You are here

Bazı Ekmeklik Buğday (Triticum aestivum L.) Çeşitlerinin Tokat-Zile Koşullarında Verim ve Verim Komponentlerinin Belirlenmesi

Determination of Yield and Yield Components of Some Bread Wheat (Triticum aestivum L.) Varieties at Tokat-Zile Conditions

Journal Name:

Publication Year:

DOI: 
http://dx.doi.org/10.13002/jafag927
Abstract (2. Language): 
This study was conducted to determine bread wheat cultivars which were grown in Tokat-Zile vegetation conditions of some important agricultural and plant properties in 2013-2014 and 2014-2015 growing seasons. In the experiment, twenty bread wheat (Triticum aestivum L.) cultivars were used. The experiment was designed as a Randomized Complete Block Design with three replications. Seeds were sown with a density of 500 plants per square meter. Fertilizer rates were applied as 100 kg N and 60 kg P2O5 per hectare. All of the phosphorus fertilizer was applied at sowing while half the nitrogen fertilizer was given at sowing and the other half prior to jointing stage. In this study, heading period, maturity period, plant height, the number of spike per square meter, spike length, the number of seed per spike, spike yield, thousand seed weight, test weight and harvest index were evaluated. There were significant differences among cultivars for some evaluated characters. Acccording to the results of a two-year average; the highest grain yield (452.0 kg/da) were obtained from cultivar Bezostaja 1, while cultivar Yakar-99 has produced the lowest grain yield (258.4 kg/da). According to results, it was concluded that cultivars Sönmez-2001, Ekiz, Harmankaya and Konya 2002 was promising for Tokat-Zile conditions on high grain yields and yield components.
Abstract (Original Language): 
Araştırma, Tokat-Zile koşullarında bazı ekmeklik buğday çeşitlerinin önemli tarımsal ve bitkisel özelliklerini belirlemek amacıyla 2013-2014 ve 2014-2015 yetiştirme dönemlerinde yürütülmüştür. Araştırmada materyal olarak 20 ekmeklik buğday (Triticum aestivum L.) çeşidi kullanılmıştır. Deneme, tesadüf blokları deneme desenine göre üç tekerrürlü olarak kurulmuştur. Ekim sıklığı m2‘de 500 bitki olacak şekilde ayarlanmış olup hektara 100 kg N ve 60 kg P2O5 hesabıyla gübre verilmiştir. Azotun yarısı ekimle birlikte, diğer yarısı ise sapa kalkma dönemi öncesinde verilmiştir. Fosforun tamamı ekimle birlikte uygulanmıştır. Araştırmada başaklanma süresi, olgunlaşma süresi, bitki boyu, metrekarede başak sayısı, başak uzunluğu, başakta tane sayısı, tek başak verimi, bin tane ağırlığı, hektolitre ağırlığı ve hasat indeksi incelenmiştir. İncelenen özellikler bakımından çeşitler arasında önemli farklılıklar bulunmuştur. İki yıllık ortalama sonuçlara göre; en yüksek tane verimi 452.0 kg/da ile Bezostaja 1 çeşidinden elde edilirken Yakar-99 çeşidinden 258.4 kg/da ile en düşük tane verimi elde edilmiştir. Elde edilen sonuçlara göre, Tokat-Zile koşullarında verim ve verim komponentleri bakımından Sönmez-2001, Ekiz, Harmankaya ve Konya 2002 çeşitleri ön plana çıkmıştır.
FULL TEXT (PDF): 
119
132

REFERENCES

References: 

Akman, Z., Yılmaz, F., Karadoğan, T., Çarkçı, K., 1999.
Isparta Ekolojik Koşullarına Uygun Yüksek
Verimli Buğday Çeşit ve Hatlarının Belirlenmesi.
Türkiye 3. Tarla Bitkileri Kongresi, 15-20 Kasım,
Adana, S: 366-371.
Aktar, M., 2011. Bazı Ekmeklik Buğday Çeşitlerinde
Verim ve Kalite Özelliklerinin İncelenerek
Çanakkale Yöresine Uygun Olanların
Belirlenmesi. Yüksek lisans tezi. Çanakkale
Onsekiz Mart Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü
Tarla Bitkileri Anabilim Dalı, 52 sayfa.
