You are here

SINIF ÖĞRETMENLERİNİN ÖĞRETİMSEL STRATEJİLERE YÖNTEMLERE VE TEKNİKLERE İLİŞKİN GÖRÜŞLERİ: HAYAT BİLGİSİ DERSİNE YÖNELİK TANILAYICI BİR ÇALIŞMA

PRIMARY SCHOOL TEACHERS’ OPINIONS OF INSTRUCTIONAL STRATEGIES, METHODS AND TECHNIQUES: A DESCRIPTIVE STUDY FOR SCINCE OF LIFE CLASS

Journal Name:

Publication Year:

DOI: 
doi: 10.5505/pausbed.2013.39974
Abstract (2. Language): 
In this study, views of science of life teachers on instructional strategies, methods, and techniques were investigated both in terms of literature and their applications in the classroom. In this way, it was aimed to obtain information about the practical reflection of the approach adopted. In this descriptive research, it was acted within the framework of purposive sampling type and 22 teachers from four different primary schools were determined as participants. Data were collected by semi-structured interview technique and analyzed descriptively. Results revealed that primary school teachers’ definitions of the concepts of the related issues above were inaccurate and incomplete and the most commonly used method in this course is lecturing. Participants’ reasons for preferring this were lack of information in textbooks and its simplicity. In addition, the participants believed in the importance of using student-centered strategies, methods, and techniques but due to various problems, they couldn’t put these into practice.
Abstract (Original Language): 
Bu araştırmada, Hayat Bilgisi dersi öğretmenlerinin, öğretimsel stratejilere, yöntemlere ve tekniklere ilişkin görüşleri, hem literatür açısından (kavramların netliği) hem de kendi uygulamaları açısından (uygulama sıklığı, zorlukları ve önerileri) incelenmiştir. Bu sayede, öğretim programında benimsenen yaklaşımın, uygulamadaki yansıması hakkında bilgi edinmek amaçlanmıştır. Bu çalışma nitel araştırma paradigmasına uygun olarak tasarlanmış betimsel bir çalışmadır. Araştırmada amaçlı örneklem türü çerçevesinde hareket edilerek, dört farklı ilköğretim okulundan 22 sınıf öğretmeni katılımcı olarak belirlenmiştir. Veri toplama yöntemi olarak, yarı yapılandırılmış görüşme tekniği kullanılmıştır. Verilerin betimsel analiz tekniği ile çözümlenmiştir. Araştırma sonunda, sınıf öğretmenlerinin, strateji, yöntem ve teknik kavramlarına ilişkin tanımlamalarının hatalı ve eksik olduğu belirlenmiş, katılımcıların bu derste en çok düz anlatım yöntemini tercih ettikleri sonucuna ulaşılmıştır. Bu yöntemi tercih etme nedenlerini, ders kitaplarında bilgi olmaması ve yöntemin kolay olması şeklinde ifade eden katılımcıların, öğrenci merkezli stratejilerin, yöntemlerin ve tekniklerin kullanılmasının önemine inandıkları ancak, çeşitli sorunlar nedeniyle bu stratejileri, yöntemleri ve teknikleri uygulayamadıkları sonucuna ulaşılmıştır.
FULL TEXT (PDF): 
59-75

REFERENCES

References: 

