You are here

RUS TURKOLOJISINDE DİL ÖĞRETİMİ ve EGITIMI MESELESİ ÜZERİNE (1965-2011)

ON THE MATTER OF LANGUAGE TEACHING AND EDUCATION IN RUSSIAN TURCOLOGY (1965-2011)

Journal Name:

Publication Year:

DOI: 
http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.2609
Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
Methodology studies in Russian linguistics date back to very old times. Especially starting from the 19th century until the contemporary period, thousands of works have been written on methodology including both theoretical and practical knowledge. The education and teaching of Turkish has an important place among these works as well. These works carried out in Russia in the field of Turkish Education and Teaching cover the pre-revolution, Soviet and post-Soviet periods. In the present paper, first a high level review of these works will be made and then the matters of methodology observed in Turkish education and teaching will be discussed through the help of these works, which have been carried out during the last 50 years.
Abstract (Original Language): 
Rus dil biliminde yöntem bilim araştırmaları çok eski tarihlere dayanmaktadır. Özellikle XIX. yüzyıldan başlayarak çağdaş döneme kadar yöntembilim üzerine gerek kuramsal gerek uygulamalı binlerce eser yazılmıştır. Bu eserler arasında Türkçenin eğitimi ve öğretimi de önemli bir yere sahiptir. Rusya'da Türkçe eğitimi ve öğretimi sahasında yapılan bu çalışmalar, İhtilal öncesi, Sovyet ve Sovyet sonrası dönemleri kapsamaktadır. Bu yazıda, Rusya'da Türkçenin eğitimi ve öğretimiyle ilgili çalışmalara genel hatlarıyla değinilmiş, son 50 yılda yapılan çalışmaların yöntem meseleleri üzerinde durulmuştur.
447-460

REFERENCES

References: 

