You are here

Öğretmen adaylarının duygusal zekâ düzeyleri ve etik muhakeme yetenekleri

Teacher candidates’ emotional intelligence levels and ethical reasoning abilities

Journal Name:

Publication Year:

Keywords (Original Language):

Abstract (2. Language): 
Problem: The term emotional intelligence attracts the interest of the researchers and practices are from the management filed due to its’ contributions to performance, job satisfaction, organizational participation and leadership, increasingly in 21st century. The studies in Turkey mainly focused on the effect of emotional intelligence on work life and performance of the employees (Titrek, 2000). Another issue which also gets attention in management field are the moral values which constitutes an important part of the organizational culture (Çelik, 2000, cited in Kahraman, 2003) and the moral leadership (Bleijerveld, 2001). When the teacher candidates considered as being a moral leaders as well as instructional leaders, it is important to investigate their emotional intelligence with regard to their ethical reasoning ability. In literature, these two concepts were studied mainly in private organizations. In addition to this, there are very few studies in educational organizations. Purpose of the Study: Purpose of this study was to investigate the ethical reasoning abilities of the teacher candidates with relation to their genders, ages, departments and the size of the city they have grown by controlling their emotional intelligence. Method: For data collection, a questionnaire consists of three parts was used. In first part, there were question for gathering information on demographic characteristics of participants. In the second part there was a measure for understanding the emotional intelligence levels of the participants and in the third part there another measure understanding the ethical reasoning abilities of the participants. Questionnaires were administered to the 250 randomly selected teacher candidates, who were continuing to their education in Mehmet Akif Ersoy University, just at the beginning of the spring term in 2006-2007 academic year. Eight of the questionnaires were removed from the study by researchers since many of the items were not marked or some of items were marked twice. Because of this reason, 242 of the questionnaire were included in data analysis procedure. Frequencies (f), percentages (%), correlations (r) and ANCOVA analyses were conducted by using SPSS 11.5. Results and Recommendations: Results of this study yielded that there is small relation between emotional intelligence and ethical reasoning abilities of the participants. In addition, gender, age, department and the city size that participants have grown do not have a significant effect on the relationship between ethical reasoning ability and emotional intelligence. In this study emotional intelligence was handled as a unique concept, a further research may handle examine sub-dimensions of the emotional intelligence with regard to ethical reasoning ability. At the same time ethical reasoning ability tried to be measured by a Likert type questionnaire in this study, however an open ended measure can be used for measuring this factor with an aim to let the participants express themselves better. For this reason, structured and/or semi structured interviews techniques which can be conducted by an expert interviewer may lead a more reliable results.
Abstract (Original Language): 
Bu çalışmada öğretmen adaylarının duygusal zekâ düzeyleri ve etik muhakeme yetenekleri arasında bir ilişki olup olmadığı araştırılmıştır. Araştırmaya 242 kişi katılmıştır. Araştırmaya katılanların yaklaşık % 60’ı kız, % 40’ı ise erkek öğretmen adaylarından oluşmaktadır. Araştırmada veriler alan yazın taraması ve anket uygulaması ile toplanmıştır. Anket demografik bilgiler, etik muhakeme yeteneği ve duygusal zeka olmak üzere üç bölümden oluşmaktadır. Öğretmen adaylarının etik muhakeme yeteneklerinin değerlendirilmesinde Richmond (2001)’ın, “Ethical Reasoning, Machiavellian Behavior, and Gender:The Impact on Accounting Students’ Ethical Decision Making” adlı anket Türkçe’ye çevrilmiş ve uyarlanmıştır. Duygusal Zekâ Ölçeği de araştırmacı tarafından geliştirilmiştir. Anket ile toplanan verilerin frekans, yüzde, korelasyon ve ANCOVA analizleri, SPSS 11.5 paket programında yapılmıştır. Bu araştırmada elde edilen bulgulara göre öğretmen adaylarının duygusal zekâları ve etik muhakeme yetenekleri arasında gözlemlenen demografik bilgilere göre anlamlı farlılıklar oluşturmadığı tespit edilmiştir. Duygusal zekâ ile etik muhakeme arasında ise düşük düzeyde bir ilişki olduğu saptanmıştır.
