You are here

GÖÇ VE KENT(Lİ)LEŞME BAĞLAMINDA TAZİYE EV(LER)İNİN TOPLUMSAL, KÜLTÜREL VE MEKÂNSAL DÖNÜŞÜMLERİ―DİYARBAKIR KENT ÖRNEĞİ

SOCIAL, CULTURAL AND SPATIAL TRANSFORMATIONS OF CONDOLENCE HOUSE(S) IN THE CONTEXT OF MIGRATION AND URBANIZATION–CASE STUDY OF THE CITY OF DIYARBAKIR

Journal Name:

Publication Year:

DOI: 
http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.11828
Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
Diyarbakır has a traditional city character together with its economic, cultural and social structure creating awareness among the cities of the Southeastern Anatolian region. Being exposed to an involuntary rural migration due to regional problems, the city hosts new spatial transformations coming into existence in the appearance of religious, cultural and social values forming the social system. Embodying in with the impulse of rural migration in the plane of urban layers, “condolence houses” have been patterns of traditional life retaking shape. Condolence houses have been the reference points of also urban life, which reveal the relationships of social layers at group level in spatial formation, in terms of people coming together around a humanitarian pain shared. Transforming to an absolute reality in the world of human being, “death” points out an inevitable result in the creation of every living creature. Hinted with various meanings in the context of divine religions and other beliefs, “death” emphasizes the beginning of a life imagined in the eternal or next world rather than the reality of extinction. Shaping the cultural arrangement of social life, values make room for rituals and traditions shared in the memory of people tectonically in relation to the reality of death. Death and condolence, to which a religious meaning is attributed in the imagination of a cultural and psychological fact, contribute people to come together and share their pains.
Abstract (Original Language): 
Diyarbakır, Güneydoğu Anadolu bölge kentleri arasında farkındalık yaratan iktisadi, kültürel ve toplumsal yapısıyla birlikte geleneksel bir kent karakterine sahiptir. Bölgesel sorunlar nedeniyle iradi olmayan kırsal bir göçe maruz kalan kent, toplumsal dizgeyi oluşturan dinsel, kültürel ve sosyal değerlerin tezahüründe ortaya çıkan yeni mekânsal dönüşümlere ev sahipliği yapmaktadır. Kentsel katmanların düzleminde kırsal göçün itkisiyle dışa vuran “taziye evleri”, geleneksel yaşamın yeniden biçim alan örüntüleri olmuştur. Taziye evleri, bölüşülen insani bir acının etrafında bir araya gelen insanların; mekânsal biçimlenmede toplumsal katmanların grupsal düzeydeki ilişkilerini ortaya koyan ve aynı zamanda da kentsel yaşamın birer nirengi noktaları olmuşlardır. Beşeri bir varlık olan insanın dünyasında mutlak bir gerçeğe dönüşen “ölüm”, her canlının fıtratında kaçınılmaz bir sonucu işaret etmektedir. Semavi dinler ile diğer inançların bağlamında farklı anlamlar atfedilen “ölüm”, yok olmanın gerçeğinden öte; bengi ya da öteki dünyada tahayyül edilen bir yaşamın başlangıcına vurgu yapmaktadır. Toplumsal hayatın kültürel dizgesine yön veren değerler, tektonik olarak insanların hafızasında ölüm gerçeğine dair paylaşılan ritüellere ve geleneklere yer açar. Kültürel ve psikolojik bir olgunun tasavvurunda dinsel bir anlam yüklenen ölüm ve taziye, insanların bir araya gelmesine ve acılarının paylaşılmasına veçhe olur.
457
476

REFERENCES

References: 

