You are here

Home » Content

İNGİLTERE SAVUNMA BAKANLIĞI KAYITLARINA GÖRE I. DÜNYA SAVAŞI SIRASINDA OSMANLI DEVLETİ VE İRAN ARASINDAKİ ULAŞIM YOLLARI

ACCORDING TO THE RECORDS OF WAR OFFICE OF BRITAIN COMMUNICATION LINES BETWEEN OTTOMAN EMPIRE AND IRAN DURING THE FIRST WORLD WAR

Journal Name:

  • The Journal of Academic Social Science Studies

Publication Year:

  • 2013
DOI: 
http://dx.doi.org/10.9761/JASSS_951

Key Words:

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
The First World War, which started in July 28, 1914 and ended in November 11, 1918, was undoubtedly one of the most important events in the 20th century. The war directly affected many areas from Europe to Central Asia, and the political borders and the dominant forces changed significantly in these parts of the world after the war. The Ottoman Empire was involved in this war next to the Central Powers formed by Germany and Austria-Hungary in October 30th 1914 and thus the number of front-lines increased in the war. Two of the most important fronts were Caucasian and Iranian Fronts. Although Iran declared its neutrality when the war began, it didn’t have the political, military and economic power to ensure this impartiality. For this reason, Iran could not prevent its territory becoming a battlefield in the war between the great powers. Britain attached special attention for the Iranian front in order to both deliver aid to Russia and weaken the growing influence of the Ottoman Empire and Germany in the region, and most importantly, in order to ensure the safety of the roads leading to India, as Iran was one of the most strategic areas on the way to India.In this study, the military routes and lines of communications between the Ottoman Empire and Iran and the geographical locations of these routes with their strategic-military importance are to be analyzed in the light of a report prepared by the General Staff of India in 1916.
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language): 
20. yüzyılın en önemli olaylarından biri hiç kuşkusuz 28 Temmuz 1914’te başlayıp 11 Kasım 1918’de sona eren I. Dünya Savaşı’dır. Savaş, Avrupa’dan Orta Asya’ya kadar birçok coğrafyayı doğrudan etkilemiş ve savaştan sonra bu coğrafyalardaki siyasi sınırlar ve hâkim güçler önemli ölçüde değişmiştir. Osmanlı Devleti 30 Ekim 1914’te Almanya ve Avusturya-Macaristan’ın oluşturduğu İttifak Devletleri’nin yanında savaşa dâhil olmuş ve böylece savaşta açılan cephe sayısı da artmıştır. Bu cephelerden ikisi Kafkasya ve İran cepheleridir. İran Devleti her ne kadar savaş başladığında tarafsızlığını ilan etse de bu tarafsızlığı sağlayacak siyasî, askerî ve ekonomik güçten yoksundu. Bu nedenle topraklarının büyük güçler arasında bir mücadele alanı olmasına engel olamamıştır. İngiltere hem müttefiki olan Rusya’ya yardım ulaştırmak hem de Osmanlı Devleti ve Almanya’nın bölgedeki artan etkisini zayıflatmak ve en önemlisi de hâkimiyeti altında olan Hindistan’a giden yolların güvenliğini sağlamak amacıyla İran Cephesi’ne ayrı bir önem vermiştir. Çünkü Hindistan’a giden yolda en stratejik alanlardan biri İran coğrafyasıydı. Bu çalışmada İngiltere Savunma Bakanlığı’na bağlı Hindistan Genelkurmay Başkanlığı tarafından 1916’da hazırlanan bir rapor ışığında Osmanlı ve İran arasındaki ulaşım yolları ve askerî güzergâhlar ile bu güzergâhların coğrafi konumları, özellikleri ve stratejik-askerî önemleri üzerinde durulmuştur.
FULL TEXT (PDF): 
PDF icon arastrmx_79201_6_pp_1067-1107.pdf
  • 3
1067-1107
  • Turkish

REFERENCES

References: 

