Buradasınız

Osmanlı’dan Cumhuriyet Dönemine Türkiye’de Temel Eğitimin Gelişmesi ve Finansmanı Sorunu

The Development and Finance of Basic Education in Turkey from the Ottoman Era to the Republican Era

Journal Name:

Publication Year:

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
Basic Education, that had been shaped as an activity having institutional and massive base and financed by charity activities before modernization period generally all over the world, has started to improve via States assuming the responsibility together with the improvement of modernization period. Starting from the 18th century, in the face of improvement and refreshment of Western world, the Ottoman administrators that had comprehended firstly the military then administrative later on totally political, social and economic deficiencies had set about reforms and education reforms have taken important place in these reforms. In this process although regulations had been implemented, decisions had been made and some implementations had been performed, improvements in basic education area had been limited both because of economic crisis in the Country and of drawbacks resulted from assigning the finance of education to the local administrations and to the notables. Basic education had been considered as an important issue for radical social change targets in the Republic era and a series of educational reform had been put into practice. However, at the early years of the Republic, depending on the versatile drawbacks inherited from Ottoman Empire and destructions of war conditions, and later on economic difficulties of the country and politics based on the finance of basic training by means of special provincial administrations, depending on the economic crisis in the world have prevented targeted improvements in basic training area.
Abstract (Original Language): 
Genel olarak tüm dünyada modernleşme dönemi öncesinde kurumsal ve kitlesel temeli zayıf bir etkinlik olarak şekillenen ve hayırseverlik faaliyetleri ile finanse edilen temel eğitim, modernleşme sürecinin gelişimi ile birlikte eğitim alanında devletlerin sorumluluk üstlenmesi ile gelişmeye başlamıştır. 18. yüzyıldan itibaren Batı’nın gelişmesi ve güçlenmesi karşısında önce askeri, sonra yönetsel, daha sonra da bir bütün olarak siyasal, toplumsal ve ekonomik yetersizliklerini kavrayan Osmanlı yöneticileri modernleşme reformlarına girişirken bu reformlar arasında eğitim reformları önemli bir yer tutmuştur. Bu süreçte, her ne kadar temel eğitimin geliştirilmesi için düzenlemeler yapılmış, kararlar alınmış ve bir dizi uygulamaya girişilmişse de, gerek ülkenin içinde bulunduğu ekonomik bunalım gerekse eğitim finansmanının yerel idarelere, dolayısıyla eşrafa bırakılmasının yarattığı olumsuzluklar dolayısıyla temel eğitim alanındaki gelişim sınırlı olmuştur. Temel eğitim, Cumhuriyet Dönemi’nde hedeflenen köktenci toplumsal değişikliklerin gerçekleştirilmesi için önemli bir alan olarak görülmüş ve bu alanda bir dizi eğitsel reform gerçekleştirilmiştir. Ancak Cumhuriyet’in ilk yıllarında, Osmanlı’dan devralınan mirasın taşıdığı çok yönlü olumsuzluklar ve savaş koşullarının yaratmış olduğu tahribat, daha sonraları ise, Dünya’da yaşanan ekonomik krize de başlı olarak, ülkenin yaşadığı ekonomik zorluklar ve temel eğitimin asıl olarak il özel idareleri üzerinden finanse edilmesine dönük politikalar temel eğitim alanında hedeflenen gelişmenin sağlanmasını engellemiştir
53
72

REFERENCES

References: 