Anonim, 2013a. İsrafın Ekonomik Boyutu ve
Kampanyayla Elde Edilen Kazanımlar.
(http://www.ekmekisrafetme.com/Pages/GenelBil
giler/IsrafinBoyutu2013.aspx)
Anonim, 2013b. Cereal crops. www.fao.org
Anonim, 2014.Türkiye İstatistik Kurumu .
Aydın, N., Bayramoğlu, H.O., Mut, Z., Özcan, H., 2005.
Ekmeklik Buğday (Triticum aestivum L.) Çeşit ve
Hatlarının Karadeniz Koşullarında Verim ve
Kalite Özelliklerinin Belirlenmesi. AÜZF Tarım
Bilimleri Dergisi, 11(3): 257-262.
Ayter, N.G., 2010. Üç Ekmeklik Buğday Çeşit Adayının
Kuru Koşullarda Tarımsal Özellikleri. Y. Lisans
Tezi, Eskişehir Osman Gazi Üniversitesi, Fen
Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı,
Eskişehir, 164 sayfa.
Beleggia R, Platani C, Nigro F, De Vita P, Cattivelli L,
Papa R, 2013. Effect of Genotype, Environment
and Genotype-by-Environment İnteraction on
Metabolite Profiling in Durum Wheat (Triticum
durum Desf.) grain. J. Cereal Sci. 57, 183-192.
Bilgin, A.Y., 1997. Üç Ekmeklik Buğday Çeşidinde Farklı
Kardeş Sayısının Verim ve Verim Unsurlarına
Etkisi. Trakya Üniv. Fen Bil. Ensti. Tarla Bitkileri
Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, 55 s.
Bilgin, O. ve Korkut, K. Z. 2005. Bazı Ekmeklik Buğday
Çeşit ve Hatlarının Tane Verimi ve Bazı Fenolojik
Özelliklerinin Belirlenmesi. Tekirdağ Ziraat
Fakültesi Dergisi, 2(1), 5765.
Blue, E.N., Mason, S.C., Sander, D.H., 1990. Influence of
Planting Date, Seeding Rate and Phosphorus Rate
on Wheat Yield. Agron. J. 82: 762-768.
Blum, A. 1988. Plant Breeding for Stres Environments.
CRC Press. Boca Raton. FL., pp: 223.
Cook, R.J., Veseth, R.J., 1991. Wheat Health
Management. The American Phytopathological
Society. St. Paul. Minnesota 55121, USA.
Mergoum ve ark., 2013.
Çağlar, Ö., Öztürk, A., Bulut, S., 2006. Bazı Ekmeklik
Buğday Çeşitlerinin Erzurum Ovası Koşullarına
Adaptasyonu. Atatürk Üniversitesi, Ziraat
Fakültesi Dergisi, 37(1): 1-7, Erzurum.
Çetin, Ö., Uygan, D., Boyacı, H., Öğretir, K., 1999. Kışlık
Buğdayda Sulama-Azot ve Bazı Önemli İklim
Özellikleri Arasındaki İlişkiler. Türkiye 3. Tarla
Bitkileri Kongresi, 15-20 Kasım 1999, Adana, Cilt
I, Genel ve Tahıllar, 151-156.
Doğan, Y., Kendal, E., 2012. Ekmeklik Buğday (Triticum
aestivum L.) Genotiplerinin Tane Verimi ve Bazı
Kalite Özelliklerinin Belirlenmesi. GOÜ, Ziraat
Fakültesi Dergisi, 29(1): 113-121.
Dokuyucu, T., Cesurer, L., Akkaya., A., 2001. Ekmeklik
Buğdayların Verim ve Kalite Komponentlerinin
İncelenmesi. Fen ve Mühendislik Dergisi, Cilt 4,
Sayı 1.
Düzgüneş, O., Kesici, T., Kavuncu, O. ve Gürbüz, F.,
1987. Araştırma ve Deneme Metotları (İstatistik
Metotları II). Ankara Üniv. Ziraat Fak. Yay. No:
1021, 381 s., Ankara.
