STRESS IN SARIGÖL DIALECTS AND ON THE CAUSES OF DIFFERENCES FROM STANDART TURKISH
Journal Name:
- Turkish Studies
Keywords (Original Language):
| Author Name | University of Author | Faculty of Author |
|---|---|---|
Abstract (2. Language):
Sarıgöl,
a
district of Manisa, is also geographically adjacent to Denizli, Aydın and Uşak. Sarıgöl has 29 villages. Sarıgöl and its villages are generally members of Nomad-Turkmens in Oguz tribe. In this respect, it is naturally possible to see the traces of Oguz dialect in the dialects of region in the course of dialect history. Sarıgöl dialects are among the typical examples of Southwest Anatolia.
In
Sarıgö
l dialects, word stress differentiate from Standart Turkish. In the formation of these differences, the effects of suprasegmental phonemes such as intonation and pause are seen along with the stress. The point that the speaker stresses in the sentence is easily comprehended by the listener, important information is transmitted through focusing. Focusing is specific to sentence. However, the focused point in the sentence is intonated prosodically stressed and high. THis can be called new information group.
In Turkish, word stress generally exists in the last syllable. The word stresses that are not in the last syllable are seen in the elements such as names of settlements and adverbs. Sometimes, the affix that does not take stress can change the usual stress of the word. In Sarıgöl dialects, while usual stress is in the last syllable of the word, it changes into other syllables, especially to the first syllable. This attracts the attention in the region of the dialects. Moreover, word stress is more dominant and acute than Standart Turkish. On the other hand,there are also some studies which indicate that word stress differentiate from standart Turkish in southwest Anatolian dialects. In this study, differentiation of word stress in sentence and the reasons of this will be emphasized with reference to compilations done in Sarıgöl district and its villages.
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language):
Manisa'nın bir ilçesi olan Sarıgöl, aynı zamanda coğrafi olarak Denizli, Aydın ve Uşak illerine komşudur. Sarıgöl ilçesi toplam 29 köyden müteşekkildir. Sarıgöl ve köyleri, genellikle Oğuz boylarından Yörük-Türkmenlere mensuptur. Bu yönüyle tarihî lehçe seyri içinde tabii olarak bölge ağızlarında Oğuz lehçesinin izlerini görmek mümkündür. Sarıgöl ağızları tipik bir Güneybatı Anadolu ağzıdır.
Sarıgöl ağızlarında kelime vurgusu Ölçünlü Türkiye Türkçesine göre farklılaşmaktadır. Bu farklılıkların oluşumunda vurguyla birlikte tonlama, durak gibi diğer parçalar üstü sesbirimlerin etkisi de görülmektedir. Cümlede konuşucunun vurguladığı unsur dinleyence rahatlıkla algılanmakta, önemsenen bilgi odaklama yoluyla iletilmektedir. Odaklama, cümleye özgüdür. Ancak cümlede odaklanan unsur bürünsel olarak vurgulu, yüksek perdeden tonlanmıştır. Buna yeni bilgi grubu da denebilir.
Türkçede kelime vurgusu genel olarak son hecededir. Son hecede olmayan kelime vurguları yerleşim yer adları, zarflar gibi unsurlarda görülmektedir. Bazen vurgu almayan ek, kelimenin olağan vurgusunu değiştirebilir. Sarıgöl ağızlarında olağan vurgu, kelimenin son hecesinde olmakla birlikte bazı durumlarda başka hecelere, özellikle de ilk heceye kaymaktadır. Bu durum ağız bölgesinde karakteristik olarak göze çarpmaktadır. Ayrıca kelime vurgusu, Ölçünlü Türkiye Türkçesine göre daha baskılı ve tizdir. Öte yandan, Güneybatı Anadolu ağızlarında kelime vurgusunun Ölçünlü Türkçeden farklılaştığını belirten çalışmalar da mevcuttur. Bu çalışmada, Sarıgöl ilçesi ve köylerinden yapılan derlemelerden hareketle kelime vurgusunun farklılaşması ve bunların sebepleri üzerinde durulacaktır.
FULL TEXT (PDF):
- 9