geliştirilmesi”, Niğde Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 3/2, 138-151.
Gürsel, F. (2006). “Engelliler için beden eğitimi ve spor dersinin öğrencilerin engellilere yönelik
tutumlarına etkisi”, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31, 67-73.
Güven, E. ve Çevik, D. B. (2011). “Müzik Öğretmeni Adaylarının Kaynaştırmaya İlişkin Görüşlerinin
Belirlenmesine Yönelik Bir Çalışma (Balıkesir Üniversitesi Örneği)”, 2nd International
Conference on New Trends in Education and Their Implications. ISBN: 978-605-5782-
62-7, 98-104. www.iconte.org, (19.04.2015).
İnceoğlu, M. (2010). “Tutum, Algı, İletişim”, 5. Baskı, Beykent Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
http://yeni.beykent.edu.tr/WebProjects/Uploads/METIN%20INCEOGLU_Tutum-al....
pdf.
İzci, E. (2005). “Sınıf Öğretmeni Adaylarının ‘Özel Eğitim’ Konusundaki Yeterlikleri”, Elektronik
Sosyal Bilimler Dergisi, 4/14, 106-114.
Kayhan, N., Şengül, A. ve Pişkav Akmeşe, P. (2012). “İlköğretim Birinci ve İkinci Kademe
Öğretmen Adaylarının Kaynaştırmaya İlişkin Görüşlerinin İncelenmesi”, Eğitim ve Öğretim
Araştırmaları Dergisi, 1/3, 268-278, ISNN: 2146-9199.
Kayış, A. (2014). “Güvenilirlik Analizi”, SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri,
(Ed: Ş. Kalaycı), 6. Baskı, Asil Yayın Dağıtım, Ankara.
Konza, D. (2008). “Inclusion Of Students With Disabilities in New Times: Responding to the
Challenge”, University Of Wollongong Research Online, 38-64.
Kuzu, S. (2011). Öğretmen Adaylarının Kaynaştırma Eğitimine Yönelik Tutumları ve Öz Duyarlık
Düzeylerinin Karşılaştırılması. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi.
Melekoğlu, M. A. (2013). “Özel Gereksinimli Öğrencilerle Yürütülen Etkileşim Projesinin Genel
Eğitim Öğretmenlerinin Kaynaştırma Uygulamalarına Yönelik Olumlu Tutum ve Farkındalık
Geliştirmeleri Üzerindeki Etkilerinin Belirlenmesi”, Kuram ve Uygulamada Eğitim
Bilimleri Educational Sciences: Theory & Practice, 13/2, 1053-1077.
Metin, N., Güleç, H. ve Şahin, Ç. (2009). İlköğretim Öğretmenlerinin Zihinsel Engelli Çocukların
Kaynaştırılmasına Yönelik Almış Oldukları Hizmet İçi Eğitim Sonrasında Yeterliliklerinin
Belirlenmesi. http://www.eab.org.tr/eab/2009/pdf/279.pdf, (11.05.2015).
Milli Eğitim Bakanlığı Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği (2006), T.C. Resmi Gazete, 26184, 31
Mayıs 2006.
Orel, A., Zerey, Z. ve Töret, G. (2004). “Sınıf Öğretmeni Adaylarının Kaynaştırmaya Yönelik
Tutumlarının İncelenmesi”, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim
Dergisi, 5/1, 23-33.
Özdemir, H. (2010). Okul Öncesi Öğretmenlerinin Kaynaştırma Uygulamasına İlişkin Görüşlerinin
İncelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Trakya Üniversitesi.
Öztürk, H., Ballıoğlu, G. ve Şen, G. (2014). “Öğretmen Adaylarının Özel Eğitimde Kaynaştırma
Uygulamalarına Yönelik Tutumlarının İncelenmesi”, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi
Eğitim Fakültesi Dergisi, 1/1.
Özyürek, M. (2013). Engellilere Yönelik Tutumların Değiştirilmesi, 4. Baskı, Kök Yayıncılık,
Ankara.
