Buradasınız

TÜRKİYE'DE CUMHURİYET FİKRİNİN OLUŞUMU

BRİNGİNG İNTO EXISTENCE THE IDEA OF REPUBLİC İN TURKEY

Journal Name:

Publication Year:

Author Name
Abstract (2. Language): 
The common view about the declaration of Turkish Republic with a fait accompli is because of a wrong but customary belief. Although the Republic was established to overcome the difficulty met in forming the government, that was just the pretext as the idea of Republic was not unfamiliar as believed by many. From time to time the concept of Republic had been discussed in the adventure of Turkish modernization. First the New Ottomans then Young Turks had announced their views on the subject of Republic. As the sovereignty belonged to the nation, the years of the Turkish National Struggle for Independence formed the period in which the Republic was actually established. The fact that some republics were established in various areas in Anatolia proves that the public was not completely unaware of the Republic. In the background of the declaration of the Republic on October 29, 1923 lies the accumulation (experience) that had lasted from "Tanzimat" till that time and was put into practice through the Turkish National Struggle for Independence.
Abstract (Original Language): 
Türkiye'de cumhuriyetin bir oldubittiyle ilan edildiği görüşü, yaygın bir yanlışın ürünüdür. Her ne kadar cumhuriyet, hükümet kurmada karşılaşılan güçlüğü ortadan kaldırmak amacıyla ilan edildiyse de bu, cumhuriyetin ilanına sadece bir vesiledir. Çünkü, cumhuriyet fikri sanıldığı gibi Türkiye'ye çok yabancı bir fikir değildir. Tanzimat Dönemi'nden itibaren başlayan Türkiye'nin modernleşme serüveninde, cumhuriyet fikri de zaman zaman tartışılmıştır. Önce Yeni Osmanlılar, ardından Jön Türkler cumhuriyet konusunda görüşlerini açıklamışlardır. Milli Mücadele yılları ise, egemenliğin millete ait olması dolayısıyla, cumhuriyetin fiilen kurulduğu dönemdir. Yine aynı yıllarda Anadolu'nun çeşitli yerlerinde cumhuriyetler kurulması, halkın da cumhuriyet konusunda tamamen bilgisiz olmadığını göstermektedir. 29 Ekim 1923 günü ilan edilen cumhuriyetin arkasında, Tanzimat'tan beri süregelen ve Milli Mücadele ile fiilileşen bu birikim bulunmaktadır.
FULL TEXT (PDF): 
31-60

REFERENCES

References: 

