You are here

Home » Content

Öğretmenlerin iş doyumu ile yöneticileri için algıladıkları dönüşümcü liderlik özellikleri arasındaki ilişki

The relationship between job satisfaction of teachers and their perception of transformational leadership characteristics for their school administrators

Journal Name:

  • Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi

Publication Year:

  • 2013

Key Words:

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
The aim of this research is to define the relationship between the teachers’ job satisfaction (JS) and the transformational leadership (TL) styles of the primary school administrators. The research is a descriptive study based on the survey model. In this researchment “Data Collection Tool” which is consisted of three parts (Personal Information, Multifactor Leadership Questionnaire, The Job Satisfaction Questionnaire) was used. The Questionnaire used for the researchment was applied to 19 schools depending on The Ministry of Education in the Denizli City Centre which were chosen as a sample. The Questionnaire which was applied to 328 teachers in these schools was evaluated. The results obtained in the researchment were presented with frequency, mean value and standard deviation and also the answers obtained from demographic questions were presented with percent and frequency distribution. The scores of theachers gained from scales weretested with T-test in two categories variables according to their gender, branch and educational background to understand whether they are different or not. The scores of teachers gained from scales to understand whether they are different or not according to their lenght of tenure and age were tested with One-Way ANOVA and The Kruskall-Wallis H test. After One-Way ANOVA variance analysis; no differences between the categories was found. After The Kruskall-Wallis H test; to determine between in which categories there is a difference Mann–Whitney U T-Test was used. Spearman Correlation Test was used to specify the relationship between TL and JS. As a result of researchment it is found that there is a low- level relationship between school administrators’ TL characteristics and the JS of teachers who work at primary schools. According to the views of the teachers in this researchment; school administrators being sufficient in performing TL behaviours and performing these behaviours frequently enable the teachers pleased of their job, doing their job fondly and loving their jobs more than others.
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language): 
Bu araştırmanın amacı, öğretmenlerin iş doyumları (İD) ile yöneticilerinin dönüşümcü liderlik (DL) stilleri arasındaki ilişkiyi incelemektir. Araştırmada tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmada üç bölümden (Kişisel Bilgiler, Dönüşümcü Liderlik Anketi, İş Doyum Anketi) oluşan veri toplama aracı kullanılmıştır. Araştırma için kullanılan anket, Denizli İli Merkezi’nde, Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı ilköğretim okulları arasından örneklem olarak alınan 19 okulda uygulanmıştır. Bu okullarda 328 öğretmene uygulanan veri toplama aracı değerlendirmeye alınmıştır. Araştırmada elde edilen sonuçlar frekans, ortalama değer ve standart sapma ile demografik sorulardan elde edilen yanıtlar ise yüzde ve frekans dağılımları ile sunulmuştur. Öğretmenlerin ölçeklerden elde ettikleri puanların cinsiyet, branş ve eğitim durumu özelliklerine göre farklılık gösterip göstermediği t-testi ile kıdem ve yaş özelliklerine göre farklılıkgösterip göstermediği ise One–Way ANOVA ve The Kruskall-Wallis H Testi ile test edilmiştir. One– Way ANOVA Varyans Analizi sonrasında, kategoriler arasında farklılık görülmemiştir. The Kruskall-Wallis H Testi sonrasında ise, farklılığın hangi kategorilerde arasında belirlemek amacıyla Mann–Whitney U testi kullanılmıştır. DL ile İD arasındaki ilişkiyi belirlemek amacıyla Spearman Korelasyon Testi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda okul yöneticilerinin DL özellikleri ile ilköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin İD arasında, düşük düzeyde ilişki olduğu belirlenmiştir. Bu araştırmadaki öğretmen görüşlerine göre, okul yöneticilerinin DL davranışlarını gerçekleştirmede yeterli olmaları, bu liderlik davranışlarını sıklıkla sergilemeleri; öğretmenlerin işlerinden memnun olmalarını, işlerini severek yapmalarını ve başkalarına göre işlerini daha fazla sevmelerini sağlamıştır.
FULL TEXT (PDF): 
PDF icon arastrmx_161047_10_pp_1135-1166.pdf
  • 1
1135-1166
  • Turkish

