Buradasınız

Eskipazar Sarı Travertenleri için Kütlesel Bozunma ve Bozunma Sınıflaması

Rock Mass Weathering and Weathering Classification for Eskipazar Yellow Travertines

Journal Name:

Publication Year:

Keywords (Original Language):

Abstract (2. Language): 
Travertine, which is a type of chemical sedimentary rock and is composed of calcium carbonate, has a relatively recent formation age when compared to most rocks. Nevertheless, weathering in travertines may be quite effective in short time span due to their physical structures and chemical compositions. Despite the intensive use in building stone market, the weathering of travertine in rock mass scale has not been investigated yet. In this study, the Eskipazar yellow travertine having an intensive usage in travertine industry in Turkey as well as employed in the construction of Anıtkabir is selected as study material. The weathering mechanism of the yellow travertines is revealed through observational studies and mass measurements on exposures with different degrees of weathering in the field. As a consequence of these studies, an objective and practical weathering classification is proposed by preparing descriptive criteria. Accordingly, four different weathering classes - fresh, slightly weathered, moderately weathered and highly weathered - are distinguished for the yellow travertines in rock mass scale. It is thought that the proposed classification for the yellow travertines will guide new researches on this rock in marble industry and weathering studies including the entire travertine types.
Abstract (Original Language): 
Kalsiyum karbonat bileşimli kimyasal sedimanter bir kaya türü olan traverten, diğer birçok kaya türü ile kıyaslandığında güncel olarak kabul edilebilecek bir oluşum yaşına sahiptir. Ancak fiziksel yapısı ve kimyasal bileşimi sebebiyle travertenlerde bozunma kısa zaman aralığında etkili olabilmektedir. Traverten yapıtaşı sektöründe yoğun olarak kullanılmakla birlikte, bu kayanın kütlesel ölçekteki bozunma davranışı bugüne kadar araştırılmamıştır. Bu çalışmada, Türkiye’de traverten sektöründe yoğun bir kullanım alanına sahip olan ve Anıtkabir inşaatında da kullanılmış Eskipazar sarı travertenleri araştırma malzemesi olarak seçilmiştir. Arazide farklı bozunma derecelerine sahip yüzleklerde yapılan gözlemsel incelemeler ve kütlesel ölçümler ile sarı travertenlerin bozunma mekanizması ortaya konmuştur. Bu çalışmalar sonucunda bozunmanın değerlendirilmesine yönelik tanımlayıcı ölçütler hazırlanarak, nesnel ve pratik bir bozunma sınıflaması önerilmiştir. Buna göre, sarı travertenlerde kütlesel ölçekte taze, az bozunmuş, orta derecede bozunmuş ve ileri derecede bozunmuş olmak üzere dört adet bozunma sınıfı ayırtlanmıştır. Sarı travertenler için hazırlanan bu sınıflamanın mermercilik sektöründe bu kaya için yapılacak yeni araştırmalara ve travertenlerin genelini kapsayan bozunma çalışmalarına ışık tutacağı düşünülmektedir.
113-132

REFERENCES

References: 

