Oya Baydar’ın Çöplüğün Generali Romanında Geçmiş Korkusu ve Tarihin Yok Edilişi

Oya Baydar’ın Çöplüğün Generali romanı, düşsel bir ülkedeki distopik bir gelecekte geçmektedir. Bu düşsel ülkede, bir bilim adamı elli önce yazdıklarını yayımlamadan gizemli bir şekilde ortadan kaybolan bir romancının notlarını bulur. Baydar’ın başkişisi toplumsal belleğin devlet eliyle oluşturulduğu, siyasi baskı altındaki bir toplumda yaşamaktadır. Yanılsamalarla dolu bu politik gerçekliği yaratmak için, herkese belleklerini silen bir hap verilmektedir. Böylece toplumun tüm bireyleri belleklerini yitirerek resmi tarihin sözde “büyük patlama” olarak adlandırdığı olaydan sonra yazdığı tarihi kabul eder hale gelecektir. “Büyük patlama”dan önceki tarih toplumsal bellekten silinmiştir. Bilim adamı, büyük patlamadan önceki tarihe ilişkin notları bulduktan sonra, “silinmiş bir geçmiş”in varlığını fark eder ve belleğini aktif tutmak için her gün verilen zevk haplarını almayı reddeder. Baydar’ın üslubu ve romanın bunaltıcı atmosferi Çöplüğün Generali’nin, taşıdığı karşı ütopya özellikleri, yanılsamalarla dolu gerçeklik ve devlet baskısı nedeniyle doğrudan George Orwell’in 1984 ve Aldous Huxley’in Cesur Yeni Dünya romanlarıyla karşılaştırılmasına neden olmaktadır. Bu nedenle bu çalışma bu romanlar arasında karşılaştırmalı bir çalışmayı ve tarihin yeniden oluşturulmasında “korku”nun bir devlet aygıtına dönüşüp dönüşmediğini sorgulamayı amaçlamaktadır.