123-163

REFERENCES

References: 

Akarsu, B., (1982). Ahlak Öğretileri, Remzi Kitapevi, İstanbul. Arslan, A. , (2005). Felsefeye Giriş, Adres Yayınları, Ankara. Atabek, M. , (2003). “Denetim Etiği,” Çağdaş Eğitim Dergisi, s. 304, Aralık Sayısı. Baloğlu, N. , (2007), İlkokul (Sınıf) Öğretmenlerinin Sınıf Yönetimindeki Liderlik Yeterlikleri Hakkında İlköğretim Müfettişlerinin Görüşleri, (01.12.2007)
Barlıng, J., Slater, F.ve Kelloway, E. K. , (2000). Transformational Leadership and Emotional Intelligence: An EX ploratory Study. Leadership & Organization Development Journal, 21(3), 157-161. http://www.emeraldinsight.com/Insight/viewContentItem. do?contentType= Article&hdAction =lnkpdf &contentId=1410571 (13.03.2006) Bıllıngton, R.., (1995). Felsefeyi Yaşamak, Ahlak Düşüncesine Giriş, çev. A., YILMAZ, Ayrıntı Yayınları, İstanbul. Bleıjerveld, R.H.T., (2001). Ethical Questions and Values in University Leadership. IMUA Konferansında sunulmuş bildiri, Helsinki, Hollanda. http://www.helsinki.fi /imua2001/Bleijerveld.pdf
Cherniss, C. , (2000), "Emotional Intelligence: What It is And Why It Matters, "Annual Meeting of the Society for Industrial and Organizational Psychology, New Orleans, 15 Nisan, 2000 (13.12.2006) Bümen, N. T. , (2004). Okulda Çoklu Zekâ Kuramı, PEGEM A Yayıncılık, Ankara, Cevizci, A., (1999). Felsefe Sözlüğü, Paradigma Yayıncılık, İstanbul.
http://www.eiconsortium.org/research/what_is_emotional_intelligence.html (13.12.2006) Chow, W. S. , (2000), “Ethical belief and behavior of managers using information technology for decision making in Hong Kong,” Journal of Managerial Psychology, Cilt No 16, Sayı 4, s. 258-267, 2000 http://www.emeraldinsight.com_Insight_ ViewContent Servlet_ Filename =_published_emeraldfullteX tarticle_pdf0500160401 (30.03.2006) Cooper, R. ve Sawaf, S. , (2000). Liderlikte Duygusal Zekâ, çev. Z.B. AYMAN ve B. SANCAR Sistem Yayıncılık, İstanbul. Çelik, . , (2000), Eğitimsel Liderlik, PEGEM A Yayıncılık, Ankara, aktaran Kahraman, N., (2003). İlköğretim Müfettişlerinin Mesleki Etik İlkeleri ve Bu Etik İlkelere Uyma Düzeyleri, Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı.
Kılıç, E., D., Önen, Ö., (2009). Öğretmen adaylarının duygusal zekâ düzeyleri ve etik muhakeme yetenekleri.
Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi [Bağlantıda]. 6:1. Erişim: http://www.insanbilimleri.com
159
Çelik, V. , (2006, Kasım). Eğitimde Örgüt Yapısı ve Yönetim Süreci. Türk Eğitim Sisteminde Yeni Paradigma Arayışları Sempozyumunda sunulmuş bildiri, Ankara.http://www.egitimbirsen.org.tr/ dokuman/ sempozyum_kitabi.pdf (18.09.2007) Çelikten, M., ve Yeni, Y. , (2004). Okul Müdürlerinin Liderlik ve Yöneticilik Özelliklerinin Cinsiyet Açısından Değerlendirilmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 12 (2) 305-314. Çilingir, L. , (2003), Ahlak Felsefesine Giriş, Elis Yayınları, Ankara, 2003. Davis, M., (1988). “Working with your company’s code of ethics,” Management Solutions, Haziran, s. 5-10, 1988 aktaran . FARREL, B. J. ve D. M. COBBIN, “A Content Analysis of Codes of Ethics in AustralianEnterprises,” Journal of Managerial Psychology, Cilt No 11, Sayı 1, s. 37-55, 1996.http://www.emeraldinsight.com_Insight ViewContentServlet_Filename =_ publishedemeraldfullteX tarticle_pdf_0500110104>
Dulewicz, V., Higgs, M., & Slaski M., (2006). Measuring Emotional Intelligence: Content, Construct and Criterion-Related Validity. Journal of Managerial Psychology, 18(5), 405-420.
(30.03.2006) Demirel, Ö., Başbay, A ve Erdem, E., (2006). Eğitimde Çoklu Zekâ, Kuram ve Uygulama, PEGEM A, Ankara.
http://www.emeraldinsight.com/Insight/viewContentItem.do? contentType = Article &contentId = 88 1555 (06.12.2006)
Eriksson, C.B. , (2004). The Effects of Change Programs on Employees’ Emotions. Personnel Review, 23(1) 110-126.http://www.emeraldinsight.com/Insight/ viewContentItem. do?contentType=Article&hdAc tion =lnkpdf&contentId= 879383 (13.03.2006) Farrel, B. J. ve Cobbın, D. M., (1996). “A Content Analysis of Codes of Ethics in AustralianEnterprises,” Journal of Managerial Psychology, Cilt No 11, Sayı 1, s. 37-55, http://www.emeraldinsight.com_Insight ViewContentServlet_Filename=_ published_emeraldfullteX tarticle_pdf_0500110104
Fıneman, S., (1993), Emotions in Organizations, (30.03.2006)
http://books.google.com/books?id= Frabs2 WvYPkC&dq= fineman+ 1993&pg=PA61&ots=1o2Hg9e1ra&sig= fdX NzfX sh 0Jontub 8BZiTOP8bo &prev=http://www.google.com/search%3Fhl%3Dtr%26client %3Dopera%26 rls%3Den%26hs%3DkaL%26q%3Dfineman%2B1993% 26btnG%3 DAra%26lr%3D&sa=X &oi=print&ct=result&cd=3 (11.09.2007) Fromm, E., (1998). Erdem ve Mutluluk, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, Ankara, s. 325, 1995 aktaran İ. Pehlivan, Yönetsel Örgütsel ve Mesleki Etik , PEGAM A Yayıncılık Ankara, 1998.
Kılıç, E., D., Önen, Ö., (2009). Öğretmen adaylarının duygusal zekâ düzeyleri ve etik muhakeme yetenekleri.
Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi [Bağlantıda]. 6:1. Erişim: http://www.insanbilimleri.com
160
Gardner, H.E. , (2000).Intelligence reframed: Multiple Intelligences for the 21st Century, Basic Books, New York, aktaran Kaufhold, J. A. ve L. R. Johnson, “Analysis of the emotional intelligence skills and potential problem areas of elementary educators” Texas A&M University- Kingsville, Texas, 2005 http://findarticles.com/p/articles/ mi_qa3673/ is_200507/ai_n14686573/pg_1 (20.09.2007) Gardner, L., & Stough, C. ,(2002). Examining The Relationship Between Leadership and Emotional Intelligence in Senior Level Managers. Leadership & Organization Development, 23(2), 68-78. Goleman, D ., (1998). İşbaşında Duygusal Zekâ, Varlık Yayınları, İstanbul. Goleman, D., (2005). Duygusal Zekâ Neden IQ’dan Daha Önemlidir, Varlık Yayınları, İstanbul. Guılford, J. P., (1967). The Nature of Human Intelligence, McGraw Hill, New York, aktaran Y. Kuzgun, “Zeka ve Yetenekler,” Eğitimde Bireysel Farklılıklar içinde, Y. Kuzgun ve D. Deryakulu (der.), Nobel Yayın Dağıtım, Ankara, s. 13-71, 2004. Harrod, N.R. &. Scherr ,S..D., (2005). “An Exploration of Adolescent Emotional Intelligent In Relation To Demographic Characteristics,” The Ohio State University, Colombus. (2005) (13.12.2006) Haynes, F., (2002). Eğitimde Etik, çev. K. S. Akbaş, Ayrıntı Yayınları, İstanbul,
Higgs, M., (2004). “A Study Of The Relationship Between Emotional İntelligence and Performance in Uk Call Centres,” Journal of Managerial Psychology, Cilt No 19, Sayı 4, s. 442-454, 2004. http://www.emeraldinsight.com/Insight/ viewContentItem.do?contentId= 881598&contentType= Article (13.03.2006) Hıggs M. & Aitken,P. , (2003). “An Exploration of The Relationship Between Emotional Intelligence and Leadership Potential,” Journal of Managerial Psychology, Cilt No 18, Sayı 8, s. 814-823 http://www.emeraldinsight.com/Insight/ViewContentItem.do?contentType=Art... lnkhtml &contentId=881575 (17.03.2006) Johnson, O. A. , (2004). “Ethics” içinde R. Andrews ve O. Johnson, Selection From Classical and Contemporary Writers University of California, Wadsworth/Thomson Learning, Belmont. Kahraman, N., (2003). İlköğretim Müfettişlerinin Mesleki Etik İlkeleri ve Bu Etik İlkelere Uyma Düzeyleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. Kaufhold, J. A., & Johnson, L. R. , (2005). Analysis of The Emotional Intelligence Skills and Potential Problem Areas of Elementary Educators. Texas A&M University- Kingsville.http://findarticles.com/p/articles/ mi_qa3673/ is_200507/ai_n14686573 (2008, Haziran 4)
Kılıç, E., D., Önen, Ö., (2009). Öğretmen adaylarının duygusal zekâ düzeyleri ve etik muhakeme yetenekleri.
Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi [Bağlantıda]. 6:1. Erişim: http://www.insanbilimleri.com
161
Kuzgun, Y., (2004). “Zeka ve Yetenekler,” Eğitimde Bireysel Farklılıklar Y. Kuzgun ve D. Deryakulu (der.), Nobel Yayın Dağıtım, Ankara, 2004. Langhorn, S., (2006). How Emotional Intelligence Can Improve Management Performance. International Journal of Contemporary Hospitality Management,6(4), 220-230. http:// www. emeraldinsight. com/ Insight/viewContentItem.do?contentType=Article&hdAction=lnkhtml&contentId=867537
Mayer, J.D., Salovey, P., (2001).“Emotional Intelligence as a Standard Intelligence,” 424-426 içinde FORGAS, J. P., Emotion Handbook of Affect and Social Cognition (13.03.2006) Maboçoğlu, F., (2006). Duygusal Zeka ve Duygusal Zekanın Gelişimine Katkıda Bulunan Etkenler, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler, Ankara.
