BORÇLAR KANUNU'NUN 316 VE 317'İNCİ MADDELERİNDE DÜZENLENMİŞ OLAN UMUMİ MUKAVELENİN YÜRÜRLÜK SORUNU

Borçlar Kanununun 316 ve 317'inci maddelerinde düzenlenmiş bulunan "umumi mukavele"nin yürürlük sorunu öğretide tartışmalıdır ve bunun henüz ikna edici bir biçimde ayrıntılı ve bütünsel bir çözüme kavuşturulmuş olduğu söylenemez. Bu sorun, umumi mukavelenin uygulamada görünüşe göre pek bir öneme sahip olmaması nedeniyle önemsizmiş gibi gözüküyorsa da yakından bakınca, bunun hukuk teorisi ve metodolojisinin, iş ve anayasa hukukunun kesiştiği bir noktada durduğu ve özellikle toplu iş hukukunun temel ilkeleri ve sorunları ile birçok noktada çakıştığı ve bu anlamda kendine özgü bir öneme sahip olduğu görülmektedir. Mesela aynı kurumu düzenleyen kanunların birbiri ile ilişkisi ve ne zaman bir özellik-genellik ilişkisinin bulunduğu; zımnen mülganın gerçekleşme koşulları; umumi mukavelenin hukuksal niteliği ve özellikle TİS olup olmadığı; bir işyerinde aynı dönem için birden fazla TİS yapılamayacağı ve uygulanamayacağı anayasa hükmü karşısındaki durumu; umumi mukavelenin yapılmasının grev ile zorlanabilirliği gibi sorunlar ilk akla gelenlerdir.