Buradasınız

Mersin ilinde gebelik, doğum ve loğusalık dönemlerinde anneye ve yenidoğana yönelik geleneksel uygulamalar

Traditional practices applied to mother and newborn during pregnancy, labor and postpartum periods in Mersin

Journal Name:

Publication Year:

Abstract (2. Language): 
Birth is almost always accepted as a happy event. It is an important event that relates to both the parents and the other family members, while also increasing respect for the parents within society. Through the ages, traditions and ceremonies have accompanied birth and the stages involving birth. In terms of folklore, our country has cultural variations due to its geography, which explain the variation of perinatal traditional practices. Some beliefs, traditions and practices surrounding birth continue until today. Owing to its geographical position, our country is culturally rich. However, some traditional practices applied to the mother and the newborn during pregnancy, labor and the postpartum period can threaten maternal and fetal health. This study was carried out in order to document traditional practices applied to the mother and the newborn during pregnancy, labor and postpartum in the city of Mersin. Data were obtained by fifty-four 3rd and 4th year midwifery students at Mersin University from their elder female relatives. Data was based on completed questionnaires along with literature support. All the interviews were carried out face to face. Data were evaluated using frequencies and percentages in a computer program. Our sample population consisted of women over fifty years of age. In our study, 42.60% of the interviews were with grandmothers. It was determined that more ceremonial and traditional practices were applied to mothers (87.00%) and newborns (96.30%) during the postpartum period. This was followed by practices during pregnancy (79.60%) and those during labor (53.70%). Practices observed consisted of the following: during pregnancy, cravings for certain foods (79.00%) and not eating harmful food (62.70%); during labor, spreading of the mother’s hair on her face; during the postpartum period, for prevention of puerperal sepsis on the mother (74.40%) and on the newborn (100.00%), for increasing breast milk (68.00%), drinking sherbet (55.10%), rubbing the newborn with salt (86.50%) and swaddling (51.90%).
Abstract (Original Language): 
Doğum bütün zamanlarda mutlu bir olay olarak kabul edilen, ebeveyni ve diğer aile bireylerini yakından ilgilendiren önemli bir olaydır. Çağlar boyu doğuma ve onunla bütünleşen süreçlere birtakım geçiş törenleri eşlik etmiştir. Türkiye, coğrafi konumu ve tarihi sebebiyle birçok farklı kültürlerin kaynaştığı bir pota gibidir. Bu nedenle gebelik-doğumloğusalık süreçlerine ait uygulamalarda çeşitlilik görülmektedir. Doğumla ilgili adetlerin, geleneklerin ve bunlara bağlı uygulamaların izleri günümüzde de varlığını sürdürmektedir. Kuşaklar boyu sınanmış olmaktan kaynaklanan bir tür güvenilirliğe sahip olmakla birlikte, bu uygulamalar kimi zaman annenin ve yenidoğanın sağlığını tehdit edebilmektedir. Bu araştırma Mersin ilinde gebelik-doğum-loğusalık süreçlerinde anneye ve yenidoğana yönelik geleneksel uygulamaları ortaya koymak amacıyla yapılmıştır. Tanımlayıcı olarak yapılan araştırmanın kaynak kişilerini Mersin Üniversitesi Sağlık Yüksek Okulu Ebelik Bölümü üçüncü ve dördüncü sınıfta okuyan, Mersinli olan ve ailesi halen Mersin’de yaşayan 54 öğrencinin, tamamı kadın olan, birer akrabası oluşturmuştur. Veriler literatür taraması sonrasında oluşturulan veri toplama formu ile yüz yüze görüşme tekniği kullanılarak toplanmıştır. Derlenen veriler bilgisayar ortamına taşınarak işlenmiş, değerlendirmeler frekanslar ve yüzdeler üzerinden yapılmıştır. Araştırmamızın kaynak kişilerinin yaşı 50 ve üzerinde olup % 42,60’ı görüşme yapan öğrencilerin anneanneleridir. Loğusalıkta anneye yönelik törensel ve geleneksel uygulamaları yaşamış olanların oranı % 87,00 ve çocukları yenidoğana yönelik olanlara maruz kalmış olanlarınki % 96,30’dur. Gebelikte dönemindeki uygulamalara maruz kalma oranı % 79,60 ve doğum sırasındakilere maruz kalma oranı ise % 53,70’dir. Uygulamaların yaşama geçiriliş sıklıkları, gebelikte aşermeyle ilgili olanlar için % 79,00; gebelikte sakıncalı yiyecekleri yememeyle ilgili olanlar için % 62,70; doğumda anne terliyken saçını yüzüne sürme için % 44,80; loğusalıkta albasmasından korumaya yönelik olarak anne üzerinde gerçekleştirilenler için % 74,40; albasmasından korumaya yönelik olarak yenidoğan üzerinde gerçekleştirilenler için % 100,00; yenidoğanı tuzlama için % 86,50; loğusa şerbeti içme için % 55,10; kundaklama için % 51,90; emzirme döneminde sütün bol olması için yapılanlar için % 68,00 olarak belirlenmiştir.
63-84