REFERENCES

References: 

Abramis, D.J. (1994). Work role ambiguity, jobsatisfaction, and jobperformance: Meta analyses
andreview. Psychological reports, 75, 1411-1433.
Abu Al Rub, R.F. (2004). Jobstress, jobperformance, andsocialsupportamonghospital nurses.
Journal of nursing scholarship, 36(1), 73-78.
Akbaba-Altun, S. (2003). İlköğretim okulu müdürlerinin dönüşümcü liderliğe verdikleri önem ve
uygulama düzeyleri. İlköğretim-Online 2, 1.10-17.
Akın, U. ve Koçak, R. (2007). Öğretmenlerin sınıf yönetimi becerileri ile iş doyumları arasındaki
ilişki. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 13(51), 353–370.
Akıncı, Z. B. (1998). Kurum kültürü ve örgütsel iletişim. İstanbul: İletişim Yayınları.
Akşit Aşık, D. (2010). Çalışanların iş doyumunu etkileyen bireysel ve örgütsel faktörler ile
sonuçlarına ilişkin kavramsal bir değerlendirme. Türk İdare Dergisi, 467, 31-51.
Aliyev, R. (2004). Türkiye Cumhuriyeti ve Azerbaycan Cumhuriyeti devlet liselerinde çalışan öğretmenlerin iş
doyumu açısından karşılaştırılması. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ankara Üniversitesi
Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Allix, M.N. (2000). Transformational leadership, democratic or despotic?, Educational Management &
Administration, 28(1), 7-20.
Anita, S. (2012). Job satisfaction in insurance sector: an empirical investigation. International Journal of
Engineering and Management Sciences, 3(4) 425-432.
Archer LR., Keever RR., Gordon RA., Archer, RP. (1991). The relationship between resident’s
characteristics, their stres experiences, and their psychosocial adjustment at one medical
school. AcadMed, 66(5), 301–303.
Arıcak, T. (1999). Grupla psikolojik danışma yoluyla benlik ve mesleki benlik saygısının geliştirilmesi.
(Yayımlanmamış doktora tezi). Marmara Universitesi. İstanbul.
Arıkan, R. (2004). Araştırma teknikleri ve rapor hazırlama. Ankara: Asil Yayın.
Ataklı, A., Dikmentaş E., Altınışık, S. (2004). Üniversite Hastanelerinde Çalışan Yönetici ve Klinik
Sekreterlerinin İş Doyumu, Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 6(2),
Avolio, B. J. & Bass, B. M. (2002). Developing potential across a full range of leadership cases on transactional
and transformational leadership. Mahwah, NJ: Lawrence ErlbaumAssociates.
Aydın, D. (2006). Eğitim Kurumları Çalışanlarında İş Doyumu (Yayımlanmamış YüksekLisans Tezi).
Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Tok, T. N., Bacak, E. (2013). Öğretmenlerin iş doyumu ile yöneticileri için algıladikları dönüşümcü liderlik özellikleri
arasındaki ilişki. International Journal of Human Sciences, 10(1), 1135-1166.
1160
Balcı, A. (1985). Eğitim yöneticisinin iş doyumu. (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Ankara Üniversitesi,
Ankara.
Balcı, A. (1995). Sosyal bilimlerde araştırma. Ankara: 72 TDFO Bilgisayar- Yayıncılık San. Tic. Ltd.Şti.
Baltaş, A. (2002). Değişim içinden geleceğe doğru ekip çalışması ve liderlik. Remzi Kitabevi: İstanbul
Bass, B. M. (1998). Transformational leadership: Industrial, military, and educational impact.
Mahwah, NJ: Lawrence ErlbaumAssociates.
Bass, B. M. & Avolio, B. J. (1994). Introduction. In B. M. Bass, & B. J. Avolio (Eds.) Improving
organizational effectiveness through transformational leadership. Thousand Oaks, CA: Sage
Publications.
Bass, B.M. (1985). Leadership: good, beter, best, organizational dynamics. NY: Academy of Leadership.
Başaran, E. (1994). Türkiye eğitim sistemi. Ankara: Nobel.