1.Arşiv Belgeleri
1.1. Public Record Office (PRO)
1.1.1. War Office Papers
WO 106/73 Lines of Communication Between Turkey and Persia, General Staff, India 1916.
1.1.2. Cabinet Office Papers (CAB)
Cabinet Office, 129/47
Cabinet Office, 12/24/164
1.1.3. Foreign Office Papers (FO)
Foreign Office, MFQ, 1-63
1.2. Başbakanlık Osmanlı Arşivi Belgeleri (BOA)
Sadâret Mektûbî Mühimme Kalemi Evrakı (A.MKT. MHM.) 665/21-5.
Yıldız Perakende Umum Vilayetler Tahriratı (Y.PRK. UM.) 34/67.
Yıldız Sadâret Hususî Maruzat Evrakı (Y.A.HUS.) 176/63-3.
2. Ansiklopedi Maddeleri
İA, ‚Urmiye‛ Maddesi, C. 13, Eskişehir 1997.
İslam Ansiklopedisi (İA); ‚Tebriz‛ maddesi, C.12/1, MEB yayınları, İstanbul 1979, s.94
İA; ‚Makü‛, Maddesi, C.7, M.E.B. Yay., İstanbul 1972.
İA; ‚Hoy‛ Maddesi, C.5. 1. Kısım, M.E.B. Yay., İstanbul 1987.
3. Araştırma ve Tetkik Eserler
ABRAHAMIAN, Ervand; Modern İran Tarihi, (Çev:, Dilek Şendil), Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul 2008.
ARAGÎ, Muhammed Hasan Kavusî; ‚Nagz-ı Bîtarafî İran Der Ceng-i Cihan-ı Evvel‛, İran ve Ceng-i Cihan-ı Evvel (Mecmua-i Magalat-ı Seminar), (Ed. Sefa Ehvan), Merkez-i Esnad ve Tarih-i Diplomasi, Tahran 1380, s.25-44.
ATABAKİ, Touraj; ‚I.Dünya Savaşı, Büyük Devletler Arasındaki Çekişmeler ve İran’da Siyasal Toplumun Doğuşu‛, (Çev.Gül Çağalı Güven), İran ve I. Dünya Savaşı, Büyük Güçlerin Savaş Alanı (Ed.Touraj Atabaki), Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul 2010, s.1-7.
BİRAL, Bilal Emre; The British Threat To The Ottoman Presence in The Persian Gulf During The Era Of Abdülhamid II And The Responses Towards It, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ortadoğu Teknik Üniversitesi, Ankara 2009.
İngiltere Savunma Bakanlığı Kayıtlarına Göre I. Dünya Savaşı Sırasında
Osmanlı Devleti ve İran Arasındaki Ulaşım Yolları 1105
BAYUR, Yusuf Hikmet; Türk İnkılâbı Tarihi, C.III, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara, 1957.
BERBERIAN, Houri; ‚The Dashnaktsutiun and Iranian Consitutional Revolution, 1905-1911”, Iranian Studies, Vol. 29, No. 1/2 (Winter - Spring, 1996), s. 7-33.
BIRINCI DÜNYA HARBINDE TÜRK HARBI; C.3, 1. Kısım, Genelkurmay Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı Yayınları, Ankara 1979.
BISHOP, Mrs.; Journeys in Persia and Kurdistan, including a summer in the Upper Karun region and a visit to the Nestorian Rayahs, Vol.2, John Murray, London 1891.
BOLAT, Gökhan; II. Abdulhamid Dönemi Türk-İran İlişkileri (1876-1909), Devr-i Hamid, Sultan II. Abdulhamid, C.2, Erciyes Üniversitesi Yayınları No 184, Kayseri 2011. S.131-154.
BOLAT, Gökhan; Ermeni Meselesinde İran’ın Rolü ve Osmanlı-İran İlişkilerine Etkileri (1876-1909), (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kayseri 2010.
COHEN, Stuard A.; British Policy in Mesopotamia 1903-1914, Ithaca Press, Reading, UK 2008.
ÇAKMAK, Fevzi; Büyük Harp’te Şark Cephesi Harekâtı, (Haz. Ahmet Tetik), Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul, Haziran 2011.
DAVIS, Richard; ‚Britain’s Middle Eastern Policy, 1900-1931: Dual Attractions of Empire and Europe‛, Histoire@Politique. Politique, culture, société, No. 11, May-August 2010, s.1-13.
GALBRAITH, John S.; ‚British Policy on Railways in Persia, 1870-1900‛, Middle Eastern Studies, Vol. 25, No. 4 (Oct., 1989), s.480-505.
GRONKE, Monika; Iran: A Short History, (Translated by Steven Rendall), Markus Wiener Publisher, Princeton 2008.
