Buradasınız

DİVAN ŞİİRİNİN LEYLÂ VE MECNÛN’U: LAFIZ VE MANA

LEYLA AND MECNÛN OF DIVAN POETRY: RHETORIC VERSUS AND MEANING

Journal Name:

Publication Year:

Keywords (Original Language):

Abstract (2. Language): 
Many definitions of Divan poetry have been made throughout the history and many ideas have been declared on its style and content. Among these this poetic tradition has preceded the word and after a certain period it is a common understanding that it gave weight to the meaning. Nowadays it is seen as a settled perception of classical poetry. General characteristics of poetry when viewed within the framework of eloquence rules, the general lines of Islamic art and the poets’ sense of art the supposed issue is faced with an otherwise state. First and foremost, poetry is the relationship of word and meaning that both out of our reading of Divan Poetry we choose from different centuries and our encounter of emphasis of poets as well a sin theory it is possible to find its application in poetry. The Divan Poet is aware of this and highlights it from time to time between verses. This poetry tradition bears resemblance in words and meanings from the beginning to present day in the way it looks at poetry. Poetry is an art based on integration of word and meaning. Choice or preference of one over another is not necessary. One of the necessities of being a successful poet requires incorporating these two basic elements. This is the path to persistence and classical poetry owes its being classical to this fact.
Abstract (Original Language): 
Divan şiirinin geçmişten günümüze pek çok tanımı yapılmış ve onun üslûp ve muhtevasına dair birçok fikir beyan edilmiştir. Bunlar içerisinde bu şiir geleneğinin belli bir döneme kadar lafzı öncelediği ve belli bir dönem sonrasında ise manaya ağırlık verdiği anlayışı yaygın bir anlayıştır. Günümüzde klasik şiire dönük algıda bu yerleşmiş bir anlayış olarak göze çarpar. Şiirin genel vasıfları, belâgat kuralları, İslâm sanatının genel çizgileri ve şairlerin sanat anlayışı çerçevesinde meseleye bakıldığında zannedilenin aksi bir tablo ile karşılaşılır. Şiir her şeyden önce bir lafız ve mana birlikteliğidir. Farklı yüzyıllardan seçtiğimiz divanlar üzerinden yaptığımız okumalarda gerek söylem olarak şairlerin hep bu vurgusu ile karşılaşmamız, gerekse de teoride olan bu fikrin uygulaması olarak şiirlerde karşılığını bulmamız mümkündür. Divan şairi bunun bilincindedir ve bir şiir anlayışı olarak bunu zaman zaman mısra aralarında vurgulamaktadır. Bu şiir geleneğinin şiire bakışı içerisinde lafız ve mana algılayışı bir hayat üslubunun gereği olarak klasik şiirin başlangıcından günümüze benzerlik taşır. Şiir lafız ve mana bütünlüğü üzerine kurulu bedi bir sanattır. Birinin ötekisine tercihi ya da üstünlüğü söz konusu değildir. Başarılı bir şair olmanın yolu da şiirin temel öğesi olan bu iki unsurun dengeli bir şekilde bütünlüğünü sağlamaktan geçmektedir. Kalıcılığın yolu budur ve klasik şiir klasik olma vasfını büyük ölçüde bu hakikate borçludur.
73
91

REFERENCES

References: 

