1933 TÜRK BORCU TAHVİLLERİNİN İTFASI

Sayın Prof. Dr. Memduh Yaşa'nm, Maliye Enstitüsünün 1963 konferansları içinde yer alan «Türkiye dış borçlarının takip ettiği gelişine» isimli konferansı, malî araştırmalarda üzerinde en az durulan bir konu olan «Osmanlı Borçları» mn Türkiye Cumhuriyetine intikal eden kısmının, yani 1933 Türk Borcunun itfa şekli üzerinde bazı gerçekleri açıklamama vesile teşkil etti. Sayın Prof. Memduh Yaşa, bahis konusu ettiğim araştırmasında, 1933 Türk Borcu Tahvillerinin erken ödeme rejimine tâbi tutulması için 1943 malî yılı bütçe kanununa konan bir maddeye dayanarak, bu borcun, erken ödeme suretile itfa edildiğini belirtmektedir. Vakıa, 1933 Türk Borcu Tahvilleri'nin Cumhuriyet Hükümetince erken ödenmesine karar verilmiş, 1943 Bütçe Kanununa bu hususda bir madde ve Bütçeye de tahsisat konulmuş ve bu tahviller 1944 yılı Mayısından itibaren erken ödenme rejimine tâbi tutulmuş ise de, borcun itfası, erken ödeme yoluyla değil, tahvillerin hâmillerden satın alınması suretile yapılmıştır. îtfanm bu şekilde yapıldığını, o tarihteki vazifemi dolayısile, yakinen bildiğim ve bu olaya vakıf olan adetleri mahdut şahıslardan biri olduğum için, tarihî bir gerçeğin örtülü kalmaması düşüncesile, bu konuyu ele ahp bildiklerimi açıklamayı bir Ödev saydım. Ancak, 1933 Türk borcu tahvillerinin itfası konusuna girmeden evvel de, bu tahvillerin esasını teşkil eden Osmanlı borçlarının ana hatları hakkında kısaca bilgi vermeyi gerekli buldum.