Başaran, İ.E. (1992). Yönetimde İnsan İlişkileri: Yönetsel Davranış. Ankara: Gül Yayınevi.
Bilir, E.M. (2007). Öğretmen algılarına göre ilköğretim okul yöneticilerin dönüşümcü liderlik özellikleriyle
öğretmenlerin iş doyumu ilişkisinin incelenmesi (YayımlanmamışYüksek lisans Tezi). Selçuk
Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
Camp, S.D. (1994). Assessing the effects of organizational commitment and job satisfaction on
turnover: An event history approach. Prison Journal, 74(3), 279-306.
Celep, C. (2004). Eğitim Örgütlerinde Dönüşümsel Önderlik. Ankara: Anı Yayıncılık.
Chelladurai, P. (1999). Human Resource Management in Sportand Recreation. Champagne, IL: Human
Kinetics.
Cranny, C. J., Smith, P. C. & Stone, E. F. (1992). Job satisfaction: How people feel about their Jobs and how
it affects their performance. New York: Lexington.
Çakır, Ö. (2005). AÜ. AÖF. İngilizce öğretmenliği lisans programı ve eğitim fakülteleri İngilizce
öğretmenliği lisans programı öğrencilerinin mesleğe yönelik tutumları ve mesleki yeterlik
algıları. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(9), 27-42.
Çelik, K. (2012). The effect of occupational commitment and jobsatisfaction on turnover intention
of research assistants.Energy Educ. Sci. Technol. Part B: Social and Educational Studies. Special
Issue. 1289-1293.
Çelik, V. (2000). Eğitimsel Liderlik (2. baskı). Ankara: Pegem A Yayınevi.
Davis, K. (1982). İşletmelerin insan davranışı, örgütsel davranış (Çev. K. Tosun ve diğerleri), İstanbul: İ.Ü.
İşletme Fakültesi.
Değirmenci, S. (2006). Lise Yöneticilerinin Kültürel Liderlik Rollerinin Öğretmenlerin İş Doyumuna Etkisi.
(Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler
Enstitüsü, Bolu.
Demirel, F. (2006). Sınıf öğretmenlerinin iş doyum düzeyleri (Denizli ili Örneği). (Yayımlanmamış Yüksek Lisans
Tezi). Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü: Denizli.
Demirsoy, E., Aycan, A. ve Uçan, Y. (10-12 Ekim 2010). Beden eğitimi öğretmenlerinin iş doyumu
ve örgütsel bağlılık düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. 11.Uluslararası Spor Bilimleri
Kongresi, Antalya.
Demirtaş, H. (2010). Dershane öğretmenlerinde örgütsel bağlılık ve iş doyumu. İnönü Üniversitesi
Eğitim Fakültesi Dergisi. 11(2), 177-206.
Dilsiz, B. (2006). Konya ilindeki ortaöğretim okullarında çalışan öğretmenlerin tükenmişlik ve iş doyumu düzeylerinin
bölgelere göre değerlendirilmesinin çok değişkenli istatistiksel analizi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
Selçuk Üniversitesi. Fen Bilimleri Enstitüsü: Konya.
Doğan, N. (2005). İlköğretim okulu müdür yardımcılarının iş doyumu (Yayımlanmamış Yüksek Lisans
Tezi). Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kırıkkale.
Dursun, Y.(2009). Öğretmenlerin tükenmişlik düzeyleri ile yöneticileri için algıladıkları dönüşümcü ve etkileşimci
liderlik stilleri arasındaki ilişki (Karabük ilköğretim okulları örneği). (Yayımlanmamış Yüksek Lisans
Tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü: Ankara.
Tok, T. N., Bacak, E. (2013). Öğretmenlerin iş doyumu ile yöneticileri için algıladikları dönüşümcü liderlik özellikleri
arasındaki ilişki. International Journal of Human Sciences, 10(1), 1135-1166.
1161
Dümen, G. (2008). Dönüşümcü liderlik davranışlarının personelin iş tatminine etkisi ve bir askeri birlikte
uygulama çalışması (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler
Enstitüsü, Ankara.
Eraslan, L. (2004a). Okul düzeyinde dönüşümcü liderlik. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi (6)1, 1-
