SERBEST VE YARATICI YAZMA TEKNİĞİNE GORE OLUŞTURULAN KOMPOZİSYONLARIN YAZILI ANLATIMIN NİTELİĞİ VE PUANLAMA TEKNİĞİ AÇISINDAN KARŞILAŞTIRILMASI

Bu çalışmada, serbest yazma tekniği ve yaratıcı yazma tekniğiyle oluşturulan kompozisyonların niteliği incelenmektedir. Kendine has öğretim teknikleri bulunan yazılı anlatım becerilerinin sadece kişisel çabayla öğrenilmesi oldukça zordur. Yazı yazarken düşünceleri dil kurallarına uygun cümleler şeklinde sıralamak yanında; tabilik, şahsilik, sadelik, açıklık, akıcılık ve duruluk gibi anlatım niteliklerine uygun yazmak da önemlidir. Bu beceri ve tekniklerle donatılan öğrenciler, duygu, düşünce ve tasarımlarını daha etkili ve amaca uygun olarak aktarabilirler. Bu çalışmayla on birinci sınıf öğrencilerinin serbest ve yaratıcı yazma teknikleriyle ürettiği kompozisyonlar arasında yazılı anlatımın niteliği açısından fark olup olmadığını ve kompozisyonların niteliğinin sosyo-ekonomik düzeye göre farklılaşıp farklılaşmadığını belirlemek amaçlanmaktadır. B u amaçla alt ve üst olmak üzere iki farklı sosyoekonomik düzeydeki iki okul seçilmiştir. Üçüncü bir amaç, puanlama tekniğinin öğrencilerin yazdıkları kompozisyonlara verilen puanlarda etkisi olup olmadığını ortaya çıkarmaktır. Bu araştırma tarama modeline dayalı betimsel bir çalışma olup mevcut durumu olduğu gibi gözler önüne sermeyi hedeflemektedir. Araştırmada veri toplama yöntemi olarak doküman incelemesinden yararlanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu Ağrı i l merkezindeki liselerden sosyo-ekonomik bakımdan alt düzey durumdaki H. A. Lisesinde öğrenim gören 119 öğrenci ve sosyo-ekonomik bakımdan üst düzey durumdaki Ş. T. Lisesinde öğrenim gören 108 öğrenci oluşturmaktadır. Her i k i liseden toplam 227 öğrencinin 86'sı serbest yazma tekniği, 141'i yaratıcı yazma tekniğine göre kompozisyon yazmıştır. Çalışmaya ait veriler, 5 ay ara ile i k i aşamada toplanmıştır. İlk aşamada her kümedeki öğrenci grubuna serbest yazma tekniği hakkında gerekli bilgiler verilmiş ve onlardan bu çerçevede kompozisyonlar oluşturmaları istenmiştir. Bu işlem sonucunda araştırmanın i lk veri seti oluşturulmuştur. İkinci veri seti yaklaşık 5 ay sonra aynı okullardaki öğrenci grubundan elde edilmiştir. Bu kez öğrenci grubuna yaratıcı yazma tekniği hakkında gerekli bilgiler verilmiş, konu üzerinde beyin fırtınası yapılmış ve öğrencilerden yaratıcı yazma tekniğiyl e kompozisyon yazmaları istenmiştir. İki uygulama arasında bu kadar zaman aralığı bırakmaktaki amaç, söz konusu yazılı anlatım tekniklerinin birbirine olan etkisini en aza indirmek ve dolayısıyla öğrencilerin kompozisyonlarını diğer teknikten etkilenmeden sadece bir tekniğin ilkelerini kullanarak oluşturmalarını sağlamaktır. Öğrencilerin serbest ve yaratıcı yazma teknikleriyle ürettikleri metinler ilk önce araştırmacının da içinde bulunduğu akademisyen grubu tarafından daha sonra uygulamanın yapıldığı okullarda çalışan Türk Dili ve Edebiyatı öğretmenleri tarafından analitik puanlama anahtarına göre incelenmiş ve her bir metin için iki farklı puan elde edilmiştir. Daha sonra tüm metinler uygulamanın yapıldığı okulların dışında görev yapan Türk Dili ve Edebiyatı öğretmenlerine okutulmuş; onlardan söz konusu bu metinlere 100 üzerinden analitik olmayan, toptan bir puan takdir etmeleri istenmiştir. Bu sayede söz konusu çalışma grubundan elde edilen iki veri seti üç farklı grup tarafından okunmuş ve puanlanmıştır. Bulgular, puanlama tekniğinin kompozisyonların ilk ve ikinci okuyuş puanlarında anlamlı bir farklılığa yol açmadığını, holistik okuyuş puanlarında anlamlı bir farklılığa yol açtığını ortaya çıkarmıştır. Ayrıca öğrencilerin yazma etkinliklerindeki başarıları üzerinde yazma tekniklerinin ve sosyo-ekonomik düzeyin etkili olduğu görülmektedir. Bu durum sosyo ekonomik düzey ve yazma tekniğinin yazılı anlatımın niteliğine etki ettiği sonucunu beraberinde getirmiştir.