THE RISE OF MODERN LITERATURE IN TURKEY WITHIN THE CONTEXT OF POLITICAL AND SOCIAL CHANGES – ITS ROOTS AND EFFECTS
Journal Name:
- Turkish Studies
Key Words:
Keywords (Original Language):
| Author Name | University of Author |
|---|---|
Abstract (2. Language):
While Tanzimat (The Reforms of 1846 during the Ottoman Empire)
gave birth to modern literature in Turkey, political factors played a
crucial role in its development. This article tries to explore the birth roots
of fiction writing in Turkey in the beginning of 19th century and study the
effects of social-political medium in 1950s on literature. Primarily, the
Western effect on political life started with Tanzimat period and thus
becoming prevalent in other social spaces as well as modern literature
and the art of fiction in particular. As is known, although its roots were
deep in Istanbul, the expansion of Turkish literature towards Ankara
together with the outbreak of Indepedence War accelerated with the
establishment of new Republic right after the victory. The educational
opportunities became widespread throughout the country as the new
Republic adopted an ideology that took the villagers as the focal point.
Against this background, with the establishment of “Köy Enstitüleri”
(Village Institutes) this trend gained a new impetus and new writers
flourished from the bosom of Anatolia. Thus, this enabled scholars to
develop an “emic” at Anatolia. The aim of this article is to study how and
in what ways non-literary events like social-political in Turkey have
affected Turkish literature. Within this framework, the article discusses
the problematic, spatial and thematic changes arose in Turkish literature
and the consequences of these results.
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language):
Osmanlı’da siyasal-toplumsal açıdan önemli bir kavşak olan
Tanzimat hareketi aynı zamanda modern edebiyatın doğuşu açısından da
gerçek bir yol ayrımıdır. Bu çalışmada, Türkiye’de modern edebiyatın
yaklaşık yüz yıllık serüveni ele alınmakta bu serüvenin kökenleri, etkileri
ve geleceği siyasal-toplumsal gelişmelerle bağlantılı olarak
irdelenmektedir. Bu bağlamda, Türkiye’de roman sanatının doğuşunun
kökenleri ve 1909’dan 1930’lara uzanan dönemdeki toplumsal siyasal
ortam üzerinde durulmaktadır. Türk edebiyatında yeni bir canlanma, bir
doğuş gereklidir; ne var ki, romanda köye yönelişin ortaya çıkması için
bir “halka doğru” hareketinin toplumsal-siyasal temellerinin oluşması,
bunun için de Anadolu’da bir milli hareketin başlaması, bu yönelişin
güçlü bir düşünsel-siyasal akım halini aldığı 1920’lere kadar beklemek
gerekecektir. Milli Mücadele ile birlikte Ankara’nın öne çıkması, bu
kentin kurtuluştan sonra başkent olması, kurulan Cumhuriyet’in
“köycülük davası” da edebiyatımız üzerinde etkili olmuştur. Ayrıca,
“Anadolu’ya” sloganlı “Memleket Edebiyatı”nın, eğitimin belli bir
kesimin ayrıcalığı olmaktan kurtarılıp geniş yığınlara mal edilmesiyle
hızlandığı görülüyor. Artık, edebiyatçıların İstanbullu oluşu değişmekte,
tüm Anadolu’dan şair ve yazar edebiyat dünyasında belirmektedir.
Makale ile amaçlanan, Tanzimat’tan başlayıp 1950’lere kadar toplumsal
değişme, siyasal gelişme vb. gibi temelde edebiyat dışı etkenlerin Türk
edebiyatını ne yönde etkilediğini irdelemektir. Bu bağlamda, Türk
edebiyatının, “şehirlisi olduğu” İstanbul’dan, Ankara’ya, daha sonra da
en uzak köşelerine kadar tüm Anadolu’ya yaygınlaşmasının nedenlerini
ve bu yönelişin sonuçlarını sergilemektir.
FULL TEXT (PDF):
- 3
83-99