THE POEMS IN CAGATAY (LANGUAGE) FROM BURHANEDDİN BELHİ
Journal Name:
- Turkish Studies
Keywords (Original Language):
| Author Name | University of Author |
|---|---|
Abstract (2. Language):
There have been some researchers done about the poets who wrote in Cagatay dialect in the period of Ottoman in Turkish literature. There are many poets who wrote in Cagatay dialect are from Central Asia. The topic of this paper is about Burhaneddin Belhi (Ö. 1930) who is also from central Asia. His father is Seyh Suleyman Efendi who was a seyh in Kunduz, a district of Belh at that time and one of the most importan cities in Afganistan today. Seyyid Burhaneedin Kilic who was the emperor of Ozkend is ancestor of Seyh Suleyman Efendi. He immigrates to Anatolia with his family and his four hundred followers in 1885. Later Sultan Abdulaziz invites him to İstanbul. Burhaneddin Belhi, the grandson of Ozkend emperor moves to İstanbul with his family.
Burhaneddin Belhi mostly uses Burhan as a nickaname. He has lots of poems written in Persian and Turkish that could be two divans. Those poems were written by his son and are now in Suleymaniye Library. In the texts the Turkish and the Persian poems are mixed. The Turkish ones are selected in Persian ones by us. It is documented that there are nineeteen poems written in Cagatay dialect among Turkis poems. This paper is about the poems written in Cagatay dialect. The documented poems are written various types which indicate the effects of the tradition of Cagatay Literature in 20th century
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language):
Osmanlı dönemi Türk edebiyatı bünyesinde Çağatayca şiirler yazan şairlerle ilgili, günümüze kadar bazı araştırmalar yayımlanmıştır. Çağatay Türkçesiyle şiir yazan şairlerin azımsanmayacak bir kısmı, köken olarak da Orta Asyalıdır. Bildirimize konu olan Burhaneddin Belhî(Ö.1930) de bu gruba giren şairlerden biridir. Babası, -günümüzde Afganistan'ın önemli şehirlerinden- o sırada Belh'e bağlı Kunduz'da bir tekkenin şeyhliğini yapan Şeyh Süleyman Efendi'dir ve Özkend hükümdarı Seyyid Burhaneddin Kılıç'ın soyundan gelmektedir. Belh'teki zulümden dolayı, 1855 yılı civarında, ailesi ve 400 kadar müridi ile beraber Anadolu'ya göçen Süleyman Efendi, Sultan Abdülaziz'in daveti üzerine İstanbul'a yerleşmiştir. Özkend hükümdarı olan büyük dedesinin adını taşıyan Burhaneddin Belhî, bu suretle ailesiyle birlikte İstanbul'a gelmiştir. Burhaneddin Belhî, şiirlerinde, çoğunlukla Burhan mahlasını kullanmıştır. Türkçe ve Farsça iki divan teşkil edecek kadar şiiri bulunmaktadır. Söz konusu şiirler, oğlu tarafından yazıya geçirilmiş olup bu yazmalar Süleymaniye Kütüphanesindedir. Eldeki nüshalarda Türkçe ve Farsça manzumeler karışık haldedir. Türkçe şiirler, tarafımızdan, Farsça olanların arasından ayıklanmıştır. Şairin Türkçe şiirleri içinde Çağatay Türkçesiyle irili-ufaklı toplam 19 adet manzumesi tespit edilmiştir. Yazımızda, şairin bu manzumeleri üzerinde durulacaktır. Tespit edilen bu şiirler, muhtelif nazım şekilleriyle yazılmış olup -Ahmed Yesevî ve Ali Şîr Nevâyî kanalıyla- Çağatay Edebî geleneğinin 20.yüzyılda bile Anadolu'daki etkilerini göstermesi bakımından dikkat çekicidir.
FULL TEXT (PDF):
- 2
639-671