Assmann, Jan (2001), Kültürel Bellek, Çev. Ayşe Tekin, Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
Baş, Münire Kevser (2010). “Sezai Karakoç Şiirinde Ölüm/Death in Sezai Karakoc’s Poetry”, TURKISH STUDIES-International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic-,Volume 5/1 Winter 2010, www.turkishstudies.net, DOI Number: 10.7827/TurkishStudies.1221, p. 774-818.
Cansever, Turgut (1996), “Şehir”, Kent ve Kültürü, Cogito, Yapı Kredi Yayınları(YKY)-Üç Aylık Düşünce Dergisi, Sayı 8, s. 125-130.
Chambers, Iain (2005), Göç, Kültür, Kimlik; Çev. İsmail Türkmen, Mehmet Beşikçi, Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
Chasin, Barbara (1971), “Neglected Variables in the Study of Death Attitudes”, The Sociological Quarterly, Vol. 12, No. 1 (Winter), s. 107-113.
Cihan, Ahmet (2006), “Diyarbakır’da Ölüm Sonrasında Gerçekleştirilen Taziye Geleneği ve Seremoniler”, SBArD (Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi), Sayı 7, s. 1-23.
Dikmen, Alaattin (2015), “Değişik Din ve Mezhep Müntesiplerinin Ölümle Gelen Sosyal Birliktelik Algıları ve Ölümü İçselleştirme Uygulamaları (Diyarbakır Örneği)”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi (The Journal of International Social Research), Cilt: 8, Sayı: 40, s. 458-465.
Ertan, Mustafa Hakkı (2012), “Sosyolojik Açıdan Batman ve Yöresindeki “Taziye Geleneği” ve Bu Geleneğin Anadolu Taziye Kültürü ile Karşılaştırılması”, Batman University, Journal of Life Sciences, Volume 1, Number 1, s. 949-962.
Karaman, Hayreddin; Bardakoğlu, Ali; Apaydın, yunus (1998), İlmihal I, Diyanet İşleri Başkanlığı, Ankara.
Kaya, Bayram Ali (2009). “Murâd-Nâme ve Muhammediye Mesnevîlerinde Ölüm Temi / Theme of Death in the Matnawis of Murad-Namah and Muhammadiyah”, TURKISH STUDIES-International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic-,Volume 4/7 (Klâsik Türk Edebiyatında Mesnevî Özel Sayısı - Prof. Dr. Halûk İpekten Anısına) Summer 2009, www.turkishstudies.net, DOI Number: 10.7827/TurkishStudies.910, p. 326-352.
Keyder, Çağlar; Üstündağ, Nazan (2006), “Doğu ve Güneydoğu Anadolu’nun Kalkınmasında Sosyal Politikalar”, Doğu ve Güneydoğu Anadolu’da Sosyal ve Ekonomik Öncelikler, TESEV Araştırması, İstanbul, s. 90-149.
Göç ve Kent(li)leşme Bağlamında Taziye Ev(ler)inin Toplumsal, Kültürel… 475
Turkish Studies
International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 12/13
Kurmuş, Orhan (2006), “Doğu ve Güneydoğu Anadolu İçin Öncelikli Sosyal ve Ekonomik Politika Önerileri”, Doğu ve Güneydoğu Anadolu’da Sosyal ve Ekonomik Öncelikler, TESEV Araştırması, İstanbul, s. 12-27.
Parin, Suvat; Bilgili, Ahmet Emre; Menak, Zekeriya (2012), “Kent(li)leşme Pratiğinde Yeni Bir Olgu: Taziye Evleri ve Farklılaşan Sosyo-Kültürel Pratikler”, YDÜ Sosyal Bilimler Dergisi/Journal of Social Sciences, Cilt V, Sayı 2, s. 212-229.
Sağır, Âdem (2013), “Ölüm, Kültür ve Kimlik: Iğdır Ölü Bayramı ile Meksika Ölü Günü Örneği”, Milli Folklor, Yıl 25, Sayı 98, s. 125-137.
Sami, Kamuran (2009), “Zorunlu Göçle Yüzleşirken; Kentsel Bağlamda Ortaya Çıkan Kültürel ve Toplumsal Ayrışma: Diyarbakır Kent Örneği”, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 8, Sayı 30, s. 250-265.
Subaşı, Necdet (2003), “Kültürel Mirasın Çeşitliliği ve Seçicilik Sorunu”, Doğu-Batı Dergisi, Yıl 7, Sayı 25, s. 135-144.
Şahin, Mehmet Cem (2016), “Antropoloji ve Din: Tarihsel ve Kuramsal Temeller”, Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, s. 451-473.
Talas, Mustafa (2009), “Mehmet Eröz’de Ölüm Adetleri Üzerine Bir Araştırma”, ZfWT (Zeitschrift für die Welt der Türken), Vol 1, No 2, s. 57-68.
Ulu, Ali; Karakoç, İlknur (2004), “Kentsel Değişimin Kent Kimliğine Etkisi”, Planlama/3, s. 59-66.
Yanık, Medaim; Vahip, Işıl; Köse, Samet (2005), “Condolence Houses in Şanlıurfa: Fading Away of A Tradition and A Creative Attempt to Preserve It”, Death Studies, 29, s. 65-74.
Yıldız, Mehmet Zeydin; Bayram, Süreyya (2008), “GAP Bölgesi’nde Kentleşme Hareketleri (1927-2000)”, Doğu Coğrafya Dergisi/19, s. 301-324.
Yoder, Don (2004), “Halk Yaşamı”, Çev. Ayça Yavuz, Milli Folklor, Yıl 16, Sayı 63, s. 98-231.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com