Buradasınız

ŞİDDET İÇERİKLİ BAZI RİVÂYETLERİN TAHLÎLİ VE TENKÎDİ

Journal Name:

Publication Year:

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
A Critical Study of Some Riwâyât Concerning with Violence This study examines three reports/riwâyât concerning with violence which were located in the earliest Islamic siyar and hadith books. Two of the riwâyât were attributed to the Prophet Muhammad, the last one was to Ali who was the fourth Khalifah and also son-in-law of the Prophet. All three reports generally speak of the both the Prophet Muhammad and Ali commanded his companions and his supporters in order to punish some people who committed a crime to burn them, as alive or death. But some commands were performed, some were not. These kind of riwâyât consequently causes some allegations against Islam and its Prophet Muhammad. So that, we focused on and scrutinized the three reports in aspect of the texts and their chains/isnad. We reached clearly a conclusion that sort of reports are not trustable and not acceptable as a Sahîh or sound riwâyâts.
Abstract (Original Language): 
Bu çalışmada geçmişte İslâmî bir anlayış gibi algılanıp eserlerde kaydedilmiş ve günümüzde de, yazılmaya ve derlenmeye devam edilen hadîs kitaplarındaki şiddet içerikli üç rivayet incelenmektedir. Bu rivayetlerden ikisi Hz. Peygamber’e, üçüncüsü de Hz. Ali’ye nispet edilmektedir. Birinci rivayet, Hz. Peygamber’in kızı Zeyneb’e Mekke’den Medine’ye hicreti esnasında yolunu keserek eziyet eden ve karnındaki çocuğunun ölümüne sebep olan Hebbâr b. el-Esved ile arkadaşı hakkında Hz. Peygamber’in önce yakılmaları emrini verdiği, ancak daha sonra bu kararından vazgeçtiğiyle ilgilidir. İkinci rivayet, aynı zamanda men kezebe aleyye... hadîsinin sebeb-i vürûdu olarak da nakledilmektedir. Bu haber, evlenmek istediği bir kadını elde etmek amacıyla Resûlullah’ın ismini kullanıp onun adına yalan söyleyen bir adam hakkında yine Hz. Peygamber tarafından önce öldürülüp ardından yakılmasına dair bir emrinden bahseder. Üçüncüsü ise, aynı zamanda ikinci rivayetin sahîh olduğunu ispatlamak gayesiyle de ileri sürülen Hz. Ali’nin İslâm’dan dönen bir gurup insanı öldürüp, kazdırdığı bir hendeğe doldurarak cesedlerini ateşte yaktırdığı iddiasıyla alâkalıdır. İşte bu rivayetler gerek isnadı gerekse metinlerinin muhtevası açısından makale sınırının elverdiği ölçüde kısaca tetkik edilmeye çalışılmıştır.
71-99

REFERENCES

References: 

