Buradasınız

Anasayfa » Content

SELÇUKLU MEDRESELERİNİN MAĞRİB VE ENDÜLÜS ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ

EFFECTS OF SELJUK MADRASSAS ON ANDALUSIA AND MAGRİB

Journal Name:

  • Turkish Studies

Publication Year:

  • 2009
DOI: 
http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.746

Key Words:

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
Having Seljuks undertook the political leadership of Sunni Muslim world, they felt responsible for protecting it against all the political, military and ideological threats coming into existence. Therefore, they have founded the Nizamiye madrassas and turned them into centres where Sunni ideology was being taught. These institutions' well-known academic success and their high quality of education have attracted diverse students form all over the Muslim world and the students coming from different regions conveyed their mission to their own countries after being educated there. Consequently, many people form Magrib and Andalusia have been educated in Nizamiye madrassas for this reason. İbn Tûmert, one of these students coming from Magrib, have been educated under the supervision of Nizamiye lecturer Gazali and have founded the Muvahhidûn state by overthrowing the Murâbıt sate when he returned back to Magrib. Thus, he had eradicated superstitions and remainders of idolatry among Berbers by implementing what he had learned in Nizamiye madrassas. Likewise, scholars coming from Andalusia, having been taught in Nizamiye madrassas and returned back, have made significant academic contributions to Andalusia and pioneered in its ideological transformation. A Seljuk scholar Gazali affected not only Andalusian philosophers such as İbn Rüşt and İbn Bâcce but also Western philosophers such as Saint Tomas, David Hume and Descartes through Andalusian philosophers and have made significant contributions to western enlightenment era. In short, Seljuk Madrassas have played a significant role throughout history.
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language): 
Selçuklular Sünnî İslâm dünyasının siyasî liderliğini üstlendikten sonra ona karşı oluşan siyasî, askerî ve fikrî bütün tehlikelere karşı kendilerini sorumlu hissetmişlerdir. Bu maksatla Nizâmiye medreselerini kurarak bu kurumları Sünnî düşüncenin öğretildiği merkezler haline getirmişlerdir. Bu kurumların yüksek ilmî seviyesi bütün İslâm dünyasından bir câzibe yaratmış ve değişik yerlerden gelen insanlar buralarda okuyup, sonrada bu misyonu memleketlerine taşımışlardır. Bu gayeyle Mağrib ve Endülüs'den gelen pek çok şahsın Nizâmiye medresesinde okudukları görülmüştür. Bunlardan biri olan İbn Tûmert, Mağrib'den gelerek Nizâmiye müderrisi Gazâlî'den okuyarak memleketine dönmüş ve "Murâbıtlar" iktidarını devirerek "Muvahhidûn" iktidarını kurmuştur. Böylece Nizâmiye'de öğrendiklerini hayata geçirerek, Berberîler arasındaki yanlış inançları ve putperestlik kalıntılarını temizlemiştir. Benzer şekilde Endülüs'den gelen âlimler Nizâmiye'de okuyarak ülkelerine dönüp, Endülüs'ün ilmen gelişmesini sağladıkları gibi, fikrî planda da pek çok değişimi gerçekleştirmişlerdir. Selçuklu dönemi âlimi Gazâlî, İbn Rüşt ve İbn Bâcce gibi Endülüslü filozofları etkilemenin yanında, Endülüs yoluyla Saint Tomas, David Hume ve Descartes gibi Avrupalı düşünürleri de etkileyerek fikirleriyle Aydınlanma çağına katlı sağlamıştır. Bütün bunlarda Selçuklu medreselerinin büyük rolü vardır.
FULL TEXT (PDF): 
PDF icon arastirmax-selcuklu-medreselerinin-magrib-endulus-uzerindeki-etkileri.pdf
  • 3
1622-1647
  • Turkish

REFERENCES

References: 