REFERENCES

References: 

Açık, Y., Rahman S., Deveci, E., Sevindik, F. (2007). Elazığ il merkezinde yaşayan
doğum yapmış kadınların bebek bakımı konusunda bildikleri ve uyguladıkları
geleneksel yöntemler. Uluslararası 5. Üreme Sağlığı ve Aile Planlaması Kongresi
19-22 Nisan 2007. Ankara.
Artun, E. (2005). Doğum. Türk Halk Bilimi. Kitabevi, İstanbul: 125-141.
Işık, M. T., Akçınar, M., Kadıoğlu, S. (2010). Mersin ilinde gebelik, doğum ve loğusalık dönemlerinde anneye
ve yenidoğana yönelik geleneksel uygulamalar. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi [Bağlantıda]. 7:2.
Erişim: http://www.insanbilimleri.com
83
Balıkçı, G., Trabzon’un bazı yörelerinde doğumla ilgili adet ve inanmalar. (16Kasım
2007). http://www.karalahana.com/makaleler/folklor/trabzon_dogum.htm.
Bayat, A.H. (1987). Halk tıbbında özellikle Anadolu’da sarılık hastalığı ve tedavisi. 3.
Milletlerarası Türk Folklor Kongresi Bildirileri. Gelenek, Görenek ve İnançlar,
Kültür ve Turizm Bakanlığı Milli Folklor Araştırma Dairesi Yayınları. Ankara:
47-66.
Baysal, A. (1990). Loğusa şerbeti. 3. Milletlerarası Yemek Kongresi. Konya Kültür ve
Turizm Vakfı Yayını. Ankara: 103-106.
Biltekin, Ö., Boran, Ö.D., Denkli, M.D., Yalçınkaya, S. (2004). Naldöken sağlık ocağı
bölgesinde 0-11 aylık bebeği olan annelerin doğum öncesi dönem ve bebek
bakımında geleneksel uygulamaları. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi 13( 5): 167.
Bölükbaş, N., Erbil, N., Altunbaş, H., Arslan, Z. (2009). 0-12 Aylık bebeği olan
annelerin çocuk bakımında başvurdukları geleneksel uygulamalar. Uluslararası
İnsan Bilimleri Dergisi 6(1): 164-176. http://www.insanbilimleri.com.
Çevirme, H., Sayan, A. (2005). Alkarısı inanmaları ve bilim. Milli Folklor (65): 67-72.
Dinç, S., 2005. Şanlıurfa merkezde bulunan 4 numaralı sağlık ocağı’na kayıtlı 0-1 yaş
çocuğa sahip olan annelerin çocuklarının bakımında uyguladıkları geleneksel
uygulamalar. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi 7(1/2); 53-63.
Doğum Gelenekleri. (24 Haziran 2009).
http://www.kultur.gov.tr/TR/BelgeGoster.aspx?F6E10F8892433CFFA79D6F5E6
C1B43FFA8EA5A09914533B9.
Eğri, G., Gölbaşı, Z. (2007). 15-49 yaş grubu evli kadınların doğum sonu dönemde
bebek bakımına yönelik geleneksel uygulamaları. TSK Koruyucu Hekimlik
Bülteni 6 (5): 313-320.
Ergin, S., Bulgaristan İslimye ili kazan ilçesi Türk halk kültüründe kırklama geleneği.
(29 Nisan 2007).
http://www.turkoloji.cukurova.edu.tr/HALKBILIM/selma_ergin_ kirklama.pdf.
Geçkil, E., Şahin, T., Ege, E. (2009). Traditional postpartum practices of women and
infant and the factors influencing such practices in South Eastern Turkey.
Midwifery 25:62–71. 10 Eylül 2009, http://www.sciencedirect.com.