22.
Eraslan, L. (2004b). Liderlikte post-modern bir paradigma: Dönüşümcü liderlik. Uluslararası İnsan
Bilimleri Dergisi. 1(1), 1-32. Erişim: http://www.InsanBilimleri.com
Erçetin, Ş. (2000). Lider sarmalında vizyon. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Eren, E. (2004). Örgütsel davranış ve yönetim psikolojisi, Beta Yayınları, 7. Baskı, İstanbul.
Eroğlu, F. (1998).Davranış bilimleri. İstanbul: Beta.
Eroğlu, G.Ş. (2009). Örgütsel adalet algılaması ve iş tatmini hakkında bir araştırma (Yayımlanmamış Yüksek
Lisans Tezi). Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Denizli.
Eroğlu, U. (2001). İnsan kaynakları yönetiminde yeni yönelimleri hazırlayan iki güç sanal organizasyonlar
ve stratejik tabanlı düşünce. Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi. 3(2).
Gökçen, D. (2008). Dönüşümcü liderlik davranışlarının personelin iş tatminine etkisi ve bir askeri birlikte
uygulama çalışması. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler
Enstitüsü.
Gül, İ. (2009). Okul Yöneticilerinin Liderlik Yaklaşımlarının Okul-Çevre İlişkileri Üzerinde Etkisinin
Değerlendirilmesi (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri
Enstitüsü, Ankara.
Günbayı, İ. (1999). İlköğretim okulu öğretmenlerinin iş doyumu. (Yayımlanmamış Doktora Tezi.
Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
Günbayı, İ. ve Toprak, D. (2010). İlköğretim okulu sınıf ve özel sınıf öğretmenlerinin iş doyum
düzeylerinin karşılaştırılması. İlköğretim Online, 9(1), 150-169.
Gündüz H.B., Beşoluk, Ş., Önder, İ. (2011). Karmaşık sistemlerde liderlik bakışıyla: DNA liderlik.
Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi.8(1), 520-544. Erişim: http://www.InsanBilimleri.com
Isen, A. M.,& Baron, R. A. (1991). Positiveaffect as a factor in organizational behavior. In B. M. Staw
& L. L. Cummings (Eds.), Research in organizational behavior (Vol. 13, 1–53). Greenwich,
CT: JAI Press.
Karadağ, E., Başaran, A., & Korkmaz, T. (2009). İlköğretim okulu öğretmenlerinin algıladıkları
liderlik biçimleri ile iş doyumları arasındaki İlişki. Balıkesir Üniversitesi
Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(21), 32–45.
Karasar, N., (1999). Bilimsel arastırma yontemi, Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Karip, E. (1998). Dönüşümsel liderlik. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 4(16), 443–465
Keegan, A.E. and Hartog, D.N.D. (2004). Transformational Leadership in a Project-Based
Enviroment: A Comparative Study of The Leadership Styles of Project Managers and Line
Managers. Project Management, 22, 609–617
Koçak, T. (2006). Okul yöneticilerinin dönüşümcü liderlik stilleri ile öğretmenlerin iş doyumu arasındaki ilişki
(Ankara ili örneği). (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri
Enstitüsü: Ankara. .
Lam, S.S.K. (1995). Quality management and job satisfaction: An empirical study. International
Journal of Quality and Reliability Management, 12(4), 72-78.
Leithwood K. A. ve Poplin, M.S. (1992).The move toward transformational leadership. Educational
Leadership. 49(5), 8-12.
Okpara, J.O. (2006). The relationship of personal characteristics and job satisfaction: A study of
Nigerian managers in the oil industry. The Journal of American Academy of Business, 10(1), 50.
Özalp, İ. ve Öcal, H. (2000). Örgütlerde dönüştürücü liderlik yaklaşımı. Balıkesir Üniversitesi Sosyal
Bilimler Enstitüsü Dergisi 3(4),
Özden, Y. (1998). Eğitimde Dönüşüm: Yeni Değer ve Oluşumlar. Ankara: Pegem Özel Eğitim ve
