Buradasınız

METİNLERİ EKRANDAN OKUMANIN ANLAM KURMA ÜZERİNE ETKİSİ

THE EFFECT OF SCREEN READING OF TEXTS ON MEANING MAKING

Journal Name:

Publication Year:

DOI: 
http://dx.doi.org/10.9761/JASSS2161

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
This study aims to investigate the difference of understanding between screen reading and traditional reading of 5. Graders according to answer references in consideration of developing Information Technologies. Answer references were arranged into intratextual understanding, nontextual understanding and intertextual understanding. In this study, comparative relational scanning model is used in order to find out the effect of screen reading of 5. Graders of the primary schools on understanding in Turkish classes. The level of understanding was compared to traditional reading to indicate the effect of screen reading. The study was done with 5. Graders who were 31 totally and getting education in Mustafa Yazıcı Primary School in Aksaray in 2011-2012 Academic Year. In this study, two informative and two narrative texts in traditional form and in computer format were used in accordance with experts’ opinion. There is no difference between the traditional texts and the ones in computer format in terms of visual design. In this study, the questions developed for the data analysis were prepared by the researcher and expert opinions were taken into consideration. The questions to evaluate the understanding ability consist of three different sources as intratextual, nontextual and intertextual. As a result of the pilot study, the questions were found to be valid and reliable. SPSS 17 package program was used for the evaluation of data analysis, and it was considered in the light of 0.05 meaningfulness level with t-Test. In the findings of the study, there was a meaningful difference for the traditional paper reading in terms of intratextual understanding whereas it was seen that there was no relevant difference in the sense of nontextual and intertextual understanding. Furthermore, a meaningful difference was found in favor of traditional reading with regard to understanding in general terms. It was seen that there was no relevant difference between traditional and screen reading in informative and narrative texts.
Abstract (Original Language): 
Bu araştırmanın amacı gelişen bilgi teknolojileri ışığında 5. sınıf öğrencilerinin, ekran okuma ile geleneksel okuma arasında, cevap kaynaklarına göre anlam kurma farkının ne olduğunu incelemektir. Cevap kaynakları metin içi anlam kurma, metin dışı anlam kurma ve metinler arası anlam kurma şeklinde düzenlenmiştir. Bu araştırmada, ilköğretim beşinci sınıf öğrencilerinin Türkçe dersinde ekran okumanın anlam kurmaya etkisini belirlemek amacıyla karşılaştırma türü ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Ekran okumanın anlam kurmaya etkisini belirlemek için geleneksel okumaya göre anlam kurma düzeyi karşılaştırılmıştır. Araştırma, Aksaray ilinde 2011-2012 yılında Mustafa Yazıcı İlköğretim Okulu’nda eğitim-öğretim gören 31 tane beşinci sınıf öğrencisiyle yürütülmüştür. Bu araştırmada uzman görüşleri doğrultusunda belirlenen geleneksel ortamda ve bilgisayar ortamında iki tane bilgilendirici ve iki tane hikâye edici metin olmak üzere dört farklı metin kullanılmıştır. Geleneksel ortamdaki metinlerle ekrandaki metinler arasında görsel tasarım yönünden fark yoktur. Bu araştırmada, verilerin analizi için geliştirilen sorular araştırmacı tarafından ve uzman görüşleri alınarak oluşturulmuştur. Anlam kurma becerisini ölçmek için hazırlanan sorular; metin içi, metin dışı ve metinler arası olmak üzere üç farklı kaynağı içermektedir. Yapılan pilot çalışma sonucunda soru maddelerinin geçerli ve güvenilir olduğu bulunmuştur. Verilerin analizi için SPSS 17 paket programı kullanılmış ve t-Testi ile 0.05 anlamlılık düzeyinde bakılmıştır. Araştırmanın bulgularında metin içi anlam kurma açısından geleneksel okuma yönünde anlamlı bir farklılık çıkarken, metin dışı ve metinler arası anlam kurma yönünden anlamlı bir farklılık görülmemiştir. Ayrıca genel anlamda anlam kurma açısından ise geleneksel okuma lehine anlamlı bir farklılık oluşmuştur. Bilgilendirici ve hikâye edici metinlerde ise geleneksel okuma ile ekrandan okuma arasında anlamlı bir farklılık görülmemiştir.
319
350

