Buradasınız

AFYONKARAHİSAR’DA (TÜRKİYE) YAĞIŞ VE SICAKLIĞIN BOX – JENKİNS TEKNİĞİ İLE ANALİZİ

THE ANALYSE OF PRECIPITATION AND TEMPERATURE IN AFYONKARAHISAR (TURKEY) IN RESPECT OF BOX-JENKINS TECHNIQUE

Journal Name:

Publication Year:

DOI: 
http://dx.doi.org/10.9761/JASSS_312
Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
Research area is Afyonkarahisar Province which takes place inland, 800 km from coast. Continental climate characters are seen in area. Afyonkarahisar which takes place in central west part of Aegean region in southwest of Turkey. It is also in crossroads because Afyonkarahisar is in the boundaries of Mediterranean Central Anatolia and Aegean regions. According to climate type models, the climate of research area is sub-humid in respect of de Martonne, it is semi-arid in respect of Erinç, it is generally arid and low degree humid and according to Aydeniz climate classification, it is arid. Box-Jenkins technique (ARIMA) which is a method of analyses and prediction in time series, has been used in the study. According to this method, trend analyses have been made in respect of long annual mean of temperature and precipitation in Afyonkarahisar. According to ARIMA model, the predictions have been produced until the year 2015 and according to Quadratic ve Linear Trend models, predictions have been produced until the year 2025. According to ARIMA model, an increase in precipitation as 14 mm. has been predicted until the year 2015. According to Quadratic Trend model, a decrease in precipitation as 20 mm. has been predicted until the year 2025. And also according to Linear Trend model, an increase in precipitation as 2-3 mm. has been predicted until the year 2025. On the other hand, According to ARIMA model, an increase in temperature as 0,3-0,4 °C has been predicted until the year 2025. According to Quadratic Trend model, an increase in temperature as 1,2 °C. has been predicted until the year 2025 And also according to Linear Trend model, an increase in temperature as 0,5 °C has been predicted until the year 2025. This decrease in temperature correspond to the increases in temperature as 1,4-5,8 °C which are predicted by United Nations between the year 1990-2100.
Abstract (Original Language): 
Çalışma alanı, Türkiye’nin Ege Bölgesinde, Ege Denizi kıyılarından 800 km içeride yer alan Afyonkarahisar ili olup yörede karasal iklim özellikleri görülmektedir. Çalışmaya konu olan Afyonkarahisar, Türkiye’nin güneybatı kesiminde, Ege Bölgesi’nin, İçbatı Anadolu Bölümü’nde, Ege Bölgesi’nin doğuya doğru sokulduğu Akdeniz, İç Anadolu ve Ege bölgelerinin kesiştiği bir konumda yer almaktadır. İklim tipi modellerine göre, çalışma alanının iklimi de Martonne göre, yarınemli, Erinç’e göre yarıkurak, Thorntwaite göre, kurak az nemli ve Aydeniz iklim sınıflandırmasına göre ise kurak iklim sınıfına girmektedir. Çalışmada, zaman serilerinde bir analiz ve tahmin yöntemi olan Box-Jenkins tekniği (ARIMA) kullanılmıştır. Bu yönteme göre, Afyonkarahisar’da sıcaklık ve yağışın uzun yıllık ortalamalarına göre trend analizleri yapılmıştır. ARIMA modeline göre 2015 yıllına kadar, Quadratic ve Linear Trend modellerine göre ise 2025 yılına kadar tahminler üretilmiştir. Yapılan analizlerden ARIMA modeline göre yağışta 2015 yılına kadar 14 mm’lik artış, 2025 yılına kadar Quadratic Trend modeline göre 20 mm’lik azalma, Linear Trend modeline göre ise 2-3 mm’lik artış olacağı tespit edilmiştir. Sıcaklık için yapılan analizlerden ARIMA modeline göre 2025 yılına kadar yaklaşık 0,3-0,4 °C’lik bir artma, Quadratic Trend analizine göre 1,2°C, Linear Trend analizine göre 0,5°C’lik artış olacağı öngörülmüştür. Sıcaklıktaki bu artış Birleşmiş Milletlerin 1990-2100 yılları arasında dünya için öngördüğü 1,4-5,8 °C’lik sıcaklık artışları ile örtüşmektedir.
195-212

REFERENCES

References: 