JONES, Geoffrey; ‚The Imperial Bank of Iran and Iranian Economic Development, 1890-1952‛, Business and Economic History, S. 16, 1987, s.69-80.
KOCATÜRK, Önder; ‚İngilizlerin Irak ve Basra Bölgesindeki Faaliyetleri (1913-1914)‛, Turkish Studies , S. 6/3, Yaz 2011, s. 1449-1462.
KARADENİZ, Yılmaz; Hidayet Kara, ‚Bağdat, Basra, Bahreyn ve Necid Bölgelerinde Osmanlı-İngiliz Nüfuz Mücadelesine Dair Layiha‛, History Studies, Ortadoğu Özel Sayısı / Middle East Special Issue 2010, s.165-181.
KASİYUĞUN, Ali; ‚Osmanlı Devleti’nin Birinci Dünya Savaşı’na Girerken İttifak Arayışları‛, History Studies, Sayı 1/1, 2009, s.318-341.
KEDDIE, Nikki R.; ‚Oil, Economic Policy and Social Conflict in Iran‛, Race and Class XXI, 1 (1979), s. 13-29.
1106
Gökhan BOLAT
LAMBTON, Ann K. S.; ‚ The Impact of the West on Persia‛, International Affairs (Royal Institute of International Affairs 1944-), Vol. 33, No. 1, s.12-25.
LORENTZ, John H.; Historical Dictionary of Iran, Second Edition, The Scarecrow Press, Inc., Lanham, Maryland • Toronto • Plymouth, UK 2007.
METİN, Barış; Birinci Dünya Savaşı’nda İran Coğrafyasında Etnik Dini ve Siyasi Nüfuz Mücadeleleri, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara 2007.
MUKADDEM, Alireza; ‚Ahi Evren Veli’nin Doğdugu Şehir Hoy: Farsça ve Arapça Kaynaklara Göre‛, Uluslararası Sosyal Arastırmalar Dergisi, Sayı 3 / 10 Kış 2010, s.47-477.
ÖZEY, Ramazan; Ortadoğu, “Ülkeler-İnsanlar-Sorunlar‛, Öz Eğitim Yayınları, İstanbul 1996.
PERCY, Earl; Highlands of Asiatic Turkey, Endia Office, London 1901.
TOZLU, Selahattin; ‚Karapapaklar Hakkında Bazı Notlar I‛, Karam, Sayı: 7, Güz 2005, s.86-96.
SADIK, Seyyid Said Mir Muhammed; ‚Komite-i Milyon İrani ve İntişar-ı Ruzname-i Kaveh Der Ceng-i Cihan-i Evvel‛, İran ve Ceng-i Cihan-ı Evvel (Mecmua-i Magalat-ı Seminar), (Ed. Sefa Ehvan), Merkez-i Esnad ve Tarih-i Diplomasi, Tahran 1380, s.147-166.
SARIKÇIOĞLU, Melike; ‛Birinci Dünya Savaşı Yıllarında İran‛, Süleyman Demirel Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, S.25, 2012/12, s.45-72.
SARISAMAN, Sadık; ‚I. Dünya Savaşı’nda İran Avşarları ve Türkiye (1914-1917)‛, Türkler, Cilt: XIII, 2000, s.440 -452.
SARISAMAN, Sadık; ‚Birinci Dünya Savaşında Osmanlı Devleti'nin Bahtiyari Politikası‛, OTAM, S.8, Ankara Üniversitesi 1997, s.295- 298.
SAWYER, H. A.; ‚The Bakhtiari Mountains and Upper Elam‛, The Geographical Journal, Vol. 4, No. 6, Dec., 1894, s. 481-501.
SCHWANITZ, Wolfgang G.; ‚The German Middle Eastern Policy, 1871–1945‛, Germany and The Middle East 1871-1945, (Ed. Wolfgang G.Schwanitz), Markus Wiener Publishers, Princeton 2004, s.1-24.
SYKES, Mark; Dar-ul- Islam A Record Of A Journey Through Ten of The Asiatic Provınces Of Turkey, Bickers & Son, London 1904.
TARIHTE TÜRK İRAN İLIŞKILERI, Genelkurmay Basımevi, Ankara, 1976.
4. İnternet Kaynakları
Eckart Ehlers, ‚Bijar” Maddesi, Encyclopedia Iranica, Online Baskı,
İngiltere Savunma Bakanlığı Kayıtlarına Göre I. Dünya Savaşı Sırasında
Osmanlı Devleti ve İran Arasındaki Ulaşım Yolları 1107
http://www.iranicaonline.org/articles/bijar-a-town-and-a-sahrestan-count... province-of-iran, (Erişim Tarihi: 18.02. 2013)
http://www.jelleverheij.info/guides/Placenames_in_Percy,_Highlands_of_As... (Erişim Tarihi. 17.02.2013)
http://www.jelleverheij.info/guides/Placenames_in_Bishop,_Journeys_in_Pe... (Erişim tarihi: 17.02.2013)
http://www.jelleverheij.info/guides/Placenames_in_Percy,_Highlands_of_As... (Erişim Tarihi. 17.02.2013)

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com