Buradasınız

PLATON'UN GORGIAS DİYALOGUNDA HUKUK VE

Journal Name:

Publication Year:

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (Original Language): 
Oscar Wilde'ın Reading Zindanı Baladı'nı yazmasından 1850 yıl kadar önce1, Atina'da, Leontinili Gorgias, Truva Savaşına sebep olan Helen'i savunmak için uzun bir söylev vermişti. Gorgias'a göre Helen, kendinden daha güçlü olana boyun eğerek ve aşkının peşinden giderek doğa yasalarına uygun davranmıştır. Bu nedenle suçlanmamalıdır. İlk kuşak sofistlerin belagati en güçlü olanı sayılan Gorgias, gerçi Atinalıları ikna edememiştir ama; savunusu, Antik çağ retorik sanatının kıymetli bir parçası olarak günümüze kadar gelmiştir2. Bu makalede ünlü retor Gorgias'ın Atina'da Sokrates ile retorik sanatı üzerine yaptığı tartışmayı konu alan ve Platon tarafından aktarılan "Gorgias" diyaloğu mercek altına alınıyor. Söz konusu diyalogda Sokrates, sofist sanatı olarak değersiz bulduğu retoriği ve öğreticilerini eleştirmekte, sofistleri açıkça dalkavuklukla itham etmektedir. Hakikat, bilgi, uzlaşma, göz boyama gibi kavramlar çerçevesinde geçen konuşma, bilgiyi temel alan felsefe ile kanıyı temel alan retoriği karşı karşıya getirir. Genellikle olduğu gibi tartışmadan felsefe adına zaferle çıkan Sokrates, sofistlerin ağır ithamlarından nasibine düşeni almak-tansa kurtulamaz. "Gorgias"; sofistler ile Sokrates-Platon çizgisi arasındaki tartışmayı, hakikât algısının nesnelliğini, suç ve ceza kavramlarını ve demokrasiyi tartışırken genelde retorik, özelde ise Atina Halk Mahkemelerinde kullanı¬lan retoriğe ilişkin değerlendirmeler sunmaktadır. Hukukun dille, dilin haki¬kâtle, hakikâtin insanla bağlantısını sorgulaması açısından tarihsel bir önem taşıyan bu diyalogun analizinin bugüne de birtakım göndermeler içereceği mu¬hakkaktır.
23-38

REFERENCES

References: 

