You are here

Home » Content

SAVAŞ YILLARININ OLAĞANÜSTÜ BİR UYGULAMASI: TOPRAK MAHSULLERİ VERGİSİNİN HAYATA GEÇİRİLMESİ

AN EXTRAORDINARY PRACTICE OF WAR YEARS: REALIZATION OF AGRICULTURAL PRODUCTS OFFICE TAX

Journal Name:

  • Turkish Studies

Publication Year:

  • 2017
DOI: 
http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.12774

Key Words:

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of Author
Abstract (2. Language): 
During the 2nd World War years, the extreme war conditions, which affected the whole world, also affected Turkey in a serious level. The governments of the period had to take several strict measures to ensure that Turkey would be ready in case of a possible war. During the war years, one of the measures that were taken in the field of economics was the enaction and application of the Agricultural Products Tax. The Agricultural Products Tax is an application that included the agricultural businesses and farmers in the taxation system. In this aspect, it was also observed that it had an auxiliary function in the application of the Property Tax. Although the Agricultural Products Tax was enacted for the purpose of the protection of the survival of the state and the nation under serious war conditions, the required balanced application could not be maintained in practice, which was also the case in other economic measures of the period. The beadledom or ignorance of the officials who were assigned to apply the law caused that farmers were mistreated. The Agricultural Products Tax was also continued after the 2nd World War ended until the year 1947, and caused serious unrest in the society.
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language): 
II. Dünya Harbi yıllarında, tüm dünyayı etkisi altına almış olan savaş şartları Türkiye’yi de ağır bir şekilde etkilemişti. Dönemin hükümetleri, bu şartlar karşısında Türkiye’yi korunmak ve olası bir savaş durumuna karşı hazırlıklı olmak adına ekonomik alanda bir takım sert tedbirler almak zorunda kalmıştı. Savaş yıllarında alınmış olan bu sert tedbirlerden biri de Toprak Mahsulleri Vergisinin çıkarılması ve uygulanması olmuştur. Toprak Mahsulleri Vergisi, tarım işletmeleri ile çiftçileri olağanüstü vergi sistemine dâhil eden bir uygulamadır. Uygulamanın bu yönüyle Varlık Vergisinin uygulanması konusunda yardımcı bir işlevi olduğu da görülmektedir. Toprak Mahsulleri Vergisi, ortaya çıkışı itibari ile savaş şartları altında devletin ve milletin bekasını korumak maksadıyla hayata geçirilmiş olsa da, dönemin diğer ekonomik tedbirlerinde olduğu gibi uygulamada gerekli ölçü muhafaza edilememiştir. Kanun hükümlerini uygulamakla görevli memurların işgüzarlıkları yahut iş bilmezlikleri, çiftçi kesiminin mağdur olmasına neden olmuştur. Ayrıca, Toprak Mahsulleri Vergisi, TBMM’de ciddi tartışmalara da sebep olmuştur. Meclis gündemine gelen bir kanun tasarısının Genel Kurul’da tartışılması normal bir durum olsa da, dönemin şartları ve tek partili idare anlayışı göz önünde bulundurulduğunda söz konusu tartışmalardan hükümetin uygulamalarına karşı alışılmışın dışında bir tepki gösterildiği de anlaşılmaktadır. II. Dünya Harbinin sona ermesinden sonra da 1947 yılına kadar yürürlükte kalan Toprak Mahsulleri Vergisi, toplumda ciddi huzursuzluklara neden olmuş bir uygulamadır.
FULL TEXT (PDF): 
PDF icon arastirmax-savas-yillarinin-olaganustu-bir-uygulamasi-toprak-mahsulleri-vergisinin-hayata-gecirilmesi.pdf
  • 26
1
20
  • Turkish

REFERENCES

References: 