ABDÜRREZZÂQ, Ebû Bekir İbn Hemmâm, el-Musannef (neşr. Habîburrahman el-
A’zamî), I-XI, Beyrut 1983.
ALTIKULAÇ, Tayyar, “İkrime el-Berberî”, DİA, İstanbul 2000, c. XXII, ss. 41-42.
AŞIKKUTLU, Emin, Hadiste Rical Tenkidi, İstanbul 1997.
ATEŞ, Süleyman, Gerçek Din Bu 2, İstanbul, ts., Yeni Ufuklar Neşriyat
BARDAKOĞLU, Ali, “Ceza”, DİA, İstanbul 1993, c. VII, s. 472.
BEYHAQÎ, Ebû Bekir Ahmed b. el-Hüseyin, es-Sünenü’l-Kübrâ (neşr. Muhammed
Abdülkâdir ‘Atâ), I-XI, Beyrut 1994.
BUHÂRÎ, Muhammed b. İsmâîl, el-Câmi’u’s-Sahîh, I-VIII, İstanbul, ts., İslâmî
Kitabevi,
CÂBİRÎ, Ebû İshâq Burhâneddîn İbrahim b. Ömer, Rusûhu’l-ahbâr fî mensûhi’lahbâr
(neşr. Hasan Muhammed Maqbûlî), Beyrut 1409/1988.
CANAN, İbrahim, Kütüb-i Sitte Muhtasarı Tercüme ve Şerhi, I-XVIII, Ankara 1989.
CİHAN, Sadık, Uydurma Hadislerin Doğuşu ve Sosyo-Politik Olaylarla İlgisi, (1.
Baskı), Samsun 1996; (2. Baskı), Etüd Yayınları, Samsun 1997.
ÇAKAN, İsmail L. - Eroğlu, Muhammed, “Abdullah b. Abbâs”, DİA, İstanbul 1988, c.
I, s. 76.
DÂREQUTNÎ, Ali b. Ömer, Sünen (neşr. Dârü ihyâi’t-türâsi’l-arabî), I-IV, Beyrut
1993.
DÂRİMÎ, Abdullah b. Abdurrahman, Sünen (neşr. Fevvâz Ahmed-Hâlid es-Seb’), III,
Beyrut 1407/1987.
DEMİRCİ, Kürşat, “Cenaze”, DİA, İstanbul 1993, c. VII, ss. 353-354.
EBÛ DÂVÛD, Sünen, I-IV, İstanbul, ts., İslâmî Kitabevi.
EBÛ ĞUDDE, Abdülfettah, Lemehât min târîhi’s-sünne ve ulûmi’l-hadîs, Beyrut
1417, (Türkçesi: Mevzû Hadîsler, (çev. Enbiya Yıldırım), İnsan Yayınları, İstanbul
1997.
EBÛ ZEHV, Muhammed, el-Hadîs ve’l-Muhaddisûn, Beyrut 1984.
ELMALILI Hamdi Yazır, Hak Dini Kur’an Dili, I-X, İstanbul, ts.
EMİN, Ahmet, Fecrü’l-İslâm, Beyrut 1969.
FELÂTE, Ömer b. Hasen b. Osman, el-Vad’u fi’l-hadîs, I-III, Dımaşk 1981.
HÂKİM en-NİSÂBÛRÎ, el-Müstedrek ale’s-sahîhayn (neşr. Yusuf Abdurrahman el-
Mar’aşlî), I-IV, Beyrut, ts., Dârü’l-ma’rife.
HAMİDULLAH, Muhammed, İslâm Peygamberi (çev. Salih Tuğ), I-II, İstanbul 1991.
HATTÂBÎ, Ebû Süleyman Hamd b. Muhammed, Me’âlimü’s-sünen: şerhu Sünen-i Ebî
Dâvûd (neşr. Abdüsselam Abdüşşâfî Muhammed), I-IV, Beyrut 1991.
HEYSEMÎ, Nureddin Ali b. Ebû Bekir, Mecma’u’z-zevâid ve menbe’u’l-fevâid (neşr.
Dârü’l-kitâbi’l-arabî), I-X, Beyrut 1982.
HUMEYDÎ, Ebû Bekir Abdullah b. Zübeyr, el-Müsned (neşr. Habîburrahman el-
A’zamî), I-II, Beyrut-Qâhire, ts.
İBN ADÎ, Ebû Ahmed el-Cürcânî, el-Kâmil fî du’afâi’r-ricâl (neşr. Züheyl Zekkâr), IVIII,
