You are here

TÜRKİYE’DE ÜRETKEN SERMAYE OLUŞUM SÜRECİNİN BİR BİLEŞENİ OLARAK YABANCI SERMAYE GİRİŞLERİ

Foreign Capital Inflows in Turkey as a Component of Formation Process of Productive Capital

Journal Name:

Publication Year:

DOI: 
http://dx.doi.org/10.23929/javs.137
Author NameUniversity of Author
Abstract (2. Language): 
The realization of capital accumulation and capitalist mode of production began in 1923 and continued until the 1960s. However, transition to the productive capital, which is of the utmost importance for the accumulation of capital has intensified in the 1960s. At first, it was aimed to develop productive capital in domestic market through a variety of government support within a protectionist environment. Then, after the slowing down of this strategy which was called import substitutive in the 1980s, industrial accumulation was canalized to the export. During the next decade it was tried to overcome the scarcity problem of the capital, which could not be achievedin form of foreign currency, by attracting portfolio investment to the country. In the 2000s, the transition of the capital accumulation to the sectors based on medium and high technology and high value added production were aimed. In all these periods, foreign capital inflows played an important role in Tukey. The aim of this study in this context is to analyze the effect of foreign direct investment on financing of the productive capital in Turkey from an historical perspective. Methodology employed herein is, by choosing sub-periods from Turkish Economy, to use the data belonging to sub-types of foreign capital investment. We conclude that state had been supporting foreign capital investment to overcome its financial constraints and there had been made a considerable progress in accumulation of productive capital.
Abstract (Original Language): 
Türkiye’de sermaye birikimi ve kapitalist üretim ilişkilerinin oluşumu, 1923 yılında başlamış ve 1960’lı yıllara kadar devam etmiştir. Bununla birlikte, kapitalist sermaye birikimi için başat öneme sahip üretken sermayeye geçiş 1960’lı yıllarda yoğunluk kazanmıştır. Öncelikle, üretken sermaye iç pazar koşullarında korumacı bir ortamda çeşitli devlet destekleriyle gelişmesi amaçlanmıştır. Sonrasında İthal ikameci olarak adlandırılan bu stratejinin tıkanmasıyla birlikte, 1980’li yıllarda, sınai birikim ihracata yönlendirilmiştir. İzleyen on yıl boyunca istenilen döviz biçimde sermayenin elde edilememesiyle birlikte, ülkeye portföy yatırımları çekilerek döviz biçiminde sermaye kıtlığı aşılmaya çalışılmıştır. 2000’li yıllara gelindiğinde sermaye birikimin orta ve yüksek teknolojiye dayalı sektörlere kayması ve yüksek katma değerli üretim amaçlanmıştır. Türkiye’de ele alınan tüm bu dönemlerde yabancı sermaye girişlerinin önemli bir rolü olmuştur. Bu bağlamda, çalışmanın amacı tarihsel süreç içinde, Türkiye’de üretken sermaye oluşumunun finansmanında yabancı sermaye yatırımlarının etkisini analiz etmektir. Yöntem olarak, Türkiye ekonomisindeki kritik alt dönemler seçilerek, yabancı sermaye yatırımlarının alt türlerine ait veriler kullanılmıştır. Çalışmada, devletin finansman kısıtını aşmak için yabancı sermaye hareketlerini desteklediği ve üretken sermaye oluşumunda önemli bir yol kat edildiği sonucuna ulaşılmıştır.
124
138

JEL Codes:

REFERENCES

References: 