Altunışık, R., Coşkun, R., Yıldırım, E. & Bayraktaroğlu, S. (2001). Sosyal Bilimlerde Araştırma
Yöntemleri, Adapazarı, Sakarya Kitabevi.
Aykaç, N. (2011). “Hayat Bilgisi Dersi Öğretim Programında Kullanılan Yöntem ve Tekniklerin
Öğretmen Görüşlerine Göre Değerlendirilmesi (Sinop İli Örneği )”, Kastamonu Eğitim
Dergisi, 19(1), 113-126.
Aykaç, N. ve Başar, E. (2005). “İlköğretim Sosyal Bilgiler Dersi Eğitim Programının Değerlendirilmesi”,
Yeni İlköğretim Programını Değerlendirme Sempozyumu, 343-361, Kayseri, Sim Matbaası.
Başar, H. (2003). Sınıf Yönetimi, Ankara, Anı Yayıncılık.
Baysal, E.D. (2008). 2005 İlköğretim Hayat Bilgisi Dersi Öğretim Programındaki Öğrenci Etkinliklerine
Yönelik Öğretmen Görüşleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Muğla Üniversitesi, Muğla.
Bektaş, Ö. (2001). Hayat Bilgisi Öğretimi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Atatürk Üniversitesi,
Erzurum.
Bıkmaz, F.H. (2006). “Yeni İlköğretim Programları ve Öğretmenler”, Ankara Üniversitesi Eğitim
Bilimleri Fakültesi Dergisi. 39 (1), 99-116.
Bilen, M. (1999). Plandan Uygulamaya Öğretim, Ankara, Anı Yayıncılık
Binbaşıoğlu, C. (2003). Hayat Bilgisi Öğretimi, Ankara, Nobel Yayın Dağıtım.
Bloom, B. (1995). İnsan Nitelikleri ve Okulda Öğrenme (2. Baskı), (Çev: D.A.Özçelik). Ankara, Milli
Eğitim Basımevi.
Ceyhan, E. ve Yiğit, B. (2004). Konu Alanı Ders Kitabı İncelemesi (2. Baskı), Ankara, Anı Yayıncılık.
Clark, L. H. ve Starr, I. S. (1981). Secondary And Middle School Teaching Methods. London: Coolier
Macmillan Publishers.
Çakır, G. (2007). Yeni Hayat Bilgisi Programında Yer Alan Kazanımların Önerilen Etkinlikler
Çerçevesinde Gerçekleştirilebilme Düzeyinin Belirlenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans
Tezi, Fırat Üniversitesi, Elazığ.
Çoban, B., Karakaya, Y. ve Coşkuner, Z. (2010). “İlköğretimde Beden Eğitimi Dersinde Kullanılan
Öğretmen Kılavuz Kitaplarının Sınıf Öğretmenlerinin Görüşlerine Göre Değerlendirilmesi”,
Ulusal Sınıf Öğretmenliği Eğitimi Sempozyumu.
Demir, S. (2007). İlköğretim Okulu Hayat Bilgisi Dersi Öğretim Programının Öğretmen Görüşlerine
Göre İncelenmesi (Kayseri İli Örneği). Yüksek Lisans Tezi, İnönü Üniversitesi, Malatya.
Demir, S. (2010). "Sınıfta Ekili Öğretim ve Yönetim (Etkinlikler Ve Örnekler)", Öğretimsel
Yaklaşımlar ve Öğretimsel Stratejiler, Ed: Dilek Erbaş, Ankara, DATA, ss.157-194.
Demir, S. (2011). "Öğretim İlke ve Yöntemleri", Öğrenme-Öğretme Yöntemleri ve Teknikleri,
Uzunboylu, H. ve Öner, G., Ed., İstanbul, Lisans Yayıncılık, ss.104-146.
Doğan, C. (2004). “Sınıf Öğretmenlerinin Derslere İlişkin Görüşleri ve Tercih Ettikleri Öğretim
Yöntemleri: İstanbul Örneği”, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 12(2), 193-203.
Demirel, Ö. (2005), Öğretme Sanatı, Ankara, Pegem A Yayıncılık.
Doğanay, A. ve Sarı, M. (2008). Öğretmen Gözüyle Yeni Sosyal Bilgiler Programı: Adana İlinde
Bir Araştırma. İlköğretim Online. 7(2), 468-489. Web: http://ilkogretim-online.org.tr
adresinden Aralık 2012’de alınmıştır.
Elyıldırım, Ü. Y. (2006). İlköğretim Okullarında Görev Yapan Öğretmenlerin Öğretim Yöntemlerini
Kullanma Yeterlilikleri (Kars İli Örneği). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kafkas
Üniversitesi, Kars.
Erdoğan, T. (2007). “İlköğretim 3. Sınıf Türkçe Dersi Öğretmen Kılavuz Kitabı ve Öğrenci Çalışma
Kitabının Yapılandırmacı Yaklaşıma Uygunluğu”, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim
Fakültesi Dergisi, 14, 163-172.
Farver, J. A. M., Xu, Y., Eppe, S. ve Lonigan, C. J. (2006). “Home Environments and Young Latino
children’s School Readiness”, Early Childhood Research Quarterly, 21, 196-212.
Gerek, Ö. (2006). Sınıf Öğretmenlerinin Yeni İlköğretim Programı Hakkındaki Görüş Değerlendirme ve
Yeterlilikleri Üzerine Bir Araştırma. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi,
Konya.
Gözütok, F. D. (2006). Öğretim İlke ve Yöntemleri, Ankara, Ekinoks Yayıncılık.
KAYNAKÇA
Sınıf Öğretmenlerinin Öğretimsel Stratejilere Yöntemlere ve Tekniklere İlişkin Görüşleri: Hayat Bilgisi Dersine
Yönelik Tanılayıcı bir Çalışma
S. Demir-S. Özden
74 Pamukkale University Journal of Social Sciences Institute, Number 14, 2013
Gözütok, F. D. (2010) “Hayat Bilgisi Programının Değerlendirilmesi”, I. Ulusal Eğitim Programları
Kongresi, Balıkesir.
Gözütok, F. D., Akgün, Ö. E., ve Karacaoğlu, Ö. C. (2005). “İlköğretim Programlarının Öğretmen
Yeterlikleri Açısından Değerlendirilmesi”, Yeni İlköğretim Programını Değerlendirme
Sempozyumu, 17-40, Kayseri: Sim Matbaası.
Gürol, M. (1994): “Öğrenme-Öğretme Süreçlerinde Yöntem Sorunu”, Fırat Üniversitesi Sosyal
Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6 (1-2), 120-130.
Kalaycı, N. (1994). İlkokul II. Sınıf Hayat Bilgisi Dersini Okutan Öğretmenlerin Bu Dersteki Etkinliklere
Ayırdıkları Sürelerin Değerlendirilmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Hacettepe
Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Karasar, N., (1995). Bilimsel Araştırma Yöntemi - Kavramlar, İlkeler, Teknikler, 7. Basım, Ankara,
3A Araştırma, Eğitim, Danışmanlık Ltd.
Kayalar, D. (2007). İlköğretim 1-2-3. Sınıf Hayat Bilgisi Ders Programının Öğretmen Görüşlerine
Dayalı Olarak Değerlendirilmesi (Kars İli Örneği).Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kafkas
Üniversitesi, Kars.
Küçükahmet, L. (2005). “2004 Hayat Bilgisi Programının Değerlendirilmesi”, Eğitimde Yansımalar,
VIII Yeni ilköğretim Programlarını Değerlendirme Sempozyumu (s.373–381). Ankara, Sim
Matbaası.
Landry, S. H., Swank, P. R., Smith, K. E., Assel, M. A. ve Gunnewig, S. B. (2006). “Enhancing Early
Literacy Skills for Preschool Children: Bringing a Professional Development Model to
Scale”, Journal of Learning Disabilities, 39(4), 306-324.
Leventhal, T., Selner-O’Hagan, M. B., Brooks-Gunn, J., Bingenheimer, J. B. ve Earls, F. J. (2004). “The
Homelife Interview From the Project on Human Development in Chicago Neighborhoods:
Assessment of Parenting and Home Environment For 3 to 15 Years-old. Parenting”, Science
and Practice, 4(2-3), 211–241.
McLoyd, V. C. (1998). “Socioeconomic Disadvantage and Child Development”, American
Psychologist, 53(2), 185- 204.
MEB TTKB. (2005). İlköğretim Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programı ve Kılavuzu (4-5. Sınıflar),
Ankara, MEB Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
MEB (2006). Millî Eğitim Bakanlığına Bakanlığı İlköğretim Okullarında Okutulacak Ders Kitaplarının
Yarışma Yoluyla Hazırlatılmasına İlişkin Şartname, http://ttkb.meb.gov.tr, Aralık 2012’de
edinilmiştir.
Miles, M. B. & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis : an expanded sourcebook. (2nd
Edition). Calif. : SAGE Publications.
Özabacı, N. (2005). “Öğrenci Başarısızlığının (Akademik Başarısızlığın) Nedenleri ve Bazı Pratik
Çözüm Önerileri,” E ÖZET Eskişehir Eğitim Hizmetleri Merkezi, 1 (2).
