Buradasınız

ESBÂB-I NÜZÛL RİVAYETLERİ ARASINDA GÖRÜLEN ÇELİŞKİLER VE GELİŞTİRİLEN ÇÖZÜM YOLLARININ TAHLİLİ

Contradictions in the Narratives of “Asbab al-Nuzul” and the Analysis of its Solution Ways

Journal Name:

Publication Year:

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
Knowledge of the revelation environment is of unquestionable importance in understanding the Qur’an. One of the most important elements to shed light on this environment is the ‘reason for revelation’ traditions, which are commonly divided into two groups: authentic and not. It is possible to come across contradicting information concerning time, place and character between different traditions, all of which are considered authentic according to the criteria as used by the hadith scholars. This problem, although fundamentally the subject of hadith, in the context of understanding the Qur’an, becomes relevant for the ulumu’l-Qur’an scholars. This article explores the various methods which the ulumu’l-Qur’an scholars facing this problem, developed. Namely, ‘accept-reject’, ‘select’, ‘combine’ and ‘repeated revelation’. Each method will be presented and supported with examples, after which their validity will be evaluated.
Abstract (Original Language): 
Kur’ân’ın anlaşılmasında nüzûl ortamının bilinmesi tartışılmaz öneme sahiptir. Bu ortama ışık tutan en önemli etkenlerden olan sebeb-i nüzûl rivayetleri genel olarak sahih ve sahih olmayan şekilde iki gruba ayrılır. Hadisçilerin kriterlerine göre sahih kabul edilen rivayetlerde zaman, mekân ve karakter bakımından birbirine aykırı bilgilere rastlamak mümkündür. Bu problem esasında hadis ilminin konusu olmakla birlikte Kur’ân’ın anlaşılması bağlamında ulûmu’l-Kur’ân âlimlerinin de ilgi alanına girmektedir. Bu makalede esbâb-ı nüzûl rivayetleri arasında görülen çelişkiler karşısında ulûmu’l- Kur’ân âlimlerinin geliştirdikleri kabul-red, tercih, cem‘ ve mükerrer nüzûl yöntemleri ele alınıp incelenmektedir. Bu yöntemler örnekleri ile birlikte anlatıldıktan sonra her birinin geçerliliği değerlendirilmektedir.
141-159

REFERENCES

References: 