Akay, H. (1998). Cenab Şahabettin’in şiirleri üzerinde stilistik bir araştırma. İstanbul:
Kitabevi Yayınları.
Akdoğan, Y. (2014). Ahmedî divanı, T. C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Kütüphaneler ve
Yayımlar Genel Müdürlüğü (e-kitap). http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/
Eklenti/10591,ahmedidivaniyasarakdoganpdf.pdf?0 (E.T.: 06.02.2014).
Akkuş, M. (1993). Nef’î divanı, Ankara: Akçağ Yayınları.
Akyüz, K., Beken, S., Yüksel, S., Cunbur, M. (2000). Fuzûlî divanı. Ankara: Akçağ
Yayınları.
Aksan, D. (1999). Şiir dili ve Türk şiir dili. Ankara: Engin Yayınevi.
Babacan, İsrafil, (2010). Klasik türk şiirinin son baharı sebk-i hindî (hint üslûbû). Ankara:
Kültür Bakanlığı Yayıncılık.
Bilgegil, M. K. (1989). Edebiyat bilgi ve teorileri (belagat). İstanbul: Enderun Kitabevi.
Bilkan, A.F. (1997). Nâbî dîvânı. İstanbul: Akçağ Yayınları.
Bilkan, A.F.(1999). Nâbî hayatı sanatı eserleri. Ankara: Akçağ Yayınları.
Bilkan, A.F (2002). XVII. yüzyılda Osmanlı düşünce hayatı. Ankara: Akçağ Yayınları.
Bilkan, A.F. ve Aydın, Ş. (2007). Sebk-i hindî ve Türk edebiyatında hint tarzı. İstanbul: 3F
Yayınevi.
Cevdet Paşa, A. (2000). Belâgat-ı Osmâniyye. (Yayına Hazırlayanlar: Turgut Karabey,
Mehmet Atalay). Ankara: Akçağ Yayınları.
Coşkun, M. (2010). Sözün büyüsü edebi sanatlar. İstanbul: Dergâh Yayınları.
Çetin, N. M. (2011). Eski Arap şiiri, İstanbul: Kapı Yayınları.
Doğan, M.N. (1997). Fuzûlî’nin poetikası. İstanbul: Kitabevi Yayınları.
Elçi, F. (2011). Kâfzâde Fâizî’nin Leylâ vü Mecnûn mesnevisî inceleme-tenkitli metin dizin.
(Yayımlanmamış yüksek lisan tezi). Adıyaman Üniversitesi, Adıyaman.
Ertem, R. (1995). Şeyhülislâm Yahyâ divanı. Ankara: Akçağ Yayınları.
Gibb, E.J.W. (1999). Osmanlı şiir tarihi: I, II, III, IV (Çeviren: Ali Çavuşoğlu). Ankara:
Akçağ Yayınları.
İbn Haldun (1986). Mukaddime III. (Çeviren: Zakir Kadiri Ugan). İstanbul: Milli Eğitim
Basım Evi.
İpekten, H. (1990). Nâilî divanı. Ankara: Akçağ Yayınları.
İsen, M. (Ed) (2009). Eski türk edebiyatı el kitabı. Ankara: Grafiker Yayınları.
İsen, M. ve Horata, O. (2009). Tarihi gelişim İçinde İsen, M. (Ed).Eski türk edebiyatı el
kitabı. Ankara: Grafiker Yayınları.
Kalkışım, M. (1994). Şeyh Gâlib dîvânı. Ankara: Akçağ Yayınları.
Kaplan, Me. (2008). Tevfik Fikret (devir, şahsiyet, eser). İstanbul: Dergâh Yayınları.
Kaplan, Ma. (1995). Hayriyye-i Nâbî (İnceleme-Metin). Ankara: Atatürk Kültür ve Tarih
Yüksek Kurumu Atatürk Kültür Merkezi Yayını.
Kılıç, M.E. (2012). Sûfî ve şiir Osmanlı tasavvuf şiirinin poetikası. İstanbul: İnsan
Yayınları.
Kortantamer, T. (1993). Eski Türk edebiyatı makaleler. Ankara: Akçağ Yayınları.
Kurnaz, C.(1997). Divan edebiyatı yazıları. Ankara: Akçağ Yayınları.
Küçük, S. (1994). Bâkî dîvânı. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
Levent, A.S. (1948). Atâyî’nin Hilyetü’l-Efkâr’ı. Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
Macit, M. (1997). Nedim divanı. Ankara: Akçağ Yayınları.
Macit, M. (2009). Ses yapısı İçinde İsen, M. (Ed). Eski türk edebiyatı el kitabı. Ankara:
Grafiker Yayınları.
Macit, M. ve Soldan, İ. (2010). Edebiyat bilgi ve teorileri. Ankara: Grafiker Yayınları.
Mengi, M. (2000). Divan şiiri yazıları. Ankara: Akçağ Yayınları.
Mevlâna, (2008). Mesnevî I,II,III. (Hazırlayan: Adnan Karaismailoğlu) Konya: TC Konya
Valiliği İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü.
Okay, O. (1998). Sanat ve edebiyat yazıları. İstanbul: Dergâh Yayınları.
Okay, O. ve Ayan, H.(2005). Hüsn ü aşk. İstanbul: Dergâh Yayınları.
Okuyucu, C.(2010).Divan edebiyatı estetiği. İstanbul: Kapı Yayınları.
Pala, İ. (2003). Müstesna güzeller. İstanbul: Leyla İle Mecnun Yayıncılık.
Saraç, M.A.Yekta. (2010). Klâsik edebiyat bilgisi (belâgat). İstanbul: Bilimevi Basın Yayın.
Schimmel, A. (2009). Alman gözüyle Divan edebiyatı. İçinde İsen, M. (Ed). Eski Türk
edebiyatı el kitabı. Ankara: Grafiker Yayınları.
Selçuk, B. (2004). Ahenk unsurları bakımından Nef’î Divanı’nın Tahlili. (Yayımlanmamış
doktora tezi). Fırat Üniversitesi, Elazığ.
Selçuk, B. (2009). Divan şiirindeki ses ve ahenkle ilgili sanatlara genel bir bakış, İçinde
Çaldak, S., Tuğluk, İ. Halil (Ed) Ulusal Eski Türk Edebiyatı Sempozyumu.
Adıyaman. (15-16 Mayıs 2009, s.483-491)
Selçuk, B. (2013). Nef’î’nin kasidelerindeki farsça yapılı ikilemelerin (terkîb-i tekerrürî) ses
ve anlam düzenine etkisi, İçinde Kartal, A. ve Tulum, M. Mahur (Ed). Ahmet Atilla
Şentürk Armağanı. İstanbul: Akademik Kitaplar.
Şensoy, S. (2003). Mana. İslam Ansiklopedisi. Cilt 27. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı.
Tanpınar, A. H. (2005). Edebiyat üzerine makaleler. İstanbul: Dergâh Yayınları.
Tarlan, A.N. (1992a). Necatî Beğ divanı. Ankara: Akçağ Yayınları.
Tarlan, A.N. (1992b). Hayâlî divanı. Ankara: Akçağ Yayınları.
Tarlan, A.N. (1992c). Ahmed Paşa divanı. Ankara: Akçağ Yayınları.
Tarlan, A.N.(2001). Fuzûlî divanı şerhi. Ankara: Akçağ Yayınları.
Tatçı, M. (1998). Yunus Emre dîvânı. Ankara: Akçağ Yayınları.
Tulum, M., Tanyeri, M. A. (1977). Nev’i divan (Tenkitli Basım). İstanbul: İstanbul
Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları No.2160.
Yenikale, A. (2014). Sünbül-zâde Vehbî divanı. T. C. Kültür ve Turizm Bakanlığı
Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğü (e-kitap).
http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/10651,sunbul-zade-vehbipdf.pdf?0 (E.T.:
07.02.2014)
Yetiş, K. (2006).Belagattan retoriğeç İstanbul: Kitabevi Yayınları.
Yorulmaz, H.(1996). Divan edebiyatında Nâbî ekolü (eski şiirde hikemiyat). İstanbul:
Kitapevi Yayınları.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com