Genç, İ, Ülger, A.C., Yağbasanlar, T. Kırtok, Y., Topal,
M., 1988. Çukurova Koşullarında Tritikale,
Buğday ve Arpanın Verim ve Verim Öğeleri
Üzerinde Kıyaslamalı Bir Araştırma. Çukurova
Üniv. Ziraat Fak. Degisi, 3(2): 1- 14.
Genç, İ., Yağbasanlar, T., Özkan, H., Kılınç, M., 1993.
Seçilmiş Bazı Makarnalık Buğday Hatlarının
Güneydogu Anadolu Bölgesi Sulu Koşullarına
Adaptasyonu Üzerinde Araştırmalar. Makarnalık
Buğday ve Mamulleri Sempozyumu Kitabı. S:
261-272, Ankara.
Gökmen, S., 1989. Tokat Yöresinde Sonbaharda Ekilen 28
Buğday Çeşit ve Hattında Verim ve Verim Öğeleri
Üzerinde Araştırmalar. Cumhuriyet Üniversitesi,
Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüsek Lisans Tezi.
Kendal, E., Doğan, Y., 2013. Ekmeklik Buğday (Triticum
aestivum L.) Genotiplerinin Tane Verimi ve Bazı
Kalite Özelliklerinin Belirlenmesi. GOÜ Ziraat
Fakültesi Dergisi, 2012, 29(1), 113-121.
Kıral, A.S., Çelik, A., 2012. Tokat- Kazova Koşullarında
Ekmeklik Buğday Çeşitlerinin (Triticum aestivum)
Verim ve Diğer Özelliklerine Ekim Zamanının
130
SAKİN ve ark./ JAFAG (2015) 32 (3), 119-132
Etkisi. GOÜ, Ziraat Fakültesi Dergisi, 2012, 29(1),
75-79.
Kırtok, Y., Genç, İ., Yağbasanlar, T., Çölkesen, M., 1988.
Tescilli Ekmeklik ve Makarnalık Buğday
Çeşitlerinin Çukurova Koşullarında Başlıca
Tarımsal Karakterleri Üzerine Araştırmalar.
Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi,
3(3). 98-106.
Korkut, K. Z., Ünay, A., 1987. Tahıllarda Başak Taslağı
Gelişimi ile Verim Öğeleri Arasındaki İlişkiler
Üzerine Araştırmalar. TÜBİTAK, Türkiye Tahıl
Sempozyumu, 6-9 Ekim, Bursa, TOAG: 329-336.
Korkut, K. Z., Başer, İ., Bilgin, O., 2001. İleri Ekmeklik
Buğday Hatlarının (T.aestivum L.) Verimi ve Bazı
Agronomik Karakterler Yönünden
Değerlendirilmesi. Türkiye IV.Tarla Bitkileri
Kongresi, Cilt I, Tahıllar ve Yemeklik Tane
Baklagiller, 99-104, 17-21 Eylül, Tekirdağ.
Kün, E., Avcı, M., Uzunlu, V., Zencirci, N., 1995. Serin
İklim Tahılları Tüketim Projeksiyonları ve Üretim
Hedefleri. TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası, 4.
Türkiye Ziraat Mühendisleri Teknik Kongresi 9-
13 Ocak, 417-429, Ankara.
Kün, E., 1996. Tahıllar-I (Serin İklim Tahılları). Ankara
Üniv. Ziraat Fakültesi Yayınları, Yayın No:1451,
Ankara.
Mut, Z., Aydın, N., Özcan, H., Bayramoğlu, O., 2005.
Orta Karadeniz Bölgesinde Ekmeklik Buğday
Genotiplerinin Verim ve Bazı Kalite Özelliklerinin
Belirlenmesi, GOÜ. Ziraat Fak. Der. 22 (2), 85-93.
Bilgin ve Korkut., 2005.
Mut,Z., Albayrak, S., Töngel, Ö., 2006. Tritikale
(Triticosecale Wittmack) Hatlarının Tane Verimi
ve Bazı Özelliklerinin Belirlenmesi. Ankara
Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Tarım Bilimleri
Dergisi, 12(1):56-64.
