Buradasınız

Türkçe Öğretiminde Kavram Haritalarının Kullanılması Üzerine Kuramsal Bir Çalışma

A Theoretical Study on Using Concept Maps in Turkish Language Education

Journal Name:

Publication Year:

Abstract (2. Language): 
The Elementary Turkish Language Course Education Program (6th, 7th and 8th grades) (TLCEP) which is based on constructivist learning theory is centered on to train the desired members of our era and requires to use the new teaching methods and techniques. In the course books that prepared according to this program, reading, resting, speaking and writing skill of learners are considered important. The concept maps are one of the techniques that individuals can use to give meaning and analyze what they read and listen, figure out the auxiliary and main themes, associate the concepts and realize permanent and transferrable meaningful learning. Even changes and innovations come true for the purpose of training individuals required by our era in accordance with the learning theory which is adopted in our education program; troubles are shown up in practice. While our teachers are trying to adopt the changes and innovations, they face to face with lots of troubles caused by attitudes that arising from their habits and the lack of practical information. The concept map technique, which has been using by developed countries for a long time, was just started to use in our country. For this reason, it is considered that our teachers and students don’t have enough information about this technique. The aim of this study is to introduce the concept maps, which provides students to use their mental skills, about to use in different education fields. In the study, ‘document examination’ method, which is one of qualitative research methods, was used. Consequently, it is suggested that the use of concept maps by Turkish language teachers in concept teaching, understanding the reading or listening, developing meaningful / overall writing skills, expressing the feelings and thoughts in speaking and writing, eliminating concept delusion and evaluating learning activities, will be effective in terms of realization of meaningful learning on students.
Abstract (Original Language): 
Yapılandırmacı öğrenme kuramına dayalı İlköğretim Türkçe Dersi Öğretim Programı (6,7,8. Sınıflar) (TDÖP), çağımızın istenilen bireylerini yetiştirme konusunda öğrenen merkezlidir ve, yeni öğretim yöntem ve tekniklerini kullanmayı zorunlu kılmaktadır. Bu programa göre hazırlanan ders kitaplarında da öğrenenlerin okuma, dinleme, konuşma ve yazma becerilerinin gelişimine önem verilmektedir. Bireylerin okuduklarını veya dinlediklerini anlamlandırabilmesi, çözümleyebilmesi, yardımcı ve ana fikirleri çıkarabilmesi, kavramları ilişkilendirebilmesi, kalıcı ve transfer edilebilir anlamlı öğrenmelerin gerçekleşebilmesi amacıyla kullanılabilecek tekniklerden biri de kavram haritalarıdır. Öğretim programlarımızda benimsenen öğrenme kuramları doğrultusunda çağımızın gerektirdiği bireyleri yetiştirme amacıyla değişim ve yenilikler gerçekleşse de uygulama boyutunda sorunlar ortaya çıkmaktadır. Bu değişim ve yeniliklere uyum sağlamaya çalışan öğretmenlerimiz alışkanlıklarından kaynaklanan tutumlardan ve uygulamaya dönük bilgi eksikliğinden dolayı birçok sıkıntıyla karşı karşıya kalmaktadırlar. Gelişmiş ülkelerde uzun süredir kullanılmakta olan kavram haritası tekniği ülkemizde daha yeni kullanılmaya başlanmıştır. Bu yüzden öğretmen ve öğrencilerimizin bu teknik hakkındaki bilgilerinin yeterli olmadığı düşünülmektedir. Bu çalışmanın amacı, Türkçe öğretmenlerine öğrencilerin zihinsel becerilerini kullanmalarını sağlayan kavram haritalarının, farklı öğrenme alanlarında kullanılmak üzere tanıtılmasıdır. Araştırmada, nitel araştırma yöntemlerinden biri olan "doküman incelemesi" yöntemi kullanılmıştır. Sonuç olarak; kavram haritalarının kavram öğretiminde, okunanların veya dinlenenlerin anlaşılmasında, anlamlı/bütünsel yazma becerilerinin geliştirilmesinde, duygu ve düşüncelerini etkili bir dille gerek konuşma gerekse yazı diliyle ifade edilmesinde, kavram yanılgılarının giderilmesinde ve öğretimin etkiliğinin değerlendirilmesinde Türkçe öğretmenleri tarafından kullanılmasının öğrencilerde anlamlı öğrenmenin gerçekleşmesi açısından etkili olacağı önerilmektedir
13
33

REFERENCES

References: 