BURAN, Ahmet
(2009)
, "Sovyet Türkolojisi ve Birinci Türkoloji Kurultayı", Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume 4/3 Spring.
BURAN, Ahmet, ALKAYA, Ercan (2009), Çağdaş Türk Lehçeleri, Akçağ Yayınları, Ankara.
CEMİLOĞLU, Mustafa (1998), İlköğretim Okullarında Türkçe Öğretimi, Bursa Uludağ Üniversitesi Basım Evi, Bursa.
KOLESNİKOV, Aleksandr, Kamalov, İlyas (2011), Avrasya Türkologları Sözlüğü, I. Cilt - 1. Kitap, Rusya Türkologları (XX. Yüzyıl), Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara.
KONONOV, Andrey Nikolayeviç (2009), Rusya'da Türk Dillerinin Araştırılması Tarihi, (Çev.
Kamil Veli Nerimanoğlu, Nazım Muradov, Yakup Sevimli), Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara.
Turkish Studies
International
Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 6/3 Summer 2011
Rus Türkolojisinde Dil Öğretimi...
457
ÖZBAY, Murat (2004). "Yeniden Yapılandırma Çerçevesinde Türkçe Eğitimi Programı ve Bazı Öneriler", Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, XII. Eğitim Bilimleri Kongresi Bildirileri, C. IV, Ankara.
SARIBAYEV, Ş. Ş. (1989), Bibliografiçeskiy ukazatel' literaturı po türkologii, Po materialam jurnala "Sovetskaya Tyurkologiya" [Türkoloji Literatürünün Bibliyografik Dizini, "Sovetskaya Tyurkologiya" Dergisinin Materyalleri], 1970-1988, Nauka Kazahskoy SSR, Alma-ata.
SURAZAKOVA, N. N. (1976), "O pervom metodiçeskom posobii po altayskomu yazıku" [Altay Dilinin İlk Metodik Ders Kitabı Üzerine], Voprosı Altayskogo Yazıkoznaniya, otv. red. A. T. Tıbıkova, Gorno-Altaysk, s. 127-137.
VARDAR, Berke, (1988), Açıklamalı Dilbilim Terimleri Sözlüğü, ABC Kitabevi, İstanbul.
Yazıkı Narodov SSSR [SSCB Halklarının Dilleri], (1966), C. II, Tyurkskiye yazıki [Türk
Dilleri], Moskova.
http://www.rsl.ru/
http:
//www.mogallim.ru
/
http: //www.dgpu.ru/content/fdf/
http:
//www.kbsu.ru
/
http://library.gasu.ru/
MAKALEDE GEÇEN ESERLERİN LİSTESİ:
ABDULLAYEVA, A. Z. (1982) İzuçeniye slojnopodçinennıh predlojeniy kumıkskogo yazıka v şkole (v pomoş' uçitelü) [Okulda Kumuk Dilinin Birleşik Bağlı Cümlelerin İncelenmesi (Öğretmen Kitabı)], Mahaçkala.
ABDULLAYEVA, A. Z. (2001), Kumıkskiy yazık. Uçebnik dlya 8-9 kl. Sintaksis [Kumuk Dili. 8-9. Sınıflar İçin ders Kitabı. Sentaks], Mahaçkala.
ABDULLAYEVA, A. Z. (2001), Osnovı frazeologii kumıkskogo yazıka v sravnitel'nom osveşenii [Karşılaştırmalı Kumuk Türkçesinin Deyim Yapıları], Mahaçkala.
ABDULLAYEVA, A. Z. (2007), Vtorostepennıye çlenı predlojeniya v kumıkskom yazıke.
Nauçno-metodiçeskoye posobiye [Kumuk Dilinde Cümlenin Yardımcı Ögeleri], Mahaçkala.
AGANİN, R. A. (1983), Turetskiy yazık: Türk Dili, I-II, Moskova. AGANİN, R. A. (1984), Turetskiy Yazık: Türk Dili, I-III, Moskova.
AHATOV, G. H., (1958), Voprosı metodiki prepodovaniya tatarskogo yazıka v usloviyah vostoçnogo dialekta [Doğu Diyalektleri Doğrultusunda Tatar Dilinin Öğretiminde Yöntem Meseleleri], Tobolsk.