http://books.google.com/books?id= mGciFLX z588C&pg=RA1-PA423&dq= Emotional+ Intelligence+ as+a+ Standard+Intelligence+mayer&sig= Rnn9ByVKU191 dQs23Fe4q2RaqME> (18.09.2007) Mayer, J.D. & Salovey, P., (1990).Emotional Intelligence, Baywood Publication, New Haven, McGrath E,. Z., (1994). The Art of Ethical Beliefs: A Psychology of Ethical Beliefs, Loyola University Pres, Chicago. Mengüşoğlu, T., (1983). Felsefeye Giriş, Remzi Kitapevi, İstanbul. Mengüşoğlu, T., (1998).Değişmez Değerler ve Değişen Davranışlar, İstanbul Matbaası,İstanbul, 1965, aktaran İ. Pehlivan, Yönetsel Örgütsel ve Mesleki Etik , PEGAM A Yayıncılık, Ankara, 1998. Mocan, M. R.., (2002). “Etik ve Meslek Etikleri,” Yüksek Denetim Dergisi, Yıl.1 Sayı 1
http://www.ydk.gov.tr/dergi/dergi1.htm#_ETİK_VE_ MESLEK> (11.09.2007) Nuttall, J.,(1993). Moral Questions an introduction to ethics, Polity Pres, Blackwell. Özdamar, K.,(2004). Paket Programlar ile İstatistiksel Veri Analizi, Cilt 1., 5. Baskı, Kağan Kitap Evi, Eskişehir. Özdemir, E., (2003). “Liderlik ve Etik” Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt 22, Sayı 2, s. 151-168. Pehlivan, İ., (1998).“ Eğitim Yöneticilerinin Etik Davranışları Üzerine Bir Araştırma”. A.Ü. Eğitim Bilimleri Enstitüsü Prof.Dr. Ziya Bursalıoğlu’na Armağan Dergisi, Ankara, 1998. Pehlivan İ. ,(1998). Yönetsel Örgütsel ve Mesleki Etik , PEGEM A Yayıncılık, Ankara.
Kılıç, E., D., Önen, Ö., (2009). Öğretmen adaylarının duygusal zekâ düzeyleri ve etik muhakeme yetenekleri.
Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi [Bağlantıda]. 6:1. Erişim: http://www.insanbilimleri.com
162
Rahim M. A. & Mınors P. , (2003).“Effects of emotional intelligence on concern for qualityand problem solving,” Managerial Auditing Journal, Cilt No 18, Sayı 2, s. 150-155, http:// www.emeraldinsight.com/Insight/ viewContentItem.do?contentId= 868 614& content Type= Article> (17.03.2006)
Resick, C. J., P. J. Hanges, M. W. Dickson & J. K. Mıtchelson,.,(2006). “A Cross-Cultural Examination of the Endorsement of Ethical Leadership,” Journal of Buisness Ethics, Cilt 63, Sayı 4, s. 345-359, aktaran Çelik, V., “Eğitimde Örgüt Yapısı ve Yönetim Süreci” Türk Eğitim Sisteminde Yeni Paradigma Arayışları Sempozyumu, Eğitim Bir-sen, Ankara, 2006. (18.09.2007)
Rozell E. J., Pettijhon C. E., &Parker, R. S., (2002). An Empirical Evaluation of Emotional Intelligence, the Impact on Management Development. Journal of Management Development, 21(4), 272-289. http://www.emeraldinsight.com/Insight/viewContentItem.do;jsessionid=D81E... 256BBD5C86E?contentType= Article&hdAction=lnkpdf&contentId=880481 (17.03.2006) Saban, A., (2005). Çoklu Zekâ Teorisi ve Eğitim, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
Sağsan, M., Selçuk, Z., Kayılı, H. ve Okut, L., (2004). Çoklu Zekâ Uygulamaları, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara. Selçuk, Z., (2000). Gelişim ve Öğrenme, Nobel Yayınları, Ankara, aktaran Çimen, İ. T., İlköğretim Okullarındaki DKAB Dersi Öğretim Programında Ahlak Öğretimi, Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana, 2007. Senemoğlu, N., (2002). Gelişim, Öğrenme ve Öğretim, Gazi Kitabevi, Ankara, aktaran Çimen, İ. T., İlköğretim Okullarındaki DKAB Dersi Öğretim Programında Ahlak Öğretimi, Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana, 2007. Sergiovanni, T. J., (1992). Moral Leadership; Getting to The Heart of School Improvement, San Francisco: Jossey-Bass, Sergiovanni, T. J., (1996)., Leadership for the Schoolhouse: How Is It Different? Why Is It Important?, Jossey-Bass, San Francisco, CA, aktaran Furman, G. C., “The Ethic of Community,” Journal of Educational Administration, Cilt No 42, Sayı 2, s. 215-235, 2004. http://www.emeraldinsight. com/ Insightview ContentItem. do?content Type =Article& hdAction= lnkpdf &contentId=839298 (13.12. 2006)
Sheehan, M., (1999). Workplace Bullying: Responding with Some Emotional Intelligence. International Journal Of Manpower, 20(1/2), 57-69. http://www.emeraldinsight.com/Insight/view ContentItem. do? content Type= Article&hdAction=lnkpdf&contentId=848232.pdf. (13.03.2006)
Kılıç, E., D., Önen, Ö., (2009). Öğretmen adaylarının duygusal zekâ düzeyleri ve etik muhakeme yetenekleri.
Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi [Bağlantıda]. 6:1. Erişim: http://www.insanbilimleri.com
163
Sivanathan, N., ve Fekken, G. C., (2002). Emotional intelligence Moral Reasoning and Transformational Leadership. Leadership & Organization Development Journal, 23(4), 198-204. http:// www. emeraldinsight.com/ Insight/viewPDF.jsp?Filename=html/ Output/Published/ Emerald FullTeX tArticle /Pdf/0220230403.pdf (05.04.2006) Şahinkaya, B., (2006). Yöneticilik ve Liderlikte Duygusal Zekâ. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Balıkesir. Tezbaşaran, A., (1997). Likert Tipi Ölçek Geliştirme Kılavuzu Türk Psikologlar Derneği Yayınları, Ankara. Thorndike, E. L., Lay, W. & Dean, P. R., (1961).“The Relation of Accuracy in Sensory Discrimination to General Intelligence” içinde, J. J. Jenkıns ve D. G. Peterson (der.), Appleton Century Crofts, New York, s. 1-16, aktaran Kuzgun, Y., “Zeka ve Yetenekler,” Eğitimde Bireysel Farklılıklar , Y. Kuzgun Ve D. Deryakulu (der.), Nobel Yayın Dağıtım, Ankara, s. 13-71, 2004. Thurstone, L. L., “Psychological Implications of Factor Analysis” içinde, J. J. Jenkıns, ve D. G. Peterson (der.), Appleton Century Crofts, New York, s. 1-16, aktaran Kuzgun, Y., “Zeka ve Yetenekler,” Eğitimde Bireysel Farklılıklar , Y. Kuzgun ve D. Deryakulu (der.), Nobel Yayın Dağıtım, Ankara, s. 13-71, 2004.
Tirri, K., (1999). Teachers’ Perceptions of Moral Dilemmas at School. Journal of Moral Education, 28(1), 31-47. http://dX .doi.org/10.1080/030572499103296.pdf
Türk Dil Kurumu Sözlüğü <
(26.06.2006) Titrek, O. ,(2000). Eğitim Fakültesi Öğretim Üyelerinin Duygusal Zekâ (EQ)Yeterliklerini İşyaşamında Kullanma ve Akademik Başarı Düzeyleri Arasındaki Karşılaştırmalı Bir Araştırma. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. Toffler, B. L., (1986). Though Choices, Managers Talk Ethics, John Wiley & Sons Inc. Publication, New York.
http://www.tdk.gov.tr/TR/SozBul.aspX ? F6E10F8892433 CFF A AF6AA849816B2EF4376734BED947CDE&Kelime=ahlak> (17.09.2007) Vakola, M., Tsaousis I., ve Nikolaou I.,(2004). The Role of Emotional Intelligence and Personality Variables on Attitudes Toward Organizational Change. Journal of Managerial Psychology, 19(2), 88-110. http://www.emeraldinsight.com/Insight/viewPContentItem.do?contentType=Ar.... (13.03.2006)
Vikipedi Özgür Ansiklopedi (25. 08. 2007)
Vikipedi Özgür Ansiklopedi http://tr.wikipedia.org/wiki/Ahlak> (25. 08. 2007) Yüksel M., (2006). Duygusal Zekâ ve Performans İlişkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com