Nacar, A., 1995. Kahramanmaraş Koşullarında Bazı
Ekmeklik Buğday Çeşitlerinin Verim ve Verim
Unsurlarının İncelenmesi. Kahramanmaraş Sütçü
İmam Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla
Bitkileri Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi,
Kahramanmaraş.
Naneli, İ., 2014. Tokat- Kazova Şartlarında Bazı Ekmeklik
Buğday (Triticum aestivum) Çeşitlerinin Verim ve
Kalitelerinin Belirlenmesi. Y. Lisans Tezi,
G.O.P.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri
Ana Bilim Dalı, Tokat, 57 sayfa.
Naneli İ, Sakin M.A, Kıral A.S, 2015. Tokat-Kazova
Şartlarında Bazı Ekmeklik Buğday (Triticum
aestivum L.) Çeşitlerinin Verim ve Kalite
Özelliklerinin Belirlenmesi. GOÜ. Ziraat Fak. Der.
32(1), 91-103.
Oktay, E., 2006. Orta Karadeniz Geçit Bölümünde
Yetiştirilebilecek Ekmeklik (Triticum aestivum L.)
Buğday Çeşitlerinde Verim, Verim Unsurları ve
Kalite Kriterlerinin Belirlenmesi Üzerine Bir
Araştırma. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Fen
Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 65 sayfa,
Samsun.
Özen, S., 2014. Yozgat Ekolojik Koşullarında Bazı
Ekmeklik Buğday Çeşitlerinin Verim ve Kalite
Özelliklerinin Belirlenmesi. Y. Lisans Tezi,
Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen Bilimleri
Enstitüsü, Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı, Isparta,
85 sayfa.
Özen, S., Akman, Z., 2015. Yozgat Ekolojik Koşullarında
Bazı Ekmeklik Buğday Çeşitlerinin Verim ve
Kalite Özelliklerinin Belirlenmesi. Süleyman
Demirel Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 10
(1):35-43.
Özkaya, H. Kahveci, B. 1990. Tahıl ve Ürünleri Analiz
Yöntemleri. Gıda Teknolojisi Derneği Yayınları,
No:14, Ankara, 152 Sayfa.
Özseven, İ., Bayram, E., 2003. Kate A-1 ve Marmara-86
Ekmeklik Buğday Çeşitlerinde N ve P2O5
Dozlarının Verim ve Verim Öğelerine Etkileri.
Arastirma.tarim.gov.tr/misir/belgeler.
Öztürk, İ., Avcı, R., 2011. Ekmeklik Buğday (Triticum
aestivum L.) Hatlarının Bazı Tarımsal, Fizyolojik
Özellikleri İle Stabiliteleri ve Performanslarının
Belirlenmesi. 10. Tarla Bitkileri Kongresi. Konya ,
725-732.
Pearson, C.H., 1994. Performance of Fall and Spring
Planted Durum Wheat in Western Colorado.
Agron. J. 86: 1054-1060.
Peterson, C.J., Graybosch, R.A., Boenziger, P.S.,
Grambacher, A.W., 1992. Genotype and
Environment Effects on Quality Characteristics of
Hard Red Winter Wheat. Crop Science, 32: 98-
103.
Preiffer, W.H., Sayre, K.D., Payne, T.S., 2001. Increasing
Durum Wheat Yield Potential and Yield Stability.
Proceeding of the Warren E. Kronstad Symposium
CIMMTY 15-17 March, p. 120-123
Rozbicki J, Ceglinska A, Gozdowski D, Jakubczak M,
Cacak G, Madry W, Golba J, Piechocinski M,
Sobczynski G, Studnicki M, Drzazga T, 2015.
Influence of The Cultivar, Environment and
Management on The Grain Yield and Bread-
Making Quality in Winter Wheat. J. Cereal Sci.
61, 126-132.
Sade, B., Topal, A., Soylu, S., 1999. Konya Sulu
Koşullarında Yetiştirilebilecek Makarnalık
Buğday Çeşitlerinin Belirlenmesi. Orta
Anadolu’da Hububat Tarımının Sorunları ve
Çözüm Yolları Sempozyumu, 8-11 Haziran,
Konya, S: 9196.