AHATOV, G. H., (1975), Leksika sovremennogo tatarskogo yazıka [Çağdaş Tatar Türkçesinin Kelime Bilgisi], Ufa.
AHATOV, G. H., (1977), Tatarskaya dialektologiya. Dialekt zapadno-sibirskih tatar [Tatar Diyalektolojisi. Batı Sibirya Tatarlarının Diyalekti], Ufa.
Turkish Studies
International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 6/3 Summer 2011
458
Minara ALIYEVA ESEN
AHATOV, G. H., (1979), Tatarskaya dialektologiya. Sredniy dialekt [Tatar Diyalektolojisi. Orta
Diyalekt], Ufa.
AHATOV, G. H., (1980) Mişarskiy dialekt tatarskogo yazıka [Tatar Türkçesinin Mişer Ağzı],
Ufa.
AHATOV, G. H., (1982) Frazeologiçeskiy slovar' tatarskogo yazıka [Tatar Türkçesinini Deyimler Sözlüğü], Ufa.
AHMATOV, İ. H., AHMATOVA, M. A., DODUYEVA, A. T., KETENÇİYEV, M. B.,
KİŞTİKOVA, L. H., MİZİYEV, A. M., HUBOLOV, S. M. (2005), Morfologiya karaçayevo-balkarskogo yazıka. Uçebnik dlya studentov [Karaçay-Malkar Dilinin Morfolojisi. Yükseköğrenimde Okuyan Öğrenciler İçin Ders Kitabı], Nalçik.
AMIROVA, J. İ. (2002), Razvitiye pis'mennoy reçi uçaşihsya 5-7 klassov pri izuçenii imeni prilagatel'nogo na urokah altayskogo yazıka [Altay Dili Dersinde Sıfatların öğreniminde 5-7 Sınıf öğrencilerinin Yazılı Anlatımın Geliştirilmesi], Moskova.
AYLYAROV, Ş. S. (1954) Uçebnik turetskogo yazıka [Türk Dili Kitabı], Moskova.
AZNAGULOV, R. G. (2006), Metodika prepodavaniya başkirskogo yazıka v dialektnıh usloviyah [Diyalektler Bağlamında Başkurt Dilinin Öğretim Yöntemleri], Ufa.
AZNAGULOV, R. G. (2009), Metodika prepodavaniya başkirskogo yazıka: normativnaya
metodika [Başkurt Türkçesinin Öğretim Yöntemleri: Normatif Metodoloji], Ufa.
AZNAGULOV, R. G. (2009), Sovremennıy urok. Yego vidı, osobennosti metodiki provedeniya
[Modern ders. Ders
İşlem
e Yöntemlerinin Özellikleri], Ufa.
AZNAGULOV, R. G. (2009), Vvedeniye v metodiku
razvivayuşego obuçeniya [Gelişmekte Olan Eğitim Yöntemlerine Giriş], Ufa.
BADIGİ, H., KORBANGALİYEV, M., (1932) Uçebnik tatarskogo yazıka dlya ne netatar
[Tatar Olmayanlar İçin Tatar Dili Ders Kitabı], Kazan.
BASKAKOV, A. N. (1982) Razvitiye natsional'nıh yazıkov v svyazi s ih funktsionirovaniyem v sfere vısşego obrazovaniya [Yüksek Öğretim Bağlamında Dilin İşleyişiyle Birlikte Ulusal Dillerin Gelişimi], Moskova.
BASKAKOV, N. A. (1940), Metodika izuçeniya rodnogo yazıka v altayskoy şkole [Altay Okulunda Ana dilinin Eğitimi ve Öğretimi Yöntemleri], Moskova.
CANBİDAYEVA C. K., SULTANBEKOVA, M. M., BULGAROVA, M. A. (1993), Metodika prepodavaniya nogayskogo yazıka. 1-4-e klassı [Nogay Dilinin Öğretim Yöntemleri. 1¬4. sınıflar], Çerkessk.
DIRENKOVA, N. P. (1940), Grammatika oyrotskogo yazıka [Oyrot Dilinin Grameri], Moskova-Leningrad.
DIRENKOVA, N. P. (1941), Grammatika şorskogo yazıka [Şor Dilinin Grameri], Moskova-Leningrad.
DIRENKOVA, N. P. (1948) Grammatika hakasskogo yazıka [Hakas Dilinin Grameri], Abakan.
ERGİL-OOL, İ. Ç. (2004), Tuvinskiy yazık: uçebnik dlya 2-go klassa çetırehletney naçal'noy şkolı [İlkokul 2. Sınıf öğrencileri İçin Tuva Dili Ders Kitabı], Kızıl.
