Buradasınız

Anasayfa » Content

FİLİSTİN SORUNU VE İLK ARAP-YAHUDİ ÇATIŞMALARININ TÜRK BASININDAKİ YANKILARI (1929-1939)

THE PHALESTINE PROBLEM AND REFLECTION OF THE FIRST ARAB-JEW CONFLICTS ON TURKISH PRESS (1929-1939)

Journal Name:

  • The Journal of Academic Social Science Studies

Publication Year:

  • 2012
DOI: 
http://dx.doi.org/10.9761/JASSS_387

Key Words:

Keywords (Original Language):

Author Name
Abstract (2. Language): 
The Alleies, winner of the First World War continued their colonialism under the name of “Mandatary System” and for this purpose protecting the Arab lands parted from Ottoman State, they followed on imperialist policy on them. After the War Phalestine, regarded as a holly land in Islam World, had been given to British Mandatary and protected until 1948 Phalestine. In the period of being under the manegement of Ottoman State, had quiet and tranquil atmosphere and Arabs, Jews, Christians lived there peacefully as well. Following the war with the British Mandatary founded in Phalestine, Arab-Jew conflicts started and conduced to increase extant Phalestine issues. From 1920s when the first conflicts had broken out between Arab and Jew, Turkish pres had concerned with Phalestine and it regularly informed the readers about the incidents occured in Phalestine. In general as the press was reporting the news concerning with Phalestine as in Europa origin, on the other hand some other newspaper had spactated the incidents on the spot with the help of their own journalists who were in some cities such as Jerusalem and Cairo and then informed their readers. It was seen that journalists and columnists had kept their hands-off Phalestine issues and avorded being a party to Arab-Jew conflicts. Betweeen two World Wars, The republic of Turkey had an impartial policy to Phalestine Problem and regarded the conflicts occured in Phalestine as Britain’s internal issue. Turkey didn’t have any policies on Phalestine until it become the member of United Nations in 1947. That the Republic of Turkey had an impartility policy on external affair and the disappointment on Turkish Public Opinion was the cause of Arab revolt started in the First World War had been the indicators of it.
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language): 
Birinci Dünya Savaşı’nı galibi İtilaf Devletleri, sömürge düzenlerini “Manda Sistemi” altında devam ettirmiş, bu doğrultuda Osmanlı Devleti’nden ayrılan Arap topraklarını manda altına alarak emperyalist bir politika takip etmiştir. İslam Dünyası için kutsal bir toprak kabul edilen Filistin, savaş sonrası İngiltere mandasına verilmiş ve 1948 yılına kadar manda altında kalmıştır. Filistin, Osmanlı idaresinde bulunduğu zamanlarda sakin ve huzurlu bir yaşam sürmüş, burada bulunan Arap, Yahudi ve Hıristiyan unsurlar barış içinde yaşamıştır. Birinci Dünya Savaşı’nın ardından Filistin’de kurulan İngiliz mandasıyla birlikte Arap-Yahudi çatışmaları başlamış ve Filistin Sorunu’nun büyüyerek günümüze kadar gelmesine sebep olmuştur. Türk basını, ilk Arap-Yahudi çatışmalarının başladığı 1920’lerden itibaren Filistin’e ilgi duymuş ve burada cereyan eden olayları düzenli olarak okuyucularına aktarmıştır. Basın, Filistin’le ilgili haberleri genelde Avrupa menşeli olarak verirken, kimi gazeteler Kudüs ve Kahire gibi şehirlerde bulunan kendi muhabirleriyle olayları yerinde izlemiş ve okuyucularını bilgilendirmiştir. Gazetelerin ve köşe yazarlarının Filistin Sorunu’na mesafeli yaklaştığı ve Arap-Yahudi çatışmalarında taraf olmaktan kaçındığı görülmüştür.Türkiye Cumhuriyeti, iki dünya savaşı arasında Filistin Sorunu’na karşı tarafsız bir politika uygulamış ve Filistin’de meydana gelen Arap-Yahudi çatışmalarını İngiltere’nin bir iç sorunu olarak görmüştür. Filistin Sorunu’nun 1947 yılında Birleşmiş Milletlere gelmesine kadar Türkiye’nin Filistin politikası oluşmamıştır. Bunda, Türkiye Cumhuriyeti’nin dış ilişkilerde uyguladığı tarafsızlık ve Birinci Dünya Savaşı’nda patlak veren Arap ayaklanmasının Türk kamuoyunda meydana getirdiği hayal kırıklığı belirleyici olmuştur.
FULL TEXT (PDF): 
PDF icon arastrmx_79201_5_pp_265-295.pdf
  • 8
265-295
  • Turkish