ABDULHAYY, M., "Eş'arilik", (trc. Ahmet Ünal), İslâm Düşüncesi Tarihi I, İstanbul 1990, s. 255-277.
ALTUNDAĞ, Şinâsi, "Murâbıtlar", İA VIII, s.580-586.
, "Muvahhidler", İA VIII, s. 765-773.
AYTEKİN, Arif, "İbn Tûmert", DİA XX, s. 725-730.
BARTHOLD, W., İslâm Medeniyeti Tarihi, Ankara 1977.
BİNDER, Leonard, "Gazâlî", (trc. Y.Z.Cömert), İslâm Düşünce Tarihi
II, İstanbul 1990.
BROCKELMANN, Carl, Tarihu'l-Edebi'l-Arab V, (trc. A. en-Neccâr
), Kâhire 1991.
CAHEN, Claude, İslâmiyet, (trc. E.N.Erendor), İstanbul 1990. ÇELEBİ, Ahmed, İslâmda Eğitim Öğretim Tarihi (trc. A. Yardım),
İstanbul 1976.
ÇUBUKÇU, İ. A., Gazzâlî ve Şüphecilik, Ankara 1989. , "Gazzalî ve Siyaset", A.Ü.İ.F.D. IX, (Ankara 1961), s.
121-130.
DAĞ, M.- ÖYMEN, H. R., İslâm Eğitim Tarihi, Ankara 1974.DOZİ, R., Tarih-i İslâmiyet, (trc. A.Cevdet), Mısır 1908.
EBÛ ZEHRA, Muhammed, Tarihu'l-Mezâhibi'l-İslâmiyye II, Kâhire
1989.
EMİN, Hüseyin, Tarihu'l-Irak fi'l-Asri's-Selçukî, Bağdad 1965. FIĞLALI, Ethem Ruhi, Çağımızda Îtikadî İslâm Mezhepleri, İstanbul
1980.
GAZÂLÎ, Ebû Hâmid, el-İktisâd fi'l-İ'tikâd, Kahire 1966.
el-HAFNÎ, Abdulmünim, Mevsuatu'l-Fırak ve'l-Cemâât ve'l-Mezâhibu'l-İslâmiyye, Kâhire 1413/1993.
HASAN, H. İ., Tarihu'd-Devleti'l-Fâtımiyye, Kahire 1981.
HASANEYN, A. M., Selâçıka İran ve'l-Irak, Kahire 1970.
el -HAMEVÎ, Yâkût, Mucemu'l-Buldân V, (tah. Ferîd Abdulaziz el-Cundî), Beyrut 1410/1990.
HİTTİ, Ph., Arap Tarihinin Mimarları, (trc. A.Zengin), İstanbul 1995.
, Siyasî ve Kültürel İslâm Tarihi II, (trc. S. Tuğ), İstanbul
1980.
İBN KESÎR, İsmail b. Ömer İmâduddîn Ebu'l-Fidâ, el-Bidâye ve'n-Nihâye XII, Kâhire 1413/1992.
İBN HALDÛN, Ebû Zeyd Abdurrahman, Tarihu İbn Haldûn VI, (tah.
H.Şehâde- S.Zekkâr), Beyrut 1421/2000.
İBN HALLİKÂN, Ebu'l-Abbâs Şemseddîn Ahmed b. Muhammed b.
Ebî Bekr, Vefâyâtu'l-A'yân ve Ebnâu Ebnâi'z-Zamân V, (tah. İhsân Abbâs), Beyrut 1397/1977.
İBN KADI ŞUHBE,, Takiyyüddîn Ebû Bekr Ahmed b. Muhammed
ed-Dımaşkî, Tabakâtu' ş-Şâfiiyye I, (tah. Abdulalim Han),
Haydarabad 1979.
İBN TAĞRİBERDÎ, Ebu'l-Mehâsin Cemâleddîn Yusuf, en-Nücûmu'z-Zâhire fî Mülûki Mısr ve'l-Kâhira V, (tah. M.H.
Şemseddîn), Beyrut 1413/ 1992. İBNU'D-DİMYÂTÎ, Ahmed b. Aybek b. Abdullah el-Hüseynî, el-
