You are here

Üstün Yeteneklilerin Eğitiminde Türkiye İçin Öneriler

Suggestions For Gifted Education in Turkey

Journal Name:

Publication Year:

Abstract (2. Language): 
Since the foundation of the Turkish Republic, a gifted individual has been the most neglected group in the field of special education. Because Turkish national curriculum has been developed and adapted according to the abilities and learning capacity of normal students, it does not meet the educational needs of gifted children. In this context, we need new suggestions in order to enrich the existing learning environments and be able to design new programs and build new cooperation for gifted children. Considering the principles of informal and formal education system, this study proposes two different fields of implementation which takes into account both the scientific findings retrieved from the previous studies conducted in developed countries and the contextual factors which pertain to Turkey. At the basis of these suggestions which are based on the principles of formal education system is the notion of “Academy of Science” which serves the special needs of the exceptionally gifted and the profoundly gifted. This study also proposes the continuation and development of the Science and Art Centres (BILSEM) project for the benefit for other gifted students as an application of informal education system. In the informal education, the proposed applications apart from BİLSEMs include summer school programs, afterschool programs, science centres, family support services, informal adult education and distance education.
Abstract (Original Language): 
Cumhuriyet döneminden günümüze üstün yetenekli bireyler, özel eğitim alanının en çok göz ardı edilen grubu olmuştur. Milli eğitim sistemimizde uygulanan müfredat programları, normal öğrencilerin öğrenme kapasiteleri dikkate alınarak hazırlandığı için üstün yeteneklilerin eğitsel ihtiyaçlarına yeterince cevap verememektedir. Bu bağlamda üstün yeteneklilere yönelik programlar ve kurumlar tasarlamak yanında mevcut ortamların bu öğrencilere uygun olabilecek bir çeşitliliğe kavuşturulması için stratejik önerilere ihtiyaç vardır. Bu çalışmada, üstün yeteneklilerin eğitiminde Türkiye için, bir taraftan gelişmiş ülkelerdeki örneklerle ve bilimsel bulgularla uyumlu olan diğer taraftan da ülkemizin sahip olduğu koşulları dikkate alan öneriler, örgün ve yaygın eğitim kapsamında, farklı iki uygulama alanı olarak sunulmaktadır. Örgün eğitim kapsamında sunulan önerilerin temelinde, “olağanüstü üstün yetenekli” ve “dahi seviyesinde üstün yetenekli” öğrenciler için Bilim Akademileri adı altında tam zamanlı ayrı bir okul düşüncesi vardır. Yaygın eğitim kapsamında ise diğer üstün yetenekli öğrenciler için Bilim ve Sanat Merkezleri (BİLSEM) projesinin geliştirilerek devam ettirilmesi önerilmektedir. Yaygın eğitimde BİLSEM’ler dışında önerilen diğer uygulamalar; üniversiteler ve yaz okulları, okul saatleri dışındaki programlar, bilim merkezleri, aile destek eğitimleri, informal yetişkin grupları ve uzaktan eğitimdir.
31-44

REFERENCES

References: 

Akarsu, F. (2001). Üstün Yetenekli Çocuklar: Aileleri ve Sorunları, Eduser Yayınları, Ankara.

Akarsu, F. (2004). “Üstün Yetenekliler”. Birinci Türkiye Üstün Yetenekli Çocuklar Kongresi Seçilmiş

Makaleler Kitabı, No:63, Çocuk Vakfı Yayınları, İstanbul.

Ataman, A. (1996). Eğitimimize Bakışlar I. (ed. İ. Fındıkçı) Kültür Koleji Eğitim Vakfı Yayınları,

İstanbul.

Chan, D.W. (2001). Learning styles of gifted and non gifted secondary students in Hong Kong. Gifted

Child Quarterly, 45(1), 35-44.

Clark, B. (2002). Growing up gifted. Developing the potential of children at home and at school. (5th

ed.). Upper Saddle River, New Jersey: Prentice Hall.

Davalos, R. & Griffin, G. (1999). The impact of teachers’ individualized practices on gifted students in

rural, heterogeneous classrooms. Roeper Review, 21(4), 308-314.

Delcourt, M.A.B., Loyd, B.H., Cornell, D.G., & Goldberg, M.D. (1994). Evaluation of the effects of

programming arrangements on student learning outcomes. The National Research Center on the

Gifted and Talented. Storrs, CT: The University of Connecticut

Enç, M. & Çağlar, D. & Özsoy, Y. (1987). Özel Eğitime Giriş. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri

Fakültesi Yayınları, No: 156, Ankara.

Ersoy, Ö. & Avcı, N. (2004). Özel Eğitim, İstanbul: Ya-pa Yayıncılık.

Feldhusen, J.F. (1997). “Educating teachers for work with talented youth”. In N. Colangelo & G. A.