GRUNİNA, E. A., (2009), Turkmenskiy yazık [Türkmen Dili], Vostoçnaya literatura, Moskva,
Turkish Studies
International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 6/3 Summer 2011
Rus
Türkolojisinde Dil Öğretimi.
459
GUZEV, V. G. (1975), Staroosmanskiy yazık [Eski Osmanlıca], Moskova.
GUZEV, V. G.,
O. DENİZ-YILMAZ, (2004), Opıt postroeniya ponyatiynogo aparata, teorii turetskoy grammatiki [Türk Dil Bilgisi Teorisi, İşleyişi Üzerine Deneme], Sankt-Peterburg.
GUZEYEV, J. M. (1993), Karaçayevo-balkarskaya dialektologiya: Metodiçeskiye ukazaniya i kontrolnıye rabotı [Karaçay-Malkar Diyalektolojisi: Metodik çalışmalar ve sınav Soruları], Nalçik.
GUZEYEV, J. M. (1994), Karaçayevo-balkarskiy yazık: Laboratornıye rabotı [Karaçay-Malkar Dili: Uygulamalı Çalışmalar], Nalçik.
İVANOV, S. N. (1988) "O metodoligeçskih voprosah grammatiki" [Gramer Yöntembilim Meseleleri Üzerine], Sovetskaya Tyurkologiya, N 3, s. 13-14.
KARAM, A., RAHMANKULOV, S. (1911) Polnıy russko-tatarskiy slovar' s ukazaniyem udareniy i grammatiçeskih svoystv kajdogo slova, so vklüçeniyem inostarnnıh slov, voşedşih v upotrebleniye v russkom yazıke [Kelimelerin gramerlik yapısının ve vurgusunun açıklamasıyla, ayrıca Rus diline girmiş alıntı kelimeleriyle birlikte tam Rusça-Tatarca sözlük], Kazan.
KAZIM-BEK, M., (1839), Grammatika turetsko-tatarskogo yazıka, Kazan.
KETENÇİYEV, M. B., (1999), Metodika provedeniya pis'mennıh rabot na urokah balkarskogo yazıka v sredney şkole. Uçebnoye posobiye [Ortaöğrenimde Malkar Dili Derslerinde Yazılı Çalışmaların Öğretim yöntemleri], Nalçik.
KETENÇİYEV, M. B., KİŞTİKOVA, L. H. (2004), İmya prilagatel'noye v karaçayevo-balkarskom yazıke. Uçebnoye posobiye [Karaçay-Malkar Dilinde Sıfatlar. Ders Kitabı], Nalçik.
Lİ, Yu. A. (1975) Podgotovka kadrov sredney i vısşey kvalifikatsii dlya narodnogo hozyaystva Turtsii (1960-70 godah) [Türkiye'nin ulusal ekonomi için orta ve yüksek seviyeli kadroların yetiştirilmesi], Moskova.
MİFTAHOV, B. M., (1989), Tatarskiy yazık (Uçebnik dlya 6-go klassa), [Tatar Dili (6. Sınıf Ders Kitabı)], Kazan.
MİFTAHOV, B. M., (1998), Tatarskiy yazık (Uçebnik dlya 7-go klassa), [Tatar Dili (7. Sınıf Ders Kitabı)], Kazan.
MOŞKOV, V. A. (1895) "Materialı k izuçeniyu gagauzskogo nareçiya tyurkskogo yazıka" [Türk Dilinin Gagavuz Ağzının İncelenmesine Yönelik malzemeler], İzvestiya obşestva arheologii i etnografii, XIII, Moskova, s. 1-89.
MUSUKAYEV, B. H. (2001), Metodika prepodavamiya balkarskogo yazıka v sredney şkole
[Ortaöğrenimde Malkar Dilinin Öğretim Yöntemleri], Nalçik.
NİKOL'SKİ, N. V., (1909) Konspekt po grammatike çuvaşskogo yazıka [Çuvaş Dilinin Kısa Grameri], Kazan.
NİKOL'SKİ, N. V., (1909) Russko-çuvaşskiy slovar' [Rusça-Çuvaşça Sözlük], Kazan.
NİKOL'SKİ, N. V., (1919) Kratkiy çuvaşsko-russkiy slovar' [Küçük Çuvaşça-Rusça Sözlük], Kazan.
SAFİULLİNA, F. S., (1990), Tatarskiy yazık. [Tatar Dili], Kazan.
Turkish Studies
