Buradasınız

Anasayfa » Content

-agan (-ağan), -egen (-eğen) EKİNİN TÜRKÇEDEKİ İŞLEVİ

THE FUNCTION O F -agan (-ağan), -egen (-eğen) SUFFIX IN TURKISH

Journal Name:

  • Turkish Studies

Publication Year:

  • 2010
DOI: 
http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.1311

Key Words:

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of Author
Abstract (2. Language): 
In this article -agan (-ağan), -egen (-eğen) suffix will be searched. besides there is a -gan (-gen), -ğan (-ğen) suffix. These two suffixes didn't consider in all its bearings. These suffixes have simmilarities and differences between them, too. Especially this suffix functions were kinded in Anatolian dialects, but the examples of literary languages were limmitted. This suffix examples are in Azerbayjan Turkish and Turkmen Turkish. In this article the -agan (-ağan), -egen (-eğen) suffix functions will be expounded.
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language): 
Bu makalede -agan (-ağan), -egen (-eğen) eki incelenecektir. Ayrıca bir de -gan (-gen), -ğan (-ğen) eki vardır. Bu her iki ek çeşitli yönleriyle yeterince incelenmemiştir. işlevleri bakımından birbirine benzerlikleri olduğu gibi farklılıkları da vardır. Bu ekin işlevleri özellikle Anadolu ağızlarında çeşitlenmiş, yazı dilindeki örnekleri ise sınırlı kalmıştır. Ekin Azerbaycan ve Türkmen Türkçesinde örnekleri vardır. Makalede -agan (-ağan), -egen (-eğen) ekinin işlevleri de ortaya konulacaktır.
FULL TEXT (PDF): 
PDF icon arastirmax-agan-agan-egen-egen-ekinin-turkcedeki-islevi.pdf
  • 1
42-56
  • Turkish

REFERENCES

References: 