Müstefâdu min Zeyli Tarihi Bağdâd XIX, (tah. K. Ebû Ferah), Beyrut, ts.
İBNU'L-CEVZÎ, Ebu'l-Ferec Abdurrahman b. Ali b. Muhammed, el-Muntazam fî Tarihi'l-Umemi ve'l-Mülûk XVI, (tah.
Muhammed A. el-Atâ- Mustafa A. Atâ), Beyrut 1412/ 1992.
Turkish Studies
International
Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 4/3 Spring 2009
Selçuklu Medreselerinin Mağrib... 1645
İBNU'L-ESÎR, İmâduddîn Ebu'l-Hasan Ali b. Ebî Bekr eş-Şeybânî, el-Kâmil fi't-Tarih X, Beyrut 1402/1982.
İBNU'N-NACCÂR, Muhibbuddîn Ebû Abdullah Muhammed b.
Mahmud b. el-Hasan Zeylu Tarihi Bağdâd I ( XVI), (tah. K.
Ebû Ferah), Beyrut, ts. İBNU'L-VERDÎ, Zeynuddîn Ebû Hafs Ömer, Tarihu İbni'l-Verdî I,
Necef 1389/ 1969.
İBNU'S-SALÂH, Takiyyuddîn Ebû Amr Osman b. Abdurrahmân eş-Şehrezûrî, Tabakâtu'l-Fukahâi' ş-Şâfiiyye I, (tah. Muhyiddîn Ali Necîb), Beyrut 1413/1992.
İZMİRLİ, İ. Hakkı, İslâm Mütefekkirleri İle Garp Mütefekkirleri
Arasında Mukayese, (nşr. S. H. Bolay), Ankara 1977. KARLIĞA, H.Bekir, "İbn Rüşd", DİA XX.
KÖYMEN, M. A., Selçuklu Devri Türk Tarihi, Ankara 1989.
, Alp Arslan ve Zamanı II, Ankara 1983.
LAMBTON,
A.K.
, "el-Fikru's-Siyâsî İnde'l-Müslimîn", (trc. H.Mu'nis-İ.S.el-Amed), Turâsu'l-İslâm III, (1399/1978).
LE TOURNEAU, Roger, "Onaltıncı Yüzyıla Kadar Kuzey Afrika",
(trc. H.Yılmaz), İslâm Tarihi Kültür ve Medeniyeti III, İstanbul 1989, s. 125-155.
LEWİS, Bernard, Haşişiler, (trc. A. Aktan), İstanbul 1995.
, "İsmâîlîler" İA V/II, , s. 1120-1124.
MÂCİD, Abdu'l-Münim, Nazmu'l-Fâtımiyyin ve Rusûmuhum fî Mısr,
Mısır 1973-1978.
el-MAKRIZÎ, Takiyyüddîn Ebu'l-Abbâs Ahmed, Kitâbu'l-Mevâizi
ve'l-İtibâr bi Zikri'l-Hıtatı ve'l-Âsâr II, Beyrut, ts.
, Kitâbu'l-Mukaffa'l-Kebîr VI, (tah. Muhammed el-
Ya'lavî), Beyrut 1411/199.
el- MAMÛRÎ, et-Tâhir, el-Gazâlî ve Ulemâu'l-Mağrib, Tunus 1990.
el-MERÂKEŞÎ, Abdulvâhid, Vesâiku'l-Murâbıtîn ve'l-Muvahhidîn, (tah. Hüseyin Munis), Kâhire 1997.
MEZ, Adam, Onuncu Yüzyılda İslâm Medeniyeti, (trc. Salih Şaban),
İstanbul 2000.
en-NECCÂR, Abdulmecîd, el-Mehdî b. Tûmert, Beyrut 1401/1983.
Turkish Studies
International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 4/3 Spring 2009
1646
Ahmet OCAK
