You are here

Home » Content

-mA OLUMSUZLUK BİÇİMBİRİMİNİN "KİP"LE İLGİSİ VB OLUMSUZ FİİL ÇEKİMLERİNİN ADLANDIRILMASI SORUNU

THE RELATION OF NEGATIVE MORPHEME "¬mA" WITH MODALS AND THE PROBLEM OF NAMING THE CONJUGATION OF NEGATIVE VERBS

Journal Name:

  • Turkish Studies

Publication Year:

  • 2009
DOI: 
http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.732

Key Words:

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
In grammar studies, when the verbs are conjugated, the conceptual value of "-mA" is reflected to modals and names of conjugation, but what sort of contribution it makes to modals is hardly mentioned. There is no common approach about which component of conjugation is negation to be dependent in naming conjugation of negative verbs. Since negation is dependent on components outside the base of verbs, logicall wrong naming are done in some studies. In the present study, the relation of "-mA" with modal is assessed. It has been determined that it is an important component contributing to modals directly and indirectly. How teachers and researchers name the negative inflection of verbs has been examined. Issues causing problems are noticet in naming. Recommendations related to the naming and functioning of verbs of conjugation are given.
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language): 
Dilbilgisi çalışmalarında, fiiller çekimlenirken -mA'nın kavramsal değeri kip ve çekim adlarına yansıtılır, ancak onun kip olgusuna ne tür bir katkı sağladığından neredeyse hiç söz edilmez. Olumsuz fiil çekimlerinin adlandırılmasında, olumsuzluğun çekimin hangi bileşenine isnat edileceği konusunda ortak bir yaklaşım sergilenmez. Bazı çalışmalarda, olumsuzluk fiil tabanının dışındaki kavramlara isnat edilerek mantıksal açıdan doğru olmayan adlandırmalar yapılır. Bu çalışmada, -mA'nın kiple ilgisi değerlendirildi. Doğrudan veya dolaylı olarak kip olgusuna katkı sunan önemli bir bileşen olduğu belirlendi. Araştırmacıların ve öğretmenlerin olumsuz fiil çekimlerini nasıl adlandırdıkları saptandı. Adlandırmalarda sorun teşkil eden noktalara dikkat çekildi. Fiil çekimlerinin işlenişi ve adlandırılması konusunda öneriler sunuldu.
FULL TEXT (PDF): 
PDF icon arastirmax-ma-olumsuzluk-bicimbiriminin-kiple-ilgisi-vb-olumsuz-fiil-cekimlerinin-adlandirilmasi-sorunu.pdf
  • 3
1343-1374
  • Turkish

REFERENCES

References: 