6.1.RESMİ YAYINLAR
Düstur.(1943). 3. Tertip. Cilt: 24.
Düstur.(1944). 3. Tertip. Cilt: 25.
T. C. Resmî Gazete.(1943). 7 Haziran. Sayı: 5423.
T. C. Resmî Gazete.(1944). 28 Nisan. Sayı: 5693.
T. C. Resmî Gazete. (1947). 27 Mayıs. Sayı: 6616. Kanun No: 5050. ss. 12354.
TBMM Zabıt Ceridesi.(1341/1925). 2. İçtima Senesi. 58. İçtima. 17 Şubat (Aşârın İlgâsıyla Yerine
İkâme Olunacak Vergi Hakkında Başvekâletten Mevrûd 1/508 Numaralı Kanun Lâyihası).
TBMM Zabıt Ceridesi.(1341/1925). 2. İçtima senesi. 56. İçtima.15 Şubat.
TBMM Zabıt Ceridesi.(1943). Devre:7. Cilt: 3. İçtima:1. İnikat: 33. 4 Haziran günkü oturuma ek: 66
sayılı Basma yazı: Toprak Mahsulleri Vergisi Kanunu Lâyihası. TBMM Matbaası: Ankara.
TBMM Zabıt Ceridesi.(1943). Devre:7. Cilt: 3. İçtima:1. İnikat: 33. 4 Haziran. TBMM Matbaası:
Ankara.
TBMM Zabıt Ceridesi.(1943). Devre:7. Cilt: 3. İçtima:1. İnikat: 33. 4 Haziran ve 4 Haziran günkü
oturuma ek: 66 sayılı Basma yaz ve ekleri: 4429 Sayılı Toprak Mahsulleri Vergisi Kanunu.
TBMM Matbaası: Ankara.
TBMM Zabıt Ceridesi.(1943). Devre:7. Cilt: 3. İçtima:1. İnikat: 33. 4 Haziran günlü birinci celseye
ek 66 sayılı Basma yazı: Toprak mahsulleri vergisi hakkında kanun lâyihası ve Muvakkat
encümen mazbatası (1/76). TBMM Matbaası: Ankara.
TBMM Zabıt Ceridesi.(1944). Devre: VII. Cilt: 8. İÇTİMA: 1. 32. İnikat. 23 Mart. TBMM Matbaası:
Ankara.
TBMM Zabıt Ceridesi.(1944). Devre: VII. Cilt: 9. İÇTİMA: 1. 44. İnikat. 19 Nisan, 63-91. TBMM
Matbaası: Ankara.
TBMM Zabıt Ceridesi.(1944). Devre: VII. Cilt: 9. İÇTİMA: 1. 44. İnikat. 19 Nisan günlü birinci
celseye Ek: 89 sayılı Basma yazı: Toprak mahsulleri vergisi hakkında kanun lâyihası ve
Muvakkat Encümen Mazbatası (1/226). TBMM Matbaası: Ankara.
TBMM Zabıt Ceridesi.(1944). Devre: VII. Cilt: 9. İÇTİMA: 1. 45. İnikat. 20 Nisan, 98-124. TBMM
Matbaası: Ankara.
TBMM Zabıt Ceridesi.(1944). Devre: VII. Cilt: 9. İÇTİMA: 1. 46. İnikat. 21 Nisan, 126-166. TBMM
Matbaası: Ankara.
18 Mehmet Korkud AYDIN
Turkish Studies
International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 12/26
TBMM Zabıt Ceridesi.(1944). Devre: VII. Cilt: 9. İÇTİMA: 1. 47. İnikat. 22 Nisan, 168-186. TBMM
Matbaası: Ankara.
TBMM Zabıt Ceridesi.(1944). Devre: VII. Cilt: 9. İÇTİMA: 1. 48. İnikat. 24 Nisan, 190-208, 218,
224-233. TBMM Matbaası: Ankara.
TBMM Zabıt Ceridesi.(1944). Devre: VII. Cilt: 9. İÇTİMA: 1. 49. İnikat. 26 Nisan, 259-275. TBMM
Matbaası: Ankara.
TBMM Zabıt Ceridesi.(1946). Dönem: VII. Cilt: 21. TOPLANTI: 3. 25. Birleşim. 18 Ocak, ss. 74-
77. TBMM Matbaası: Ankara.
TBMM Zabıt Ceridesi.(1946). Dönem: VII. Cilt: 21. TOPLANTI: 3. 27. Birleşim. 23 Ocak, ss.91-
92. TBMM Matbaası: Ankara.
TBMM Zabıt Ceridesi.(1947). Dönem: VIII. Cilt: 5. TOPLANTI: 1. 62. Birleşim. 21 Mayıs, ss. 200-
205. TBMM Matbaası: Ankara.
TBMM Zabıt Ceridesi.(1947). Dönem: VIII. Cilt: 5. TOPLANTI: 1. 62. Birleşim. 21 Mayıs. S.
Sayısı: 130. (Seyhan Milletvekili Sinan Tekelioğlu'nun, Toprak Mahsulleri Vergisi
Kanununun kaldırılması hakkındaki kanuna ek 2/10, Çorum Milletvekili Necdet Yücer'in,
4888 sayılı Kanuna ek 2/19 sayılı Kanun teklifleriyle Toprak Mahsulleri Vergisi artıklarının
taksitlendirilmesi hakkında 1/49 sayılı Kanun tasarısı ve Tarım, Maliye ve Bütçe
Komisyonları raporları). TBMM Matbaası: Ankara.
6.2.MAKALE ve ESERLER
Akman, Şefik Taylan-Akman, İnci Solak.(2011). “II. Dünya Savaşı Yıllarında Türkiye’de Hububat
Üretiminin Vergilendirilmesi”. Hacettepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. 1/2. ss. 73-
91.
Başar, Suat.(1946).“Toprak Mahsulleri Vergisi Kalkınca”. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi
Mecmuası.2/1-4. ss. 88-107.
Boratav, Korkut.(1974). 100 Soruda Devletçilik. İstanbul: Gerçek Yayınevi.
Bulutay, Tuncer, Tezel, Yahya S. ve Yıldırım, Nuri.(1974). Türkiye Milli Geliri: 1923-1948. Ankara:
Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayını.
Demirkan, Selahattin (1943).“Toprak Mahsulleri Vergisi ve Hükümet Hisseleri”. Köye Doğru
Dergisi. Cilt: 3. Sayı: 72.
Feyzioğlu, Bedii Necmeddin.(1954) “Zirai Kazançların Vergilendirilmesi”. İktisat ve Maliye
Mecmuası. Cilt: I. Sayı: 8.
İnci, İbrahim.(2009). “1923-1960 Döneminde Türkiye’de Tarım Faaliyetleri Üzerinden Alınan
Vergiler”. Sakarya Üniversitesi Fen Edebiyat Dergisi. 11/1. ss. 109-130.
Kafaoğlu A. Başer.(2005). Varlık Vergisi Gerçeği. İstanbul: Kaynak Yayınları.
Karamürsel, Ziya.(1989).Osmanlı Mali Tarihi Hakkında Tetkikler. 2. Baskı. Ankara: Türk Tarih
Kurumu Yayınları.
Kayra, Cahit.(2011). Savaş Türkiye Varlık Vergisi. İstanbul: Tarihçi Kitabevi.
Savaş Yıllarının Olağanüstü Bir Uygulaması: Toprak Mahsulleri Vergisinin… 19
Turkish Studies
International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 12/26
Kazgan, Gülten-Kazgan, Haydar.(1960). “Türkiye’de Ziraî Kazançların Vergilendirilmesi İle İlgili Bir
İnceleme”. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası. 21/1-4. (Ekim 1959-Temmuz
1960). ss. 62-118.
Keyder, Beysan.(1959). “Ziraî Sektörde Vergilendirme”. Maliye Enstitüsü Konferansları. Dördüncü
Seri.(Sene: 1956). İstanbul Üniversitesi Yayınları: İstanbul.
Keyder, Çağlar.(1982). Dünya Ekonomisi İçinde Türkiye (1923-1929). Ankara: Yurt Yayınevi.
Kuruç, Bilsay.(1963). İktisat Politikasının Resmi Belgeleri. Ankara: Maliye Enstitüsü Yayını.
Ökçün, Gündüz.(1968). Türkiye İktisat Kongresi (1923 İzmir, Haberler, Belgeler,
Yorumlar).Ankara: Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları.
Ökte, Faik.(1951). Varlık Vergisi Faciası. Nebioğlu Yayınevi: İstanbul.
Öncel, Mualla-Kumrulu, Ahmet-Çağan, Nami.(2010). Vergi Hukuku. (19. Bası). Ankara: Turhan
Kitabevi.
Önder, İzzettin (1988).“Cumhuriyet Döneminde Tarım Kesimine Uygulanan Vergi Politikası”.
Türkiye’de Tarımsal Yapılar. (Der: Şevket Pamuk, Zafer Toprak). Ankara: Yurt Yayınları.
ss. 113 – 131.
Özer, Sevilay.(2011).“II. Dünya Savaşı Yıllarında Uygulamaya Konulan Toprak Mahsulleri Vergisi
ve Köylü Üzerindeki Etkisi”. Tarihin Peşinde-Uluslararası Tarih ve Sosyal Araştırmalar
Dergisi. Sayı: 5. ss. 215-234.
Pamuk, Şevket.(1988).“İkinci Dünya Savaşı Yıllarında Devlet, Tarımsal Yapılar ve Bölüşüm”.
Türkiye’de Tarımsal Yapılar (1923-1987). Ankara: Yurt Yayınları. ss. 98-112.
Pamuk, Şevket.(2009). Seçme Eserleri II-Osmanlıdan Cumhuriyete Küreselleşme, İktisat
Politikaları ve Büyüme. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
Seyidoğlu, Halil (1992).Ekonomik Terimler Ansiklopedik Sözlük. Ankara: Güzem Yayınları.
Şener, Sefer.(2004).“İkinci Dünya Savaşı Yıllarında Türkiye’de Tarım Politikası Arayışları”. Kocaeli
Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. Sayı: 7. ss.73-92.
Tabakoğlu, Ahmet.(2007). “Öşür”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. Cilt: 34. 2007, ss. 100-
103.
Tekeli, Esat.(1943).“Toprak Mahsulleri Vergisi”. Türk Ekonomisi. Yıl: 1. Sayı: 1. ss. 25-27.
Tezel, Yahya.(1982). Cumhuriyet Dönemi’nin İktisadi Tarihi 1923-1950. Ankara: Yurt Yayınları.
Türk, İsmail.(1981). “Cumhuriyet Döneminde Vergi Sistemimizin Gelişmesi”. Ankara Üniversitesi
Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi Atatürk Özel Sayısı. 36/1-4. ss. 335-357.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com