Abdurrezzâk İbn Hemmâm (1999). Tefsîru’l-Kur’ân’il-‘Azîm. Beyrut: Dâru’l-kutubi’l-
‘Ilmiyye.
ESBÂB-I NÜZÛL RİVAYETLERİ ARASINDA GÖRÜLEN 157
ÇELİŞKİLER VE GELİŞTİRİLEN ÇÖZÜM YOLLARININ TAHLİLİ
Ahmed İbn Hanbel, eş-Şeybânî (1992). Müsnedü Ahmed İbn Hanbel. (nşr. Bedreddin
Çetiner). İstanbul: Çağrı Yayınları.
Âişe Abdurrahman, Muhammed Ali Bintu’ş-Şâtı’ (ts.). et-Tefsîru’l-Beyânî li’l-Kur’ân’il-
Kerîm. Kâhire.
Aktepe, İshak Emin (2006). “İmam Şâfi î’nin Hadisler Arasında Görülen Çelişkilere Bakışı”,
Hadis Tetkikleri Dergisi, IV. Sayı, II, 2006.
Aldemir, Halil (2010). Kur’ân-ı Kerim’e Göre İhtilâf. İstanbul: Kitâbî Yayınları.
Âlûsî, Ebu’s-Senâ (1994). Rûhu’l-maânî fî tefsîri’l-Kur’ân’i’l-azîm ve’s-seb’i’l-mesânî.
(Nşr. Ali Abdulbari Atiyye). Beyrut: Dâru’l-kütübi’l-ılmiyye.
Beyhakî, Ebû Bekr (1347). es-Sünenü’l-kübrâ, Haydarabad:Dâiretü’l-Maârifi ’l-Osmaniyye.
Bezzâr, Ebû Bekr el-Basrî (2004). Müsnedü’l-Bezzâr. (Nşr. Adil İbn Sa’d). Medine:
Mektebetü’l-‘Ulûm ve’l-Hikem.
Buhârî, Ebû Abdillah (ts.). Sahîhu’l-Buhârî. İstanbul: el-Mektebetü’l-İslamiyye.
Bursavî, İsmail Hakkı (1306). Rûhu’l-Beyân. İstanbul: Matba‘atu Osmâniyye.
Bûsîrî, Ahmed İbn Ebî Bekr (ts.). İthâfu’l-Hayarati’l-Mehera ala’l-Mesânidi’l-Aşara.
yy.
Cerrahoğlu, İsmail (1989). Tefsir Usulü. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
Çakan, İsmail L. (1982). Hadislerde Görülen İhtilafl ar ve Çözüm Yolları. İstanbul: İslami
İlimler Araştırma Vakfı Neşriyatı.
Çetiner, Bedreddin (2002). Fâtiha’dan Nâs’a Esbâb-ı Nüzûl. İstanbul: Çağrı Yayınları.
Dârakutnî, Ali İbn Amr Ebu’l-Hasen (1966). Sünen (Nşr. es-Seyyid Abdullah Hâşim Yemânî).
Beyrut: Dâru’l-Ma‘rife.
Dârimî, Ebû Muhammed Abdullah İbn Abdirrahman (1991). Sünenü’d-Dârimî. (Nşr.
Mustafa Dib el-Buğa). Dımaşk: Dâru’l-Kalem.
Demirci, Muhsin (2006). Tefsir Usûlü. İstanbul: İFAV.
Demirci, Muhsin (2001). “Nas-Olgu İlişkisi Açısından Mükerrer Nüzûl”, M.Ü. İlahiyat
Fakültesi Dergisi 20.
Derveze, Muhammed İzzet (1383). et-Tefsîru’l-hadîs. Kahire: Dâru’l-ğarbi’l-İslâmî.
Ebû Dâvûd, Süleyman İbn Eş’as (1988). Sünenü Ebî Dâvûd. (Nşr. Kemal Yûsuf el-Hût).
Beyrut: Müessesetü’l-Kütübi’s-Sekafi yye.
Hâkim en-Nîsâbûrî, Ebû Abdullah Muhammed İbn Abdullah (1990). el-Müstedrek ala’s-
Sahîhayn. (Nşr. Mustafa Abdulkadir Ata). Beyrut: Dâru’l-Kutubi’l-‘Ilmiyye.
Heysemî, Ebü’l-Hasan Nureddin Ali İbn Ebî Bekr İbn Süleyman (1967). Mecme‘u’z-
Zevâid ve Menbe‘u’l-fevâid, Beyrut: Dâru’l-Kitâbi’l-‘Arabî.
158 / Yrd. Doç. Dr. Halil ALDEMİR EKEV AKADEMİ DERGİSİ
İbn Akîle, Cemâluddîn Muhammed İbn Ahmed el-Mekkî (2009). ez-Ziyâde ve’l-İhsân fî
‘Ulûmi’l-Kur’ân. Beyrut: Dâru’l-Kutubi’l-‘Ilmiyye.
İbn Âşûr, Muhammed Tahir (ts.). Tefsîru’t-tahrîr ve’t-tenvîr. Tunus: Dâru Suhnûn.
İbn Cüzeyy, Muhammed Ahmed İbn Cüzeyy el-Kelbî el-Ğırnâtî (2005). et-Teshîl
li‘Ulûmi’t-Tenzîl, Beyrut: el-Mektebetü’l-‘asriyye.
İbn Hacer, el-Askalânî (1379). Fethu’l-Bârî bişerhi Sahîhi’l-Buhârî. Beyrut: Dâru’lma‘
rife el-Mektebetu’s-selefi yye.
İbn Hacer, el-Askalânî (1992). Şerhu Nuhbeti’l-Fiker fî Mustalahi Ehli’l-Eser. (Nşr. Muhammed
es-Sabbâğ). Dımaşk: Mektebetu’l-Ğazzâlî.
İbn Hacer, el-Askalânî (1412). el-İsâbe fî Temyîzi’s-Sahâbe. (Nşr. Ali Muhammed el-Becâvî).
Beyrut: Dâru’l-ceyl.
İbn Hacer, el-Askalânî (2007). Muhtasar Fethu’l-Bârî (İht. el-Adevî, Ebu Suhayb Safa,
çev. Aldemir, Halil). Polen Yayınları, İstanbul 2007.
İbn Hıbbân, Ebu Hatim Muhammed İbn Hibban İbn Ahmed et-Temîmî (2010). el-