GABAIN, A. Von, (Çev. Mehmet Akalın), (2000). Eski Türkçenin Grameri, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara.
ABAK, Aylâ (1993). Tüm Ortaokul ve Liseler İçin Türkçe Dilbilgisi, Hazar Yayınları, İstanbul.
ACARLAR, Kevser (1969). "Fiil Kiplerindeki Anlam Kaymalarının Nedenleri", Türk Dili Dil ve Edebiyat Dergisi, 213: 250-254.
ADALI, Oya (1979). Türkiye Türkçesinde Biçimbirimler, Türk Dil Kurumu Yayınları Ankara.
ASLAN, Sema (2007). "İstek Kipliği, Gerçeklik ve Gerçekleştirilebilirlik" VII. Uluslararası Dil, Yazın ve Deyiş bilim Sempozyumu (2-5 Mayıs), Selçuk Üniversitesi, Konya.
AYDIN, Özgür (2007). "Türkçede Üçüncü Kişi Buyrum Yapıları",
Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, 47: 151-163.
BANGUOĞLU, Tahsin (2000). Türkçenin Grameri, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara.
BARUTÇU ÖZÖNDER, Sema (1999). "Türk Dilinde Fiil ve Fiil Çekimi" Türk Gramerinin Sorunları II, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara, s. 56-64.BAŞDAŞ, Cahit (2006). "Türkçede Üçüncü Grup (Ara) Ekler", I.
Uluslararası Büyük Türk Dili Kurultayı Bildirileri (26-27 Eylül), Bilkent Üniversitesi Yayınları, Ankara, s. 400-406.
BİLGİN, Muhittin (2006). Anlamdan Anlatıma Türkçemiz, Anı Yayınları, Ankara.
BOZKURT, Fuat (2004). Türkiye Türkçesi-Türkçe Öğretiminde Yeni Bir Yöntem, Kapı Yayınları, İstanbul.
BÖREKÇİ, Muhsine (2001). "Türkçe Öğretimi Bakımından Dil Bilgisi Terimi ve Kavram Olarak Olumluluk-Olumsuzluk",
TDAY Belleten, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara, 44: 45¬61.
BURAN, Ahmet (2007). "Olumsuzluk Ekinin (-mA) Türk
Lehçelerindeki Sesbilgisi Görüntüsü Üzerine Bir Değerlendirme", 2. Uluslararası Büyük Türk Dili Kurultayı (25-30 Ekim), Bişkek/Kırgızistan.
DEMİR, Necati (2003). "Türkçede Gereklilik Kipleri ve İşlevdeşleri", TDAY Belleten, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara, s. 11¬22.
DEMİRGÜNEŞ, Sercan (2008). "Türkçedeki Zaman Belirteçlerinin
Sınıflaması ve Dökümü Üzerine Bir Deneme Çalışması",
Turkish Studies, 2: 278-293.
DİLAÇAR, Agop (1971). "Gramer", TDAY Belleten, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara, s. 83-145.
DİLAÇAR, Agop (1974). "Türk Fiilinde 'Kılınış'la 'Görünüş' ve Dilbilgisi Kitaplarımız", TDAY Belleten, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara, s. 159-171.
DİZDAROĞLU, Hikmet (1963). Türkçede Fiiller, Türk Dil Kurumu
Yayınları, Ankara. EDİSKUN, Haydar (1999). Türk Dilbilgisi, Remzi Kitabevi, İstanbul.
EFENDİOĞLU, Süleyman, SOLMAZ, Ali Osman (2007). "Birleşik
Zamanlar Üzerine", Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, 35:49-58.
ERGİN, Muharrem (1985). Türk Dilbilgisi, Boğaziçi Yayınları, İstanbul.
ERTANE BAYDAR, Arzu Sema (2003). "İlköğretim Okullarının
İkinci Kademesinde Dil Bilgisi Öğretimi", Türk Dili,
624:779-783.
Turkish Studies
International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 4/3 Spring 2009
1372
Fevzi
KARADEMİ
R
GENCAN, Tahir Nejat (1992). Dilbilgisi Lise: I-II-III, Kanat Yayınları, İstanbul.
GÜLENSOY, Tuncer (2000). Türkçe El Kitabı, Akçağ Yayınları,
Ankara.
GÜLENSOY, Tuncer; FİDAN, Mustafa (2004). Türkçe Yeni Sarf ve
Nahiv Dersleri (Yazarı: Mithat Sadullah), Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara.
GÜLSEVİN, Gürer (1990). "Türkçede -sA Şart Gerundiumu Üzerine", Türk Dili, 467: 276-279.
GÜLSEVİN, Gürer (1997). "Türkiye Türkçesindeki Zaman ve Kip Çekimlerinde Birleşik Yapılar Üzerine", TDAY Belleten, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara, s. 215-224.
GÜLSEVİN, Gürer (2002). "Eski Türkiye Türkçesindeki İstek Kipi Üzerine", İlmi Araştırmalar, Cilt: XIII, s. 35-50.
GÜLSEVİN, Gürer (2004). "Türkçede 'Sıra Dışı Ekler' ve Eklerin
Tasnif Tanımlama Sorunu Üzerine", V. Uluslar arası Türk Dili Kurultayı Bildirileri I, Türk Dil Kurumu Yayınları,
Ankara, s. 1267-1283.
GÜNEŞ, Sezai (1995). Türk Dil Bilgisi, Altındağ Matbaası, İzmir.
GÜRSES, Raşide (2005). "Dilimizin Yaşadığı Sorunların Eğitim Boyutu Üzerine", Türk Dili, 639: 251-258.
HENGİRMEN, Mehmet (1998). Türkçe Temel Dilbilgisi, Engin
Yayınevi, Ankara.
HENGİRMEN, Mehmet (1999). Dilbilgisi ve Dilbilim Terimleri
Sözlüğü, Engin Yayınevi, Ankara.