Beyrut 1988.
İBN BELBÂN, el-İhsan bi tertîbi Sahîhi İbn Hibbân (neşr. Kemal Yusuf el-Hût), I-IX,
Beyrut 1987.
İBN EBÛ HÂTİM, Ebû Muhammed Abdurrahman, el-Cerh ve’t-Ta’dîl, II-IX,
Haydarabad 1952.
İBN EBÛ ŞEYBE, Ebû Bekir, el-Musannef (neşr. Muhtar Ahmed en-Nedvî), I-XV,
Bombay 1981.
İBN HACER el-ASQALÂNÎ, el-İsâbe fî temyîzi’s-sahâbe, I-VIII, Beyrut (ofs.).
--------, Fethu’l-bârî bi şerhi Sahîhi’l-imâm Ebî Abdillâh Muhammed b. İsmâîl el-
Buhârî (nşr. İltizâm Abdurrahman Muhammed), I-XIII, Beyrut 1988.
--------, Hedyü’s-sârî li Fethi’l-bârî, Bulak 1301.
--------, Tehzîbü’t-Tehzîb (neşr. Dârü ihyâi’t-türâsi’l-arabî), I-VI, Beyrut 1993.
İBN HANBEL, Ahmed, Müsned, I-VI, İstanbul 1982.
İBN HAZM, Ebû Muhammed Ali b. Hazm, el-İhkâm fî usûli’l-ahkâm (neşr. Muhammed
Ahmed Abdülazîz), I-IV, V-VIII, Qâhire 1978.
İBN HİBBÂN, Ebû Hâtim Muhammed, Kitâbü’l-mecruhîn mine’l-muhaddisîn ve’ddu’afâ’i
ve’l-metrükîn (nşr. Mahmud İbrahim Zâyid), I-III, Beyrut 1992.
İBN HİŞÂM, es-Sîretü’n-Nebeviyye (neşr. Süheyl Zekkâr), I-II, Beyrut 1992.
İBN MÂCE, Ebû Abdullah Muhammed b. Yezîd, Sünen (neşr. Muhammed Fuâd
Abdülbâqî), I-II, İstanbul, ts., İslâmi Kitabevi.
İBN SA’D, Ebû Abdullah Muhammed b. Sa’d, et-Tabaqâtü’l-Kübrâ, (neşr. Dârü
Sadr), I-IX, Beyrut, trs.
İBN TEYMİYYE, Taqıyyüddîn, es-Sârımü’l-meslûl ‘alâ şâtimi’r-resûl (neşr. Isam Fâris
Harestânî), Beyrut 1994.
İBNÜ’L-CEVZÎ, Ebü’l-Ferec Abdurrahman b. Ali, Kitâbü’l-Mevdû’ât (neşr.
Abdurrahman Muhammed Osman), I-III, Dârü’l-fikr, 1983.
--------, Ğarîbü’l-hadîs (nşr. Abdülmu’tî Emîn Qal’acî), I-II, Beyrut 1985.
İBNÜ’L-ESÎR, Üsdü’l-ğâbe fî ma’rifeti’s-sahâbe (nşr. Muhammed İbrahim Elbennâ-
Muhammed Ahmed Âşûr), I-VII, Kahire 1970.
KANDEMİR, M. Yaşar, “Ebû Hüreyre”, DİA, İstanbul 1994, c. X, s. 160.
--------, Mevzû Hadisler-Menşe’i, Tanıma Yolları, Tenkidi, DİB Yayınları, Ankara
1980.
KEŞŞÎ, Ebû Amr Muhammed b. Ömer, er-Ricâl/Ma’rifetü ahbâri’r-ricâl, Bombay
1317.
KETTÂNÎ, Ebû Abdullah Ca’fer el-Hasenî, Nazmu’l-mütenâsir mine’l-hadîsi’lmütevâtir,
Beyrut 1987.
KUTLUER, İlhan “İlhâd”, DİA, İstanbul 2000, c. XXII, s. 93.
LEKNEVÎ, Abdülhay, er-Ref’ ve’t-Tekmîl fi’l-cerh ve’t-ta’dîl (neşr. Abdülfettâh Ebû
Ğudde), Beyrut 1407/1987.
MA’MER B. RÂŞİD, el-Câmi’ (Abdürrezzâq’ın el-Musannef’i içerisinde), c. XI, s. 261,
no: 20490;
MİZZÎ, Cemaleddin Ebü’l-Haccâc Yûsuf, Tehzîbü’l-Kemâl fî esmâi’r-ricâl (neşr. Beşâr
