AUTOMOBILE AND SELFHOOD: CAR NARRATIVES IN TURKISH LITERATURE
Journal Name:
- Turkish Studies
Keywords (Original Language):
Author Name | University of Author | Faculty of Author |
---|---|---|
Abstract (2. Language):
The automobile that entered into the Turkish novel
with Recaizâde Mahmut Ekrem's Car Affairs, in one
respect, is one of the status determinant in traditional
Turkish culture that has taken part instead of horse. The
automobiles power is still measured as horse power
which has close psycho-cultural ties with the discourse of
'horse, woman and the gun', that is considerable code of
traditional Turkish culture. Thinking its accreditation of
capacity of speed performance it can be stressed that
automobiles have changeable genders depending on men
and women. When producing new models, car
designator’s inspiration is greatly feminity and body of
women. Becoming one of the attractive ways of self
realization of individuals, the automobile, protects us
against lack of confidence of the external, presents
individuals a lot of opportunities. Automobile’s
attractiveness comes from its power to provide many
possibilities of supremacy over pedestrian way of life as
well as gigantic prosperous life style. The reflections of
this important device of modern world seems in the
Turkish literature parallel with social life. In Yellow
Tractor by Talip Apaydın, Slender Rose of my Thought by
Adalet Ağaoğlu, “The Clown Rusen” by Sevim Burak and
Icy Swords by Latife Tekin narration can be mentioned a
focus on human technology relation as a social fact. “The
Cold” by Ömer Seyfettin, “The Spare Part of Civilization”
by Aziz Nesin, and “Jaguar” by Peride Celâl focuses on
Otomobil Ve Benlik: Türk Edebiyatında Araba Olgusu 1429
Turkish Studies
International Periodical For the Languages, Literature
and History of Turkish or Turkic
Volume 4 /1-II Winter 2009
automobile and its social reflections. A close scrutiny
has been conducted into cars as an important medium
of self identification within the context of modern man,
its reflections in Turkish literature with provocative
psycho-social factors though a critical and analytical
point of view.
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language):
romanına giren araba, aslında bir anlamda geleneksel
kültürde önemli bir yere sahip olan atın yerini alan
önemli bir statü belirleyicisidir. Geleneksel Türk kültüründeki
‘at avrat silâh’ söylemiyle yakın psiko-sosyal
ilintileri kurulabilen arabanın güç ölçümü, bugün bile
‘beygir’ kategorisi üzerinden değerlendirilmektedir. Hız
performansındaki yeteneği ile değer atfedilen arabanın,
kadına ve erkeğe göre değiskenlik arz eden eril ve disil
kimliğine vurgu yapılabilir. Araba tasarımcılarının yeni
model üretiminde kadının disilliğinden önemli ölçüde ilham
alması da bu görüsü destekler. Bu olgudan yola çıkarak
bireyin kendini gerçeklestirmesinin cazip yollarından
biri haline gelen arabanın, dısarının tekinsizliklerinden
koruma yönüyle üstünlük sağlayıcı, bireye sunduğu
birçok imkân ile ev, ve ‘erotik bir mekân’ olarak düsünülebilen
‘yol’da yayalara veya daha az güçlü araçlara karsı
üstünlük sağlayıcı kıskırtıcı bir yönü olduğu söylenebilir.
Modern dünyanın bu önemli aracının toplumsal yasamla
paralel olarak edebiyata da yansımaları gözlenir. Talip
Apaydın’ın Sarı Traktör’ü, Adalet Ağaoğlu’nun “Fikrimin
Đnce Gülü”, Sevim Burak’ın “Palyaço Rusen”i, Latife Tekin’in
Buzdan Kılıçlar’ı insan teknoloji iliskisini toplumsal
bir olgu olarak odağa alan romanlar arasında yer alır.
Ömer Seyfettin’in “Nezle”si, Aziz Nesin’in “Medeniyetin
Yedek Parçası” Tarık Buğra’nın “Mavi Doç”u, Peride Celal’in
“Jaguar”’ı, araba olgusunu ele alan öykülerdendir.
Bu makalede, benlik insasının önemli bir aracı olarak
önem atfedilen arabanın; modern çağ insanı için ifade ettiği
anlamlar, Türk edebiyatındaki yansımaları ve farklı
anlayıslarda eser veren Türk yazarların bu olguya kayıtsız
kalamayısının gerisinde yatan kıskırtıcı psiko-sosyal
etmenler, anılan metinlere yöneltilmis elestirel ve analitik
bir yakın okuma ile irdelenmektedir.
FULL TEXT (PDF):
- 1-2
1427-1462