Sakin, M.A., Yıldırım, A., Gökmen, S., 2004. Tokat
Kazova Koşullarında Bazı Makarnalık Buğday
Genotiplerinin Verim, Verim Unsurları ile Kalite
Özelliklerinin Belirlenmesi. A.Ü. Ziraat Fakültesi
Tarım Bilimleri Dergisi, 10 (4): 481-489.
Schuler, S.F., Bacon, R.K., Gbur, E.E., 1994. Kernel and
Spike Character Influence on Test Weight of Soft
Red Winter Wheat. Crop Sci. 34: 1309-1313.
Sencar, Ö., Gökmen, S., Sakin, M.A., 1998. Tokat Artova
Koşullarında Triticale, Buğday ve Çavdarın Verim
ve Verim Unsurları Üzerinde Bir Araştırma.
Gaziosmanpaşa Üniv. Ziraat Fak. Dergisi, 15 (1):
187-199.
Sezen, S. M., 1993. Çukurova Koşullarında Buğdayda Su-
Verim İlişkilerinin Belirlenmesi ve CERES-Wheat
Bitki Büyüme Modelinin Test Edilmesi. Çukurova
Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek
Lisans Tezi, 101 sayfa, Adana.
131
SAKİN ve ark./ JAFAG (2015) 32 (3), 119-132
Şengün, B., 2006. Ekmeklik Buğday Yeni Islah Hatlarında
Bazı Agronomik ve Kalite Özellikleri. Adnan
Menderes Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü,
Yüksek Lisans Tezi, 79 sayfa, Aydın.
Sharma, R.C., 1994. Early Generation Selection for Grain-
Filling Period in Wheat. Crop Sci. 34:945-948.
Simane, B., Struik, P.C., Nachit, M.M., Peacock, J.M.,
1993. Ontogenetic Analysis of Yield Components
and Yield Stability of Durum Wheat in Water-
Limited Environments. Euphytica 71:211-219.
Şahin, M., Aydoğan, S., Göçmen Akçacık, A., Taner, S.,
2005. Orta Anadolu için Geliştirilmiş Bazı
Ekmeklik Buğday Genotiplerinin Alveograf
Analizi Yönünden Değerlendirilmesi. Bahri
Dağdaş Uluslararası Tarımsal Araştırma Enstitüsü
Müdürlüğü, Konya, Bitkisel Araştırma Dergisi, 2:
1–9.
Toklu, F., Yağbasanlar, T., H. Özkan, 1999. Ekmeklik
Buğdaylarda (T. aestivum L.) Hektolitre Ağırlığı
ile Tanenin Fiziksel ve Kalite Özelikleri
Arasındaki İlişkilerin Saptanması Üzerine Bir
Araştırma. Türkiye II Tarla Bitkileri Kongresi, 25-
27 Eylül, Samsun, S: 339-442.
Turan, İ. 2008. Kahramanmaraş Koşullarında Bazı
Buğday, Arpa ve Tritikale Çeşitlerinin Verim ve
Verim Özelliklerinin Belirlenmesi. KSÜ, Ziraat
Fakültesi, Yüksek Lisans Tezi.
Yıldırım, M.B., Budak, N., Bulut, S., 1999. Ekmeklik
Buğdaylarda Hasat İndeksine Dayalı Seleksiyonun
Verim ve Verim Komponentleri Üzerine Etkileri.
Türkiye 3. Tarla Bitkileri Kongresi, 15-18 Kasım,
Adana, S: 64-69.
Yıldırım, A., Sakin, M.A., Gökmen, S. 2005. Tokat-
Kazova Koşullarında Bazı Ekmeklik Buğday Çeşit
ve Hatlarının Verim ve Verim Unsurları
Yönünden Değerlendirilmesi. Gaziosmanpaşa
Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 22(1): 63-72.
Yurtsever, N., 1984. Deneysel İstatistik Metotları. Toprak
ve Gübre Araştırma Enstitüsü Yayınları, Genel
Yayın No: 56. Ankara.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com