You are here

Home » Content

İMAMİYYE’DE AHBÂRÎ-USÛLÎ FARKLILAŞMASI: ŞEYH SADUK VE ŞEYH MÜFÎD ÖRNEĞİ

In Imamiyyah Akhbārī-Usūlī Differentiation: The exemplification of Shaykh Al-Sadūq and Shaykh Al-Mufīd

Journal Name:

  • Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi

Publication Year:

  • 2011

Key Words:

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
In today's Islamic world, as a Muslim sect Shiite-Imamiyya has the largest number of followers after the school of Ahl al-Sunnah. In terms of the history of Islamic thought, attention is drawn to the existence of two major schools of thought in Shi’ite-Imamiyye. One of them is Akhbāriyya and the other is Usuliyya which was methodized by Shaykh al-Mufīd. This article discusses Akhbāriyya and Usūliyya in the context of Shaykh al-Sadūq and Shaykh al-Mufīd’s works. In addition, this article provides vital information about the scientific personalities of Shaykh al-Sadūq the most important representative of Ahbāriyya school and Shaykh al-Mufīd who methodized the school of Usuliyya. On the other hand, the article looks into how two schools of thought (in the context of Shaykh Al-Sadūk and Shaykh Al-Mufīd) understand basic doctrinal issues of Shiite- Imamiyya. This is taken in dealing with the differentiation of the two school subjects limited with Shaykh al-Sadūq’s al-I‘tiqâdât and Shaykh al-Mufīd’s Tashih al-I‘tiqādāt. At the same time, for a better understanding of some issues or due to lack of adequate information about certain topics in discussed works, the works of both Shaykh al-Sadūq and Shaykh al-Mufīd's other works were benefitted from.
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language): 
Günümüz İslam âleminde Şiî-İmamiyye, Ehl-i Sünnet ekolünden sonra en fazla taraftarı bulunan İslam mezhebidir. Şiî-İmamiyye İslam düşünce tarihi açısından ele alındığında. mezhep içerisinde iki önemli düşünce ekolünün varlığı dikkat çekmektedir. Bunlardan birincisi “Ahbârilik”, diğeri ise Şeyh Müfîd’le sistemleşen “Usûlîlik”tir. Bu makalede, Şeyh Saduk ve Şeyh Müfîd’in eserlerinden hareketle Ahbârîlik ve Usûlîlik konusuna yer verilmiştir. Ayrıca ahbârî ekolün en önemli temsilcisi olan Şeyh Saduk ve usûlî ekolü sistemli hale getiren Şeyh Müfîd’in ilmî şahsiyetleri hakkında önemli bilgiler verilmiştir. Diğer taraftan Şeyh Saduk ve Şeyh Müfîd bağlamında iki düşünce ekolünün Şiî-İmamiyye mezhebinin temel doktriner meselelerine bakış açısı ortaya konulmaya çalışılmıştır. Burada iki ekolün farklılaşması ele alınırken konular, Şeyh Saduk’un el-İ‘tikâdât’ı ile Şeyh Müfîd’in Tashîhu’l-i‘tikâdât adlı eserleri ile sınırlandırmakla beraber bazı konuların daha iyi anlaşılması veya ele aldığımız eserlerde bazı konular hakkında yeterli bilgilerin olmaması nedeniyle hem Şeyh Saduk’un hem de Şeyh Müfîd’in diğer eserlerinden yararlanma yoluna gidilmiştir.
FULL TEXT (PDF): 
PDF icon arastirmax-imamiyyede-ahbari-usuli-farklilasmasi-seyh-saduk-seyh-mufid-ornegi.pdf
  • 24
193-216
  • Turkish

REFERENCES

References: 