REFERENCES

References: 

AKAR, M. (2009). Sesli ve sessiz okumanın anlamaya etkisi üzerine bir araştırma. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyonkarahisar.
346
Musa ÖZEN & İhsan Seyit ERTEM
AKDAL, D. (2011). Metinler arası okuma yaklaşımının ilköğretim beşinci sınıf öğrencilerinin yaratıcı yazma becerilerine etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kırşehir.
AKYOL, H. (2006). Yeni programa uygun Türkçe öğretim yöntemleri. Ankara: Kök Yayıncılık.
AKYOL, H. (2003) Metinlerden anlam kurma. Türklük Bilimi Araştırmaları, 13, 49-58.
AKKOYUNLU, (2002). Öğretmenlerin internet kullanımı ve bu konudaki öğretmen görüşleri. Hacettepe Eğitim Fakültesi Dergisi, 22, 1-8.
AL, P. ve AL, U. (2003) Elektronik bilgi kaynaklarının seçimi. Bilgi Dünyası, 4(1), 1-14.
ALTUN, A. (2003). E-okuryazarlık. Milli Eğitim Dergisi.
http://dhgm.meb.gov.tr/yayimlar/dergiler/Milli_Egitim_Dergisi/158/altun.htm internet adresinden 12.04.2011 tarihinde erişim sağlanmıştır.
ALTUN, A. (2005). Gelişen teknolojiler ve yeni okuryazarlık. Ankara: Anı Yayıncılık.
ARGAN, M. ve KURULGAN, M. (2007) Anadolu Üniversitesi öğrencilerinin internet üzerinden bilgi arama davranışları. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(1), 291-304.
ASUTAY, H. (2007). İnternet ile yeni medyalarda çocuk ve gençlik yazını. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(2), 138-147.
ASUTAY, H. (2009). Elektronik yazın yeni teknolojilerle birlikte yazın dünyasında ortaya çıkan yeni yazınsal tür ve biçimleri. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(2), 63-86.
AŞKAR, P. ve USLUEL, Y. K. (2002). Teknolojinin yayılım sürecinde öğretmenlerin bilgisayarın özelliklerine ilişkin algıları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22, 14-20.
ATILGAN, D. ve YALÇIN, Y. (2009). Elektronik kaynakların seçimi ve değerlendirmesi. Türk Kütüphaneciliği, 23(4), 769-802.
AVCI, Ü. ve SEFEROĞLU, S. S. (2011). Bilgi toplumunda öğretmenin tükenmişliği: Teknoloji kullanımı ve tükenmişliği önlemeye yönelik alınabilecek önlemler. Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 9, 13-26.
BACANAK, A., KARAMUSTAFAOĞLU, O. ve KÖSE S. (2003). Yeni bir bakış: Eğitimde teknoloji okuryazarlığı. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2(14).
BAŞTUĞ, M. ve KESKİN, H. K.(2012). Okuma becerilerinin okuma ortamı açısından karşılaştırılması: Ekran mı kâğıt mı? Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 16(3): 73-83.
Metinleri Ekrandan Okumanın Anlam Kurma Üzerine Etkisi 347
BAŞTUĞ, M. ve KESKİN, H. K.(2013). Öğrencilerin hikâye edici metinlerdeki problemi belirleme becerilerinin incelenmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 2(1), 284-290.
BEYDOĞAN, Ö. H. (2009). Okuma anlama sürecinde işe koşulan stratejiler ve bu stratejiler kapsamında kullanılan taktikler. Milli Eğitim, 181.
BEYDOĞAN, Ö. H. (2010). Grafiksel düzenlemelerin öğrencilerin okuma-anlama düzeylerine etkisi. Millî Eğitim, 188, 202-217.
BUDAK, Y. (2005). Metinlerin okunabilirlik düzeyinin saptanmasına yönelik eleştirel bir bakış. Eurasian Journal of Educational Research, 21, 76 – 87.
BÜYÜKÖZTÜRK, Ş. (2011). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. (15. Basım), Ankara: Pegem A Akademi.
COŞKUN, İ. (2010). İlköğretim 4. sınıf öğrencilerinin okuduğunu anlama ve yazılı anlatım becerilerindeki gelişimin birbirini etkileme durumu: Eylem araştırması. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