REFERENCES

References: 

Resmi Yayınlar
Aydın mebusu Dr. Mazhar Bey‟in, Kudüs‟te toplanacak olan Ġslam Kongresi‟ne dair suali ve
Hariciye vekili Tevfik RüĢtü Aras‟ın Ģifahi cevabı. Türkiye Büyük Millet Meclisi,
(TBMM), Zabıt Ceridesi, 9. Oturum, 1. Celse, C. 5, 1931, s. 2-4.
Kitaplar
ARMAOĞLU, Fahir. Filistin Meselesi ve Arap- İsrail Savaşları (1948-1988), ĠĢ Bankası
Yayınları, 3. Baskı, Ankara 1994.
ELPELEG, Zvi. Filistin Ulusal hareketin Kurucusu Hacı Emin el-Hüseyni, (Çev: Dilek
ġendil), ĠletiĢim Yayınları, Ġstanbul 1999.
HOLSTEĠN, Walter. Filistin Sorunu-Filistin Çatışmasının Sosyal Tarihi, (Çev: Cemal Ertuğ),
Yücel Yayınları, Ġstanbul 1975.
KADI, Leila S. Arab Summıt Conferences and the Palestine Problem (1936-1950), (1964-
1966), Palestine Liberation Organization, Beirut 1966.
KARASAPAN, Celal Tevfik. Filistin ve Şark-Ül-Ürdün, Cilt I-II, Ahmet Ġhsan Basımevi,
Ġstanbul 1942.
MANSFĠELD, Peter. Osmanlı Sonrası Türkiye ve Arap Dünyası, (Çev: Nuran Ülken), Sander
Yayınları, Ġstanbul 1975.
MERAY, Seha L. Devletler Hukukuna Giriş, Cilt I, Ankara Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayını,
Ankara 1968.
ÖKE, M. Kemal. Siyonizm ve Filistin Sorunu (1880-1914), Üçdal NeĢriyat, Ġstanbul 1982.
SAKAR, Esat. Filistin İşçi Hareketi, (Çev: Omar MuhabiĢ), Pele Sor Yayınları, Ġstanbul 1991.
SARICA, Murat. II. Dünya Savaşından Sonra Barışı Koruma ve Sürdürme Çabaları, Ġstanbul
Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayını, Ġstanbul 1982.
293
Celil BOZKURT
TAHHAN, Mustafa. Filistin’e Büyük Komplo, (Çev: Ahmet Özdemir- Muhammet Sakaryalı),
Azim Yayınları, Ġstanbul 1995.
Makaleler
“Araplar Türk idaresini arıyorlar”, Son Posta, 15 Ocak 1937.
“Araplara göre”, Son Posta, 9 Temmuz 1937.
ATUĞ, Yılmaz. “Arap Ülkelerinin Osmanlı Ġmparatorluğundan AyrılıĢı” Belgelerle Türk
Tarihi Dergisi, Ankara 1969, S.25, s.29-33.
DOĞRUL, Ömer Rıza. “Filistin Meselesi”, Tan,19 Eylül 1936.
DOĞRUL, Ömer Rıza. “Filistin meselesi”, Tan, 21 Temmuz 1939.
ESMER, Ahmet ġükrü. “Filistin, İngiltere ve Milletler Cemiyeti”, Ulus, 19 Eylül 1937.
ESMER, Ahmet ġükrü. “Filistin Araplarının Temsili”, Son Telgraf, 20 Aralık 1938.
ESMER, Ahmet ġükrü. “Filistin Konferansı”, Ulus, 25 ġubat 1939.
ESMER, Ahmet ġükrü. “Filistin meselesinin halline doğru”, Ulus, 19 Mayıs 1939.
FEVZĠ, Muharrem. “Mescid-i Aksa duvarı”, Cumhuriyet, 23 Ocak 1930.
