You are here

TÜRKÇE DERS KİTAPLARINDAKİ KALIP SÖZLER VE ÖĞRENCİLERİN KALIP SÖZLERİ KULLANMA DÜZEYLERİ

FORMULAIC WORDS IN TURKISH TEXTBOOKS AND STUDENT'S FORMULAIC WORDS LEVEL

Journal Name:

Publication Year:

DOI: 
http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.5474
Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
Formulaic words are the cliche words that have become a tradition to use in certain circumtances. These words reflect the culture and the life of the society. Formulaic words are used at meals or after meals, in greetings, birth, death, while starting to a school or at marriage. Besides, it includes appreciating against to a favor or expressing a good wish, curses told in anger, oaths and promises. In this search, the frequency of formulaic words and transition words were identified in Turkish Coursebook of secondary school (5-8) grade students. 171 formulaic words were identified and this identified formulaic words were illustrated in the context for the first time. Formulaic words have been evaluated and classified acording to their functions and meanings. Classification has been done under the headings of prayers, curses and in the formulaic words used in social,cultural realtions. In the examined student workbook of Turkish lesson , related to teaching formulaic words, there are two activities for 6 t h grade students and one activity for the 8 T H grade students. In order to determine the formulaic words usage knowledge of students in 8 t h grade students, discourse completion test was applied and it has been determined that students know lots of formulaic words unlike the formulaic words that exist in Turkish Coursebooks. It appears that Turkish has a very rich and a wide variety of accumulation about formulaic words.
Abstract (Original Language): 
Kalıp sözler, belli durumlarda söylenmesi gelenek olmuş klişe sözlerdir. B u sözler toplumun yaşamına ve kültürüne ışık tutmaktadır. Kalıp sözler yemek yerken veya yemekten sonra, biriyle karşılaşıldığında selamlaşmak için, doğum, ölüm, okula başlama, evlenme gibi olaylar karşısında da kullanılırlar. Bunun yanında bir iyilik karşısında duyulan minneti veya bir iyi dileği belirtmek için edilen dualar, kızgınlıkla söylenen beddualar, yemin etmeler, söz vermeler de kalıp sözlerin içindedir. Araştırmada ortaokul Türkçe ders kitaplarında (5-8) yer alan kalıp sözler ve geçiş sıklığı tespit edilmiştir. 171 kalıp söz belirlenmiş ve ilk kez karşılaşıldıkları bağlam içinde örneklendirilmiştir. Kalıp sözler bağlamına, işlevine ve anlamlarına göre değerlendirilmiş, sınıflandırılmıştır. Sınıflandırma; hayır dualar, beddualar ve toplumsal kültürel ilişkilerde kullanılan kalıp sözler başlıkları altında yapılmıştır. İncelenen Türkçe dersi öğrenci çalışma kitaplarında kalıp sözlerin öğretimi ile ilgili 6. sınıf öğrenci çalışma kitabında 2 etkinlik, 8. sınıf öğrenci çalışma kitabında 1 tane etkinlik vardır. Ortaokul 8. sınıf öğrencilerinin kalıp sözleri kullanma düzeylerini tespit etmek maksadıyla söylem tamamlama testi uygulanmış ve öğrencilerin Türkçe ders kitabındaki kalıp sözlerden farklı olarak birçok kalıp söz bildikleri saptanmıştır. Türkçenin kalıp sözler konusunda çok zengin ve renkli bir birikime sahip olduğu görülmektedir.
217
232

REFERENCES

References: 

AKSAN, D.(1996). Türkçenin sözvarlığı. Ankara: Engin Yayınevi.
AKSAN, D. (2000). Her yönüyle dil ana çizgileriyle dilbilim. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
AKSAN, D. (2004). Türkçenin sözvarlığı. Ankara: Engin Yayınevi.
BALCI, A. (2009). Sosyal bilimlerde araştırma. Ankara: PegemA Yayıncılık.
DİLİDÜZGÜN, S. (2003). İletişim Odaklı Türkçe Derslerinde Çocuk Kitapla-rı, Morpa Kültür
Yayınları, İstanbul.
EROL, Ç. (2007). Türkiye Türkçesinde kalıp sözler üzerine bir inceleme. Yayınlanmamış Yüksek
Lisans Tezi, İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
GÖKÇORA, D. (1998). Türkçe, Özbekçe ve İngilizce Dillerinde Özür Dileme ve Teşekkürlerin
Karşılaştırılmalı İncelenmesi. XII. Dilbilim Kurultayı Bildirileri, Mersin.
GÖKDAYI, H. (2008). "Türkçede Kalıp Sözler", bilig, Kış / 2008, 44, 89-110.
GÖKDAYI, H. (2011). "Türkçede Kalıp Sözler", Ankara: Engin Yayınevi.
KAYA, D. (1997). "Dualar ve Beddualar", Türklük Bilimi Araştırmaları, IV, 99-121.
KILIÇ, V. (2002). Dilin işlevleri ve iletişim. İstanbul: Papatya Yayıncılık.
KOLAÇ, E. (2009). "Somut Olmayan Kültürel Mirası Koruma, Bilinç ve Duyarlılık Oluşturmada
Türkçe Eğitiminin Önemi", Millî Folklor Dergisi (International and Quarterly Journal of
Cultural Studies), 11 (82), 19-31.
LYONS, J. (2002). Language and Linguistics. Cambridge University Press.
http://www.amazon.com/Language-Linguistics-Introduction-John
Lyons/dp/0521297753#_(Erişim: 20 Şubat 2012).
ÖZBAY, M . (2002). "Kültür Aktarımı Açısından Türkçe Öğretimi", Türk Dili, 602, 112-120.
ÖZBAY, M . (2006). Türkçe özel öğretim yöntemleri II, Ankara: Öncü Kitap.
ÖZBAY, M . ve Karakuş Tayşi, E. (2011). "Dede Korkut Hikâyeleri'nin Türkçe Öğretimi ve Değer
Aktarımı Açısından Önemi", Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 1 (1), 21 -31.
ÖZDEMİR, E. (2000). Erdemin başı dil. Ankara: Bilgi Yayınevi.
PALMER, F. R. (2001). Semantik Yeni Bir Anlambilim Projesi, çev. Ramazan Ertürk, Ankara.
SAPİR, E. (1985). Selected Writings in Language, Culture, and Personality. University of
California Press, (Erişim: 20 Şubat 2012 ) http: //books.google.com .tr/books.
TANNEN, D. ve Öztek, P. C. (1981). "Formulaic Expressions in Turkish and Greek,"
Conversational Routine, Florian Coulmas (der.) içinde, The Hague: Mouton, 37-54.
TAVŞANCIL, E. ve Aslan, E. (2001). İçerik analizi ve uygulama örnekleri. İstanbul: Epsilon
Yayıncılık.
YAZICI Okuyan, H. (2006). Türkçenin sözvarlığı açısından Fakir Baykurt'un romanları.
Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
YAZICI Okuyan, H. (2012). İlköğretim Türkçe ders kitaplarında bir kültür aktarımı aracı olarak
kalıp sözlerin kullanımı üzerine bir inceleme. Burdur: Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi,
TSA/YIL 16 S:2 Ağustos 2012,
YILDIRIM, A. ve Şimşek, H. (2005). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri,
(Güncelleştirilmiş Geliştirilmiş 5. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com