You are here

İlköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin örgütsel bağlılığa ilişkin algı düzeylerinin incelenmesi: Şırnak/İdil örneği

The analysis of perception levels of elementary school teachers with regard to organizational commitment: Şırnak / İdil case

Journal Name:

Publication Year:

Abstract (2. Language): 
The study aims to investigate the organizational commitment levels of the teachers that work in primary schools regarding different variables. In the context of this aim, the answers to the question below were investigated; do the ideas of primary school teachers about organizational commitment show a meaningful difference according to the variables below: according to gender, according to marital status, according to years spent at the job, according to age, according to their subject matter, according to employment status? The universe of the study was made up of teachers in the 6 central primary schools in the Şırnak/İdil district and primary schools of its 66 neighboring villages in 2008-2009 educational year. The Organizational Commitment Questionnaire: OCQ’ which was developed by Meyer and Allen (1984) and adopted to Turkish by Boylu, Pelit and Güçer (2007) was utilized in order to assess the teacher perceptions related to organizational commitment. Mean, standard deviation, t-test and ANOVA were used in the analysis of the data. The results in the light of the findings of the study are as follows: There were no meaningful differences between gender and affective (willing), continuance (due to necessity) and normative (due to obligation) commitment teachers expressed. The perceptions of teachers related to affective, normative and continuance commitment had no relation to their marital status. Although years of experiences of teaching indicated a meaningful difference in the affective commitment felt by the teachers, it did not show any meaningful differences on continuance and normative commitment dimensions.
Abstract (Original Language): 
Bu araştırmanın amacı ilköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin örgütsel bağlılığa ilişkin algı düzeylerinin farklı değişkenler açısından incelenmesidir. Bu amaç doğrultusunda aşağıdaki sorulara cevap aranmıştır. İlköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin örgütsel bağlılığa ilişkin görüşleri arasında cinsiyetlerine, yaşlarına, öğretmenlik durumlarına, öğretmenlik kıdemlerine, branşlarına göre, anlamlı bir fark göstermekte midir? Araştırmanın evrenini, 2008–2009 eğitim öğretim yılında Şırnak/ İdil ilçe merkezindeki 6 ilköğretim okulu ve ilçeye bağlı 66 köyde bulunan, ilköğretim okullarında görev yapan öğretmenler oluşturmuştur. Araştırmada, ilköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin örgütsel bağlılığa ilişkin algılarını ölçmek için, Meyer ve Allen (1984) tarafından geliştirilen ve Boylu, Pelit, Güçer (2007) tarafından Türkçe’ye uyarlanan “Örgütsel Bağlılık Ölçeği”(Organizational Commitment Questionere: OCQ) kullanılmıştır. Toplanan verilerin analizinde frekans (f), ortalama, standart sapma, yüzde (%), t-testi ve tek yönlü varyans analizi kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen bulgular ışığında araştırma sonuçları şunlardır: Öğretmenlerin örgüte olan duygusal (istekli), devam (ihtiyaçtan dolayı) ve normatif (zorunluluktan dolayı) bağlılıkları cinsiyete göre anlamlı bir şekilde farklılaşmamaktadır. Öğretmenlerin duygusal, normatif bağlılık ve devam bağlılığına ilişkin görüşlerinde medeni duruma göre farklılaşmamaktadır. Öğretmenlerin duygusal bağlılığa ilişkin görüşlerinde mesleki kıdeme göre farklılaşırken, devam bağlılığı ve normatif bağlılığa ilişkin görüşlerinde meslek kıdemi anlamlı bir fark yoktur.
288-316

REFERENCES

References: 