Davis (Eds.), Handbook of Gifted Education (pp. 547–555).

Fiedler, E.D. & Lange, R.E. & Winebrenner, S. (2002). Insearch of reality: Unraveling the myths about

tracking, ability grouping, and the gifted. Roeper Review, 24(3), 108-111.

Gamoran, A. (1992). The Variable Effects of High School Tracking. American Sociological Review,

(6), 812-828.

George, D. (1992). “Gifted education in England”. Roeper Review, 14(4), 201-203.

George, D. (2003). Gifted education: Identification and provision (2nd ed.). London: David Fulton

Publishers.

Gross, M.U.M. (2000). Issues in the cognitive development of exceptionally and profoundly gifted

individuals. In K.A. Heller, F.J. Monks, R.J. Sternberg and R.F. Subotnik (Eds.) International

Handbook of Giftedness and Talent (2nd Edition) (pp. 179-192). Oxford: Pergamon.

Horn, C. (2002). “Raising expectations of children from poverty”. Gifted Education Press Quarterly,

(4), 2-5.

Hunsaker, S.L. (1994). Adjustments to traditional procedures for identifying under served students:

Successes and failures. Exceptional Children, 61(1), 71-77.

Jost, M. (2006). İleri Zekâlı Çocukları Tespit Etmek ve Desteklemek. (Çev: A. Kanat). İzmir: İlya

Yayıncılık.

Kogan, N. (1995). Motivational and personality patterns in performing artists. Paper presented at the

Esther Katz Rosen Symposium on the Psychological Development of Gifted Children, Lawrence,

KS.

Maker, C. & Nielson, A. (1996). Curriculum development and teaching strategies for gifted learners.

Austin, TX: PRO-ED.

Marland, S.P. (1972). Education of the Gifted and Talented. Washington, DC: U.S. Government Printing

Office.

McDaniel, T.R. (2002). Mainstreaming the gifted: Historical perspectives on excellence and equity.

Roeper Review, 24, 112-115.

MEB. (2006). Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği.

http://orgm.meb.gov.tr/Mevzuat/ozel_yon_SON/Ozel_Egitim_Hizmetleri_Yonet....

Web adresinden 24 Eylül 2012 tarihinde edinilmiştir.

MEB. (2009). Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliği. http://mevzuat.meb.gov.tr/html/27305_0.html. Web

adresinden 24 Eylül 2012 tarihinde edinilmiştir.

MEB. (2010). Milli Eğitim Bakanlığı İç Denetim Birimi Başkanlığı Bilim ve Sanat Merkezleri Süreci

(Üstün Yetenekli Bireylerin Eğitimi) İç Denetim Raporu,

http://icden.meb.gov.tr/digeryaziler/Bilim_Sanat_Merkezleri_Ic_Denetim_R..., Web

adresinden 25 Eylül 2012 tarihinde edinilmiştir.

Levent, F. (2011). Üstün Yetenekli Çocukların Hakları. İstanbul: Çocuk Vakfı Yayınları, Yayın No. 87

Persson, R.S. (2009). Gifted Education in Europe. In Barbara A. Kerr (eds.), Encyclopedia of Giftedness,

Creativity, and Talent (Volume One). Thousand Oaks, CA: Sage Publications.

Peyser, M. (2005). “Identifying and Nurturing Gifted Children in Israel”. International Journal for the

Advancement of Counselling, 27(2), 229-243.

Renzulli, J. S. (1999). “What is thing Called Giftedness, and How Do We Develop it? A twenty-Five

Year Perspective”, Journal for the Education of Gifted, 23(1), 3-54.

Rogers, K.B. (2002). Re-forming gifted education: Matching the program to the child. Scottsdale, AZ:

Great Potential Press Inc.

Sak, U. (2008). Özel Eğitime Gereksinim Olan Öğrenciler ve Özel Eğitim. Üstün Zekâlı Öğrenciler (ed.

İbrahim H. Diken), (ss: 497-535). Ankara: Pegem Akademi.

Tomlinson, C.A., & Allan, S.D. (2000). Leadership for differentiating schools and classrooms.

Alexandria, VA: Association for Supervision and Curriculum Development.

Tomlinson, C.A. (1999). The differentiated classroom: Responding to the needs of alllearners.

Alexandria, VA: ASCD.

TÜİK,(2009). Türkiye İstatistik Kurumu.

VanTassel-Baska, J. & Stambaugh, T. (2005). Challenges and possibilities for serving gifted learners in

the regular classroom. Theory Into Practice, 44(3), 211-217, Columbus, OH: The Ohio State

University.

Winebrenner, S. (2000). Gifted students need an education, too. Educational Leadership, 58(1), 52-56.

Winner, E. (1996). Gifted children: Mythsandrealities. New York: BasicBooks.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com