AFYONKARAHİSAR’DA (TÜRKİYE) YAĞIŞ VE SICAKLIĞIN BOX – JENKİNS TEKNİĞİ İLE ANALİZİ
THE ANALYSE OF PRECIPITATION AND TEMPERATURE IN AFYONKARAHISAR (TURKEY) IN RESPECT OF BOX-JENKINS TECHNIQUE
Journal Name:
- The Journal of Academic Social Science Studies
Keywords (Original Language):
| Author Name | University of Author | Faculty of Author |
|---|---|---|
Abstract (2. Language):
Research area is Afyonkarahisar Province which takes place inland, 800 km from
coast. Continental climate characters are seen in area. Afyonkarahisar which takes place in
central west part of Aegean region in southwest of Turkey. It is also in crossroads because
Afyonkarahisar is in the boundaries of Mediterranean Central Anatolia and Aegean regions.
According to climate type models, the climate of research area is sub-humid in respect of de
Martonne, it is semi-arid in respect of Erinç, it is generally arid and low degree humid and
according to Aydeniz climate classification, it is arid. Box-Jenkins technique (ARIMA) which is
a method of analyses and prediction in time series, has been used in the study. According to
this method, trend analyses have been made in respect of long annual mean of temperature
and precipitation in Afyonkarahisar. According to ARIMA model, the predictions have been
produced until the year 2015 and according to Quadratic ve Linear Trend models, predictions
have been produced until the year 2025. According to ARIMA model, an increase in
precipitation as 14 mm. has been predicted until the year 2015. According to Quadratic Trend
model, a decrease in precipitation as 20 mm. has been predicted until the year 2025. And also
according to Linear Trend model, an increase in precipitation as 2-3 mm. has been predicted
until the year 2025. On the other hand, According to ARIMA model, an increase in
temperature as 0,3-0,4 °C has been predicted until the year 2025. According to Quadratic
Trend model, an increase in temperature as 1,2 °C. has been predicted until the year 2025 And
also according to Linear Trend model, an increase in temperature as 0,5 °C has been predicted
until the year 2025. This decrease in temperature correspond to the increases in temperature as
1,4-5,8 °C which are predicted by United Nations between the year 1990-2100.Abstract (Original Language):
Çalışma alanı, Türkiye’nin Ege Bölgesinde, Ege Denizi kıyılarından 800 km içeride yer
alan Afyonkarahisar ili olup yörede karasal iklim özellikleri görülmektedir. Çalışmaya konu
olan Afyonkarahisar, Türkiye’nin güneybatı kesiminde, Ege Bölgesi’nin, İçbatı Anadolu
Bölümü’nde, Ege Bölgesi’nin doğuya doğru sokulduğu Akdeniz, İç Anadolu ve Ege
bölgelerinin kesiştiği bir konumda yer almaktadır. İklim tipi modellerine göre, çalışma
alanının iklimi de Martonne göre, yarınemli, Erinç’e göre yarıkurak, Thorntwaite göre, kurak
az nemli ve Aydeniz iklim sınıflandırmasına göre ise kurak iklim sınıfına girmektedir.
Çalışmada, zaman serilerinde bir analiz ve tahmin yöntemi olan Box-Jenkins tekniği (ARIMA)
kullanılmıştır. Bu yönteme göre, Afyonkarahisar’da sıcaklık ve yağışın uzun yıllık
ortalamalarına göre trend analizleri yapılmıştır. ARIMA modeline göre 2015 yıllına kadar,
Quadratic ve Linear Trend modellerine göre ise 2025 yılına kadar tahminler üretilmiştir.
Yapılan analizlerden ARIMA modeline göre yağışta 2015 yılına kadar 14 mm’lik artış, 2025
yılına kadar Quadratic Trend modeline göre 20 mm’lik azalma, Linear Trend modeline göre
ise 2-3 mm’lik artış olacağı tespit edilmiştir. Sıcaklık için yapılan analizlerden ARIMA
modeline göre 2025 yılına kadar yaklaşık 0,3-0,4 °C’lik bir artma, Quadratic Trend analizine
göre 1,2°C, Linear Trend analizine göre 0,5°C’lik artış olacağı öngörülmüştür. Sıcaklıktaki bu
artış Birleşmiş Milletlerin 1990-2100 yılları arasında dünya için öngördüğü 1,4-5,8 °C’lik
sıcaklık artışları ile örtüşmektedir.
FULL TEXT (PDF):
