Buradasınız

Türkiye Türkçesi ile Kırgız Türkçesindeki Cümlelerin Unsurları Bakımından Karşılaştırılması

Journal Name:

Publication Year:

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
In this article it is mentioned some grammar studies related to the period of the history of Tur- kish language. Comparison between sound condition, sentence, meaning, etc. In modern dialects is one of these researches. In this work it is analyzed the similarities and differences of the “sentence components” in Turkish Turkic which is the branch of Kyrgyz Turkic and West (or Oguz) Turkic, included in the North Turkic. Sentence components like: Predicate, Subject, Object, Position Modifier, Adverb, Qualifier, are given in captions and examples with the wide components are limited. For that reason, in this work, the main subject is firstly the similar pecularities of the structure, usage and function of the sentence components in two dialects, then the strong sentence structures of Turkish Turkic.
Abstract (Original Language): 
Türk dilinin tarihî dönemleri ile ilgili araştırmalar yanında günümüz lehçeleri ile ilgili ses, şekil, cümle, anlam bilgisi vb. alanlarında karşılaştırılmalı çalışmaların yapılması Türk dilinin bir bütün olarak ele alınıp değerlendirilmesinde büyük önem arz etmektedir. Bu bildiride, Kuzey Türkçesinin içinde yer alan Kırgız Türkçesi ile Batı(Oğuz) Türkçesinin bir kolu olan Türkiye Türkçesindeki “cümle unsurları” ele alınıp karşılaştırılacak, benzer ve farklı yönleri tespit edilecektir. Yazıda, cümlenin unsurları “Yüklem, Özne, Yer Tamlayıcısı, Zarf, Niteleyici, Cümle Dışı Un-sur” başlıkları altında incelenecektir. Yazı hacimce geniş olacağı için unsurlarla ilgili verilen örnek cümleler sınırlı tutulacaktır. Her bölümün sonunda o konuyla ilgili değerlendirme; bildirinin bitiminde de her iki lehçede cümle unsurları arasındaki benzer ve farklı yönlerin belirtildiği “Sonuç” yer alacaktır. İnceleme sonunda, cümle unsurlarının yapı, kullanılış ve işlev bakımından her iki lehçede de benzer özellikler taşıdığı görülmektedir. Türkçenin cümle yapısının sağlamlığı, bu karşılaştırmada da karşımıza çıkmaktadır.
155-173

REFERENCES

References: 

