You are here

Home » Content

AZERBAYCAN TÜRKÇESİNİN FUZÛLÎ’DEKİ İZLERİ

THE TRACES OF AZERBAIJAN TURKISH ON FUZÛLÎ

Journal Name:

  • Turkish Studies

Publication Year:

  • 2010
DOI: 
http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.1325

Key Words:

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of Author
Abstract (2. Language): 
Azerbaijan Turkish has become different from Ottoman Turkish as a result of political, geographical reasons since XVI. century and it has reached up to now as a standardized written language. Some affixes in today’s Azerbayijan Turkish have no usage in Otoman Turkish that has been developed by “common dialect resource” of Old Turkiye Turkish; but these have been standardized in Azerbaijan Turkish that has also been developed by the same resource. Today, it has been confirmed that these affixes used in written language of Azerbaijan Turkish take place in “Türkçe Divan of Fuzûlî” who was the Turkish poet of Iraq geography in XVI.century. These affixes are evaluated as traces on Fuzûlî of today’s Azerbaijan Turkish.
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language): 
Azerbaycan Türkçesi, Osmanlı Türkçesinden XVI. yüzyıldan itibaren siyasî, coğrafî nedenlerle farklılaşmaya başlamış ve XVIII. yüzyıldan sonra ölçünlü bir yazı dili olarak günümüze kadar ulaşmıştır. Günümüz Azerbaycan Türkçesindeki bazı ekler, Eski Türkiye Türkçesi “ortak ağız havuzu”ndan beslenerek gelişen Osmanlı Türkçesinde zamanla kullanımdan düşmüştür; ancak bunlar XVI. yüzyıldan sonra yine aynı havuzdan beslenerek gelişen Azerbaycan Türkçesinde ölçünlüleşmiştir. Bugün Azerbaycan Türkçesi yazı dilinde kullanılan bu eklerin XVI. yüzyıl Irak coğrafyasının Türk şairi Fuzûlî’nin Türkçe Divanı’nda yer aldığı tespit edilmiştir. Bu şekiller, günümüz Azerbaycan Türkçesinin Fuzûlî’deki izleri olarak değerlendirilmiştir.
FULL TEXT (PDF): 
PDF icon arastirmax-azerbaycan-turkcesinin-fuzulideki-izleri.pdf
  • 1
525-555
  • Turkish

REFERENCES

References: 