Acar, Ö. (2012). İlköğretim ikinci kademe Türkçe öğretiminde proje ve performans görevlerinin işlevselliği ile ilgili bir araştırma (Kars ili örneği). Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Erzincan Üniversitesi.
Acat, B. (2003). Kavram haritasının Türkçe öğretiminde kullanımı. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 34, 168-193.
Acat, M.B. (2008). Effectiveness of concept maps in vocabulary instruction. Eurasian Journal of Educational Research, 33, 1-16.
Yıl, Dil ve Edebiyat Eğitimi Dergisi, 2(7), 13-34.
Year, Journal of Language and Literature Education, 2(7), 13-34.
29
Açıkgöz, K. (2003). Aktif öğrenme. İzmir: Eğitim Dünyası Yayınları.
Akbaş, O. (2009). Bireysel Öğrenme amacıyla hazırlanan metinlerde açıklama ve kavram haritası kullanımının akademik başarıya etkisi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, XXII(2), 313-326.
Akyol, H. (2006). Yeni programa uygun Türkçe öğretim yöntemleri. Ankara: Kök Yayıncılık.
Altunkaya, H. (2010). Eski ve yeni II.kademe Türkçe dersi öğretim programları ve ders kitaplarında dil bilgisi öğretiminin karşılaştırılması. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Selçuk Üniversitesi.
Anderson-Inman, L. & Horney, M. (1996). Computer-based concept mapping:Enhancing literacy with tools for visual thinking. Journal of Adolescent & AdultLiteracy, 40(4), 302-306.
Anılan, H., Genç, B. & Göl Dede D. (2011). Destekleyici ek metin çalışmalarının kırsal kesim öğrencilerinin kelime kazanım düzeylerine etkisi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(I), 43-57.
Arslan, A., Orhan, S. & Kırbaş, A. (2010). Türkçe dersinde yapılandırmacı öğrenme yaklaşımının uygulanmasına ilişkin yönetici görüşleri. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14 (1): 85-100.
Atasayar, A. (2008). Kavram öğretimi sürecine yönelik içerik geliştirme aracının tasarlanması ve kullanışlılığı. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Hacettepe Üniversitesi.
Ault, R. A. (1985). Concept mapping as a study strategy in earth science. Journal of College Science Teaching, 15(1).
Aydın Yılmaz, Z. (2007). Sınıf öğretmenlerine Türkçe öğretimi. Ankara: Nobel Yayınları.
Aytekin, Y. (2007). İlköğretim birinci kademe 4. ve 5. sınıf Türkçe ders kitaplarının ilköğretim kurumları türkçe öğretiminin amaçlarına uygunluğunun incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Niğde Üniversitesi.
Bağcı, D.Ş. & Temizkan, M. (2006). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin Türkçe öğretmenlerinden beklentileri. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, Güz, 4(4), 477-498.
Belet, D.Ş. (2005). Öğrenme stratejilerinin okuduğunu anlama ve yazma becerileri ile Türkçe dersine ilişkin tutumlara etkisi. Yayınlanmamış doktora tezi. Anadolu Üniversitesi.
Bogdan, R. C. & Biklen, S. K. (2007). Qualitative research for education: An introduction to theory and methods. (5th edition). Boston: Allyn and Bacon.
Boyle, T. (1997). Desing for multimedia learning. Europe: Prentice Hall.
Briscoe, C. & LaMaster, S.U. (1991). Meaningful learning in college biology through concept mapping. The American Biology Teacher, 53 (4), 214-219.
Budak, Y. (2000). Sözcük öğretimi ve sözlüğün işlevi. Dil Dergisi, 92, 19-26.
Yıl, Dil ve Edebiyat Eğitimi Dergisi, 2(7), 13-34.
Year, Journal of Language and Literature Education, 2(7), 13-34.
30
Chang, S. N. (2007). Externalising students’ mental models through concept maps. Journal of Biological Education, 41(3), 107-112.
Chang, S. L. & Chang, Y. (2008). Using online concept mapping with peer learning to enhance concept application. The Quarterly Review of Distance Education, 9(1), 17-27.
Demir, C. & Yapıcı, M. (2007). Ana dili olarak Türkçenin öğretimi ve sorunları. Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt:IX, Sayı:2, Aralık, 177-192.
Durukan, E. & Maden, S. (2010). Kavram haritaları ile not tutmanın ilköğretim öğrencilerinin dinlediğini anlama becerisi üzerine etkisi. ODÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 1(2), ISSN: 1309-9302.