International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 6/3 Summer 2011
460
Minara ALIYEVA ESEN
SAGİTOV,
M
. A. (1993), Slovoobrazovaniye mezhdometiy [Ünlemlerin Kelime Yapısı], Kazan.
SAKOV, S. Ye., (1901) Rukovodstvo dlya izuçeniya turetskogo yazıka, kurs grammatiçeskih uprajneniy, 1 [Türk dillerinin öğrenimi için Kılavuz, dilbilgisi çalışmaları kursu], Moskova.
SAKOV, S. Ye., (1902) Kurs turetskoy grammatiki [Türk dili grameri kursu], Moskova.
SAKOV, S. Ye., (1906), Elementı turetskoy grammatiki [Türk dilbilgisi özellikleri], Moskova.
SERGEYEV,
L
. P., KOTLEYEV V. İ. (1988), Çuvaşskiy yazık. Dlya studentov fakul'teta podgotovki uçiteley naçalnıh klassov [Çuvaş Dili. İlköğretim Bölümü Öğrencileri İçin Ders Kitabı], Çeboksarı.
SOKOLOV, S. A. (1961), Uçebnoye posobiye po turetskomu yazıku dlya 2-go kursa [2. Sınıf Öğrenciler İçin Türk Dili Ders Kitabı], Moskova.
SOKOLOV, S. A. (1971), Uçebnoye posobiye po perevodu dlya 3-4-go kursov [3-4. Sınıflar İçin Tercüme Dersi Ders Kitabı], Moskova.
STAROSTOV, L. N. (1951) Metodika prepodovaniya yazıka na naçalnom etape obuçeniya
[Öğrenimin başlangıcında dil öğreniminin yöntemi], Moskova.
SUNDUY, G. D., ONDAR, G. K. (2004), Narodnaya pedagogika: Nauçno-metodiçeskiye
rekomendatsii k eksperemental'nım uçebnikam-hrestomatiya "Narodovedeniye" dlya 1-6 kl. [Ulusal Pedagoji: 1-6. Sınıflar İçin Deneysel "Toplumbilim" Ders Kitabı-Antoloji İçin Yöntembilim Açısından Tavsiyeler], Kızıl.
ŞEKA, Yu. V. (1983), "Puti povışeniya effektivnosti yazıkovıh zanyatiy na starşih kursah" [Üst Sınıflarda Dil Derslerinin Verimliliğinin Artması Yolunda], Vestnik Moskovskogo Gosudarstvennogo Universiteta, Moskova.
ŞEKA, Yu. V. (1988), "Kursı po programmirovaniyu i nasuşnoy zadaçi uçebnogo protsesa", Vestnik Moskovskogo Gosudarstvennogo Universiteta, Moskova.
ŞEKA, Yu. V. (1996), Praktiçeskaya grammatika turetskogo yazıka [Pratik Türkçe Dil Bilgisi], Moskova.
ŞEKA, Yu. V. (2009), İntensivnıy kurs turetskogo yazıka [Yoğun Türkçe Kursu], Moskova.
TUMAŞEVA, D. G., (1986), Tatarskiy glagol. Opıt funktsional'no-semantiçeskogo issledovaniya grammatiçeskih kategoriy: uçebnoye posobiye [Tatar Türkçesinde Fiil. Gramer Kategorilerinin Fonksiyonel-Semantik Bakımından İncelemesi Denemesi: Ders Kitabı], Kazan.
VEKİLOV, A. P., KODRATYEV, V. G. (1996), Russko-turetskiy razgovornik [Rusça-Türkçe Konuşma Kitabı], St-Petersburg.
ZAGİDULLİNA, D. F., (2004), Metodika prepodavaniya tatarskoy literaturı v sredney şkole [Orta Öğretimde Tatar Edebiyatının Öğretimi Yöntemleri], Kazan.
ZAKİRYANOV, K. Z., (1991), Dvuyazıçiye i natsional'naya şkola: Uçebnoye posobiye [İki
Dillilik ve Ulusal Okul: Ders Kitabı], Ufa. ZAKİYEV, M. Z. (1989), Tatarskiy yazık (Uçebnik dlya 7-8-ıh klassov) [Tatar Dili (7.-8. Sınıf
Ders Kitabı)], (Kazan)
Turkish Studies
International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 6/3 Summer 2011

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com