NİZÂMÜLMÜLK, Siyâset-Nâme, (trc.M.A.Kömen), Ankara 1982.
OCAK, Ahmet, Selçukluların Dinî Siyaseti, İstanbul 2002.
, Nizâmiye Medresleri, Malatya 1993. (Yayımlanmamış
Yüksek Lisans Tezi).
, "Osmanlı Medreselerinde Eş'arî Geleneğinin
Oluşmasında Selçuklu Medreselerinin Tesirleri" XIII. Türk
Tarih Kongresi Bildirileri III/II, Ankara 2002, s. 763-776.
, "Bir Terör Örgütü Olarak "Bâtınîlik" ve Selçuklu
Ülkesindeki Faaliyetleri" Dinî Araştırmalar ( Din ve Terör Özel Sayısı), VII/20 (Eylül-Aralık 2004), s. 163-178.
O'LEARY, De Lacy, İslâm Düşüncesi ve Tarihteki Yeri, (trc. H. G. Yurdaydın-İ. Kutluay), Ankara 1971.
ÖYMEN, H. Raşit, "İslâmiyette Eğitim ve Öğretim Hareketleri",
A.Ü.İlâhiyat Fakültesi Dergisi XI (1963).
ÖZDEMİR, Mehmet, "Endülüs", DİA XI, s. 211-224. ÖZEL, Ahmet, "Bâcî", DİA IV, s. 414-415.
Es-SUBKÎ, Tâcuddîn Ebû Nasr Abdulvahhâb b. Ali b. Abdilkâfî,
Tabakâtu'ş-Şâfiiyyeti'l-Kübrâ VII, (tah. A.M.el-Hulv- M.M. et-Tennâhî), Mısır 1964-1976.
Es-SUYÛTÎ, Celâluddîn Ebu'l-Fazl Abdurrahman , Tarihu'l-Hulefa,
Mısır 1371/ 1952.
TALAS, M. Asad, Nizamiyye Medresesi, (trc. Sadık Cihan), Samsun
1999.
TAPLAMACIOĞLU, Mehmet, "Bazı İslâm Bilginlerinin Toplum Görüşleri", A.Ü.İ.F.D. XII, (1964), s. 83-99.
TURAN, Osman, Selçuklular Tarihi ve Türk-İslâm Medeniyeti,
İstanbul 1980.
ÜLKEN, Hilmi Ziya, İslâm Felsefesi, Ankara, ts. VOLLERS, K., "Ezher" İA IV, s. 433-442.
WATT, W. Montgomery, İslâmî Tetkikler-İslâm Felsefesi ve Kelâmı,
(trc. S. Ateş), Ankara 1968.
, Fî Tarihi İsbanya'l-İslâmiyye, (trc. M. Rıza el-Mısrî),
Beyrut 1989.
, İslâm'ın Avrupa'ya Tasiri, (trc. Hulusi Yavuz),
İstanbul 1986
Turkish Studies
International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 4/3 Spring 2009
Selçuklu Medreselerinin Mağrib... 1647
El-YÂFİÎ, Ebû Muhammed Abdullah b. Esad, Mirâtu'l-Cinân ve
İbretu'l-Yekzân III, Kâhire 1993.
YVER, G., "Mağrib", İA VII, s. 142-143.ez-ZEHEBÎ, Şemsuddîn Ebû Abdullah, el-İber fî Haberi men Ğaber II, (tah. M.S. Zağlûn), Beyrut 1405/1985.
, Tezkiretü'l-Huffâz IV, Beyrut, ts.,
, Tarihu'l-İslâm ve Vefeyâtu'l-Meşâhiri ve'l-A'lâm
(471-480), (tah.Ömer Abdusselâm et-Tedmürî), Beyrut
1415/1994.
Tu

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com