Öztürk, B. (2003). Sınıfta İstenmeyen Davranışların Önlenmesi ve Giderilmesi, Sınıf Yönetimi
kitabı içinde.,(Ed.) E. Karip, Ankara, Pegem.
Punch, K. F. (2005). Sosyal Araştırmalara Giriş: Nicel ve Nitel Yaklaşımlar: (Çev: Bayrak, D.
Arslan, H. B. Ve Akyüz, Z.), Ankara, Siyasal Kitabevi.
Sabancı, A. ve Şahin, A. (2005). “Öğretmen Etkinlik Odaklı Hayat Bilgisi Öğretiminde Sınıf Yönetimi
Değişkenleri Açısından Değerlendirilmesi: Bilen Öğretmenden Bulduran Öğretmene
Doğru”. Eğitimde Yansımalar VIII Yeni İlköğretim Programlarını Değerlendirme Sempozyumu,
Kayseri.
Sakallı, M., Hürsen, Ç. ve Özçınar, Z. (2006) “Öğretmen Adaylarının Gözlemlerine Göre
Öğretmenlerin Öğretim Yöntemlerini Kullanma Sıklıkları”. 6th International Educational
Technology Conference: KKTC, Doğu Akdeniz Üniversitesi.
Senemoğlu, N. (2009). Gelişim, Öğrenme ve Öğretim. Kuramdan Uygulamaya, Ankara, Pegem
Akademi.
Sönmez, V. (1992). İlkokul Öğretmenlerinin Sınıf İçi Etkinlikleri. H.Ü. Eğitim Fakültesi Dergisi, s. 8.
Sönmez, V. (2005). Hayat ve Sosyal Bilgiler Öğretimi Öğretmen Kılavuzu. (5. bs.), Ankara, Anı
Yayıncılık.
Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı 14, 2013 75
Taşkaya, S.M., ve Muşta, M. C. (2008). Sınıf Öğretmenlerinin Türkçe Öğretim Yöntemlerine İlişkin
Görüşleri, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 7 (25), 240-251.
Taşkaya, S. M. ve Bal, T. (2009). Sınıf Öğretmenlerinin Sosyal Bilgiler Öğretim Yöntemlerine İlişkin
Görüşleri, Selçuk Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (27),173–185.
Tor, H. (2003). Çocuğun Okul Başarısında Ailenin Rolü. A. M. Sünbül (Ed.), Eğitime Yeni Bakışlar
(1. Baskı) içinde (ss. 129-138), Ankara, Mikro Yayınları.
Tuncer, Ö. (2009). “İlköğretim 3. Sınıf Hayat Bilgisi Öğretim Programının Öğretmen Görüşlerine
Göre Değerlendirilmesi”, Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü ilköğretim
Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Aydın.
Uğur, T. (2006). 2005 İlköğretim 1., 2.ve 3. Sınıflar Hayat Bilgisi Dersi Öğretim Programına İlişkin
Öğretmen Görüşleri (Uşak İli Örneği). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Afyonkarahisar
Kocatepe Üniversitesi, Afyonkarahisar.
Uysal, A. (2010). “Sınıf Öğretmenlerinin 2009 Hayat Bilgisi Öğretim Programında Belirtilen Strateji,
Yöntem ve Teknikleri Uygulamadaki Yeterlik Düzeylerinin Belirlenmesi”. Yüksek Lisans Tezi,
Ankara Üniversitesi, Ankara
URL-1: (http://www.tdkterim.gov.tr).
Unutkan, Ö. P. (2007). “5-6 Yaş Çocuklarının Yaşadıkları Evin Yapısının İlköğretime Hazır Bulunuşluk
Düzeyine Etkisi”, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24,43-54.
Yaşar, Ş. (2005). Sosyal Bilgiler Programı ve Öğretimi. Yeni İlköğretim Programını Değerlendirme
Sempozyumu, (329–342), Kayseri, Sim Matbaası.
Yıldırım, A. ve Şimsek, H. (2000). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, (2. baskı) Ankara,
Seçkin Yayınevi.
Yiğit, E.Ö. (2008). “Sınıf Öğretmenlerinin ve İlköğretim Öğrencilerinin Hayat Bilgisi ve Sosyal
Bilgiler Derslerinin Uygulanma Düzeyinde İlişkin Görüşleri Karşılaşılan Sorunlar ve Çözüm
Önerileri”, VII. Ulusal Sınıf Öğretmenliği Eğitimi Sempozyumu, (610–614), Çanakkale: Nobel
Yayın Dağıtım.
Wolcott, H. F. (1990). On Seeking-and Rejecting-Validity in Qualitative Research. Eisner, E.W., ve
Peshkin, A. (Eds). Qualititative Inquiry in Education The Coutinuing Debate (pp.121- 152).
New York Teachers Collage Press.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com