Akhtar, S. Waheed, Early Shi‘ite İmamiyyah Thinkers, , New Delhi: Ashish Yayınevi,
1988.
Ammara, Muhammed, Mutezile ve İnsan Özgürlüğü Sorunu, çev. Vahdettin İnce, İstanbul:
Ekin Yayınları, 1998.
Bağdâdî, Hatîb, Târîhu Bağdât ev Medînetü’s-Selâm, nşr., Mustafa Abdülkadir Ata,
Beyrut: 1998/1417.
Bozan, Metin, Şiî-İmamiyye’nin İmâmet Nazariyesinin Teşekkül Süreci, İstanbul: İsam
Yayınları, 2009.
Bozkuş, Metin, Büveyhîler ve Şiîlik, Sivas: Vizyon Yayıncılık, 2003.
Bulut, Halil İbrahim, Şeyh Müfîd ve Şi’ada Usûli Farklılaşma Süreci, İzmir: Yeni Akademi
Yayınları, 2005.
―――, “İlk Dönem İmâmî Kaynaklarda Gaybet Anlayışı”, Cumhuriyet Üniversitesi
İlahiyat Fakültesi Dergisi, VIII, sayı 2, 2004, s. 49-68.
―――, “Şeyh Müfîd ve Şiî-İmamiyye Ekolünde Gaybet İnancının Aklîleşmesi”,
Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, IX, sayı 1, 2005, s. 175-201.
Bulut, Halil İbrahim ve Özkan Gül, “Şiî-İmamiyye Şîasında İlmu’l-İmam İnancı”,
Marife Dergisi, sayı 1, 2005, s. 75-92.
Ca‘feri, Muhammed Rıza, “el-Kelam İnde’l-İmâmîyye; Neş’etuhu ve tatavvuruhu ve
mevkiu’ş-Şeyh el-Müfîd Minhu”, (Silsiletü Müellifâti’ş-Şeyh el-Müfîd içinde), s.
150–304, 1993/1414.Fığlalı, Ethem Ruhi, Şiî-İmamiyye Şîası, , İstanbul: Selçuk Yayınları, 1984.
―――, Risâletü’l-İ’tikadâti’Şiî-İmamiyye, (Şiî-İmamiyye’nin İnanç Esasları), Ankara: Ankara
Üniversitesi Basımevi, 1978.
Fyzee, A. Asaf, A Shi’ite Creed, Tahran: Wofis, 3. Baskı, 1999.
―――, “Ibn Bâbawayh”, EI2, III, 726-727.
Gündoğar, Hamdi, “Mu‘tezile Mezhebinde İnsanın Fiilleri Problemi”, Cumhuriyet
Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, cilt, VIII, sayı 2, 2004, s. 205–218.
Güner, Ahmet, Büveyhîler’in Şiî-Sünnî Siyâseti, , İzmir: Tibyan Yayıncılık 1999.
Hakyemez, Cemil, Şîa’da Gaybet İnancı ve Gâib On İkinci İmam, İstanbul: İsam Yayınları,
2009.
―――, “Şiî Takiyye İnancının Teşekkülü”, Gazi Üniversitesi Çorum İlahiyat Fakültesi
Dergisi, sayı 2, III, sayı 6, 2004, s. 129-146.
Hayyât, Abdurrahim b. Muhammed, Kitâbü’l-İntisâr ve’r-Red ‘Alâ Râvendi el-Mülhid,
nşr., Muhammed Hicâzî, Kahire: 1988.
Hodgson, Marshall, G.S., İslamın Serüveni, İstanbul: İz Yayıncılık, 1995.
İbn Manzur, Muhammed b. Mükerrem, Lisânü’l-Arab, Beyrut: Daru’s-Sadr, 1968.
İlhan, Avni, “Bedâ”, DİA, V, 290–291.
―――, “Gaybet”, DİA, XIII, 410-411.
İsfehâni, Rağıb, el-Müfredât li elfâzi’l-Kur’an, çev., Yusuf Türker, İstanbul: Pınar Yayınları,
2007.
Kazvînî, ‘Abdülcelil, Kitabu’n-Nakz, nşr. Celâlüddîn Muhaddis el-Urmevî, Tahran:
1939.
Kohlberg, Etan, “Ahbâriyye”, Encyclopedia Iranica, London, I, 716–718.
Küleyni, Ebû Ca‘fer Muhammed b. Ya‘kûb, Usûl-i Kâfi, nşr., Cevad Mustafâvî,
İntişârâ-ı İlmiyye-i İslâmî, ts.
Madelung, Wilferd, “Mufîd’’, EI2 VII, 312–313.
Mâtürîdî, Ebû Mansûr, Kitâbü’t-Tevhîd Tercümesi, çev., Bekir Topaloğlu, Ankara: Türkiye
Diyanet Vakfı Yayınları, 2002.