Bayraktar, F. (2003). “Dünyada ve Türkiye’de Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımları”, Türkiye Kalkınma Bankası A.Ş. Genel Araştırmalar, GA/03-1-1: 1-80.
Boratav, K. (2001). “2000-2001 Krizinde Sermaye Hareketleri”, İşletme, İktisat ve Finans Dergisi, Cilt: 16, Sayı: 186: 7-17.
Boratav, K. (2006). Türkiye İktisat Tarihi: 1908-2005, İmge Yayınevi, Ankara.
Ekzen, N. (2009). Türkiye Kısa İktisat Tarihi: 1946’dan 2008’e, ODTU Yayıncılık, Ankara.
Ercan, F. & Gültekin-Karakaş, D. (2008). "Türkiye’de Uluslararasılaşma Sürecindeki Sermayenin Üretken ve Para Sermaye Arasındaki Zaman Yönelimli Stratejik Tercihi", İktisat İşletme ve Finans, No. 262: 35-55.
Ercan, F. (1998). “Neo-liberal Küreselleşme Sürecinde Türkiye’de Değişen Sermaye İçi Bileşenler”, İktisat Dergisi, Sayı: 378: 25-51.
Ercan, F., Gültekin-Karakaş, D. & Tanyılmaz, K. (2008). "Türkiye'de Sermaye Birikimi, Sanayileşme Politikaları ve Sektörel Değişimler". (Ed. Gülen Elmas Arslan), Çeşitli Yönleriyle Cumhuriyetin 85’inci Yılında Türkiye Ekonomisi, s.213-252, Gazi Üniversitesi Yayınları.
Gülalp H. (1987). Gelişme Staratejileri ve Gelişme İdeolojileri, Yurt Yayınları, İkinci Basım, Ankara.
Gültekin-Karakaş, D. & Ercan, F., (2014) “Financialization in Turkey: A Form of Dependency or an External Financing Strategy of Productive Capital?”, IIPPE the Fourth Annual Conference in Political Economy, Netherlands: 1-52.
Gültekin-Karakaş, D. (2009). Hem Hasımız hem Hısımız- Türkiye Finans Kapitalinin Dönüşümü ve Banka Reformu, Çev. Şahika Tokel, ISBN: 13:978-975-05-0680-2, İstanbul: İletişim Yayınları.
Gültekin-Karakaş, D., Hayta, G. & Hisarcıklılar, M. (2013). "Türkiye’de Sanayileşmenin Bir Bileşeni Olarak Doğrudan Yabancı Yatırım ve Dış Ticaret İlişkisi". (Ed. Ahmet Atıl Alıcı, Mehtap Hisarcıklılar, İpek İlkkaracan, Derya Gültekin Karakaş, Tolga Kaya), Ümit Şenesen’e Armağan Paylaşımlar: Sayılarla Türkiye Ekonomisi, s.299-337, Literatür Yayınları.
İnsel, A. & Sungur, N. (2003). “Sermaye Akımlarının Temel Makroekonomik Göstergeler Üzerindeki Etkileri: Türkiye Örneği- 1989:3-1999:4’’, Türkiye Ekonomi Kurumu Tartışma Metni, 2003/8: 1-29.
Kazgan, G. (2002). Tanzimattan 21.Yüzyıla Türkiye Ekonomisi, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 1. Baskı, İstanbul.
Kepenek, Y. & Yentürk, N. (2001). Türkiye Ekonomisi, Remzi Kitabevi, 12. Baskı, İstanbul.
Köymen, O. (2007). Sermaye Birikirken, Osmanlı, Türkiye, Dünya, Yordam Kitap, 2. Baskı, İstanbul.
Müsiad. (2013). “Güven Ekonomisinde Büyümenin Finansmanı, 2013 Türkiye Ekonomisi Raporu”, Araştırma Raporları: 83, http://www.musiad.org.tr/F/Root/Pdf/Ara%C5%9Ft%C4%B1rma%20 Raporlar%C4%B1/T%C3%BCrkiye%20Ekonomisi%20Rapolar%C4%B1/Turkiye_Ekonomisi_Raporu_2013.pdf.
Türkiye Sermaye Piyasaları Aracı Kurumları (TSPAK). (2013) “Türkiye Sermaye Piyasası 2013”, Araştırma Raporları, Mayıs, https://www.tspb.org.tr/wp-content/uploads/2015/06/TSP2012.pdf.
Türkiye Sermaye Piyasaları Aracı Kurumları (TSPAK). (2014) “Türkiye Sermaye Piyasası 2013”, Araştırma Raporları, Mayıs, https://www.tspb.org.tr/wp-content/uploads/2015/06/TSP_2013.pdf.
Yeldan, E. (2002). “Neoliberal Küreselleşme İdeolojisinin Kalkınma Söylemi Üzerine Değerlendirmeler”, Praksis Dergisi, Sayı 7: 19-34.
Javstudies.com Javstudies@gmail.com International Journal of Academic Value Studies
Javstudies.com Javstudies@gmail.com International Journal of Academic Value Studies
International Journal of Academic Value Studies ISSN:2149-8598 Vol: 2, Issue: 6 pp.1001-1111
International Journal of Academic Value Studies ISSN:2149-8598 Vol: 3, Issue: 9 pp. 124-138
139
Veri Kaynağı
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Elektronik Veri Dağıtım Sistemi, http://evds.tcmb.gov.tr/.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com