ağlağan Sık ağlayan (Deleme Sözlüğü) akagan Çok akan (gözünün yaşı) (Tarama Sözlüğü) aragan Aramaya koyulan (Tarama Sözlüğü) artağan Çoğalan, bereketli (Türkçe Sözlük) atağan Çok övünen, atıp tutan (Derleme Sözlüğü)
Turkish Studies
International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 5/1 Winter 2010
-agan (-ağan), -egen (-eğen) Ekinin Türkçedeki İşlevi 53
bakagan Bakan, bakıcı (Tarama Sözlüğü)
batağan l.Eline geçen parayı boşa harcayan. 2.Bataklık
(Deleme Sözlüğü)
biçirgen Ayak parmakları arasında çıkan mantar (Necati Demir Ordu ve Yöresi Ağızları TDK 2001)
bilegen, bileğen Çok bilen, bilici (Derleme Sözlüğü)
bişegen, bişeğen Çabuk pişen ( Derleme Sözlüğü)
bitegen İyice yetişen, çok biten (Tarama Sözlüğü)
borağan Fırtına, bora ( Derleme Sözlüğü)
burağan Güçlü esen rüzgâr (Türkçe Sözlük)
çalağan Azgın, yırtıcı (hayvan, kuş) ( Derleme Sözlüğü)
çokrağan . Gür kaynak (Türkçe Sözlük)
dalağan 1. İnsana saldıran, ısıran, köpek 2. Isırgan otu (
Derleme Sözlüğü)
delegen, deleğen Ağaçkakan ( Derleme Sözlüğü)
depegen Çokça tepen, tekme atan (Dede Korkut 265-8)
döneğen Sözünde durmayan ( Derleme Sözlüğü)
durağan Sabit, akışmaz (Türkçe Sözlük)
emegen 1. Suyu çabuk emen ( Derleme Sözlüğü) 2.İyi emen, Çok emen (Tarama Sözlüğü)
esegen Çok esen (Tarama Sözlüğü)
evegen Aceleci ( Derleme Sözlüğü) bk. ivegen
geleğen 1.coğ. Ana ırmağa kavuşan (Türkçe Sözlük) 2.Bir yere sık sık gelip giden,
geleğen olmak ( Derleme Sözlüğü)
gezegen is. Astr. Güneş çevresinde dolaşan cisimlerin ortak adı, seyyare, peyk (TürkçeSözlük)
gezeğen.Çok gezen (Türkçe Sözlük), ( Derleme Sözlüğü)
gezeyen Çok gezen ( Seyfettin Altaylı, Azerbaycan Türkçesi Sözlüğü 1994)
giregen Çok giren, girme özelliği olan (Tarama Sözlüğü)
göregen, göreğen Çok iyi gören (Tarama Sözlüğü)
Turkish Studies
International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 5/1 Winter 2010
54
Hamz
a ZÜLFİKAR
göreğen Çok iyi gören ( Derleme Sözlüğü)
güleğen l.Güler yüzlü (Türkçe Sözlük), 2. Sürekli gülen (Tarama Sözlüğü) 3.Sevimli, güler yüzlü, Çok gülen ( Derleme Sözlüğü)
gülegen Sevimli, güler yüzlü, Çok gülen (Kerkük)
gürlegen Çok bağırıp çağıran (Tarama Sözlüğü) Çağlayan ( Derleme Sözlüğü)
idegen, ikamet idegen biçiminde geçiyor. Sık gelip bir yerde kalan (Salih bin Mişveh Kufe'ye çok gelüp anda ikamat idegen idi, Arslan Tekin, Şirvanlı Mahmud Terih-i İbn-i Kesir tercümesi 70 a-
10)
ivegen Aceleci (Tarama Sözlüğü)
iveğen sf. Acelece, akut (Türkçe Sözlük)
kaçagan Kaçmak, uzaklaşmak isteyen, kaçınan, kaçkın. (Tarama Sözlüğü)
kaçağan l.Atın seri ve güzel yürüyüşü 2. Tavşan (Deleme
Sözlüğü)
kayagan Yumuşak taş (Tarama Sözlüğü) Düz taş ( Derleme
Sözlüğü)
kesegen 1. Fare 2. Danaburnu 3. Erkek domuz (Deleme Sözlüğü) Fare (Tarama Sözlüğü)
kızağan Kızana gelmiş hayvan (Deleme Sözlüğü)
köyegen Eşek sineği, büğelek (Tarama Sözlüğü)
küseğen l.Çabuk, sık sık küsen (Deleme Sözlüğü) 2. Küstüm otu (Türkçe Sözlük) DS
olağan Tabii (Türkçe Sözlük)
pişeğen Kolay pişen (Türkçe Sözlük)
salagan Saldırgan, mütecaviz (Tarama Sözlüğü)
sızağan Su sızdıran (Deleme Sözlüğü)
sezegen Tez duyan, tez hisseden (Deleme Sözlüğü)
söyleyeğen Israrla ve etkili söyleyen (Tarama Sözlüğü)
süreğen is. Müzmin, kronik (Türkçe Sözlük) DS
Turkish Studies
International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 5/1 Winter 2010
-agan (-ağan), -egen (-eğen) Ekinin Türkçedeki İşlevi 55
süsegen Boynuzu ile vuran (Deleme Sözlüğü) Divanü Lugati 't-Türk, B. Atalay III 364.s.)
süzegen Sık işeyen (Deleme Sözlüğü)
tepeyen, tepegen Çifte atadan ( Seyfettin Altaylı,
Azerbaycan Türkçesi Sözlüğü 1994)
tutagan İyice, sıkıca tutan, çok tutan (Tarama Sözlüğü)
uçağan Süratli uçan (kuş) ( Seyfettin Altaylı, Azerbaycan Türkçesi Sözlüğü 1994)
ugan Kadir (Divanü Lugat't-Türk I, 77-78) ugan Allah, kadir (Aysu Ata, Kısasu'l-Enbiya 29r 8, 31 v 2)
vurağan Boynuz ve tekme ile vurma alışkanlığı olan (hayvan) ( Seyfettin Altaylı, Azerbaycan Türkçesi Sözlüğü 1994)
yagagan Çok yağıcı (Tarama Sözlüğü)
yatağan İki yanı kesici savaş bıçağı (Türkçe Sözlük
yatağan Yatmayı çok seven ( Seyfettin Altaylı, Azerbaycan Türkçesi Sözlüğü 1994)
yelegen çok yelen, hızlı koşan, hızlı giden (Tarama Sözlüğü)
yöreğen İyi yürüyen eğitimli (hayvan) (Derleme Sözlüğü)

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com