You are here

ADIYAMAN ÜRYAN BABA EFSANESİ'NİN YÖREYE TOPLUMSAL YANSIMALARI VE ÜÇ YENİ EŞ METNİ

SOCIAL REFLECTIONS OF ADIYAMAN URYAN BABA LEGEND AND İTS THERE NEW VARIANCES

Journal Name:

Publication Year:

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
In this paper, the place and significance of Adıyaman has been examined within the framework of Anatolian geography, its historic unity, and the ancient religious beliefs and cultural wealth rooted in Adiyaman has been thoroughly discussed. The main focus has been on the Legend of Uryan Baba and its reflection into the daily-life practices of the people in the region. The Legend of Uryan Baba has been analyzed and its effects on the people in the region have been interpreted. Three new co-texts of the legend in the region have been gained into our world of legend. After having been mentioned about the distribution areas, these legends have been compared with their co-texts in Anatolia in terms of type and motif, and they have been considered to bear some similar characteristics in many ways. The function of the common features in the Anatolian legends in supplying the Turkish cultural unity has been explained in this study.
Abstract (Original Language): 
Bu makalede, Adıyaman'ın Anadolu coğrafyası ve tarihî bütünlüğü içindeki yeri ve önemi belirtilerek kadim dinî inanç ve kültürel zenginliklerine dikkat çekilmiştir. Adıyaman'ın Üryan Baba efsanesi ele alınmış ve bu efsanenin yöre halkının genel yaşam biçimine yansıması üzerinde durulmaya çalışılmıştır. Ardından Üryan Baba efsanesinin tahlil denemesi yapılarak yöre insanı üzerindeki etkileri yorumlanmıştır. Adı geçen efsanenin yöreden derlediğimiz üç yeni eş metni efsane dünyamıza kazandırılmıştır. Söz konusu efsanelerin yayılma alanları belirtilerek tip ve motif açısından Anadolu'daki diğer eş metinleri ile karşılaştırılmış, bunların birçok yönden benzer özellik taşıdığı görülmüştür. Anadolu efsanelerindeki bu ortak motiflerin Anadolu kültürünün oluşmasına katkısı da anlatılmaya çalışılmıştır.
163
176

REFERENCES

References: 

ABERLE,
Davi
d F., (1961), "Culture and Socialization," in Psychological Anthropology: Aproaches to Culture and Personality, (edited by F. Hsu. Homewood): Dorsey Pres.
BEĞENÇ, Cahit, (1974), Anadolu Mitolojisi, İstanbul: MEB.
BOZKURT, Seyfi, (2007), Kahramanmaraş Efsaneleri, Konya: Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi).
CEBECİOĞLU, Ethem, (2004), Tasavvuf Terimleri ve Deyimleri Sözlüğü, İstanbul: Anka Yay.
COMMELİN, P., (1956 ), Mithologie / Grecque et Romaine, Paris: Classıques Garnier.
DEVELLİOĞLU, Ferit, (1980), Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Sözlük, Ankara: Doğuş Matbaası.
GÖNEN, Sinan, (2007), "Tayyimekân ve Tayyizaman Bağlamında Lâdikli Ahmet Ağa İle İlgili Efsanelerin Çözümlenmesi", Millî Folklor, S.76.
GÜLENSOY, Tuncer, (1992), "Tunceli Efsanelerinin Tip-Motif Yapısı İle 'Munzur Efsanesi'nin Anadolu Varyantları", 4. Milletlerarası Türk Halk Kültürü Kongresi Bildirileri, C.2, Ankara.
İNÖNÜ ÜNİVERSİTESİ, (1990), Efsanelerimiz / İnönü Ünv. Efsane Yarışması, (hzl. Cahit Kavcar- Mehmet Yardımcı), Malatya: İnönü Ünv. Basımevi.
MALİNOWSKİ, Bronulaw, (1998), İlkel Toplum, (çev. Hüseyin Portakal), Ankara:
Öteki Yay.
HAVİLAND, William A., (2002), Kültürel Antropoloji, (Çev. H. İnaç - S. Çiftçi), İstanbul: Kaknüs Yay.
OCAK, Ahmet Yaşar, (1983), Bektaşî Menâkıbnâmelerinde islam Öncesi inanç Motifleri, İstanbul: Bayrak Yayımcılık.
PALA, İskender, (1995), Ansiklopedik Divan Şiiri Sözlüğü, Anlara: Akçağ Yay.
SAKAOĞLU, Saim, (1989), 101 Anadolu Efsanesi, Ankara: Kültür Bakanlığı Yay.
SAKAOĞLU, Saim, (1997), "Bir Efsane, İki Tip, Bir Motif: Şeyh Bilecan ve Memik Dede Efsaneleri", Selçuk Ünv. Türkiyat Araştırmaları Dergisi, S.4.
SAKAOĞLU, Saim, (2009), "Polonya Türklerinden Bir Efsane" Efsane Araştırmaları, Konya: Kömen Yayınevi.
ŞİMŞEK, Esma, (2008), "Munzur'dan Amanoslara / Çoban Menkabelerine Yansıyan Birliktelik" , Vll. Hatay Tarih ve Kültür Sempozyumu, Yayımlanmamış Bildiri, Hatay.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com