You are here

ŞİİRDE "KARŞILAŞMA" VE "TAHAVVUL" BİÇİMLERİ ÜZERİNE DEĞERLENDİRMELER

REVIEW ON THE POETIC FORMS OF "ENCOUNTERING" AND "CHANGE OF SPIRITUAL MOOD"

Journal Name:

Publication Year:

DOI: 
10.18026/cbusos.28634
Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
The true meaning assigned by each society to poetry differs in the course of time. Poetry emerges sometimes as a tool for transfer of ideologies or in others, as a tool for transfer of emotions. Poets like Sinasi and Namik Kemal, who are among the first representatives of Turkish Literature in Tanzimat Era, try to spread their thoughts by poetry, in addition to other literary types. In that sense, it becomes evident that in their poetry, poets target more at transferring information and teaching than prioritizing an aesthetic concern. On the other hand, there occur aesthetical changes in the Turkish poetic language with Abdülhak Hâmid and Recâizâde Mahmut Ekrem. Moreover, nature, which is one of the primary elements that romanticism highlights, turns into such a place the poet yearns for and wants to live in. Again with these poets, different views of nature, death, love and melancholy become the main themes of poetry. The perception of nature changes with poets like Tevfik Fikret and Cenab Sehabeddin. Especially Tevrik Fikret combines the external world with his pessimistic psychology, and poeticizes what he sees/wants to see or what he imagines according to this perception. In 20th century, attention of people who work on modern psychology tends towards processes of artistic creation. One of the most important results of these researches is that artists experience similar and extraordinary situations. The findings of modern psychology about artists 'experience are articulated by poets via different images. This article focuses on the poetic images of mainly Tevfik Fikret, Abdülhak Hâmid Tarhan, Recaizâde Mahmut Ekrem and Cenab Şahabettin who express the process of versification by their own poetic creations/in their poetry. In addition to topics such as meaning of poetry, change of poetry language, and reasons behind these changes; this article emphasize the phases of artistic creation such as encounter, concentration, and change through the images used by aforementioned poets.
Abstract (Original Language): 
Her toplumun şiire yüklediği anlam, devirden devire farklılıklar gösterir. Şiir kimi zaman ideolojilerin kimi zaman da duyguların aktarım aracı olarak karşımıza çıkar. Tanzimat Devri Türk edebiyatının ilk temsilcilerinden olan Şinasi, Namık Kemâl gibi şairler fikirlerini, diğer edebî türlerin yanı sıra, şiir aracılığıyla da yaymaya çalışırlar. Bu noktada şairlerin eserlerinde estetik kaygıdan çok bilgi verme, öğretme amacında oldukları görülür. Buna karşılık Abdülhak Hâmid ve Recâizâde Mahmut Ekrem'le birlikte Türk şiir dilinde estetik anlamda değişimler meydana gelir. Ayrıca romantizmin öne çıkardığı en önemli unsurlardan biri olan tabiat, şairin özlediği ve yaşamak istediği bir mekâna dönüşür. Yine bu şairlerimizle tabiatın farklı görüntüleri, ölüm, aşk ve melankoli gibi unsurlar şiirimizin başlıca temalarından olur. Tabiat algısı Tevfik Fikret ve Cenab Şahabeddin gibi şairlerle farklılaşır. Özellikle Tevfik Fikret dış dünyayı kendi karamsar psikolojisiyle birleştirir ve gördüğünü/görmek istediğini ya da kurguladığını bu algıya göre şiirleştirir. Yirminci yüzyılla birlikte modern psikoloji alanında çalışanların dikkati sanatsal yaratma süreçlerine yönelir. Bu çalışmalardan çıkarılabilecek en önemli sonuçlardan biri sanatkârların birbirine benzer ve sıra dışı hâller yaşadığıdır. Modern psikolojinin, sanatçıların yaşadığı hâllerle ilgili tespitleri, şairlerin dilinde farklı imgelerle ifadesini bulur. Bu yazı, şiir yazma süreçlerini şiirleriyle/şiirlerinde ifade eden başta Tevfik Fikret olmak üzere Abdülhak Hâmid Tarhan, Recaizâde Mahmut Ekrem ve Cenab Şahabettin'in şiirlerindeki imgelere odaklanmaktadır. Ayrıca şiirin anlamı, şiir dilinin değişimi, bu değişimin sebepleri gibi konuların yanında; adı geçen şairlerin kullandıkları imgeler üzerinden "karşılaşma, yoğunlaşma, değişim" gibi sanatsal yaratma süreçlerinin safhaları üzerinde durulmaktadır.
493
512

