You are here

DEDE KORKUT HİKÂYELERİNDEKİ OZAN TİPİ BAĞLAMINDA KARS ÂŞIKLIK GELENEĞİ

TRADITION OF KARS MINSTREL ACCORDING TO THE TYPE OF FOLK POET IN DEDE KORKUT STORIES

Journal Name:

Publication Year:

DOI: 
http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.2855
Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
The Dede Korkut stories are one of the most important common values of Turkish World. Although this work had been written the hundreds of years later that the Turks accepted Islam religion, it has many elements of Turkish culture that belongs to pre-islamic period. The custom of being a poet, which is a type of musician, is one of the Turkish culture of pre-islamic age. The poets were not only musicians who had ability of music, but also they have the ability of a religious person, a doctor or a witch. After a while, by the effects of Islamic culture, these poets had left their places to the minstrels(=Aşık). Kars and its neighbourhood is one of the place that the custom of minstrel has performed mostly. There has been many common elements between the type of poets in the Dede Korkut Stories and in the living tradition of minstrel of Kars. In this study, the similarities between the Dede Korkut Stories and Kars minstrel tadition, and the reason of these had been tried to be defineted.
Abstract (Original Language): 
Dede Korkut Hikâyeleri Türk Dünyasının en önemli ortak değerlerinden biridir. Bu eser, Türklerin İslam dinini kabul etmesinden yüzlerce yıl sonra yazıya geçirilmiş olmasına rağmen, İslamiyet öncesi Türk kültür hayatına ait birçok unsur taşımaktadır. İslamiyet öncesi Türk kültürünün müzisyen sanatçı tipi olan ozan’lık geleneği bunlardan biridir. Müzisyenlik yanında, din adamlığı, büyücülük, hekimlik gibi bilgi ve becerilere de sahip olan ozanlar İslamiyet’in de etkisiyle bir süre sonra yerlerini âşıklara bırakmışlardır Âşıklık geleneğinin ülkemizde en canlı yaşadığı yerlerden biri Kars ve çevresidir. Yaşayan Kars âşıklık geleneği içinde Dede Korkut Hikâyelerindeki ozan tipi ve ozanlık geleneğiyle ortak birçok unsur bulunmaktadır. Bu çalışmada Dede Korkut Hikâyelerindeki ozanlık geleneğiyle Kars âşıklık geleneğindeki benzerlikler ve bunların sebepleri tespit edilmeye çalışılmıştır.
149-161

REFERENCES

References: 