İLHAN, Nadir (2005). "Türkçede Olumsuzluk", Karaman Dil Kültür ve Sanat Dergisi, s. 271-279.
KARABACAK, Esra (2002). Müyesiretü'l-Ulûm (Yazarı: Bergamalı Kadri), Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara.
KAYA, Nesrin (2004). "Türkçe'de Bildirme Kiplerinde Zarf
Kullanımlarına Dayalı Anlam Özellikleri", TDAY Belleten, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara, s. 89-98.
KAYA, Türkay (1999). Kavâid-i Lisân-ı Türkî (Yazarı: Halit Ziya Bey), Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara.
KESKİN, Raşit (2003). Türkçe Dil Bilgisi- Kelime ve Cümle
Tahlilleri, Çizgi Kitabevi, Konya.
Turkish Studies
International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 4/3 Spring 2009
-mA Olumsuzluk Biçimbiriminin "Kip"Le İlgisin 1373 KOCAMAN, Ahmet (1983). "Türkçede Kip Olgusu Üzerine
Görüşler", TDAY Belleten 1980-1981, Türk Dil Kurumu
Yayınları, Ankara, s. 81-85.
KOÇ, Nurettin (1996). Yeni Dilbilgisi, İnkılâp Yayınları, İstanbul.
KORKMAZ, Zeynep (2003). Gramer Terimleri Sözlüğü, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara.
KORKMAZ, Zeynep (2003). Türkiye Türkçesi Grameri (Şekil Bilgisi), Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara.
KÖKTÜRK, Muhsin (1991). Dilbilgisi (İlkokul 5), Yıldırım Yayınları, Ankara.
KURUL (2007). İlköğretim 7. Sınıf Türkçe Öğretmen Kılavuz Kitabı, Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları, Ankara.
KURUL (2008). Ortaöğretim 10. Sınıf Dil ve Anlatım Ders Kitabı, Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları, Ankara.
OYMAK, Rıfat (2004). "Türkçe Öğretiminde -Dilbilgisel- Bir
Biçimbirim/Ulam Olan 'Kip' Kavramının Biçimdizimdeki İşlevi İle Kavrama Düzeyi ve Geleneksel Dilbilgisi Eleştirisi", III. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, (6-9 Temmuz), İnönü Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Malatya.
ÖZÇELİK, Sadettin (2001). "Türkçede Geniş Zaman Ekine Dair Bazı
Tespitler", Türk Dili, 598: 410-411. ÖZÇELİK, Sadettin, ERTEN, Münir (2005). Türkiye Türkçesi
Dilbilgisi, Diyarbakır.
ÖZDEMİR, Emin (1967). "Türkçede Fiillerin Çekimlenişine Toplu Bir Bakış", TDAY Belleten, Türk Dil Kurumu Yayınları
Ankara, s.177-203. ÖZKAN, Bülent (2006). "Türkçede Dilbilgisel Terim Olarak
'Olumlama' ve 'Olumsuzlama'", Ç. Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1: 269-282.
SEBZECİOĞLU, Turgay (2004). "Türkçede Kip Kategorisi ve -yor
Biçimbiriminin Kipsel Değeri", Dil Dergisi, 124: 18-33.
ŞAHİN, Hatice (2003), "Birleşik Çekimli Fiillerin Zaman ve Anlam Açısından Gösterdiği Çeşitlilikler", Uludağ Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 4: 157-168.
ŞAHİN, Hatice (2005). "Türkçede Zaman Belirleyicileri ile Kip ve Zaman Eklerinin Uyumu", Prof. Dr. Fikret Türkmen Armağanı, Kanyılmaz Matbaası, İzmir, s. 649-654.
Turkish Studies
International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 4/3 Spring 2009
1374
Fevzi
KARADEMİ
R
ŞAHİN,
Hatic
e (2006). "Türkçede Şimdiki Zaman Eklerinin Zaman Belirleyicilerle Kullanımı", Uludağ Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11: 213-221.
TOPARLI, Recep, ILGIN, Ali (2006). Üss-i Lisân-ı Türkî (Yazarı: Mehmet Sadık), Türk Dil Kurumu Yayınları Ankara.
TOPARLI, Recep, YÜCEL, Dilek (2006). İlm-İ Sarf-ı Türkî (Yazarı: Süleyman Hüsnü Paşa), Türk Dil Kurumu Yayınları Ankara.
TÜRK, Vahit (1996). "Türkçede Şimdiki Zaman Kavramı, Çekimleri ve Ekleri", TDAY Belleten, Türk Dil Kurumu Yayınları
Ankara, s. 291-340. TÜRKYILMAZ, Fatma (1999). Tasarlama Kiplerinin İşlevleri, Türk
Dil Kurumu Yayınları Ankara.
ÜSTÜNOVA, Kerime (2004). "Dilek Kiplerinde Zaman Kavramı", Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi, 635: 678-686.
ÜSTÜNOVA, Kerime (2004). "Eklerin Öğretimi Üzerine Bir İki
Söz", Uludağ Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6: 173-182.
ÜSTÜNOVA, Kerime (2005). "Türkçede Zaman Kavramı ve İşlenişi", Uludağ Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9: 187-201.
VARDAR, Berke vd. (1998). Açıklamalı Dilbilim Terimleri Sözlüğü, ABC Kitabevi, İstanbul.
YAMAN, Ertuğrul (1999). Türkiye Türkçesinde Zaman Kaymaları, Türk Dil Kurumu Yayınları Ankara.
ZÜLFİKAR, Hamza (1991). Terim Sorunları ve Terim Yapma Yolları, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com