Akın, M., 2010. A quantitative weathering
classification system for yellow travertines.
Environmental Earth Sciences, 61 (1), 47-61.
Akın, M., Özsan, A., 2010. Evaluation of the longterm
durability of yellow travertine using
accelerated weathering tests. Bulletin of
Engineering Geology and the Environment,
(article online), DOI 10.1007/s10064-010-0287-
x.
Altunel, E., Hancock, P.L., 1993. Morphology and
structural setting of Quaternary travertines at
Pamukkale-Turkey. Geological Journal, 28, 335-
346.
Ayaz, M.E., Karacan, E., 2000. Sivas batısındaki
traverten oluşumlarının yapı ve yüzey kaplama
taşı olarak kullanılabilirliklerinin incelenmesi.
Jeoloji Mühendisliği, 23-24 (1), 87-99.
Ayaz, M.E., 2002. Travertenlerin
değerlendirilmesinde yapılması gerekli
incelemeler ve kullanım yeri seçimi. Cumhuriyet
Üni. Mühendislik Fak. Dergisi, Seri AYerbilimleri
C.19 (1), 11-20.
Bacciarelli, R., 1993. A revised weathering
classification for Mercia mudstone (Keuper
Marl), The Engineering Geology of Weak Rock.
Proc. of the 26th Annual Conf. of the Eng.
Group of the Geo. Society, 169-174.
Biryol, C., 2004. Neotectonics and evolution of the
Eskipazar basin, Karabük-Turkey, Middle East
Technical University The Graduate School of
Natural and Applied Sciences, Ankara, M.Sc.
thesis, 124 p (unpublished).
Chandler, R.J., 1969. The effect of weathering on the
shear strength properties of the Keuper Marl.
Geotechnique, 19, 321-334.
Dehghan, S., Sattari, G., Chehreh Chelgani, S.,
Aliabadi, M.A., 2010. Prediction of uniaxial
compressive strength and modulus of elasticity
for travertine samples using regression and
artificial neural networks. Mining Science and
Technology (China), 20 (1), 41-46.
ISRM, 1981. Rock characterization, testing and
monitoring. International Society of Rock
Mechanics Suggested Methods, Pergamon Press,
Oxford, 211 p.
Kahraman, S., Günaydın, O., Fener, M., 2005.
Determination of some physical properties of
travertines from ultrasonic measurement.
Proceedings of 1st International Symposium on
Travertine, Özkul, M., Yağız, S. and Jones, B.
(eds.), Denizli, 231-234.
Kılıç, R., Ulamış, K., Varol, B., Gökten, E., Koçbay,
A., 2005. Geotechnical assessment of the
travertine (Kırşehir, Turkey). Proceedings of 1st
International Symposium on Travertine, Özkul,
M., Yağız, S. and Jones, B. (eds.), Denizli, 256-
262.
Kuterdem, N.K., 2005. Eskipazar (Karabük güneyi)
ve Kuzey Anadolu Fay Zonu (KAFZ) arasındaki
bölgenin morfo-tektonik özelliklerinin coğrafi
bilgi sistemleri ile belirlenmesi. Hacettepe
Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara,
Yüksek Lisans tezi, 94 s (yayımlanmamış).
Mahmutoğlu, Y., Yüzer, E., Suner, F., Eriş, I.,
Eyüboğlu, R., 2003. Deterioration and
conservation of the Dolmabahçe Palace
(İstanbul) building stones. Proceedings of
Industrial Minerals and Building Stones, IMBS
2003, 343-352.
Özkul, M., Varol, B., Alçiçek, M.C., 2002. Denizli
travertenlerinin petrografik özellikleri ve
depolanma ortamları. MTA Dergisi, 125, 13-29.
Pentecost, A. 2005. Travertine. Springer, 446 p., The
Netherlands.
Schneider, C., Ziesch, J., Bauer, J., Török, A.,
Siegesmund, S., 2008. Bauwerkskartierung zur
Analyse des Verwitterungszustands an den
Außenmauern des Schlosses von Buda
(Budapest, Ungarn). Schriftenreihe Dt Geol Ges
(SDGG), 59, 219-235.
Sidraba, I., Normandin, K.C., Cultrone, G., Scheffler,
M.J., 2004. Climatological and regional
weathering of Roman travertine. Architectural
and sculptural stone in cultural landscape.
Prikryl, R., Siegel, P. (eds), Carolinum Press,
Prague, 211–228.
Sidraba, I., 2006. Weatherability of Roman travertine.
Faculty of Material Science and Applied
Chemistry, Institute of Silicate Materials, Riga
Technical University, Latvia, Ph.D. thesis,
(unpublished).
Şaroğlu, F., Herece, E., Sarıaslan, M., Emre, Ö.,
1995. Yeniçağa-Gerede-Eskipazar arasının
jeolojisi ve Kuzey Anadolu Fayı’nın genel
özellikleri. MTA Derleme No: 9873
(yayımlanmamış).
Török, A., 2006. Hungarian travertine: weathering
forms and durability. Heritage weathering and
conservation, Fort R, Alvarez de Buego M,
Gomez-Heras M, azquez-Calvo C (eds), (1).
Taylor & Francis, London, 199-204.
Török, A., 2008. Black crusts on travertine: factors
controlling development and stability.
Environmental Geology, 56, 583-584.
Tuğrul, A., Zarif, İ.H., 1999. Research on limestone
decay in a polluting environment, İstanbul-
Turkey. Environmental Geology, 38(2), 149-
158.
Uz, B., Özdamar, Ş., Ketenci, F., Yıldırım, H., 2005.
Geological, petrographical, and physical
characteristics of Düzköy (Ulus, Bartın)
travertine occurrences and their utilization in
view of marbling. Proceedings of 1st
International Symposium on Travertine, Özkul,
M., Yağız, S. and Jones, B. (eds.), Denizli, 197-
200.
Yalçın, A., Özçelik, M., 2004. Kurna Deresi (Burdur)
travertenlerinin fiziko-mekanik özellikleri ve
yapı taşı olarak kullanılabilirlikleri. KAYAMEK
2004, Bölgesel Kaya Mekaniği Sempozyumu,
Sivas, Türkiye.
Yalçınalp, B., Ersoy, H., Ersoy, A.F., Keke, C., 2008.
Bahçecik (Gümüşhane) travertenlerinin jeolojik
ve jeoteknik özellikleri. Jeoloji Mühendisliği
Dergisi, 31 (2) - 32 (1), 25-34.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com