Müsnedü’s-Sahih ale’t-Tekâsim ve’l-Enva’, Sahihu İbn Hibbân, es-Sünen,
et-Tekâsim ve’l-Enva’. (Nşr. Muhammed Mustafa el-Hatîb). Beyrut:
Dâru’l-Kutubi’l-‘Ilmiyye.
İbn Kesîr, Ebu’l-Fidâ İsmail (1998). Tefsîru’l-Kur’ân’i’l-Azîm. (Nşr. Sâmi İbn Muhammed
es-Selâme). Riyad: Dâru Taybe.
İbn Kesîr, Ebu’l-Fidâ İsmâil (1993). Tefsîru’l-Kur’ân’i’l-Azîm. Beyrut: Dâru’l-ma‘rife.
İbn Mâce, Ebû Abdillah Muhammed İbn Yezid el-Kazvînî (1988). Sünenü İbn Mâce.
(Nşr. Halil Me’mûn Şiha). Beyrut: Dâru’l-marife.
İbn Teymiyye, Takıyyuddîn Ahmed (1995). Mukaddimetu’t-Tefsîr. Riyâd: Dâru’l-vatan.
İbnu’l-Cevzî, Ebu’l-Ferac Abdurrahman (2002). Zâdu’l-Mesîr fî ‘Ilmi’t-Tefsîr. Beyrut:
Dâru’l-Kutubi’l-‘Ilmiyye.
Kâsımî, Cemâluddîn (2003). Mehâsinu’t-Te’vîl. Beyrut: Dâru’l-Kutubi’l-‘Ilmiyye.
Mazharî, Muhammed Senâullah (1412). Tefsîru’l-Mazharî (Nşr. Ğulâm Nebi et-Tûnusî).
Pakistan: Mektebetü’r-Rüşdiyye.
Mennâ‘u’l-Kattân, Halîl (1996). Mebâhis fî ‘Ulûmi’l-Kur’ân. Riyâd: Mektebetü’l-
Ma‘arif.
Müslim, Ebu’l-Huseyn Müslim İbn Haccâc (1991). Sahîhu Müslim. (Nşr. Muhammed
Fuad Abdulbaki). Kahire: Dâru’l-Hadis.
Nesâî, Ebû Abdirrahman Ahmed İbn Ali (1992). Sünenü’n-Nesâî. (Nşr. Mektebu
Tahkiki’t-Turâsi’l-İslâmî). Beyrut: Dâru’l-Ma‘rife.
Nesâî, Ebû Abdirrahman Ahmed İbn Ali (1991). es-Sünenu’l-Kubrâ. (Nşr. Abdulğaffâr
Süleyman, Seyyid Kesrevî Hasan). Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-‘Ilmiyye.
ESBÂB-I NÜZÛL RİVAYETLERİ ARASINDA GÖRÜLEN 159
ÇELİŞKİLER VE GELİŞTİRİLEN ÇÖZÜM YOLLARININ TAHLİLİ
Nîsâbûrî, Nizâmuddîn Hasan İbn Muhammed (1996). Ğarâibu’l-Kur’ân ve Rağâibu’lfurkân.
Beyrut: Dâru’l-kutbi’l-‘ılmiyye.
Râzî, Fahruddin (1990). Mefâtîhu’l-ğayb. Beyrut: Dâru’l-kütübi’l-ılmiyye Sâbûnî, Muhammed
Ali, et-Tibyân fî ‘Ulûmi’l-Kur’ân. İstanbul.
Subhî Sâlih (1998). Mebâhis fî ‘Ulûmi’l-Kur’ân. Beyrut: Dâru’l-‘Ilm li’l-Melâyîn.
Suyûtî, Celâluddîn (1990). Lübâbu’n-nükûl. Beyrut: Dâru’l-hicre.
Suyûtî, Celâluddîn (2006). el-İtkân fî ‘Ulûmi’l-Kur’ân. (Nşr. Mustafa Dîb el-Buğâ). Dımaşk:
Dâru İbn Kesîr.
Suyûtî, Celâluddîn (2003). ed-Durru’l-Mensûr (Nşr. Abdullah İbn Abdilmuhsin et-Turkî).
Kahire: Merkezu Hicr.
Şevkânî, Muhammed İbn Ali İbn Muhammed (1997). Fethu’l-kadîr el-Câmi‘ beyne
Fenneyi’r-Rivâye ve’d-Dirâye min ‘Ilmi’t-Tefsîr. (Nşr. Abdurrahman
Umeyra). Mansûra: Dâru’l-Vefâ.
Şeybânî, Ahmed İbn Amr İbn Dahhâk Ebu Bekr (1991). el-Âhâd ve’l-Mesânî. (Nşr. Bâsim
Faysal Ahmed el-Cevâbira). Riyâd: Dâru’l-Râye.
Taberânî, Ebü’l-Kâsım Süleyman İbn Ahmed İbn Eyyub el-Lahmî (1984). el-Mu‘cemu’l-
Kebîr (Nşr. Hamdi Abdülmecid Selefi ). Beyrut: Dâru İhyâi’t-Turâsi’l-‘Arabî.
Taberî, Ebû Ca’fer Muhammed İbn Cerîr (2000). Câmiu’l-Beyân an Te’vîli Âyi’l-Kur’ân
(Nşr. Ahmed Muhammed Şâkir). Beyrut: Müessesetü’r-Risâle.
Tirmizî, Ebû İsa Muhammed b. İsa (ts.). el-Câmiu’s-sahîh. (Nşr. Ahmed Muhammed
Şakir). Beyrut: Dâru’l-kütübi’l-ilmiyye.
Vâdi‘î, Ebû Abdirrahmân Mukbil İbn Hâdî (1987). es-Sahihu’l-Müsned min Esbâbi’n-
Nüzûl, Kahire: Mektebetü İbn Teymiyye.
Zemahşerî, Ebû Kasım Mahmud İbn Ömer (1995). el-Keşşâf an hakâkik ğavâmidi’ttenzîl
ve uyûni’l-aqâvîl fi vucûhi’t-te’vîl. (Nşr. Muhammed Abdusselâm
Şâhîn). Beyrut: Dâru’l-kütübi’l-ılmiyye.
Zerkânî, Muhammed Abdulazîm (ts.). Menâhilu’l-‘Irfân. (Nşr. Bedî‘ es-Seyyid el-Lahhâm).
yy.: Dâru Kuteybe.
Zerkeşî, Bedruddin Muhammed İbn Abdillah (1990). el-Burhân fî ulûmi’l-Kur’ân. (Nşr.
el-Mara‘şelî, ez-Zehebî, el-Kurdî). Beyrut: Dâru’l-ma‘rife.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com