Hizmetçi, E. (2005). Adölesan annelerin yenidoğan bakımına ilişkin uygulamalarının
dağılımı. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri
Enstitüsü.
Hotun, N. (1990). İstanbul ili halkalı yöresindeki kadınların gebelik ve doğuma ilişkin
geleneksel inanç ve uygulamaları. Yüksek lisans tezi, İstanbul Üniversitesi Sağlık
Bilimleri Enstitüsü.
Kahriman, İ., Topbaş, M., Çam, G., Yavuz Yılmaz, A., Çam, E., Özgü, Ş. (2007).
Trabzon il merkezinde 6–12 aylık çocuğu olan annelerin bebek bakımıyla ilgili
geleneksel uygulamalar. 11. Ulusal Halk Sağlığı Kongresi 26 Ekim 2007. Denizli.
Kalafat, Y.K. (2000). Orta Toroslar ve Makedonya Yörükleri halk inançları
karşılaştırması. A. Buran, (Ed.), Tuncer Gülensoy Armağanı (s. 57-74). Kayseri.
Işık, M. T., Akçınar, M., Kadıoğlu, S. (2010). Mersin ilinde gebelik, doğum ve loğusalık dönemlerinde anneye
ve yenidoğana yönelik geleneksel uygulamalar. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi [Bağlantıda]. 7:2.
Erişim: http://www.insanbilimleri.com
84
Köker, A.H. (1997). Doğum ve ebelik tarihi. Erciyes Üniversitesi Gevher Nesibe Tıp
Tarihi Enstitüsü Yayını, Kayseri.
Özden, T. (1987). Gebelik Doğum ve Loğusalığa İlişkin Geleneksel İnanç ve
Uygulamalar. Yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri
Enstitüsü.
Özsoy, S.A., Katabi, V. A. (2008). Comparison of traditional practice used in
pregnancy, labour and the postpartum period among women in Turkey and İran.
Midwifery 2008: 24(3): 291-300. 10 Eylül 2009. http://www.elsevier.com/ijns.
Polat, H. (1995). Sivas Ulaş’ta halk hekimliği uygulamaları. Ürün Yayınları, Ankara:12-
20.
Şenol, V., Ünalan, D., Çetinkaya, F., Öztürk, Y. (2004). Kayseri İlinde Halk Ebeliği ile
İlgili Geleneksel Uygulamalar. Klinik gelişim17( 3-4 ): 47-55.
T.C. Başbakanlık Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK). Nüfus İstatistikleri. (03 Haziran
2008).http://www.tuik.gov.tr/jsp/duyuru/ upload/adnks_Harita_TR/HaritaTR.html.
Tuzcu, A., Muşlu, L., Meydanoğlu, A., Çiçek, M.K., Buldukoğlu, K. (2007). Antalya il
merkezinde yaşayan kadınların loğusalığa ilişkin geleneksel uygulamaları. 11.
Ulusal Halk Sağlığı Kongresi, Bildiri Özet Kitabı. Denizli.
Uğur, Ö. (1997). Halk ebeliği, doğum ve ebelik tarihi. Erciyes Üniversitesi Gevher
Nesibe Tıp Tarihi Enstitüsü Yayını, Kayseri: 34-43.
Yalçın, H. (2007). Çocuk sağlığı ve bakımıyla ilgili geleneksel uygulamalar. Güncel
Pediatri 3. Uludağ Pediatri Kış Kongresi Poster Özetleri. Bursa.
Yücel, Ü., Şenol, S. (2004). Neonatal tetanonozun önlenmesinde ebe ve hemşirenin
rolü. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 20(1): 139-147.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com