ABDULDAYEV, Esenkul (1996), Azırkı Kırgız Tili, Bişkek.
ATABAY, Neşe, ÖZEL, Sevgi, ÇAM, Ayfer (1981), Türkiye Türkçesinin Söz Dizimi, Ankara.
AVCI, Ramazan (2001), “Cümle Bilgisi Konusunda Çelişkiler”, Türk Dili, I, S:597-Eylül.
BANGUOGLU, Tahsin (1984), Türkçenin Grameri, İstanbul.
BURAN, Ahmet (1996), Anadolu Ağızlarında İsim Çekim (Hâl) Ekleri, An-kara.
CAPAROV, Abdıkul (1979), Kırgız Tilinin Sintaksisi, Frunze.
CEMİLOĞLU, İsmet (1994), “Cümle Tahlili Üzerine Bazı Düşünceler”, Türk Dili, S:511,s.29-32
(2000), “Cümle Tahlilinin Önemi ve Metot”, Türk Dili,
S:587.
DAVLETOV, S.(1960), Azırkı Kırgız Tilindegi Taktooçtor, Frunze.
DİZDAROĞLU, Hikmet (1976), Tümcebilgisi, Ankara.
EDİSKUN, Haydar (1988), Türk Dilbilgisi, 3.bsk., İstanbul.
ERDEN, Aysu (1998), “Cümlede Yüklemi Tamamlayan Öğeler Üzerine”, Türk Dili, S:560-Ağustos.
ERGİN, Muharrem (1985), Türk Dil Bilgisi, İstanbul.
GENCAN, Tahir Nejat (1979), Dilbilgisi, Ankara.
GÜLENSOY, Tüncer (1994), Türkçe El Kitabı, Kayseri.
HATİPOĞLU, Vecihe (1982), Türkçenin Sözdizimi, Ankara.
KARAHAN, Leyla (2004), Türkçede Söz Dizimi, Ankara.
(2000), “Yapı Bakımından Cümle Sınıflandırmaları Üze-rine”, Türk Dili, S: 583-Temmuz.
KARAÖRS, M.Metin (1993), Türkçenin Söz Dizimi ve Cümle Tahlilleri, Kayseri.
(1995), “Cümle Bilgisinde İsimlendirme, Sınıflandırma ve Tahlil Metotlarının Birliği”, Türk Gramerinin Sorunları Toplantısı(22-23 Ekim 1993), Ankara.
Kırgız SSR İlimler Akademiyası Til Cana Adabiyat İnstitutı (1958), Kırgız Tili-II, Frunze.
Kırgız SSR İlimler Akademiyası Til Cana Adabiyat İnstitutı (1980), Kırgız Adabiy Tilinin Grammatikası, Frunze.
KOÇ, Nurettin (1996), “Özneyle İlgili Sorunlar”, Türk Dili, S:529, Ocak, s.7-14.
KORKMAZ, Zeynep (1992), Gramer Terimleri Sözlüğü, Ankara.
(1996), “Gramer Konularımızla İlgili Bazı Sorunlar”,
Türk Dili, S: 235- Temmuz, s. 3-18.
KUDAYBERGENOV, S., TURSUNOV, A., SIDIKOV, C.(1964), Kırgız Adabi Tilinin Grammatikası, Frunze.
MAYRIKOV, D., CAKIPOV, I., MURATALİYEV, M. (1976), Kırgız Tili- Sintaksis, Frunze.
NASKALİ, Emine GÜRSOY (1997), Türk Dünyası Gramer Terimleri Kıla-vuzu, Ankara.
(1995), “Türkçe kelimesi - “Türkçede Hece
Tipleri - Cümle Unsurlarını Tayin Kıstası- ek Halinde Zamir Olabilir mi?”, Türk Gramerinin Sorunları Toplantısı (22-23 Ekim 1993), Ankara, s. 53-54.
NURMAHANOVA, A.N., Türki Tilderinin Salıstırmalı Grammatikası, Al- matı.
ŞARŞEYEV, N., “Azırkı Kırgız Tilindegi Atooçtuk Modaldık Sözdör”, Kır¬gız Tili Boyunça İzildöölör, Frunze.
TARİKTAROĞLU, Abdurrahman (1996), “Türkçede Özne Sorunu”, Türk Dili, S: 536-Ağustos, s. 192-194.
TINISTANOV, Kasım (1998), Ene Tilibiz-I, İstanbul.
, Kasım (1998), Kırgız Tili-II, İstanbul.
ÜSTÜNER, Ahat, 1998, “Cümlenin Öğeleri Konusundaki Karışıklıklar”, Türk Dili, S:553-Ocak, s. 18-30.
(2001), “Türkçenin Anlatım Gücü”, Türk Dili, S: 589-
Ocak.
ÜSTÜNOVA, Kerime(1998),“Cümle Çözümlemelerinde Yüzey Yapı-Derin Yapı İlişkileri”, Türk Dili, S:563-Kasım.
YUDAHİN, K.K., (Çev.:Abdullah TAYMAS) (1988), Kırgız Sözlüğü I-II, Ankara.
ZÜLFİKAR, Hamza (1985), “Cümle Yapılarından Bir Örnek”, Türk Dili, S:398-Şubat.
(1995), “Özne Türleri ve Bunların Adlandırılışı”, Türk
Gramerinin Sorunları Toplantısı (22-23 Ekim 1993), Ankara, s.43-51.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com