Papatya, N., Papatya, G. ve Güzel, Ö. (2013). “Deneyimsel Değer Yaklaşımında Kritik Değer
Sürücüleri: Muğla Bölgesinde Faaliyet Gösteren Dört ve Beş Yıldızlı Konaklama
İşletmelerinde Bir Araştırma”, Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 9/19, 87-
106.
D. Yaralı
76 Pamukkale University Journal of Social Sciences Institute, Number 24, 2016
Rodr´ıguez,İ. R., Salda˜na, D. ve Moreno, F. J. (2012). “Support, Inclusion, and Special
Education Teachers’ Attitudes toward the Education of Students with Autism Spectrum
Disorders”, Hindawi Publishing Corporation Autism Research and Treatment, 1-8,
DOİ:10.1155/2012/259468.
Sarı H. ve Bozgeyikli, H. (2003). “Öğretmen Adaylarının Özel Eğitime Yönelik Tutumlarının
İncelenmesi: Karşılaştırmalı Bir Araştırma”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
Dergisi,183-204.
Sazak-Pınar, E. ve Güner-Yıldız, N. (2013). “Öğretmenlerin Özel Gereksinimli Olan ve Olmayan
Öğrencilerin Akademik ve Sosyal Davranışları İçin Kullandıkları Onaylama ve Onaylamama
Davranışlarının İncelenmesi”, Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, Educational
Sciences: Theory & Practice, 13/1, 541-556.
Sönmez, V. (2014). Öğretim İlke ve Yöntemleri, 7. Baskı, Anı Yayıncılık, Ankara.
Şahbaz, Ü. ve Kalay, G. (2010). “Okulöncesi Eğitimi Öğretmen Adaylarının Kaynaştırmaya İlişkin
Görüşlerinin Belirlenmesi”, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,
19, 116-135.
Şahin, F. ve Güldenoğlu, B. (2013). “Engelliler Konusunda Verilen Eğitim Programının Engellilere
Yönelik Tutumlar Üzerindeki Etkisi”, Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2/1,
214-239.
T.C. Özürlüler İdaresi Başkanlığı (ÖZİDA).(1997). Özürlülük Eğitimi: Toplum Özürlülüğü
Nasıl Anlıyor Temel Araştırması. http://egitim.beun.edu.tr/cv/eunlu/wp-content/uploads/
sites/60/2013/11/toplum_ozurlulugu_nasil_anliyor.pdf , (23.11.2015).
Tavşancıl, E. (2014). Tutumların Ölçülmesi ve SPSS ile Veri Analizi, 5. Baskı, Nobel Yayıncılık,
Ankara.
Temel, Z. F. (2000). “Okul Öncesi Eğitimcilerinin Engellilerin Kaynaştırılmasına İlişkin Görüşleri”,
Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18, 148-155.
Türkoğlu, Y. K. (2007). İlköğretim Okulu Öğretmenleriyle Gerçekleştirilen Bilgilendirme
Çalışmalarının Öncesi ve Sonrasında Öğretmenlerin Kaynaştırmaya İlişkin Görüşlerinin
İncelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Anadolu Üniversitesi.
Ünal, F. (2010). Kaynaştırma Uygulamasının Yapıldığı Sınıflardaki, Öğretmen, Normal Gelişim
Gösteren Öğrenci ve Engelli Öğrenci Velilerinin Kaynaştırmaya Yönelik Tutumları.
(Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Çukurova Üniversitesi.
Yıldırım Sarı, H., Bektaş, M. ve Altıparmak, S. (2010). “Hemşirelik Öğrencilerinin Engellilere
Yönelik Tutumlarının Belirlenmesi”. Yeni Tıp Dergisi, 27, 80-83
Yuker, H. E., Block, J. R. ve Younng, J. H. (1970). The Measurement of Attitudes toward Disabled
Persons, Rehabilitation Series 3. Insurance Company of North America Ina Mend Institute
at Human Resources Center Albertson, New York 11507, http://files.eric.ed.gov/fulltext/
ED044853.pdf , (19.05.2015).
Yüksek Öğretim Kurumu (YÖK) (2006). Eğitim Fakültesi Öğretmen Yetiştirme Lisans Programları.
http://www.yok.gov.tr/, (16.09.2014).

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com