You are here

Türkiye’de bilim tarihi öğretimi ve sosyal bilgiler öğretmen adaylarının yeterlilikleri

History of science teaching in Turkey and social science teacher candidates’ efficiency

Journal Name:

Publication Year:

Abstract (2. Language): 
History of science presents the development and change of science in times and gives opportunities to comprehend the developments and methods of scientific thinking. It contributes to train questioning and critical individuals. For this reason, history of science took place in 2005 primary social studies curriculum. Its succesment depends to teachers’ sufficiency about history of science. Because of this, social studies teacher candidates’ knowledge level which is needed to implement the gains of social studies curriculum which are about history of science, have been measured. The study is a descriptive study. For this aim, 75 social science candidates who were in their last year in social studies teacher department of Ahi Evran University Education Faculty took part in the study. A measure that has 5 open-ended questions have been used. At the end of the study, it was seen that teacher candidates have inadequate and false knowledge about the contributions of civilizations to humanity, contributions of Turk-Islam scientist to civilization, contributions of geographic discoveries to modern science. Especially, they are in adequate at telling anecdotes about history of science in social studies lessons.
Abstract (Original Language): 
Bilim tarihi, bilimin zaman içindeki gelişim ve değişimini verir. Bilimsel düşüncenin gelişimi ve yöntemlerini kavramak için fırsatlar sunar. Sorgulayıcı, eleştirel bakan bireyler yetişmesine katkı sağlar. Bu sebepten 2005 eğitim reformu ile ilköğretimde sosyal bilgiler dersinde bilim tarihi öğretimine yer verilmiştir. Malumdur ki bu öğretimin sağlıklı bir biçimde yürütülmesi öğretmen yeterliliğine bağlıdır. Bu yüzden bu araştırmada sosyal bilgiler öğretmen adaylarının programda yer alan bilim tarihi kazanımlarını gerçekleştirmek için sahip olmaları gereken bilgi düzeyleri ölçülmüştür. Araştırma, betimsel bir çalışmadır. Bu amaçla, Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Sosyal Bilgiler Öğretmenliği Programı son sınıfında okuyan 75 öğretmen adayıyla çalışılmıştır. Bu öğretmen adaylarına 5 açık uçlu sorudan oluşan bir ölçek uygulanmıştır. Toplanan veriler, betimsel analizle değerlendirilmiştir. Araştırma bulgularına göre öğretmen adaylarının, uygarlıkların insanlığa katkıları, uygarlığa katkı sağlayan Türk-İslam bilginleri, coğrafi keşiflerin modern bilime katkıları ile ilgili hatalı ve eksik bilgilere sahip oldukları, derslerde yararlanabilecekleri bilim tarihi ile ilgili anekdotlar konusunda ve bilim insanı ve mucit arasındaki ortak noktaları tespit etmek noktasında yeterli olmadıkları tespit edilmiştir.
169-198

REFERENCES

References: 