ALPTEKĠN Ali Berat, “Doğu Anadolu Bölgesinde Anlatılan Halk Hikâyelerinde Dede Korkut
Hikâyelerinin Etkileri”, Uluslararası Türklük Bilgisi Sempozyumu, (25-27 Nisan 2007,
Erzurum) Bildiriler -1, Mega Ofset Mat., Erzurum 2009, 85-92.
44 Fuad Köprülü, Saz Şairleri I-V, Ankara 2004, Akçağ Yayınları, 40.
45 Öcal Oğuz, Dede Korkut Kitabı‟nda Anlatım Ortamı Ġçinde Ozan”, Türk Dünyası Halk Biliminde Yöntem
Sorunları, Ankara 2000, 42.
46 Mehmet Kaplan, age, 55.
160 Cengiz GÖKŞEN
Turkish Studies
International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 6/4 Fall 2011
ALPTEKĠN Ali Berat – CoĢkun M. Nizamettin, Çıldırlı Âşık Şenlik Divanı (Hayatı, Şiirleri,
Atışmaları ve Hikâyeleri), Çıldır Belediyesi yayınları 1, Ankara 2006.
ASLAN Ensar, Çıldırlı Âşık Şenlik, Dicle Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yayınları, Diyarbakır
2001.
BORATAV P. Naili, “Dede Korkut Hikâyelerindeki Tarihi Olaylar ve Kitabın Telif Tarihi”,
Folklor ve Edebiyat 2, Adam Yayınları, Ġstanbul 1992, 109-140.
ÇETĠN Ġsmet, “Türk Kültüründe Bab (Baba)/ Ata Geleneği” Millî Folklor, 2007 KıĢ, Yıl 19, Sayı
76, 70-75.
ÇOBANOĞLU Özkul, “ĠĢgal Edilen Vatan Topraklarında ÂĢık Edebiyatının ĠĢlevleri ve ÂĢık
ġenlik”, Âşık Şenlik Sempozyumu (22-23 Mayıs 1997) Bildirileri, Kültür Bakanlığı
Yayınları, Ankara 2000, 69-74.
DURBĠLMEZ Bayram, “ÂĢıklık Geleneklerinde Saz”, Milli Folklor, 2010, Yıl 22, Sayı 85, 148-
158.
EKĠCĠ Metin, Dede Korkut Hikâyeleri Tesiri ile Teşekkül Eden Halk Hikâyeleri, Atatürk
Kültür Merkezi Yayını, Ankara 1995.
ERGĠN Muharrem, Dede Korkut Kitabı I, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara 1997.
GÖKġEN Cengiz, “Çıldırlı ÂĢık ġenlik‟in ġiirlerinde Tasavvufi Unsurlar”, Türk Kültürü ve Hacı
Bektaş Veli Araştırma Dergisi, 2008, Yaz, 46. sayı, 167-180.
GÖKYAY Orhan ġaik, Dedem Korkudun Kitabı, MEB Yayınları, Ġstanbul 2004.
KALAFAT YaĢar Kaya, “GeçmiĢten Günümüze Türk Halk Ġnançlarında IĢık”, Milli Folklor, Sayı
20, KıĢ 1993, Yıl: 5, s.32-34.
KAPLAN Mehmet, Türk Edebiyatı Üzerinde Araştırmalar 3 Tip Tahlilleri, Dergâh Yayınları,
Ġstanbul 1996.
KIRZIĞLU M. Fahrettin, Dede – Korkut Oğuznâmeleri, Atatürk Kültür Merkezi BaĢkanlığı
Yayınları, Ankara 2000.
KÖPRÜLÜ Fuad, Edebiyat Araştırmaları, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara 1999.
KÖPRÜLÜ Fuad, Saz Şairleri I-V, Akçağ Yayınları, Ankara 2004.
OĞUZ Öcal, “Dede Korkut Kitabı‟nda Anlatım Ortamı Ġçinde Ozan”, Türk Dünyası Halk
Biliminde Yöntem Sorunları, Akçağ Yay. Ankara 2000, 37-42.
ÖZARSLAN Metin, Erzurum Âşıklık Geleneği, Akçağ Yay. Ankara 2001.
QASIMLI Meherrem, “Ozan-Kopuz Enenesi”, Azerbaycan Edebiyatı Tarihi, Bakı-Elm-2004,
374-397.
SAKAOĞLU Saim, “Ozan, ÂĢık, Saz ġairi ve Halk ġairi Kavramları Üzerine” Türk Halk
Musikîsinde Çeşitli Görüşler, (Haz. Salih Turhan) Ankara 1992, Kültür Bakanlığı
Yayınları, s.217-221.
SAKAOĞLU Saim, Dede Korkut Kitabı I (İncelemeler-Derlemeler-Aktarmalar), Selçuk
Üniversitesi yaĢatma ve GeliĢtirme Vakfı Yayını, Konya 1998.
ġAHĠN Salih, Ozanlık Gelenekleri ve Doğulu Saz Şairleri, Yorum Mat. Ankara 1983.
Dede Korkut Hikâyelerindeki Ozan Tipi Bağlamında Kars Âşıklık Geleneği 161
Turkish Studies
International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 6/4 Fall 2011
TÜFEKÇĠ Nida, “ÂĢıklarda Müzik”, Türk Halk Musikisinde Çeşitli Görüşler, (Haz. Salih
Turhan), Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara 1992, s.227-243.
TÜRKMEN Fikret - TAN Nail - TAġLIOVA M. Mete, Âşık Şeref Taşlıova’dan Derlenen Halk
Hikâyeleri, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara 2008.
YAKICI Ali, “Dede Korkut Kitabı‟nda Görülen Ozan Tiplerinin Türkiye Sahası ÂĢıklık
Geleneğinin OluĢumuna Etkisi”, Ozan Dili Çevik Olur Âşık Edebiyatı Yazıları, Gazi
Kitabevi, Ankara 2009, 13-26.
YARDIMCI Mehmet, Başlangıcından Günümüze Türk Halk Şiiri (Anonim Halk Şiiri-Âşık
Şiiri-Tekke Şiiri), Ürün Yayınları, Ankara 2002.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com