• Abdurrahman Şeref. Tarih Söyleşilen (Müsahebe-i Tarihiye), Sadeleştiren: Mübeccel Nami Duru, İstanbul: Sucuoğlu Matbaası, 1980.
• Atatürk'ün Söylev ve Demeçleri, C.III, Ankara: TTK yay., 1954.
• Atay, Falih Rıfkı. Çankaya, İstanbul: Bateş yay., 1984.
• Ateş, Toktamış. Cumhuriyet ve Laiklik, İstanbul: Sarmal yay., 1994.
• Aydemir, Şevket Süreyya. Tek Adam, Cilt III, İstanbul: Remzi Kitabevi yay., 1985.
• Berkes, Niyazi. Türkiye'de Çağdaşlaşma, İstanbul: Doğu-Batı yay., 1978.
• "Cumhuriyet: Alkışla Olmaz", Cogito, Yıl:1998, Sayı: 15.
• Çakan, Işıl. Türk Parlamento Tarihinde II.Meclis, İstanbul: Çağdaş yay., 1999.
• Demirel, Ahmet. Birinci Meclis'te Muhalefet, 2.b., İstanbul: İletişim yay., 1995.
• Duru, Kazım Nami, Pedagoji Önünde Gazi, İstanbul: Maarif Vekaleti yay., Devlet Matbaaları, 1928.
• Engelhardt, Tanzimat ve Türkiye, Türkçesi: Ali Reşad, İstanbul: Kaknüs yay., 1999.
• Hanioğlu, Şükrü. "Siyasal Temsil Olayının Osmanlı İrnparatorluğundaki Yeri", Türkiye'de Politik Değişim ve Modernleşme, s.246-251.
• İnalcık, Halil. "Şerî'at ve Kanun, Din ve Devlet", Osmanlı'da Devlet, Hukuk, Adalet İstanbul: Eren yay., 2000, s. 37-46.
• Jaeschke, Gotthard. Kurtuluş Savaşı İle İlgili İngiliz Belgelen, Çev. Cemal Köprülü, Ankara: TTK yay., 1991.
• Kalaycıoğlu, Ersin- Sarıbay, Ali Yaşar. "Tanzimat: Modernleşme Arayışı ve Politik Değişme", Türkiye'de Politik Değişim ve Modernleşme, s. 3-22.
• Kansu, Mazhar Müfit. Erzurum'dan Ölümüne Kadar Atatürk'le Beraber, Cilt i, AnkaraTTK yay., 1988.
• Karabekir, Kazım. İstiklal Harbimiz, Cilt 2, İstanbul: Emre yay., 1993.
• Karpat, Kemal. Türk Demokrasi Tarihi, İstanbul: Afa yay., 1996.
• Kuyaş, Ahmet. "Neden Cumhuriyet", Cogito, Yıl:1998, Sayı: 15, s. 114-118.
• Lewis, Bernard. Modern Türkiye'nin Doğuşu, 3.b., Çev. Metin Kıratlı, Ankara: TTK yay., 1988.
• Mardin, Şerif. Jön Türklerin Siyasal Fikirleri, 9.b., İstanbul: İletişim yay., 2002.
• Ongunsu, A.H. "Tanzimat ve Amillerine Umumi Bir Bakış", Tanzimat I, İstanbul: MEB yay, 1999, s. 1-12.
• Ortaylı, İlber. İmparatorluğun En Uzun Yüzyılı, 15.b,İstanbul: İletişim yay, 2003.
• Özel, Sabahattin. "Atatürk ve Cumhuriyet", Cumhuriyetimizin 81 .Yılına Armağan, Adapazarı: Sakarya Üniversitesi AİİT Araştırma ve Uygulama Merkezi yay. Aralık 2004. s.9-15.

• Sayar, Ahmed Güner. Osmanlı İktisat Düşüncesinin Çağdaşlaşması, İstanbul: Der yay, 1986.
• Sungu, İhsan. "Tanzimat ve Yeni Osmanlılar", Tanzimat 2, s.777-857.
• Söylev (Nutuk), Cilt I-II, Ankara: TDK yay, 1978.
• Şimşir, Bilal N. İngiliz Belgelerinde Atatürk, Cilt 1, Ankara: TTK yay, 1992.
• Tanör, Bülent., Osmanlı-Türk Anayasal Gelişmeleri, 4.b, İstanbul: Afa yay, 1996.
• . Türkiye'de Kongre İktidarları (1918-1920), İstanbul: YKY, 1998.
• . Kurtuluş Kuruluş, 3.b, İstanbul: Cumhuriyet Kitap Kulübü yay, 2000.
• Tunaya,Tank Zafer. "Hakimiyet-i Siyasiye ve Milli Egemenlik: Türkiye'de Siyasal Rejimin Meşruluğunun Dayandığı Temeller", Türkiye'de Politik Değişim ve Modernleşme, s. 165-176.
• Türkiye'de Politik Değişim ve Modernleşme, Der. Kalaycıoğlu, Ersin- Sarıbay, Ali Yaşar. İstanbul: Alfa yay, 2000.
• Uzunçarşılı, İsmail Hakkı. "1908 Yılında İkinci Meşrutiyetin Ne Suretle İlan Edildiğine Dair Vesikalar", Belleten, Cilt XX, Sayı 77 (Ocak 1956), s. 103-174.
• Ülken, Hilmi Ziya. Türkiye'de Çağdaş Düşünce Tarihi, 3.b, İstanbul: Ülken yay, 1992.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com