Mcdermott, Martin J., The Theology of Al-Shaikh Al-Mufid, Beyrut 1978
Meclisî, Muhammed Bakır, Bihâru’l-Envar, Tahran 1301.
Müfîd, Muhammed b. Muhammed b. Nu’man, İbnü’l-Muallim, Ebi Abdillah el-
Ukberi el-Bağdâdi, Âdemu Sehvi’n-Nebi, nşr., Mehdi Necef, (Silsiletü
Müellifâti’ş-Şeyh el-Müfîd içinde), X, Beyrut 1993/1414.
―――, Evâilu’l-Makalât fi’l-Mezahibi’l-Muhtarât, nşr., İbrahim el-Ensari, (Silsiletü
Müellifâti’ş-Şeyh el-Müfîd içinde), VI, Beyrut 1993/1414.
―――, el-Mesâilü’l-‘aşere fi’l-gaybe, nşr. Fâris el-Hasûn, (Silsiletü Müellifâti’ş-Şeyh el-
Müfîd içinde),III, Beyrut: 1993/1414.
―――, (Tashîhu İ‘tikadâti’ş-Şiî-İmamiyye, nşr. Hüseyin Dergâhi (Silsiletü Müellifâti’şŞeyh
el-Müfîd içinde), V, Beyrut: 1993/1414.
Naqawı, Seyyid Ali, “Contribution of Al-Shaykh Al-Mufid to the Devolopment of
Shî‘i Jurisprudence”, Message of Thaqalayn; A Quarterly Journal of Studies, Vol.
I, 1993, s. 77-86.
Öz, Mustafa, “İbn Babeveyh Şeyh Saduk’’, DİA, XIX, 345–348.
―――, “Evâ’ilü’l-Makâlat’’, DİA, XI, 514.
Sâbûni, Nûreddin, Mâturîdiyye Akaidi, çev., Bekir Topaloğlu, Ankara: Diyanet İşleri
Başkanlığı Yayınları, 7. Baskı, 2000.Saduk, İbn Bâbaveyh el-Kummî, Men la yahduruhü’l-fakîh, nşr., Seyyid Hasan Horsan,
Beyrut: 1981.
―――, “Kemâlü’d-Din ve Temâmu’n-Ni’me, nşr, Ali Ekber Gaffâri, Kum: 1984.
―――, “el-İ‘tikâdât, nşr., İsam Abdusseyyid (Silsiletü Müellifâti’ş-Şeyh el-Müfîd içinde),
V, Beyrut: 1993/1414.
Şehristani, Muhammed Abdülkerim, el-Milel ve’n-Nihal, Beyrut: Dâru’l-Ma‘rife, 8.
Baskı, 2001.
Tabatabâî, Abdülaziz, eş-Şeyh el-Müfîd ve ‘Atâuhu’l-Fikriyye el-Halîde, (Silsiletü
Müellifâti’ş-Şeyh el-Müfîd içinde), I, Beyrut: 1993/1414, s. 17–149.
Topaloğlu, Bekir, Kelam İlimi Giriş, İstanbul: Damla Yayınevi, 6. Baskı, 2000.
Topaloğlu, Bekir, İ. Çelebi,, Kelâm Terimleri Sözlüğü, İstanbul: İsam Yayınları, 2010.
Tûsî, Muhammed b. Hasan b. Ali,et-Tehzîbu’l-Ahkâm, nşr. Şeyh Ali el-Ahundî, Beyrut
1401/1381.
―――, el-Fihrist, Beyrut: Müessetü’l-Vefa, 3. Baskı, 1983.
Türcan, Galip, “Kelamda İnsan Fiillerinin Yaratılması Problemi: Yaratma Kavramı
Bağlamında Bir Değerlendirme”, Süleyman Demirel Üniversitesi İlahiyat Fakültesi
Dergisi, sayı 15, 2005, s. 139–158.
Uyar, Mazlum, Şiî-İmamiyye Şîasında Düşünce Ekolleri-Ahbarilik-, İstanbul: Ayışığı Kitapları
Yayınları, 2000.
―――, Şiî Ulemanın Otoritesinin Temelleri, İstanbul: Kaknüs Yayınları, 1. Baskı, 2004.
―――, “Gaybet Sonrası Şii Kelamın Teşekkülü ve Mu’tezile”, İslamiyyât II, sayı 3,
1999, s. 153-170.
―――, “Akla Dayalı Şiî Kelâmın Oluşmasında Mu‘tezilenin Rolü ve Şeyh Müfîd”,
İslami Araştırmalar Dergisi, c. 13, sayı: 1, 2000, s. 101-112.
Üzüm, İlyas,‘‘İbn Babeveyh Ebu’l-Hasan’’, DİA, XIX, 344-345.
Yavuz, Yusuf Şevki, “Haber”, DİA, XIV, 346-349.
Yurdagür, Metin, “Ahbariyye”, DİA, I, 490-491.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com