Akyüz, Y. (1985). Türk Eğitim Tarihi. Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları.
Atuf, N. (1932). Türkiye Maarif Tarihi Hakkında Bir Deneme. Ankara: Ahmed Halid Kitabevi.
Başbakanlar ve Milli Eğitim Bakanlarının Milli Eğitimle İlgili Söylev ve Demeçleri (1946). 1.Cilt, Ankara.
Başgöz, İ. ve Wilson, H. E. (1968). Türkiye Cumhuriyetinde Eğitim ve Atatürk. Ankara: Dost Yayınları.
Bayram, F. (1999). Eğitmenler, Öğrenmeyi Öğretme Ustaları. Ankara: T.C. Kültür Bakanlığı Yayınları.
Berker, A. (1945). Türkiye’de İlk Öğretim, (1839-1908). Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
Bilim, C. Y. (1984). Tanzimat Devri’nde Türk Eğitiminde Çağdaşlaşma (1839-1876). Eskişehir.
Binbaşıoğlu, C. (1999). Eski Milli Eğitim Bakanlarından Mustafa Necati’nin Türk Eğitim Tarihindeki Yeri. 75 Yılda
Eğitim, İstanbul: Tarih Vakfı yayını.
Browne, G. S. ve Cramer J. F. (1982). Çağdaş Eğitim-Milli Eğitim Sistemleri Üzerine Mukayeseli Bir İnceleme.
Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
Cicioğlu, H. (1985). Türkiye Cumhuriyetinde İlk ve Ortaöğretim: Tarihi Gelişimi. Ankara: Ankara Üniversitesi Dil
ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Yayınları.
Cubberley, E. P. (2004). Eğitim Tarihi II. İstanbul: Yeryüzü Yayınevi.
Çağlar, A. (1999). 75 Yılda Cumhuriyet’in İlköğretim Birikimi. 75. Yılda Eğitim, İstanbul: Türkiye Ekonomik ve
Toplumsal Tarih Vakfı Yayınları.
Çakan, I. (2002). Cumhuriyet Döneminde İlköğretimin Finansman Sorunu ve Mektep Vergisi Uygulaması. Yakın
Dönem Türkiye Araştırmaları, Yıl:1, Sayı:2, İstanbul, s.85-127.
Çavdar, T. (1985). Türkiye’de Nüfus ve Nüfus Sorunu. Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi, Cilt: 6, İstanbul:
İletişim Yayınları.
Ergin, O. N. (1977). Türk Maarif Tarihi. Cilt I-II, İstanbul.
71
Ergün, M. (1997). Atatürk Devri Türk Eğitimi. Ankara: Ocak Yayınları.
Evren, N. (1998). Köy Enstitüleri Neydi, Ne Değildi?, Ankara: Güldiken Yayınları.
Gedikoğlu, Ş. (1971). Evreleri, Getirdikleri ve Yankılarıyla Köy Enstitüleri, Ankara.
Giddens, A. (2008). Sosyoloji. İstanbul: Kırmızı Yayınları.
Gellner, E. (1992). Uluslar ve Ulusçuluk. İstanbul: İnsan Yayınları.
Karakütük, K. (2001). Cumhuriyetin Kuruluşundan Plânlı Döneme Kadar Eğitimin Finansmanı: 1923-1960. Milli
Eğitim Dergisi, Sayı: 149, Ankara.
Kaya, Y. K. (1984). İnsan Yetiştirme Düzenimiz. Ankara: Hacettepe Eğitim Fakültesi.
Koçak, C. (1985). Tanzimat’tan Sonra Özel ve Yabancı Okullar. Tanzimat’tan Cumhuriyet’e Türkiye Ansiklopedisi,
Cilt: 2, İstanbul: İletişim Yayınları.
Koçer, H. A. (1987). Türkiye’de Modern Eğitimin Doğuşu 1773 – 1923. Ankara: Uzman Yayınları.
Kodaman, B. (1991). Abdülhamid Devri Eğitim Sistemi. Ankara: Türk Tarih Kurumu.
Maarif Vergisi Hakkında Kanun (1927).
http://www.tbmm.gov.tr/tutanaklar/KANUNLAR_KARARLAR/kanuntbmmc005/kanunt...
01130.pdf
Mektep Vergisi Kanunu (1925).
http://www.tbmm.gov.tr/tutanaklar/KANUNLAR_KARARLAR/kanuntbmmc003/kanunt...
00616.pdf
Nurdoğan, A. M. (2005). Osmanlı Modernleşme Sürecinde İlköğretim (1869-1922). Yayımlanmamış doktora tezi,
Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Özalp, R. (1982). Millî Eğitimle İlgili Mevzuat (1857-1923). İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
Öztürk, C. (1996). Atatürk Devri Öğretmen Yetiştirme Politikası. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
Sakaoğlu, N. (1993). Cumhuriyet Dönemi Eğitim Tarihi. İstanbul: İletişim Yayınları.
Somel, S. A. (2001). The Modernization of Public Education in the Ottoman Empire 1839 – 1908. Islamization,
Autocracy and Discipline, Boston.
Tekeli, İ. (1985). Osmanlı İmparatorluğu’ndan Günümüze Eğitim Kurumlarının Gelişimi. Cumhuriyet Dönemi
Türkiye Ansiklopedisi, Cilt: 3, İstanbul: İletişim Yayınları.
Tekeli, İ. ve İlkin, S. (1999). Osmanlı İmparatorluğunda Eğitim ve Bilgi Üretim Sisteminin Oluşumu ve Dönüşümü.
Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
Tezel, Y. S. (1986). Cumhuriyet Döneminin İktisadi Tarihi (1923 – 1950). Ankara: Yurt Yayınları.
Tonguç, İ. H. (1946). İlköğretim Kavramı. İstanbul: Remzi Kitabevi.
Toprak, Z. (1982). Türkiye’de “Milli İktisat” 1908–1918. İstanbul: Yurt Yayınları.
Unat, F. R. (1964). Türkiye Eğitim Sisteminin Gelişmesine Tarihi Bir Bakış. Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
Üstel, F. (2004). “Makbul Vatandaş”ın Peşinde II. Meşrutiyet’ten Bugüne Vatandaşlık Eğitimi. İstanbul: İletişim
Yayınları.
Yücel, H. A. (1938). Türkiye’de Ortaöğretim. İstanbul: Devlet Basımevi.
Yücel, H. A. (1993). Mili Eğitimle İlgili Söylev ve Demeçler. Ankara: T.C. Kültür Bakanlığı Yayınları.
Zürcher, E. J. (2006). Modernleşen Türkiye’nin Tarihi. İstanbul: İletişim Yayınları.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com