Hizmetleri. Önder Matbaacılık.
Tok, T. N., Bacak, E. (2013). Öğretmenlerin iş doyumu ile yöneticileri için algıladikları dönüşümcü liderlik özellikleri
arasındaki ilişki. International Journal of Human Sciences, 10(1), 1135-1166.
1162
Özer, G. ve Günlük, M. (2009). Örgütsel adaletin muhasebecilerin iş memnuniyeti ve işten
ayrılma eğilimine etkisi. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 9(2), 459–485.
Özkalp, E. ve Kırel, Ç. (2001). Örgütsel davranış. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayını.
Robbins, S.P. (1994). Örgütsel davranışın temelleri (Çev.S.A.Öztürk). Eskişehir: Etam.
Sarpkaya, R. (2000). Liselerde çalışan öğretmenlerin iş doyumu. Amme İdaresi Dergisi. 33(3),111-124.
Sempane, M., Rieger, H. ve Roodt, G. (2002). Job satisfaction in relation to organisational culture.
South African Journal of Industrial Psychology, 28(2),23-30.
Serinkan, C. (2008). Liderlik ve Motivasyon: Geleneksel ve Güncel Yaklaşımlar (1.baskı). Ankara: Nobel
Yayın Dağıtım.
Stone, A.G., Russel, R.F. ve Patterson, K. (2003). Transformational versus servant leadership: A difference in
leaderfocus. School of Leadership Studies, RecentUniversity.
Stronge, J. H. (2007). Qualities of effective teachers (2nd ed.). Alexandria, Virginia: Association for
Supervision and Curriculum Development.
Stronge, J. H., Tucker, & P. D., Hindman, J. L. (2004). Handbook for qualities of effective teachers.
Alexandria, USA: Association for Supervision and Curriculum Development.
Şişman, M. (2004).Öğretim liderliği. Ankara: PegemA.
The Transformational Leadership Report. (2007). www.transformationalleadership.net
Tok, T. N. (2012). Teachercandidates’ attitudes towards the teaching profession in Turkey.
Alberta Journal of Educational Research, 58(3), 381-403.
Tok, T. N. (2013). Teachers’ job satisfaction and organizational commitment in Turkey. International
Journal of Engineeringand Management Sciences, 4(2), 250-265.
Töremen, F ve Yasan, T. (2010). İlköğretim okulu yöneticilerinin dönüşümcü liderlik özellikleri
(Malatya ili örneği). Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28(2), 27–39.
Tunacan, S. (2005). Beykoz İlçesindeki Lise Öğretmenlerinin İş Doyumunu Etkileyen Faktörleri
(Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü,
İstanbul.
Visser, P., Breed, M., ve van Breda, R. (1997). Employee satisfaction: A triangulation approach.
South African Journal of Industrial Psychology, 23(2), 19-24.
Yavuz, E. (2008). Dönüşümcü ve etkileşimci liderlik davranışının örgütsel bağlılığa etkisinin analizi
(Yayımlanmamış Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Yılmaz, A. ve Boğa Ceylan, B. (2011). İlköğretim okul yöneticilerinin liderlik davranış düzeyleri ile
öğretmenlerin iş doyumu ilişkisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi. 17(2), 277–394.
Yılmaz, K. &Altınkurt, Y. (2012).Okul yöneticilerinin kullandıkları güç kaynakları ile öğretmenlerin iş
doyumu arasındaki ilişki. Kastamonu Education Dergisi, 20(2), 385-402.
Yılmaz, K. (2012). İlköğretim okulu öğretmenlerinin iş doyumu düzeyleri ile örgütsel vatandaşlık
davranışları arasındaki ilişki. Anadolu Journal of Educational Sciences International, 2(2), 1–14.
Zaman, O. (2006). Ortaöğretim kurumlarında çalışan alan dışından atanmış rehber öğretmenlerin iş
doyumları ile örgütsel bağlılıkları arasındaki ilişki. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Gazi
Üniversitesi.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com