von Alster, Ernst: Felsefe Tarihi Dersleri I, çev. Macit Gökberk, İstanbul, Ahmed İhsan Matbaası, 1943
Aristophanes:Eşekarıları,Kadınlar Savaşı ve Diğer Oyunlar, Çev. Sabahattin Eyüboğlu- Azra Erhat, İstanbul, Türkiye İş Bankası Yayınları, 2006. Aristoteles: Retorik, çev. Mehmet H. Doğan, İstanbul, Yapı Kredi Yayınları, 2004.
Bilik, Erol: "Sofistler", Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, cilt 7, sayı 1-4, Ankara, 1950.
Burns, Robert P. : "Rhetoric in the Law", A Companion to Rhetoric and Rhetorical Criticism, ed. Walter JOST, Wendy OLMSTED, Oxford, Blackwell Publishing, 2004.
Denkel, Arda:Düşünceler ve Gerekçeler, İstanbul, Doruk Yayınları, 2003. Diakov, V.; Kovalev, S: İlkçağ Tarihi, Cilt:1, Ortadoğu-Uzakdoğu- Eski Yunan, Çev. Özdemir İnce, İstanbul, Yordam Yayınları, 2008. Dumont, Jean- Paul: Antik Felsefe, Ankara, Dost Kitabevi Yayınları, 2007. Dürüşken, Çiğdem: Antik Çağda Doğan Bir Eğitim Sistemi: Rhetorica- Roma'da Rhetorica Eğitimi, İstanbul, Kanaat Basımevi, 2001.
Enos, Richard Leo: "Why Gorgias of Leontini Traveled to Athens: A Study of Recent Epigraphical Evidence", Rhetoric Review, Vol.11, No.1, Autumn, 1992. Fish, Stanley: Doing What Comes Naturally- Change, Rhetoric, and the Practice of Theory in Literary and Legal Studies, Oxford, Clarendon Press, 1989. Gargarin, Michael: "Probability and Persuasion", Persuasion: Greek Rhetoric in Action, ed. Ian Worthington, London, Routledge,, 1994.
Gaonkar, Pilip Parameshwar,
"İnsan Bilimlerinde Retoriğe Dönüş Üzerine Düşünceler", Retorik, Hermeneutik ve Sosyal Bilimler- İnsan Bilimlerinde Retoriğe Dönüş, çev. Hüsamettin Arslan, İstanbul, Paradigma Yayınları, 2002 Ginzburg, Carlo: Güç İlişkileri- Tarih, Retorik, Kanıt, Ankara, Dost Kitabevi
Yayınları, 2006.
Gorgias, Encomium of Helen, İngilizce'ye çev. Brian R. Donovan, (çevrim içi) http://classicpersuasion.org/pw/gorgias/helendonovan.htm, 16.11.2008. Güriz, Adnan: Hukuk Felsefesi, 5.baskı, Ankara, Siyasal Kitabevi, 1999. Halliwell, Stephen: "Philosophy and Rhetoric", Persuasion: Greek Rhetoric in Action, ed. Ian Worthington, London, Routledge, 1994.
Harris, Edward M.: "Law and Oratory", Persuasion: Greek Rhetoric in Action, ed. Ian Worthington, London, Routledge, 1994.
Hirş, Ernest: Hukuk Felsefesi ve Hukuk Sosyolojisi Dersleri, Ankara, Banka ve Ticaret Hukuk Araştırma Enstitüsü, 2001.
Hollander, John; Brooks, Peter; Gewirtz, Paul: Law's Stories- Narrative and Rhetoric in the Law, New Haven and London, Yale University Press,1996.
Işıktaç, Yasemin: Hukuk Felsefesi, İstanbul, Filiz Kitabevi, 2006. Krantz, Walther: Antik Felsefe, Metinler ve Açıklamalar, Çev. Suad Y. Baydur, İstanbul, Sosyal Yayınlar, 1994.
Lange, Friedrich Albert: Materyalizmin Tarihi ve Günümüzdeki Anlamının Eleştirisi, çev. Ahmet Arslan, İstanbul, Sosyal Yayınlar, l998.
McComiskey, Bruce: "Dissembling Plato's Critique of Rhetoric in the Gorgias (447a- 466a)", Rhetoric Review, Vol. 10, No.2, Spring 1992.
Nichols, Mary P.: "Aristotle's Defense of Rhetoric", The Journal of Politics, Vol.49, No.3, August 1987.
Öktem, Niyazi; Ahmet Ulvi Türkbağ: Felsefe, Sosyoloji, Hukuk ve Devlet,
İstanbul, Der Yayınları, 2004.
Platon: Protogoras, Çev.Nurettin Şazi Kösemihal, İstanbul, Sosyal Yayınlar, 2001.
Platon, Sofist, Çev. Cenap Karakaya, İstanbul, Sosyal Yayınlar, 2000.
Platon, Phaidon, Çev. Hamdi Ragıp Atademir, Kemal Yetkin, İstanbul, Sosyal Yayınlar, 2001.
Platon: Gorgias, Çev. Mehmet Rifat, Sema Rifat, İstanbul, Türkiye İş Bankası Yayınları, 2006.
Platon: Gorgias, İngilizce'ye çev. Benjamin Jowett, (çevrim içi), http://www.ellopos.net/
elpenor/greek-texts/ancient-greece/plato/plato-gorgias.asp, 15.01.2009. Platon: Phaedrus, (çevrim içi) http://www.gutenberg.org/files/1636/1636-h/1636-
h.htm, 15. 01. 2009
Popper, Karl Raimond: Açık Toplum ve Düşmanları, Cilt 1: Platon, Çev. Mete
Tunçay, Ankara, Türk Siyasi İlimler Derneği Yayınları, 1967.
Schuetz, Janice: "Arguments of Victims: A case study of the Timothy McVeigh
Trial", Argumentation in Practice, ed. Frans H. Van Eemeren, Peter Houtlosser,
Amsterdam, John Benjamins Publishing Company, 2005.
Soykan, Ömer Naci: Platon: Sofist, İstanbul, Ara Yayıncılık, 1991.
Şenel, Alâeddin : Eski Yunanda Eşitlik ve Eşitsizlik Üstüne, Ankara, Ankara
Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları, 1970
Theodorakopulos, Vas. Th.: Attika Retoriğine Giriş, İstanbul, Arkeoloji ve Sanat
Tarihi Yayınları, 2004.
Wardy, Robert: The Birth of Rhetoric- Gorgias, Plato and Their Successors, New
York, Routledge, 1998.
Yörük, Abdülhak Kemal: "Sofistler ve Hukuk Görüşleri", İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, XIV, 1948
Zeller, Eduard: Grek Felsefesi Tarihi, 2. Baskı, İstanbul, Say Yayınları, 2008.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com