REFERENCES

References: 

AKAY, Hasan (1998), Cenab Şahabeddin'in Şiirleri Üzerinde Stilistik Bir Araştırma, Kitabevi Yayınları, İstanbul.
AKAY, Hasan (2003), Şiiri Yeniden Okumak, Kitabevi Yayınları, İstanbul.
ANDI, M.Fatih (2003), "Tevfik Fikret'in Şiirlerinde Olumsuz Bir Psikolojinin Yansıması Olarak Zehir Motifi", Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi, S.30, İstanbul.
BACHELARD, Gaston (2012),
Düşlemenin
Poetikası, İthaki Yayınları, İstanbul.
BENJAMİN, Walter (2006), Son Bakışta Aşk, Metis Yayınları, İstanbul.
CAUDWELL, Christopher (1998),
Yanılsama
ve Gerçeklik, (Çev.)Mehmet H.Doğan, Payel Yayınları, İstanbul.
ÇAĞIN, Sabahattin (2015), "İkinci Yeni Şiirinde İki Kaçış Örneği", Türk Edebiyatı Dergisi, S.501, İstanbul.
EAGLETON, Terry (2004),
Edebiyat
Kuramı, Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
EAGLETON, Terry (2012), Edebiyat Olayı, Sel Yayınları, İstanbul.
EKREM, Recâizâde Mahmut (1301), Takdir-i Elhan, Mahmud Bey Matbaası, İstanbul.
EKREM, Recâizâde Mahmut (1301) Zemzeme Üçüncü Kısım, Matbaa-i (A.K.Tozluyan), İstanbul.
ELOĞLU, Metin (2003), Şiirin İlk Atlası-Şair ve Aşk, YKY, İstanbul.
FİKRET, Tevfik (1962), Rübâb-ı Şikeste, Nurgök Matbaası, İstanbul.
FİKRET, Tevfik (1993), Dil ve Edebiyat Yazıları, (Haz.) İsmail Parlatır, TDK Yayınları, Ankara.
JOUBERT, J.L. (1993), Şiir Nedir, Öteki Yayınevi, Ankara.
Beşeri Bilimler Sayısı | 511
Recai
Özcan
JUNG, Carl Gustav (2006),
Analitik
Psikoloji, Payel Yayınları, İstanbul.
KAPLAN, Mehmet (1998), Tevfik Fikret, Devir-Şahsiyet-Eser, Dergâh Yayınları, İstanbul.
KAPLAN, Mehmet (1996), Türk Edebiyatı Üzerinde Araştırmalar 3 Tip Tahlilleri-Yeni Aydın Tipi:Büyük Reşid Paşa ve Şinasi, Dergâh Yayınları, İstanbul.
KAPLAN, Mehmet (1951), "Tabiat Karşısında Abdülhak Hâmid I", Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi, C., S. 3, İstanbul.
KAPLAN, Mehmet Kaplan (1951), "Tabiat Karşısında
Abdülhak Hâmid Tarhan II", İstanbul Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi, C.4, S.3, İstanbul.
KAPLAN, Mehmet (1984), Cenab Şahabeddin'in Bütün Şiirleri, Edebiyat Fakültesi Basımevi, İstanbul.
MAY, Rollo (2008), Yaratma Cesareti, Metis Yayınları, İstanbul.
ÖZGÜL, M. Kayahan (2013), Babil'le Ebabil-Bir Ütopya Taslağı: Hâyât-ı Muhayyel, Kitabevi Yayınları, İstanbul.
RUSSELL,
Bertnar
d (2014), Mutlu Olma Sanatı, Say Yayınları, İstanbul.
ŞAHİN, İbrahim (2012), Haz ve Günah-Bir Tanpınar Yorumu, Kapı Yayınları, İstanbul.
TANPINAR, Ahmet Hamdi (1992), Seçmeler, YKY, İstanbul.
TANPINAR, Ahmet Hamdi (2000), Edebiyat Üzerine Makaleler- "Ahmet Cemil İle Mülâkat", Dergâh Yayınları, İstanbul.
TARHAN, Abdülhâk Hâmid (2013), Bütün Şiirleri, (Haz.)İnci Enginün, Dergâh Yayınları, İstanbul.
TEVFİK, Rıza (1984), Abdülhak Hâmid ve Mülâhazât-ı Felsefiyesi, (Haz.)Abdullah Uçman, İstanbul Üniversitesi Yayınları, İstanbul.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com