FEVZĠ, Muharrem. “Filistin Hadiseleri ve Ġngiltere” Cumhuriyet, 2 Eylül 1929.
FEVZĠ, Muharrem. “Filistin Meselesi”, Cumhuriyet, 22 Kasım 1930.
FEVZĠ, Muharrem. “Filistin Meselesi”, Cumhuriyet, 17 ġubat 1931.
FEVZĠ, Muharrem. “Arap Alemi Galeyanda”, Cumhuriyet, 6 Kasım 1933.
FEVZĠ, Muharrem. “Ġngiltere Ġmparatorluğu ve Filistin”, Cumhuriyet, 22 Ekim 1937.
FEVZĠ, Muharrem. “Londra Arap Kongresi”, Cumhuriyet, 2 Ocak 1939.
“Filistin, Yahudi ve Araplar arasında teksim ediliyor”, Cumhuriyet, 6 Nisan 1937.
“Filistin Tahkikatı yapacak komisyon”, Cumhuriyet, 22 Nisan 1938.
“Filistin için hazırlanan projeler”, Cumhuriyet, 3 Nisan 1937.
“Filistin isyanı kısmen yatıĢtı”, Hâkimiyet-i Milliye,1 Eylül 1929.
“Filistin hadiseleri”, Cumhuriyet, 3 Haziran 1939.
“Filistinin bölünme kararından sonra Araplar da Yahudiler de vaziyetten memnun değil”,
Cumhuriyet, 9 Temmuz 1937.
“Filistinde suikasdler birbirini takib ediyor”, Cumhuriyet, 21 Haziran 1939
“Filistinde kanlı hadiseler”, Cumhuriyet, 20 Haziran, 1939.
“Filistinde arbedeler”, Cumhuriyet, 31 Mayıs 1939.
“Filistinde yeni karıĢıklık”, Cumhuriyet, 14 Haziran 1939.
“Filistinde Müslüman ve Hıristiyan Araplar müĢterek bir cephe kurdular”, Akşam, 11 Aralık
1938.
Filistin Sorunu ve İlk Arap-Yahudi Çatışmalarının Türk Basınındaki Yankıları (1929-1939) 294
“Filistin‟de Müslümanlar müthiĢ protesto ettiler”, Hâkimiyet-i Milliye, 13 Ekim 1929.
“Filistin‟de Araplarla Yahudiler yekdiğerini boykot ettiler”, Cumhuriyet,15 Eylül 1929.
“Filistin‟de AsayiĢ takarrür etti”, Hâkimiyet-i Milliye,14 Eylül 1929.
“Filistin‟de geçen seneki kargaĢalıklardan Araplar mesul tutuluyor”, Cumhuriyet, 2 Nisan
1930.
“Filistin‟de Yahudi aleyhtarlığı”, Cumhuriyet, 5 Aralık 1933.
“Filistin‟de iĢler sarpa sarıyor”, Cumhuriyet, 2 Mayıs 1936.
“Filistin‟de grev bitti”, Tan, 11 Eylül 1936.
“Filistinde Yeni hadiseler”, Son Telgraf, 22 Ekim 1937.
“Filistinde Galeyan”, Vakit, 19 Mayıs 1939
“Filistindeki nümayiĢler kanlı bir Ģekil alıyor”, Cumhuriyet, 19 Mayıs 1939.
“Filistin Gene KarıĢıyor”, Cumhuriyet, 3 Ekim 1929.
“Filistin Tahkikaktı”, Hâkimiyet-i Milliye, 2 Nisan 1930.
“Filistin için idare Ģekli”, Hâkimiyet-i Milliye, 26 Ağustos 1930.
“Filistin Musevileri Karar Verdiler”, Cumhuriyet, 24 Ekim 1930.
“Filistinin akıbetini tayin edecek olan beyaz kitap”, Cumhuriyet, 17 Mayıs 1939.
“Filistin Hadiseleri”, Cumhuriyet, 2 Ekim 1929.
