AN EXAMPLE TO PALEOGEOGRAPHY OF THE ANCIENT SETTLEMENT IN SOUTH CAUCASUS: NAKHCHIVAN
Journal Name:
- Turkish Studies
Keywords (Original Language):
Author Name | University of Author | Faculty of Author |
---|---|---|
Abstract (2. Language):
Naxcivan is one of the oldest settlement that has found a place in
Near and Middle East as well as Commonwealth of Independent States
(CIS). Geographical position, climate and natural sources contribute to
Naxcivan's primary settlement which is founded around 5000-6000
years ago. The fact that Naxcivan has a backround around 420 million
years indicates a long geological period to have its today's view. The
lands covered by ocean water in the Devonian period were exposed to
transgression and regression of seas not a few times, later. Sea water
leaves towards the end of Miocene epoch. Naxcivan and its environs
have today's orographic view towards the end of Pliocene epoch.
Multi-faceted geological development periods (volcanism, tectonic
movements, different stratigraphic sequences) contribute to formation of
various natural mineral resources. This paves the way for getting raw
materials needed for future's settlements. Boreal climate period which
has temperate, cold and moist climate at mountainous lands of medium
or low heights in Naxcivan 10-12 thousand years ago, changes into
Sultry Vereal Climate period 8-9 thousand years ago firstly and Cold
Atlantic Climate period of Holocene epoch 6-8 thousand years ago,
later. Caspian Sea overruns the plains of Kura and Naxcivan as a result
of temperate and hot effects of Subboreal Climate period on mountains
again 4.5 or 5 thousand years ago. This causes immigration towards
the west and basis of today's Naxcivan and its environs as settlements.
Caves and natural strongholds play a major role in primary
settlements of the town of Naxcivan. Furthermore, mineral deposits of
sodium chloride as a present of seas to Naxcivan, Naxcivan' s strategic
position and the oldest caravan routes contribute to the development of
settlement in Naxcivan in the lenght of time.
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language):
Nahçıvan, Yakın ve Orta Doğu’da, aynı zamanda Bağımsız
Devletler Topluluğu içinde yer alan çok eski yaşam alanlarından biridir.
Geçmişi yaklaşık 5000-6000 yıl öncesine dayanan Nahçıvan etrafındaki
ilkin (birincil) yerleşmede coğrafi konum, iklim ve doğal kaynaklar
önemli rol oynamıştır.
Nahçıvan dolaylarının jeolojik oluşum yönünden 420 milyon yıla
yakın bir geçmişi vardır. Nahçıvan diyarının bugünkü jeo-morfolojik
görünümü üzerinde uzun bir jeolojik (litolojik, stratigrafik ve tektonik)
geçmişin etkisi vardır. Devon döneminde okyanus sularıyla kaplanan
arazi daha sonraları bir çok kez denizlerin transgresyon ve
regresyonuna maruz kalmış ve Miyosen dönemi sonuna doğru deniz
suları bölgeyi tamamen terk etmiştir. Pliyosenin son döneminde ise
Nahçıvan ve çevresi şu anki orografik görüntüsünü almıştır.
Karmaşık jeolojik gelişim süreçleri (volkanizma, tektonik
hareketler, farklı stratigrafik basamaklar) çeşitli mineral doğal
kaynakların oluşmasına bu da gelecekteki yerleşmede ihtiyaç duyulan
hammaddenin meydana gelmesine zemin hazırlamıştır.
10-12 bin yıl önce Nahçıvan’ın orta ve alçak dağlık arazilerinde
ılıman soğuk ve rutubetli iklimin hakim olduğu Boreal iklim dönemi
yerini; 8-9 bin yıl önce Sıcak Rutubetli Vereal iklim dönemine ve 6-8 bin
yıl önce de Holosen’in Soğuk Atlantik iklim dönemine bırakmıştır.
Yaklaşık 4.5 - 5 bin yıl önce Subboreal iklim döneminde dağlarda
yeniden ılıman sıcak iklimin hakim olmaya başlamasıyla birlikte Hazar
denizi, Kura ve Nahçıvan düzlüklerini istila etmiştir. Bu durum
insanların batıya doğru göç etmesine ve dolayısıyla bugünkü Nahçıvan
şehri ve çevresindeki birçok yaşam alanlarının da temelinin atılmasına
sebep olmuştur.
Nahçıvan’da görülen ilk yerleşmelerde mağaralar, doğal barınaklar
ve doğal kaleler önemli bir rol oynamıştır. Bununla birlikte jeolojik
gelişim sürecinde transgresyonlar sonucu denizlerin Nahçıvan’a
armağan ettiği tuz maden yatakları, Nahçıvan’ın elverişli coğrafikonumu ve eski kervan yollarının buradan geçmesi Nahçıvan’daki
yerleşmenin zaman içinde gelişmesine neden olmuştur.
FULL TEXT (PDF):
- 3
427-435