ÇAKMAK, E. (2005). İlköğretim öğrencilerinin hipermetinsel okuma süreçlerinin incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.
ÇAKMAK, E. ve ALTUN A. (2008). İlköğretim öğrencilerinin hipermetinsel okuma süreçlerinin incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34, 63-74.
ÇİFTÇİ, Ö. ve TEMİZYÜREK, F. (2008) İlköğretim 5. sınıf öğrencilerinin okuduğunu anlama becerilerinin ölçülmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(9), 109-129.
ÇİFTÇİ, Ö., ÇEÇEN, M. A. ve MELANLIOĞLU, D. (2007). Altıncı sınıf Türkçe ders kitaplarındaki metinlerin okunabilirlik açısından değerlendirilmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 6(22), 206-219.
DAĞTAŞ, A. (2013). Öğretmenlerin basılı sayfa ve ekrandan okuma tercihleri ile eğitimde elektronik metin kullanımına yönelik görüşleri. Turkish Studies, 8(3), 137-161.
DEMİR, T. (2010). Türkçe öğretiminde anlama ve zihinde yeniden yapılandırma. Türklük Bilimi Araştırmaları, 27, 185-200.
DEMİREL, O. (2013). Madde analizi. www.egitim.aku.edu.tr/odemirel.ppt 20.01.2013 tarihinde erişim sağlanmıştır.
348
Musa ÖZEN & İhsan Seyit ERTEM
ERTEM, İ. S. (2010) The effect of electronic storybooks on struggling fourth-graders’reading comrehension. The Turkish Online Journal of Education Technology, 9(4), 140-155.
ESMER, B. (2013). Sınıf öğretmeni adaylarının elektronik ortamlarda okuma becerilerinin değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
ESMER, E. (2010). Okuma anlama becerisi ile yazılı anlatı metni üretme becerisinin etkileşimi: 6. Sınıf öğrenci metinleri üzerine betimsel bir çalışma. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
GEÇER, A. K. ve DAĞ, F. (2010). Üniversite öğrencilerinin bilgisayar okur-yazarlık düzeylerinin belirlenmesi: Kocaeli Üniversitesi örneği. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi. 7(1), 20-44.
GÜL, M. O. (2007). İlköğretim öğrencilerinin teknolojik bir araç ve öğretim aracı olarak bilgisayara karşı tutumlarının çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
GÜNEŞ, F. (2004). Okuma yazma öğretimi ve beyin teknolojisi. Ankara: Ocak Yayınları.
GÜNEŞ, F. (2007). Türkçe öğretimi ve zihinde yapılandırma. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
GÜNEŞ, F. (2009). Türkçe öğretiminde günümüz gelişmeleri ve yapılandırmacı yaklaşım. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 6(11), 1-21.
GÜNEŞ, F. (2010) Öğrencilerde ekran okuma ve ekranik düşünme. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(14), 1-20.
KAN, A. (2011). Madde ve test istatistikleri. Atılgan, H. (Editör). Eğitimde Ölçme Ve Değerlendirme. 5. Baskı. Ankara. Anı Yayıncılık, ss.23-81.
KARADENİZ, Ş. (2008). Bilişsel esnekliğe dayalı hipermetin uygulaması: sanal bilgisayar hastanesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(1), 135-152.
KARATAY, H. ve OKUR, S. (2012). Öğretmen adaylarının öyküleyici ve bilgilendirici metinleri özetleme becerileri. The Journal of Academic Social Science Studies. 5(7) 339-420.
KARATAY, H. (2007). İlköğretim Türkçe Öğretmeni adaylarının okuduğunu anlama becerileri üzerine alan araştırması. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
KARATAY, H. (2010). Türkçe Dersi öğretim araçlarında yapılandırmacılık: Metinler arasılık. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(14), 155–178.
Metinleri Ekrandan Okumanın Anlam Kurma Üzerine Etkisi 349
KAYA, D. (2008). Öğrencilerin okuduğunu anlamalarının çözümleme yöntemi ve ses temelli cümle yöntemine göre karşılaştırılması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Denizli.