“Filistin‟in Taksimi artık Suya DüĢtü”, Son Telgraf, 28 Aralık 1938.
“Filistin‟in parçalanmasına Irak taraftar değil”, Cumhuriyet, 15 Nisan 1937.
Gündüz, ġekip. “Filistin”, Haber, 2 Ekim 1937.
“Hariciye Vekili Tevfik RüĢtü Aras‟ın Kudüs Kongresi hakkındaki beyanatı”, Hakimiyet-i
Milliye 4 Aralık 1931.
“Ġngiltere Filistinin taksiminden vazgeçti”, Cumhuriyet, 18 Ekim 1938.
JHON, Eugen. “Arap ittihadı cereyanlar”, Türkisch Post, 26-27 Kasım 1935.
“Kahire Mektubu”, Cumhuriyet, 18 Ekim 1938.
“Kahire Mektubu”, Cumhuriyet, 19 Ekim 1938
Kuzan, Feyzullah. “Filistin vaziyeti ve Ġngiltere”, Akşam, 11 Kasım 1937.
“Kudüs Ģehri yanıyor”, Kurun 27 Nisan 1936; Cumhuriyet, 27 Nisan 1936.
“Kudüs Kongresi”, Cumhuriyet, 6 Aralık 1931.
“Kudüs Kongresinde dayak”, Cumhuriyet, 8 Aralık 1931.
“Kudüs‟te sokak muharebeleri oluyor”, Hâkimiyet-i Milliye, 25 Ağustos 1929.
“Kudüs‟te tehlikeli bir gün”, Hâkimiyet-i Milliye, 3 Kasım 1929.
“Kudüs‟te Vaziyet”, Cumhuriyet, 4 Kasım 1933.
“Londra‟daki konferansta Araplar Filistin için istiklal istedirler”, Vakit, 15 ġubat 1939.
“Mavera-i Ürdün Emiri Abdullahla bir mülakat”, Cumhuriyet, 6 Ağustos 1938.
295
Celil BOZKURT
“Mecliste Kudüs Ġçin Müzakere”, Cumhuriyet, 4 Aralık 1931.
MESUT, Zeki. “Orta Zaman Hatıraları”, Hakimiyet-i Milliye, 2 Eylül 1929.
MĠHRĠ, V. “Kudüs Mektubu”, Cumhuriyet, 7 Aralık 1938.
MĠHRĠ, V. “Kudüs Mektubu”, Cumhuriyet, 24 Aralık 1938.
MĠHRĠ, V. “Kudüs Mektubu”, Cumhuriyet, 27 Mayıs 1939.
MĠHRĠ, V. “Kudüs Mektubu” , Cumhuriyet, 11 Haziran 1939.
“Musevi Yurdu”, Cumhuriyet, 25 Ekim 1930.
“Müftü Musolini ile görüĢecekmiĢ”, Son Posta, 19 Ekim 1937.
“Müftü Filistindeki Yahudilere karĢı „Müslümanlarla Hıristiyanlar birleĢmelidir‟ diyor”, Kurun
2 Mayıs 1936.
REYHANĠ, Emin. “Filistin Hakkında Arap ve Yahudi Noktai Nazarı” Ayın Tarihi, Mart 1930,
C. 22, No: 72, s.5763-5769.
WEĠSGAL, Mayer W. “Siyonizm Filistin Ġçin Dini Bir Gaye Bir Saadet Amilidir.”Ayın Tarihi
Dergisi, Mart 1930, No: 72, s.5777-5781.
“Yahudilerin beyaz kitaba tepkisi”, Vakit, 14 Haziran 1939.
“Yüksek Arap Komitesi Filistin Politikasını Reddetti”, Vakit, 1 Haziran 1939.
Gazeteler
AkĢam
Cumhuriyet
Haber
Hakimiyet-i Milliye
Kurun
Son Posta
Son Telgraf
Tan
Türkisch Post
Ulus
Vakit
Dergiler
Ayın Tarihi
Belgelerle Türk Tarihi
TBMM Zabıt Ceridesi.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com