Avvâd Marûf), I-XXXV, Beyrut 1985.
MÜSLİM, Ebü’l-Hüseyn b. el-Haccâc el-Quşeyrî, Sahîh (neşr. Muhammed Fuâd
Abdülbaqî), I-V, İstanbul, ts., İslâmî Kitâbevi.
NESÂÎ, Ebû Abdurrahman Ahmed b. Şu’ayb, Sünen, I-VIII, İstanbul 1992.
OCAK, Ahmet Yaşar, Osmanlı Toplumunda Zındıqlar ve Mülhidler, İstanbul 1998,
Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
ÖNKAL, Ahmet, “Büreyde b. el-Husayb”, DİA, İstanbul 1992, c. VI, s. 492.
ÖZEN, Şükrü, “İslâm Hukukuna Göre Zındıklık Suçu ve Molla Lutfi’nin İdamının
Fıkhîliği”, İslâm Araştırmaları Dergisi, sy.6, İstanbul 2001, s. 17-62.
RÂZÎ, Ebû Muhammed Abdurrahman, İlelü’l-hadîs (neşr. Dârü’l-meârif), I-II, Beyrut
1985.
RÛDÂNÎ, Muhammed b. Muhammed, Büyük Hadis Külliyatı -Cem’u’l-Fevâid (trc.
Naim Erdoğan), I-V, İstanbul, ts.
SAÎD B. MANSÛR, Sünen, neşr.: Habîburrahman el-A’zamî, I-II, Beyrut 1985.
SARIÇAM, İbrahim, Hz. Peygamber’in Çağımıza Mesajları, Ankara 2000.
SIDDIQÎ, Muhammad Zubayr, Hadith Literature, Calcutta 1961.
ŞÂFİÎ, Müsnedü’l-İmâm eş-Şâfiî, Beyrut 1980 (ofset, Bulak).
TABERÂNÎ, Ebü’l-Qâsım Süleymân b. Ahmed, el-Mu’cemü’l-Kebîr (neşr. Hamdî
Abdülmecîd es-Silefî), I-VII, Mevsıl 1985.
--------, el-Mu’cemü’l-Evsat (neşr. Mahmûd et-Tahhân), I-X, Riyad 1995.
TABERÎ, Ebû Ca’fer Muhammed b. Cerîr, Tehzîbü’l-âsâr -Müsnedü Ali b. Ebî Tâlib
(neşr. Mahmûd Muhammed Şâkir), Kahire, ts., Matbaatü’l-Medenî.
--------, Târîhu’t-Tâberî (nşr.Muhammed Ebü’l-Fadl İbrâhîm), I-XI, Qâhire, trs.
TAHÂVÎ, Ebû Ca’fer, Müşkilü’l-âsâr (neşr. Dâiratü’l-Meârif), I-IV, Haydarabad 1333.
TANYU, Hikmet, “Ateş”, DİA, İstanbul 1991, c. IV, ss. 53-54.
TİRMİZÎ, el-Câmi’u’s-Sahîh, I-VIII, İstanbul, ts., İslâmî Kitâbevi
TÜMER, Günay, “Budizm”, DİA, İstanbul 1992, c. VI, s. 357;
UĞUR, Müctebâ, Ansiklopedik Hadîs Terimleri Sözlüğü, Ankara 1992.
UQAYLÎ, Ebû Ca’fer Muhammed b. Amr, ed-Du’afâü’l-Kebîr (neşr. Abdülmu’tî
Qal’acî), I-IV, Beyrut 1984.
VÂQIDÎ, Kitâbü’l-Meğâzî, neşr.: Marsden Jones, I-III, Beyrut 1966.
www.islamiyetgercekleri.org, www.angelfire.com
YILDIRIM, Enbiya, Hadis Problemleri, İstanbul 1997.
ZEHEBÎ, Ebû Abdullah Muhammed b. Osman, Mîzânü’l-i’tidâl fî nakdi’r-ricâl (nşr. Ali
Muhammed el-Bicâvî), I-IV, Dımaşk, ts., Dârü’l-fikr.
--------, Siyeru a’lâmi’n-nübelâ (nşr. Şuayb el-Arnaût ve dğr.), Müessesetü’r-risâle,
I-XXIII, Beyrut 1981-1985.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com