l-Ajmi, R. (2006). The effect of gender on job satisfaction and organizational
commitment in Kuwait. International Journal of Management, 23 (4), 838–844.
Allen, N. J. & Meyer, J. P. (1990). Organizational socialization tactics: A longitudinal
analysis of links to newcomers commitment and role orientation. Academy of
Management Journal, 33 (4), 847–858.
Argon, T. ve Kösterelioğlu, M. A. (2009).Öğretim elemanlarının örgütsel bağlılıkları;
üniversitede ampirik bir araştırma. 17. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi (01–03
Eylül 2008) Bildiriler (Yönetim). Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,
Özel sayı, 17 (2). 457–472.
Aslan, Ş. (2009). Karizmatik liderlik ve örgütsel vatandaşlık davranışı ilişkisi: “Kurumda
çalışma yılı” ve “ücret” değişkenlerinin rolü. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi.
6(1), 256-275. Erişim: http://www.insanbilimleri.com
Aydın, M. (1993). Çağdaş eğitim denetimi. 3. Baskı, Ankara: Pegem Yayıncılık.
Balay, R. (2000). Yönetici ve öğretmenlerde örgütsel bağlılık. Ankara: Nobel Yayınları.
Başaran, İ. E. (1993). Türkiye eğitim sistemi. Ankara: Gül Yayınevi.
Balcı, A. (2003). Örgütsel sosyalleşme kuram strateji ve taktikler. Ankara: Pegem
Yayıncılık.
Bayram, L. (2005). “Yönetimde yeni bir paradigma: Örgütsel bağlılık”. Sayıştay Dergisi,
59, 125–139.
Baysal, A. C. ve Paksoy, M. (1999). Mesleğe ve örgüte bağlılığın çok yönlü
incelenmesinde Meyer-Allen modeli. İ.Ü.İşletme Fakültesi Dergisi, 28 (1), 7-15.
Benkhoff, B. (1997). Dissentangling organizational commitment. Personal Review,
26(1/2), 114–130.
Nartgün, Ş. S., Menep, İ. (2010). İlköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin örgütsel bağlılığa ilişkin
algı düzeylerinin incelenmesi: Şırnak/İdil örneği. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi [Bağlantıda].
7:1. Erişim: http://www.insanbilimleri.com
311
Boylu, Y., Pelit, E. ve Güçer, E. (2007). Akademisyenlerin örgütsel bağlılık düzeyleri
üzerine bir araştırma. Finans Politik ve Ekonomik Yorumlar, 44 (511), 55–74.
Celep, C. (1996). Eğitim örgütlerinde öğretmenlerin örgütsel adanmışlığı. Ankara: Anı
Yayıncılık.
Çakır, A. (2007). İlköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin örgütsel bağlılık
düzeyleri ve okul kültürü algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayınlanmamış
Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Çetin, M. Ö. (2004). Örgüt kültürü ve örgütsel bağlılık. Ankara: Nobel Yayınları.
Chatman, J. A. (1991). Matching people and organizations: selection and socialization in
public accounting firms. Administrative Science Quarterly, 36(3), 459–84.
Durna, U. ve Eren, V. (2005). Üç baglılık unsuru ekseninde örgütsel bağlılık. Doğus
Üniversitesi Dergisi. 6 (2), 210–219.
Erdoğmuş, H. (2006). Resmi-özel ilköğretim okullarında çalışan yöneticilerin kişisel
özellikleri ile örgütsel bağlılıkları arasındaki ilişki. Yayınlanmamış Yüksek Lisans
Tezi. Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Izgar, H. (2008). Okul yöneticilerinde iş doyumu ve örgütsel bağlılık. Selçuk Üniversitesi,
Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 25, 317–334.
İnce, M. ve Gül, H. (2005). Yönetimde yeni bir paradigma: Örgütsel Bağlılık. Ankara:
Çizgi Yayınları.
Karasar, N. (2000). Bilimsel araştırma yöntemleri. 10. Baskı, Ankara: Nobel Yayın
Dağıtım.
Katz, D. & Kahn, R. L. (1977). Örgütlerin toplumsal psikolojisi. (Çev: H. Can; Y. Bayar).
Ankara: TODAİE 167.
Koç, H. (2009). Örgütsel bağlılık ve sadakat ilişkisi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi,
8(28), 200–211.
Mathieu, J. E. & Zajac, D. M. (1990). A review and meta- analysis of the antecedents,
corraletes and consequences of organizational commitment. Psychological Bullettin,
108(2), 171–194.
McDonald, D. J. & Makin, P. J. (2000). The psychological contract, organizational
commitment and job satisfaction of temporary staff. Leadership & Organization
Development Journal, 21(2), 84–91.
Nartgün, Ş. S., Menep, İ. (2010). İlköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin örgütsel bağlılığa ilişkin
algı düzeylerinin incelenmesi: Şırnak/İdil örneği. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi [Bağlantıda].
7:1. Erişim: http://www.insanbilimleri.com
312
Meyer, J. P. & Allen, N. J. (1984). Testing the "side-bet theory" of organizational
commitment: some methodological considerations. Journal of Applied Psychology,
69(3), 372–378.
Morrow, P.C. & McElroy, J.C. (1986). Research notes on assesing measures of work
commitment. Journal of Vocational Behaviors, 7, 139–145.
O’Reilly, C. (1995). Corporations, culture and commitment: motivation ana social control
in organizations. 2. Ed. B.M. Staw (Ed). Psychological Dimensions of
Organizational Behavior, New Jersey: Prentice Hall.
O’Reilly, C., & Chatman, J. ( 1986). Organizational commitment and psychological
attachment: the effects of compliance, identification, and internalization on prosocial
behavior. Journal of Applied Psychology, 71 (3), 492–499.
Özna, B. (2008). Örgütsel bağlılık ve iş değerleri arasındaki ilişki: Adana İlinde Bir
İnceleme. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Çukurova Üniversitesi, Sosyal
Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı, Adana
Rusbult, C. E. & Farrel, D. (1983). A longitudinal test of the ınvestment model: the impact
on job satisfaction, job commitment and turnover of variations in rewards, costs,
alternatives and investments. Journal of Applied Psychology, 68 (3), 429–438.
Sarıdede, U. ve Doyuran, Ş. (2004). Eğitim örgütlerinde örgütsel bağlılığın işten ayrılma
niyetine etkisi XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, 6–9 Temmuz 2004 İnönü
Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Malatya.
Suliman, A. & Iles, P. (2000). Is continuance commitment beneficial to organizations?
Commitment-performance relationship: a New Look. Journal of Managerial
Psychology, 15 (5), 407–426.
Topaloğlu, M., Koç, H. ve Yavuz, E. (2008). Öğretmenlerin örgütsel bağlılığının bazı
temel faktörler açısından analizi. Kamu-iş, 9 (4). 20.08.2009, Erişim:
http://www.kamu-iş.org.tr/pdf/949.pdf.
Uygur, A. (2007). Örgütsel bağlılık ile işgören performansı ilişkisini incelemeye yönelik
bir alan araştırması. Ticaret ve Turizm Eğitim Dergisi, 1, 71–85.
Varoğlu, D. (1993). Kamu sektörü çalışanlarının işlerine ve kuruluşlarına karşı tutumları,
bağlılıkları ve değerleri. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi, Sosyal
Bilimler Enstitüsü, Ankara.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com