Evrekli, E., İnel, D. & Balım, A. G. (2012). Fen ve teknoloji öğretiminde kavram ve zihin haritası kullanımının öğrencilerin kavramları anlama düzeyleri ile fen ve teknolojiye yönelik tutumları üzerindeki etkileri. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(1), 229-250.
Gould, J. S. (2007). Dil becerilerinin öğrenimi ve öğretimine oluşturmacı bir perspektif. C. Twomey Fosnot, (Ed.). (Çev.Ed. S. Durmuş) Yapılandırmacılıkta teori, perspektifler ve uygulama. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Gökçegöz Karatekin, N., Alpaslan D. & Işılak H. (2005). Oyun ve etkinliklerle Türkçe. İstanbul: Nobel Yayın–Dağıtım.
Güneş, F. (2013). Türkçede metin öğretimi yerine metinle öğrenme. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Türkçenin Eğitimi Öğretimi Özel Sayısı, 6(11), ISSN: 1308–9196
Güneyli, A. (2007). Etkin öğrenme yaklaşımının anadili eğitiminde okuma ve yazma becerilerini geliştirmeye etkisi. Yayınlanmamış doktora tezi. Ankara Üniversitesi.
Gürbüz, R. (2006). Olasılık konusunun öğretiminde kavram haritaları. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(2), 133-151.
Güven, A.Z. (2011). İlköğretim II. kademe Türkçe dersi öğretim programına ilişkin öğretmen görüşleri. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 29, 121-133.
Heinze-Fry, J. A. & Novak, J. D.(1990). Concept mapping brings long-term movement toward meaningful learning. Science Education, 74 (4) 461-472.
Hill, L. H. (2008). Concept mapping to encourage meaningful student learning. Adult Learning, 16(3/4), 7-13.
Hough, S., O’Rode, N., Terman, N. & Weissglass, J. (2007). Using concept maps to assess change in teachers’ understandings of algebra: A respectful approach. Journal of Mathematics Teacher Education, 10(1), 23-41.
Jacobs-Lawson, J. M. & Hershey, D. A. (2002). Concept maps as an assessment tool in psychology courses. Teaching of Psychology, 29(1), 25-29.
Yıl, Dil ve Edebiyat Eğitimi Dergisi, 2(7), 13-34.
Year, Journal of Language and Literature Education, 2(7), 13-34.
31
Jegede, O. J., Alaiyemola, F. F. & Okebukola, P. A. O. (1990). The effect of concept mapping on students' anxiety and achievement in biology. Journal of Research in Science Teaching, 27(10) 951-960.
Kaptan, F. (1998). Fen öğretiminde kavram haritası yönteminin kullanılması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14: 95-99.
Kaşlı, A. F., Aytaç, V. & Erdur, G. (2001). Kavram haritalama. Ege Eğitim Dergisi, 1, 127-136.
Kapulu, A. & Karaca, A. (2012). İlköğretim Türkçe 7 ders kitabı. Ankara: Koza Yayın Dağıtım.
Kavcar, C., Oğuzkan, F. & Sever, S. (1995). Türkçe öğretimi-Türkçe ve sınıf öğretmenleri için. Ankara: Engin Yayınevi.
Kılıç, Y. (2005). İlköğretim okullarında Türkçe eğitimi ile ilgili problemler üzerine bir araştırma. Kastamonu Eğitim Dergisi, 13, 81-92.
Kılınç, A. (2007). Bir öğretim stratejisi olarak kavram haritalarının kullanımı. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi, IV(II), 21-48.
Kırkkılıç, H.A., Maden, S., Şahin, A. & Girgin, Y. (2011). Kavram haritalarının okuduğunu anlama ve kalıcılık üzerine etkisi. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, Cilt: 1, Sayı: 4.
Kinchin, I. M., De-Leij, F. A. A. M. & Hay, D. B. (2005). The evolution of a collaborative concept mapping activity for undergraduate microbiology students. Journal of Further and Higher Education, 29(1), 1-14.
Korukcu, A. (2007) Kavram haritalarının din öğretiminde kullanımı (ilköğretim din kültürü ve ahlak bilgisi dersi 7. sınıf 1. ünite Kur’an-I Kerim’i tanıyalım ünitesi örneğinde bir uygulama örneği). Yayınlanmamış doktora tezi. Ankara Üniversitesi.
Liu, X. (2004). Using concept mapping for assessing and promoting relational conceptual change in science. Science Education, 88(3), 373-396.
Martin, R. E. (1994). Teaching science for all children (pp. 82-91). Boston: Allyn & Bacon.