ARDEL, A., KURTER, A., ve DÖNMEZ, Y., 1969: Klimatoloji Tatbikatı, Ġstanbul Üniv.
Coğr. Enst. Yay. No: 40, Ġstanbul.
ATALAY, Ġ., 2000: Türkiye Coğrafyası ve Jeopolitiği, Ege Üniveristesi Basımevi Bornova,
Ġzmir.
BAHADIR, M., ve SARAÇLI, S., 2010: Isparta’da Arıma Modeline Göre Sentetik Ġklim
Verilerinin Analizi, E-Journal Of New World Sciences Academy, Volume: 5,
Number: 3, Article Number: 4a0027.
BOX, G. E. P. and JENKĠNS, G. M., 1970: Time Series Analysis, Forecasting and Control,
Holden-Day, San Fransisco.
BOX, G. E. P. and JENKINS G. M., 1976: Time Series Analysis Forecasting and Control,
Holden Day.
DARKOT, B., and TUNCEL, M., 1995: Ege Bölgesi Coğrafyası, (3.Baskı), Ġstanbul Üniv.
Coğr. Enst. Yay. No: 99, Ġstanbul.
DOBRE, Ion and ALEXANDRU, A. Ana Maria, 2008: "Modelling Unemployment Rate
Using Box-Jenkins Procedure", Journal Of Applied Quantitative Methods, S. 3. s.
156-166.
DROOGERS, P., BASTĠAANSSEN, W.G.M. , BEYAZGÜL, M. , KAYAM, Y., KĠTE, G.W.,
and RUST, H., 1999: Gediz Havzasında Sulama Sistemlerinin Agrohidrolojik
Analizi, Ġzmir Su Kongresi (4-5 Haziran 1999, Ġzmir).
ERĠNÇ, S., 1969: Klimatoloji ve Metodları (GeniĢletilmiĢ 2. Baskı), Ġstanbul Üniv. Coğr. Enst.
Yay. No: 35, Ġstanbul.
HAAN T. C., 1977: Statistical Methods in Hydrology, The Iowa State Univercity Press, Ames.
HAMZAÇEBĠ, C., and KUTAY, F., 2004: Yapay Sinir Ağları ile Türkiye Elektrik Enerjisi
Tüketiminin 2010 Yılına Kadar Tahmini, Gazi Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık
Fakültesi Dergisi, 19(3):227-233.
KARABÖRK, Ç., and KAHYA., E., 1998: Göksu Nehrinin Yıllık ve Aylık Akımlarının
Stokastik Modellemesi, Selçuk Üniversitesi Mühendislik- Mimarlık Dergisi.
KARABÖRK, Ç., ve KAHYA., E., 1999: Sakarya Havzasındaki Aylık Akımların Çok
DeğiĢkenli Stokastik Modellemesi, Turkish Journal of Engineering and
Environmental Science, 23, 133-147.
KOÇMAN, A., 1993: Ege Ovalarının iklimi, Ege Üniv.Ede. Fak. Yay. No:73, Ġzmir.
ÖZDEMĠR, M. A., and BAHADIR, M., 2010: "Denizli’de Box – Jenkins Tekniği ile Küresel
Ġklim DeğiĢikliği Öngörüleri" The Journal of International Social Research, Vol:3,
Issue 12, 2010.
ÖZTÜRK, K., 2002: Küresel Ġklim DeğiĢikliği ve Türkiye’ye Olası Etkileri G.Ü. Gazi Eğitim
Fakültesi Dergisi Cilt 22, Sayı I, 47-65.
PEGRAM, G. G. S, and JAMES. W, 1972: Multılag Multivariate Autoregressive Model for
the Generation of Operational Hydrology, Water Resources Research, Vol 8, No: 4,
1074- 1076.
SALAS J. D., J. W. DELLEUR, YEVJEVĠCH, V. , and LANE, W, 1980: Applied Modelling
of Hydrologic Time Series, Water Resources Publications, Colorado.
TOPÇUOĞLU, K., PAMUK, G., ve ÖZGÜREL, M., 2005: Gediz Havzası YağıĢlarının
Stokastik Modellemesi, Ege Üniv. Ziraat. Fak. Derg., 2005, 42(3):89-97.
The Analyse Of Precipitation And Temperature In Afyonkarahisar (Turkey)
In Respect Of Box-Jenkins Technique 212
TÜRKEġ, M., SÜMER, U. M., ve ÇETĠNER, G., 2000: Küresel iklim değiĢikliği ve olası
etkileri, Çevre Bakanlığı, BirleĢmiĢ Milletler Ġklim DeğiĢikliği Çerçeve SözleĢmesi
Seminer Notları (13 Nisan 2000, Ġstanbul Sanayi Odası), 7-24, ÇKÖK Gn. Md.,
Ankara.
TÜRKEġ, M., 2002: Ġklim DeğiĢikliği: Türkiye - Ġklim DeğiĢikliği Çerçeve SözleĢmesi
ĠliĢkileri ve Ġklim DeğiĢikliği Politikaları, Vizyon 2023: Bilim ve Teknoloji
Stratejileri Teknoloji Öngörü Projesi, Çevre Ve Sürdürülebilir Kalkınma Paneli
Vizyon Ve Öngörü Raporu, (Ekim, 2002).
YAMAN K., SARUCAN, A. , ATAK, M. , ve AKTÜRK., N. , 2001: Dinamik Çizelgeleme
Ġçin Görüntü ĠĢleme ve ARIMA Modelleri Yardımıyla Veri Hazırlama, Gazi
Üniversitesi, Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi, 16(1): 19-40.
YILMAZ, Ö., 1999: Afyon ve Çevresinin Ġklim Özellikleri, Afyon Kocatepe Üniversitesi
Yayınları, ISBN-975-7150-15-0, Afyonkarahisar.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com