You are here

DEYİMLERİN YAPISI DEĞİŞİR Mİ?

DO STRUCTURES OF IDIOMS CHANGE?

Journal Name:

Publication Year:

DOI: 
http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.1032
Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
Idioms that have an important place in a language exist as ready word patterns. It has always been emphasized that Turkey Turkish has plentiful idioms. It can even be said that colorful side of idiom structures has directed many researchers to this field. Idiom structures can change and sometimes they can disappear by losing their liveliness in parallel with the change and development of society. We see this talented word combination in the language structure showing each concept’s indications. Short structures, idioms, are also the sings of human’s tendency to convert the meaning in shortcut way. The signs which come together and form idiom as a result of creativeness of language are idioms gain meaning as a whole. Vocabularies are structured with or without affixes. The situation special to word-combinations emerges. The factors constructing the idioms can not be changed due to this structure. However, word changes at the beginning and in the middle of some idioms can be seen. Even if idioms are structured, it is seen that they replace with another word related in meaning sometimes at the beginning of the words, in the middle or at the end. It is also seen that, in idioms ending with infinitive, the words except verbs can change.
Abstract (Original Language): 
Bir dilin söz varlığı içinde önemli bir yer işgal deyimler, hazır söz kalıpları olarak bulunurlar. Türkiye Türkçesinin çok zengin bir deyim varlığına sahip olması hep vurgulanır olmuştur. Hatta deyim yapılarının renkli yüzü de birçok araştırmacıyı bu alana yöneltmiştir denebilir. Toplum hayatının değişip gelişmesiyle koşut deyim yapıları da değişebilir, bazen de canlılığını kaybederek ortadan kaybolabilirler. Her kavramın göstergesini yapmak isteyen dilin yapısı içinde bu yetenekli söz birleşmelerini görüyoruz. Kısa yapılar olan deyimler insanın, en az kelime ile anlamı iletme eğiliminin işaretleridir aynı zamanda. Dilin yaratıcılık özelliğinin sonucunda yan yana gelen ve deyimi oluşturan göstergeler bir bütün olarak anlamlandırılırlar. Kelimeler birbirleriyle ekli ya da eksiz kalıplaşırlar. Ortaya deyimlere mahsus söz dizimsel bir yapı ortaya çıkar. Bu kalıplaşma yüzünden çoklukla deyimi oluşturan unsurlar değiştirilemez. Ancak dilin doğası gereği kimi deyimlerde başta ve ortada kelime değişmelerinin gerçekleştiği görülmektedir. Deyimler kalıplaşmış yapılar ise de kimilerinde kelime başında, ortasında veya sonunda bir takım kelimelerin kendisine yakın anlamda bir başka kelime ile yer değiştirdiği görülür. Mastarla biten deyimlerde fiil unsuru dışındaki kelimelerin değişebildiği görülmektedir.
1996-2009

REFERENCES

References: 

AKSAN Doğan, (2008), Türkçeye Yansıyan Türk Kültürü, Bilgi Yay., Ankara. BURAN Ahmet, (2008), Makaleler (Haz. Ercan Alkaya vd.), Turkish Studies, Ankara. CHOMSKY Noam, (2009), (Çev. Veysel Kılıç), Bilgi Sorunları ve Dil, BGST Yay., Ġstanbul. KARAAĞAÇ Günay, (2009), Türkçenin Söz Dizimi, Kesit Yay., Ġstanbul. SĠNAN Ahmet Turan, (2001), Türkçenin Deyim Varlığı, Kubbealtı Yay., Malatya. SĠNAN Ahmet Turan, (2008), "Deyim Kavramı Üzerine Notlar-1", F.Ü. Sosyal Bilimler Dergisi, C.18, S.2, s. 91-98, Elazığ. SĠNAN Ahmet Turan, (2008), “Türkiye Türkçesindeki Deyimlerde Ölçü ve Ahenk”, VI. Uluslararası Türk Dili Kurultayı, 20-28 Ekim 2008- Ankara. ġAHĠN Hatice, (2009), “KaĢgarlı‟dan Günümüze Organ Ġsimleriyle KurulmuĢ Deyimler”,Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 4/3, s. 2020-2036. UZUN-SUBAġI, Leyla, (1991), "DeyimleĢme ve Türkçede DeyimleĢme Dereceleri", Dilbilim AraĢtırmaları l99l, Ankara, s. 29-39. UZUN-SUBAġI, Leyla, (1991), "Türkçedeki Deyim Yapılarında Biçimbilimsel ve Sözdizimsel Özellikler", Dilbilim Yazıları l99l, Hitit Yay., s. 57-64.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com