KURUDAYLIOĞLU, M. ve TÜZEL, S. (2010). 21. Yüzyıl okuryazarlık türleri, değişen metin algısı ve Türkçe eğitimi. Türklük Bilimi Araştırmaları, 28, 283-298.
MADEN, S. (2012). Ekran okuma türleri ve Türkçe öğretmeni adaylarının ekran okumaya yönelik görüşleri. Dil Ve Edebiyat Eğitimi Dergisi, 1(3), 1-16.
MERDİVAN, E. (2007). Farklı metafor kullanımlarının hipermetin öğrenimine etkileri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI (2009). İlköğretim Türkçe Dersi öğretim programı ve kılavuzu (1- 5. Sınıflar). Ankara.
MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI (2012). Ortaokul ve İmam Hatip Ortaokulu okuma becerileri dersi öğretim programı. Ankara.
ÖZDEMİR, B. (2011). İlköğretim 1–5. sınıflar Türkçe ders kitaplarında kullanılan okuduğunu anlama sorularının incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
ÖZDEN, Y., M. YILDIRIM, S. ve YİĞİT, Y. (2000). Web tabanlı internet öğreticisi: Bir durum çalışması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19, 166-177.
PEKŞEN, M. (2011). İlköğretim öğretmenlerinin teknolojiyle öğrenme öğretme süreçlerini bütünleştirme düzeylerine ilişkin görüşlerinin belirlenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
SİDEKLİ, S. (2010a). İlköğretim 5. sınıf öğrencilerinin okuma ve anlama becerilerini geliştirme eylem araştırması). Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
TEMİZKAN, M. (2008). Bilişsel okuma stratejilerinin Türkçe derslerinde bilgiye dayalı metinlerin okuduğunu anlama üzerindeki etkisi. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28(2), 129-148.
TEMİZKAN, M. (2009). İlköğretim öğrencilerinin okuduğunu anlama düzeyleri ile yazılı anlatım beceri düzeylerinin karşılaştırılması. Milli Eğitim, 183.
TEMUR, T. (2003). Okunabilirlik (Readability) kavramı. Türklük Bililimi Araştırmaları. 13, 169-180.
TOSUNOĞLU, M. (2010). Farklı yazı stillerinin okuduğunu anlama sürecine etkisi Türklük Bilimi Araştırmaları, 27, 679-690.
350
Musa ÖZEN & İhsan Seyit ERTEM
TOSUNOĞLU, T. ve ÖZLÜK, Ö. Ö. (2011). Okunabilirlik ve ilköğretim 1. sınıf Türkçe ders kitabındaki düz yazı metinlerinin okunabilirlik açısından değerlendirilmesi Millî Eğitim, 189, 219-230.
TÜRKYILMAZ, M. ve BAŞARMAK, U. (2011). Ana dil öğretiminde hipermetin kullanımının okuduğunu anlamaya etkisi. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 23, 197-212.
TÜİK (2013). Hane halkı bilişim teknolojileri kullanım araştırması. http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=13569 15.12.2013 tarihinde alınmıştır.
ÜNAL, E. (2007). Metinler arası okumanın okuduğunu anlamaya etkisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
VARIŞ, Z. (2008). İlköğretim okullarındaki öğretmenlerin bilgi teknolojileri okuryazarlık düzeyleri ve bunları kullanma durumlarının belirlenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
YAMAN, H. ve DAĞTAŞ, A. (2013). Ekrandan okumanın okumaya yönelik tutuma etkisi. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 9(4), 314-333.
YILDIRIM, K. (2010). İş birlikli öğrenme yönteminin okumaya ilişkin bazı değişkenler üzerindeki etkisi ve yönteme ilişkin öğrenci-veli görüşleri. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
YILMAZ, M. (2008). Türkçede okuduğunu anlama becerilerini geliştirme yolları. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(9), 131-139.
YILMAZ, M. ve KÖKSAL, K. (2008). Tekrarlı okuma yönteminin okuduğunu anlamaya etkisi. Milli Eğitim. Sayı: 179.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com