AKAR, Ali, (2005), Türk Dili Tarihi, Ötüken Yayınları: 597, Ġstanbul.
AKAR, Ali, (1997) Mirkâtü‟l-cihâd, Ġstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, YayımlanmamıĢ Doktora Tezi, Ġstanbul.
AKPINAR, Yavuz, (1994), Azerbaycan Edebiyatı Araştırmaları, Dergah Yayınları: 150, Ġstanbul.
AKYÜZ, Kenan, vd., (1958), Fuzûlî, Türkçe Dîvân, Türkiye ĠĢ Bankası Yayınları, Ankara.
Azerbaycan Türkçesinin Fuzûlî’deki İzleri 553
Turkish Studies
International Periodical For the Languages, Literature
and History of Turkish or Turkic
Volume 5/1 Winter 2010
BURAN, Ahmet, (2008), Makaleler: Turkish Studies Series: V., Ankara.
DĠLAÇAR,, Agop, (1957), “Türk Lehçelerinin Meydana GeliĢinde Genel Temayüllerin KoyulaĢması ve Körlenmesi”, TDAYD-BELLETEN, TDK Yayınları), Ankara.
DĠLÇĠN, Cem, (2001), Studies on Fuzuli‟s Divan/Fuzûlî Divanı Üzerine Notlar, The Department of Near Eastern Languages and Civilizations, Harvard University.
ERCĠLASUN, A. Bican, (2007), Başlangıçtan Yirminci Yüzyıla Türk Dili Tarihi, Akçağ Yayınları: 603, Ġstanbul.
ERCĠLASUN, A. Bican, (1988), “Batı Türkçesinin DoğuĢu”, Uluslararası Türk Dili Kongresi, Ankara.
ERGĠN, Muharrem, (1981), Azeri Türkçesi, Ebru Yayınları: 9, Ġstanbul.
ERGĠN, Muharrem, (1997), Türk Dil Bilgisi, Bayrak Yayınları, Ġstanbul.
GÖLPINARLI, Abdülbaki, (1961), Fuzûlî Divanı, Ġnkılap Kitabevi, Ġstanbul.
GÜLSEVĠN, Gürer, (1997), Eski Anadolu Türkçesinde Ekler, TDK Yayınları: 673, Ankara.
KAFESOĞLU, Ġbrahim, (1998), Türk Millî Kültürü, Ötüken Yayınları: 376, Ġstanbul.
KARAHAN, Abdülkadir, (1996), “Fuzûlî”, Ġslam Ansiklopedisi, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, C. 13, s. 240-246, Ġstanbul.
KARAHAN, Leyla, (2006), “Eski Anadolu Türkçesinin KuruluĢunda Yazı Dili-Ağız ĠliĢkisi”, Turkish Studies (Ed. Mehmed Dursun Erdem), www.turkishstudies.net (ET:15.07.2009)
KARAġAH, Zarife ġiĢman, (2006), Dede Korkut Hikayelerinde Sıfat-fiiller ve Zarf-fiiller, Kafkas Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, YayımlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi, Kars.
KARATAġ, Mustafa, (2005), Fuzûlî‟nin Türkçe Divanı‟nın Söz Varlığı, Ege Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, YayımlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi, Ġzmir.
KARTALLIOĞLU, Yavuz; YILDIRIM, Hüseyin, (2007), “Azerbaycan Türkçesi”, Türk Lehçeleri Grameri, Akçağ Yayınları, Ankara.
554 Mustafa KARATAŞ
Turkish Studies
International Periodical For the Languages, Literature
and History of Turkish or Turkic
Volume 5/1 Winter 2010
KORKMAZ, Zeynep, (1992), Gramer Terimleri Sözlüğü, TDK Yayınları: Ankara.
KORKMAZ, Zeynep, (1995), “Fuzûlî’nin Dili”, Türk Dili Dergisi, TDK Yayınları, S. 517 (Ocak), Ankara, s. 71-80.
KÖPRÜLÜ, Mehmet Fuad, 1988, “Fuzûlî”, Ġslam Ansiklopedisi, MEB Yayınları, C. 4, Ġstanbul, s. 686-699.
MANSUROĞLU, Mecdut, (1951): “Anadoluda Türk Yazı Diünin BaĢlama ve GeliĢmesi" Ġstanbul Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi IV, Ġstanbul, s. 216-229.
MAZIOĞLU, Hasibe, (1997), Fuzûlî Üzerine Makaleler, TDK Yayınları: 665, Ankara.
MĠRZEZADE, Hadi (1962), Azerbaycan Dilinin Tarixi Morfologiyası, Azerbaycan Dövlet Tedris-Pedagoji Edebiyyatı ġeĢriyyatı, Bakû.
ÖNER, Mustafa, (1998), Bugünkü Kıpçak Türkçesi, TDK Yayınları: 703, Ankara.
ÖNER, Mustafa, 2007, Tunca Kortantamer İçin, Ege Üniversitesi Yayınları, Edb. Fak.Yay. No:6, s. 447-464, Ġzmir.
ÖZKAN, Mustafa, (2000), Türk Dilinin Gelişme Alanları ve Eski Anadolu Türkçesi, Filiz Kitabevi, Ġstanbul.
ÖZKAN, Nevzat, (2003), Türk Dilinin Yurtları, Akçağ Yayınları:451, Ankara.
SÜMER, Faruk, (1992) Oğuzlar (Türkmenler), Türk Dünyası AraĢtırmaları Vakfı Yayınları, Ġstanbul.
TARLAN, Ali Nihat, (1985), Fuzûlî Divanı Şerhi, Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları: 640, Ankara,
TĠMURTAġ, Faruk Kadri, (1994), Eski Türkiye Türkçesi, Enderun Kitabevi: 42, Ġstanbul.
TÜRK, Vahit, [1999] (1996), “Türkçede ġimdiki Zaman Kavramı, Çekimleri ve Ekleri”, Türk Dili AraĢtırmaları Yıllığı Belleten, TDK Yayınları, Ankara, s.291-340.
ÜÇEL, Ahmet, (2007), Tevârih-i Âl-i Osman‟da Ağız Özelliklerinin Değerlendirilmesi, Ġstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, YayımlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi, Ġstanbul.
Azerbaycan Türkçesinin Fuzûlî’deki İzleri 555
Turkish Studies
International Periodical For the Languages, Literature
and History of Turkish or Turkic
Volume 5/1 Winter 2010
KISALTMALAR
AT :ERGĠN, Muharrem, (1981), Azeri Türkçesi, Ebru Yayınları: 9, Ġstanbul.
AzT :Azerbaycan Türkçesi
BT :Batı Türkçesi
CD :Cem Dilçin, (2001) , Studies on Fuzuli’s Divan/Fuzuli Divanı Üzerine Notlar, (=The Department of Near Eastern Languages and Civilizations), Harvard University.
ET :Eski Türkçe
ETT :Eski Türkiye Türkçesi
G. :Gazel
K. :Kaside
Kt. :Kıta
Mur. :Murabba
Osm.T :Osmanlı Türkçesi
Tc.B. :Terci-i Bend
TD :AKYÜZ, Kenan, vd., (1958), Fuzûlî, Türkçe Dîvân, Türkiye ĠĢ Bankası Yayınları, Ankara.
TLG : KARTALLIOĞLU, Yavuz; YILDIRIM, Hüseyin, (2007), “Azerbaycan Türkçesi”, Türk Lehçeleri Grameri, Akçağ Yayınları, Ankara.
TT : Türkiye Türkçesi

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com