Aksoy, M. (2007). Türkiye’de ‘bilim bağnazları’ veya ‘bağnaz bilimciler’. Online:
http://www.haberakademi.net adresinden 27.01.2010 tarihinde alınmıştır.
Appelget, J. & Matthews, C. E. & Hildreth, D. P. & Daniel M. L. (2002). “Teaching the
history of science to students with learning disabilities”. Intervention in School and
Clinic, 37(5): 298-303.
Arslan, M. (2000). “Cumhuriyet dönemi ilköğretim programları ve belli başlı özellikleri”,
Milli Eğitim Dergisi, S. 146.
Ata, B. (2000). "The influence of an American educator (John Dewey) on the Turkish
Educational System". 200 Years of Turkish-American Relations, (4-9 November).
Online: http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/44/671/8547.pdf. adresinden 29.01.2010
tarihinde alınmıştır.
Bogdan, R. C. & Biklen, S. K. (1998). Qualitative research for education: An introduction to
theory and methods. Boston: Allyn & Bacon.
Bozkurt, N. (2004). Bilimler tarihi ve felsefesi. (2. Baskı) İstanbul: Morpa Kültür Yayınları.
Bumin, K. (1983). Batıda devlet ve çocuk,.İstanbul: Alan Yayınları.
Demirtaş, M. & Yağbasan, R. (2005) “Türkiye’deki ortaöğretim kurumlarında uygulanan fen
öğretim programlarının analizi: Modern fen öğretim programı uygulamaları”. KEFAD,
6, (2): 33-51.
Er, H. (2008). “Yeni ve yakın çağlarda dünya’da bilim, teknoloji ve sosyal değişme (1453-
1914)”. Bilim, Teknoloji ve Sosyal Değişme içinde (Editör Bahri Ata), Ankara: PegemA
yayınları, s.195-219.
Fazlıoğlu, İ. (2004). “İki ucu müphem bir köprü: ‘Bilim’ ile ‘tarih’ ya da ‘bilim tarihi’”.
Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi. 2, (4): 9-27.
Laçin Şimşek, C. & Şimşek, A. (2010). Türkiye’de bilim tarihi öğretimi ve sosyal bilgiler öğretmen adaylarının
yeterlilikleri. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi [Bağlantıda]. 7:2. Erişim:
http://www.insanbilimleri.com
197
Gallagher, J. J. (1991). “Prospective and praticing secondary school science teachers’
knowledge and beliefs about the philosophy of science”. Science Education, 75 (1):
121-133.
Genç, H. ve Küçük, M. (2003). “Öğrenci merkezli fen bilgisi öğretim programının
uygulanması üzerine bir durum tespit çalışması”. XII. Eğitim Bilimleri Kongresi.
Antalya.
Gürdal, A. ve İstanbul Milli Eğitim Müdürlüğü Uzmanları (2002). Milli Eğitim Bakanlığı’na
sunulan bir rapor. Online: www.fenokulu.com, 27 Mart 2002 tarihinde alınmıştır.
İlköğretim Sosyal Bilgiler Dersi (4-5. Sınıflar) Öğretim Programı (2005). Ankara: Devlet
Kitapları Müdürlüğü Basımevi.
Justi, R. & Gilbert, J. K. (2000). “History and philosophy of science through models: Some
challenges in the case of ‘the atom’”. International Journal of Science Education, 22
(9): 993- 1009.
Kahya, E. (1993). “Orta öğretimde bilim tarihinin önemi”, Felsefe Dünyası, 9: 25-31.
Laçin Şimşek, C. (2009). “Fen ve Teknoloji dersi öğretim programları ve ders kitapları bilim
tarihinden ne kadar ve nasıl yararlanıyor?”. İlköğretim Online, 8 (1): 129-145. Online:
http://ilkogretim-online.org.tr/vol8say1/v8s1m11.pdf adresinden 02.02.2008 tarihinde
alınmıştır.
Lin, H.-S. & Hung, J.-Y. & Hung, S.-C. (2002). “Using the history of science to promote
students’ problem-solving ability”. International Journal of Science Education. 24 (5):
453–464.
Lonsbury, J.G. & Ellis, J.D. (2002). “Science history as a means to teach nature of science
concepts: Using the development of understanding related to mechanisms of
inheritance”. Electronic Journal of Science Education 7(2). Online:
http://wolfweb.unr.edu/homepage/crowther/ejse/lonsbury.pdf adresinden 02.02.2008
tarihinde alınmıştır.
Maienschein, J. (2000). “Why study history for science?”. Biology and Philosophy, 15: 339–
348.
Matthews, M. R. (1994). Science teaching: The role of history and philosophy of science.
New York: Routledge.
Matthews M. R. (1997). “Scheffler revisited on the role of history and philosophy of science
in science teacher education”. Studies in Philosophy and Education, 16: 159–173,
Monk, M. & Osborne, J. (1997). “Placing the history and philosophy of science on the
curriculum: A model for the development of pedagogy”. Science Education 81: 405–
424.
Ortaş, İ. (2003), Bilim tarihi dersi. Online: http://strateji.cukurova.edu.tr/EGITIM
/ortas/17.php adresinden 02.02.2008 tarihinde alınmıştır.
Ortaş, İ. (2005), Bilim tarihi neden öğretilmeli? Online: http://www.kenthaber.com/Arsiv/
Haberler/2005/Eylul/10/Haber_84411.aspx adresinden 02.02.2008 tarihinde alınmıştır.
Sarton, G. (1994). Bilim tarihi, (Çev. Remzi Demir), Felsefe Dünyası, 11: 69–80.
Şahin, M. (2009). “Cumhuriyetin kuruluşundan günümüze Türkiye’de Hayat Bilgisi ders
programlarının gelişimi”. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2 (8): 402-410.
Şimşek A. (2008). “Tarih derslerinde bütünsel öğrenme: Gestaltçı yaklaşımdan holistik
yaklaşıma bir bakış denemesi”. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, ISSN:1303-5134,
[Bağlantıda]. 5:2. Online: http://www.insanbilimleri.com.
Laçin Şimşek, C. & Şimşek, A. (2010). Türkiye’de bilim tarihi öğretimi ve sosyal bilgiler öğretmen adaylarının
yeterlilikleri. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi [Bağlantıda]. 7:2. Erişim:
http://www.insanbilimleri.com
198
Şimşek, A. (2009). “Reform in the social sciences curriculum of Turkey: An evaluation in
terms of teaching history”. International Journal of Instruction, 2 (2): 73–90. Online:
http://www.e-iji.net.
Tekeli, S. & Kâhya, E. & Dosay, M. & Demir, R. & Topdemir, H. G. & Unat, Y. (1997).
Bilim tarihi. Birinci Baskı. Ankara: Doruk Yayınları.
Wang, H (1998). Science in historical perspectives: A content analysis of the history of
science in secondary school physics education. (Unpublished PhD Thesis), California:
University of Southern California..
Yıldırım, A. & Şimşek, H (2003). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara:
Seçkin Yayınları.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com