MEB (2006). İlköğretim Türkçe dersi (6, 7, 8. sınıflar) öğretim programı. Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları.
McAleese, R. (1999). Concept mapping – a critical review. Innovations in Education & Training International, 36 (4), 351-360.
Novak, J. D. & Gowin, D. B. (1984). Learning how to learn. USA: Cambridge University Press.
Novak, J.D. (1998). Learning, creating and using knowledge: Concept maps as facilitativetools in schools and corporations. Mahwah, New Jersey, London: Lawrence Erlbaum Associates, Publishers.
Novak, Joseph D. & Canas, Alberto J. (2007). Theoretical origins of concept maps, how to construct them, and uses in education. Reflecting Education, 3(1), 29-42.
Yıl, Dil ve Edebiyat Eğitimi Dergisi, 2(7), 13-34.
Year, Journal of Language and Literature Education, 2(7), 13-34.
32
Orlich, D.C., Harder, R.J., Callahan, R.C., Trevisan, M.S. & Brown, A. H. (2004). Teaching strategies –a guide to effective ınstruction. Seventh Edition. Boston-New York: Houghton Mifflin Company.
Özatalay, H. (2007). İlköğretim I. kademe Türkçe öğretim programında öğrencilere kazandırılması hedeflenen temel becerilerin ders kitaplarında kullanılmasına ilişkin durum çalışması. Yayınlanmamış doktora tezi. Marmara Üniversitesi.
Özbay, M. (2003). Türkçe öğretiminde hedef–araç ilişkisinin ders kitabı örneğinde değerlendirilmesi. Türklük Bilimi Araştırmaları Dergisi-Türkçenin Öğretimi Özel Sayısı, 13, 59-69.
Özçelik, D.A. (1987). Eğitim programları ve öğretim: Genel öğretim yöntemi. Ankara: ÖSYM Eğitim Yayını.
Sarar Kuzu, T. (2004). Etkileşimsel modele uygun okuma öğretiminin türkçe bilgilendirici metinleri anlama düzeyine etkisi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 37(1), 55-77.
Schmitt, N. (2000). Vocabulary in language teaching. Cambridge: Cambridge University Press.
Scott, J. A., Jamieson-Noel, D. & Asselin, M. (2003). Vocabulary instruction throughout the day in twenty-tree Canadian upper-elementary classrooms. The Elementary Scholl Journal, 103, 269-286.
Strauss, A.L. & Corbin, J. (1990). Basics of qualitative analysis research: Grounded theory procedures and techniques. California: Sage Publication.
Susar Kırmızı, F. & Akkaya, N. (2009). Türkçe öğretimi programında yaşanan sorunlara ilişkin öğretmen görüşleri. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (1) 25, 42-54.
Sünbül, A.M. & Çalışkan, M. (2010). Kavram haritasının öğretimi, International Conference on New Trends in Education and Their Implications, 11-13 November, Antalya-Turkey ISBN: 978 605 364 104 9
Şahin, İ. (2007). Assessment of new Turkish curriculum for grade 1 to 5. Elementary Education Online, 6(2), 284-304.
Şenay, A. (2007). Kavram haritaları yöntemiyle metin öğretimi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Selçuk Üniversitesi.
Trowbridge, J. E. & Wandersee, J. H. (1998). Theory-driven graphic organizers. In J. J. Mintzes, J. H. Wandersee, & J. D. Novak (Ed.), Teaching science for understanding: A human constructivist view (pp. 95–131). San Diego: Academic Press.
Tuncer, A.T. & Kahveci, G. (2009). Az gören 8. sınıf öğrencilerine kavram haritasıyla özet çıkarma becerisinin akran aracılığı ile öğretimi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(4), 853-877.
Yıldırım, A. & Şimşek H. (2004). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınevi.
Yıl, Dil ve Edebiyat Eğitimi Dergisi, 2(7), 13-34.
Year, Journal of Language and Literature Education, 2(7), 13-34.
33
Wallace, J. D. & Mintzes, J. J. (1990). The concept map as a research tool: exploring conceptual change in biology. Journal of Research in Science Teaching, 27(10).
White, R. T & Gunstone, R.F. (1992). Probing understanding. London: Falmer.
Zimmerman, C. B. (2000). Historical trends in second language vocabulary instruction. In J. Coady & T. Huckin (Eds.), Second language vocabulary acquisition. Cambridge: Cambridge University Press.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com